Tiêm vắc xin bạch hầu và những điều cần biết

Bệnh bạch hầu là gì?

Tác nhân gây bệnh bạch hầu là vi khuẩn bạch hầu

Theo định nghĩa của Bộ Y tế, bệnh bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn bạch hầu hình que (tên gọi quốc tế: Corynebacterium diphtheriae) gây nên, được đặc trưng bởi quá trình viêm cùng với sự hình thành màng fibrin tại vị trí xâm nhập của vi khuẩn, ngoại độc tố tấn công vào máu khiến cơ thể bị nhiễm độc kèm theo những biến chứng nặng.  

Đa số người mắc bệnh bạch hầu là trẻ nhỏ, tuy nhiên nếu chưa được tiêm vắc xin ngừa bạch hầu thì bệnh vẫn có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Con đường lây truyền bệnh là thông qua hệ hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ vùng mũi họng người bệnh hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi.  

Nguồn truyền nhiễm bệnh bạch hầu

Ho, hắt hơi, sổ mũi không bịt miệng là con đường lây truyền chính của bệnh bạch hầu

• Ổ chứa: Các chuyên gia y tế cho biết ổ chứa vi khuẩn bạch hầu là ở người lành mang vi khuẩn và người bệnh. Đây vừa là nguồn truyền bệnh, vừa là ổ chứa. 
• Thời gian ủ bệnh: từ 2- 5 ngày hoặc có thể lâu hơn.
• Thời kỳ lây truyền: không có thời gian cố định, kéo dài khoảng 2 tuần hoặc ngắn hơn, ít khi trên 4 tuần. 
• Phương thức lây truyền: lây truyền gián tiếp khi tiếp xúc với vật dụng, đồ chơi có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn bạch hầu hoặc trực tiếp từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp. Ngoài ra, vi khuẩn bạch hầu còn có thể xâm nhập qua vết thương hở trên da gây bệnh bạch hầu da. 

Thông thường, vi khuẩn bạch hầu sẽ phát triển số lượng lớn dần ở trên bề mặt hoặc gần bề mặt màng nhầy của cổ họng. Khi người lành mang vi khuẩn bạch hầu hoặc người bệnh hắt hơi hoặc ho sẽ bắn ra môi trường xung quanh những giọt nhỏ có chứa mầm bệnh, những người ở gần đó có thể hít phải vi khuẩn bạch hầu. Đây chính là lý do vì sao bệnh lại lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, đặc biệt ở những nơi đông người, đông dân cư hoặc nơi có điều kiện vệ sinh không đảm bảo sạch sẽ.  

Ai là người có nguy cơ mắc bệnh bạch hầu?

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh bạch hầu là trẻ em và người lớn ở mọi độ tuổi có tiếp xúc với người bị nhiễm bạch hầu hoặc đi du lịch đến các vùng dịch tễ đang có dịch bạch hầu nhưng chưa được tiêm vắc-xin bạch hầu. 

Ngoài ra, những người suy giảm miễn dịch hay người sống trong môi trường mất vệ sinh, đông đúc cũng có khả năng cao mắc bệnh bạch hầu. Bên cạnh đó, sau tiêm vắc xin, miễn dịch bảo vệ thường kéo dài khoảng 10 năm, hiệu quả bảo vệ của vắc-xin cao nhưng trong cơ thể kháng thể sẽ giảm dần theo thời gian nên nếu không tiêm nhắc lại vẫn có khả năng mắc bệnh. 

Dấu hiệu của bệnh bạch hầu

Dấu hiệu của bệnh bạch hầu là xuất hiện lớp giả mạc màu trắng ngà ở amidan hoặc cả vùng hầu họng

Các triệu chứng ban đầu của bệnh bạch hầu sẽ có biểu hiện tương tự như cảm lạnh, gồm có: đau họng, sốt kèm ớn lạnh, ho. Tùy thuộc vào vị trí vi khuẩn gây bệnh mà bệnh bạch hầu sẽ có các biểu hiện khác nhau và các triệu chứng cũng sẽ tăng dần từ nhẹ đến nặng hơn. 

• Bạch hầu mũi trước: Người bệnh có dấu hiệu sổ mũi, dịch trong mũi chảy ra chất mủ nhầy đôi khi có lẫn máu. Khi thăm khám sẽ thấy màng trắng ở vách ngăn mũi. Bệnh xuất hiện ở vị trí này thường ở mức độ nhẹ do độc tố vi khuẩn ít thâm nhập vào máu. 
• Bạch hầu họng và amidan: Người bệnh có triệu chứng đau cổ họng, chán ăn, cơ thể mệt mỏi, sốt nhẹ. Sau 2-3 ngày sẽ xuất hiện một nhúm hoại tử tạo thành lớp giả mạc màu xám hoặc trắng ngà, dai và dính chắc vào amidan hoặc có thể lây lan bao phủ cả vùng hầu họng. Lớp giả mạc rất khó bóc và dễ gây chảy máu nên các độc tố có thể ngấm vào máu nhiều và gây tình trạng nhiễm độc toàn thân. Một số bệnh nhân có thể bị sưng các hạch vùng cổ làm cổ bạnh ra như cổ bò hay bị sưng nề vùng dưới hàm. Những trường hợp nhiễm độc nặng cơ thể người bệnh sẽ xanh tái, phờ phạc, đờ đẫn, mạch nhanh, hôn mê. Nếu không được can thiệp và điều trị tích cực, kịp thời, người bệnh có thể tử vong trong vòng 6 - 10 ngày. 
• Bạch hầu thanh quản: Nếu vi khuẩn sinh sôi ở vị trí này sẽ khiến bệnh tiến triển nhanh và rất nguy hiểm. Những triệu chứng ban đầu mà người bệnh thường gặp như sốt, ho ông ổng như tiếng chó sủa, khàn giọng. Khi khám, bác sĩ có thể thấy ở thanh quản có lớp giả mạc hoặc từ hầu họng lan xuống. Lớp giả mạc này có thể gây tắc đường thở làm người bệnh bị suy hô hấp và có nguy cơ tử vong nhanh chóng nếu không được xử lý kịp thời. 
• Bạch hầu ở các vị trí khác: Vi khuẩn bạch hầu có thể gây loét ở da, niêm mạc như niêm mạc mắt, ống tai hay âm đạo nhưng thường rất hiếm gặp và nhẹ. 

Biến chứng nguy hiểm của bệnh bạch hầu

Biến chứng nguy hiểm thường gặp nhất ở bệnh bạch hầu là viêm cơ tim

Bạch hầu là bệnh lý có những biến chứng nguy hiểm thường gặp nhất là viêm cơ tim và viêm thần kinh do độc tố lan rộng khắp cơ thể. 

• Viêm cơ tim: Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời khi bắt đầu bị vi khuẩn bạch hầu xâm nhập vào cơ thể thì người bệnh rất dễ bị viêm cơ tim, rối loạn nhịp tim, tổn thương hệ thần kinh dẫn truyền cơ tim, có thể suy tim và đột ngột trụy tim mạch dẫn đến tử vong. 
• Viêm dây thần kinh: Biến chứng nguy hiểm khác của bệnh bạch hầu đó là viêm dây thần kinh dẫn đến liệt khẩu cái mềm thường gặp nhất trong 3 tuần đầu, liệt cơ vận nhãn, liệt cơ hoành, tổn thương thần kinh ở cổ họng gây khó nuốt, gây yếu cơ ở cánh tay và chân. Khi người bệnh bị liệt cơ hoành có thể gây viêm phổi và suy hô hấp. 
• Ngoài ra, bệnh cũng có thể dẫn đến thoái hóa thận, chảy máu lớp tủy và vỏ thượng thận, hoại tử ống thận, gây suy hô hấp do tắc nghẽn đường thở, gây viêm kết mạc... 

Tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu

Vắc xin phòng bệnh bạch hầu

Bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do đó việc tiêm vắc xin bạch hầu có ý nghĩa quan trọng trong việc dự phòng bệnh bạch hầu. Với mục đích này, người ta sử dụng biến độc tố (toxoid) bạch hầu đã được làm mất các độc tính, bị hấp thụ trong nhóm hydroxyd. Hiện nay, tại Việt Nam chỉ có vắc xin phòng bạch hầu phối hợp, không có vắc xin phòng bạch hầu đơn giá, trong đó có thành phần kháng nguyên bạch hầu như:

• Loại vắc-xin 6 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm phổi, bại liệt do Haemophilus Influenzae tuýp b, viêm gan B (Hexaxim, Infanrix hexa)
• Loại vắc-xin 5 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm phổi, bại liệt do Haemophilus Influenzae tuýp b (Pentaxim), phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm phổi do Haemophilus Influenzae tuýp b, viêm gan B (Combe Five, Quinvaxem. SII)
• Loại vắc-xin 4 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, bại liệt, ho gà (Tetraxim)
• Loại vắc-xin 3 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà (Boostrix, Adacel, DPT)
• Loại vắc-xin 2 trong 1 phòng bạch hầu, uốn ván được dùng trong trường hợp nhóm người lớn có nguy cơ cao và chỉ được sử dụng trong chiến dịch khi bệnh lây lan rộng chứ không tiêm phổ cập. 

Đối tượng cần được tiêm phòng bạch hầu

Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ là đối tượng cần được tiêm vắc xin bạch hầu

Vậy đối tượng nào cần tiêm phòng bạch hầu, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ có nên tiêm vắc xin bạch hầu hay không? Theo các chuyên gia y tế, vắc-xin phòng bạch hầu được chỉ định tiêm cho cả người lớn và trẻ nhỏ tùy theo từng loại vắc-xin. Gần như không có chống chỉ định tiêm vắc-xin phòng bạch hầu, chỉ chống chỉ định nếu cơ thể dị ứng với thành phần của vắc-xin hoặc có phản ứng nặng với vắc-xin cùng thành phần ở lần tiêm trước. 

Lịch tiêm chủng vắc xin bạch hầu

Khi đã nắm được đối tượng tiêm phòng bạch hầu là những ai thì điều rất nhiều người quan tâm đó là lịch tiêm chủng vắc xin bạch hầu là như thế nào? Tại Việt Nam, lịch tiêm vắc xin bạch hầu cho tất cả trẻ nhỏ sẽ là 3 liều khi trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi và tiêm nhắc lại lần 1 khi trẻ được 18 tháng tuổi. 

Đối với trẻ trên 2 tuổi, trẻ lớn, người lớn, phụ nữ trước khi mang thai hoặc đang mang bầu ở tuần thứ 27 đến dưới 35 tuần thai có thể tiêm nhắc lại mũi vắc-xin phòng bạch hầu, uốn ván, ho gà. Để duy trì kháng thể bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn bạch hầu lâu dài thì các chuyên gia y tế khuyến cáo mọi đối tượng nên tiêm nhắc lại 10 năm/lần. Đồng thời, trẻ em cũng như người lớn cần được tiêm vắc-xin đầy đủ theo đúng lịch tiêm chủng để bảo vệ cơ thể khỏi căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này. 

Tác dụng phụ có thể gặp sau tiêm chủng

Trẻ nhỏ sau khi tiêm chủng thường bị sốt nhẹ

Sau khi tiêm vắc xin bạch hầu có sốt không, cơ thể sẽ gặp những triệu chứng gì là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là những gia đình có con nhỏ. 

Trả lời cho câu hỏi này, các bác sĩ tại Trung tâm tư vấn và tiêm chủng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cho biết, tiêm vắc xin bạch hầu bị sốt hay đau, sưng đỏ tại vị trí tiêm là những triệu chứng phổ biến, bình thường và sẽ tự khỏi sau 1 - 2 ngày. 

Tuy nhiên, nếu thấy các biểu hiện bất thường của cơ thể như phát ban trên da, sốt cao không hạ sau khi dùng thuốc hạ sốt, khó thở, tím tái đối với người lớn hoặc trẻ bỏ bú, bú kém, quấy khóc liên tục, li bì, hôn mê… cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để thăm khám và xử trí kịp thời. 

Tiêm phòng rồi có thể bị bệnh bạch hầu nữa không?

Sau khi tiêm vắc xin bạch hầu đầy đủ theo đúng lịch tiêm vắc xin bạch hầu thì trung bình sau 1 tháng, cơ thể sẽ sinh ra kháng thể giúp bảo vệ chúng ta khỏi bệnh bạch hầu. Lúc này, hiệu lực của vắc xin khá cao, có thể phòng bệnh lên đến 90%. 

Tuy vậy, có một số ít trường hợp sau khi tiêm phòng không tạo kháng thể đủ để bảo vệ cơ thể thì vẫn có nguy cơ bị mắc bệnh bạch hầu khi bùng dịch. Nguyên nhân có thể là do không tuân thủ lịch tiêm vắc xin bạch hầu, không tiêm đủ liều hoặc người có sức đề kháng suy giảm hay mắc hội chứng suy giảm miễn dịch vẫn có thể bị bạch hầu tấn công. 

Sau khi tiêm vắc xin bạch hầu, miễn dịch thu được chỉ có thể duy trì bảo vệ cơ thể đến khoảng 10 năm và sau đó lượng miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian. Vì vậy, những người có nguy cơ bị bạch hầu, dù nhớ hay không nhớ đã từng tiêm vắc xin bạch hầu hay chưa thì đều nên tiêm mũi nhắc lại sau mỗi 10 năm. 

Phòng ngừa bệnh bạch hầu

Cách phòng ngừa bệnh bạch hầu đó là che mũi, miệng khi ho, hắt hơi

Để phòng ngừa bệnh bạch hầu, các chuyên gia khuyến cáo người dân nên thực hiện các biện pháp chủ động như sau:

• Gia đình có con nhỏ nên đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu dạng phối hợp, tiêm đủ liều và đúng lịch tiêm vắc xin bạch hầu theo chương trình tiêm chủng Quốc gia.
• Mỗi cá nhân đều nên xây dựng thói quen rửa tay bằng xà phòng, vệ sinh vùng mũi họng hàng ngày, tắm rửa sạch sẽ. Khi ho hoặc hắt hơi sổ mũi nên lấy tay che mũi miệng. Hạn chế tiếp xúc với người nghi nhiễm hoặc mắc bệnh bạch hầu. 
• Đảm bảo môi trường xung quanh nhà ở, trường học, lớp học thông thoáng, sạch sẽ, có đủ ánh sáng mặt trời.
• Khi bản thân có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu thì phải thông báo cho mọi người trong gia đình và cần được cách ly nhanh chóng, tránh để mọi người tiếp xúc trực tiếp với mình và nên đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. 
• Khi dịch bệnh bùng phát thì việc phòng bệnh trong các ổ dịch cần thực hiện nghiêm túc như tiêm vắc xin phòng ngừa bạch hầu, uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. 

Tiêm vắc xin bạch hầu bao nhiêu tiền?

Sau khi nắm rõ thông tin về bệnh bạch hầu cũng như tiêm vắc xin bạch hầu sẽ gây ra những phản ứng gì cho cơ thể thì một điều được rất nhiều người băn khoăn, thắc mắc không biết tiêm vắc xin bạch hầu bao nhiêu tiền hay tiêm vắc xin bạch hầu giá bao nhiêu? 

Theo công bố của Bộ Y tế, vắc xin bạch hầu uốn ván sản xuất trong nước do Viện vắc xin và sinh phẩm Nha Trang (IVAC) sản xuất có giá dưới 25.000 đồng/ liều.

Đối với loại vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván nhập khẩu có giá dao động từ 500.000 - 600.000 đồng/liều. Các loại vắc xin này đều an toàn và cho hiệu quả cao trong việc phòng ngừa sự tấn công của vi khuẩn bạch hầu và uốn ván. 

Tiêm vắc xin bạch hầu ở đâu?

Có thể thấy, bạch hầu là một căn bệnh truyền nhiễm nếu không được tiêm phòng sẽ gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm. Vì vậy, phương pháp phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất chính là tiêm vắc xin. Vậy tiêm vắc xin bạch hầu ở đâu? 

Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ tiêm chủng uy tín, an toàn được nhiều gia đình lựa chọn

Hiện nay, bệnh viện Đa khoa Phương Đông đã và đang triển khai dịch vụ tiêm vắc xin bạch hầu cho trẻ em và người lớn với đầy đủ các loại vắc xin phối hợp, nguồn gốc rõ ràng và được bảo quản theo tiêu chuẩn của WHO và Bộ Y tế:

• Vắc xin 6 trong 1: Hexaxim (Pháp). Infanrix Hexa (Bỉ)
• Vắc xin 5 trong 1: Pentaxim (Pháp)
• Vắc xin 4 trong 1: Tetraxim (Pháp)
• Vắc xin 3 trong 1: Boostrix (Bỉ)

Lựa chọn tiêm vắc xin bạch hầu tại Phương Đông, khách hàng sẽ hoàn toàn yên tâm bởi:

• Tất cả khách hàng được khám sàng lọc trước tiêm với các bác sĩ chuyên khoa để đảm đảm sức khỏe tốt nhất khi tiêm chủng.
• 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi sức khỏe tại viện 30 phút và đánh giá lại tình trạng cơ thể trước khi ra về.
• Thiết kế gói tiêm linh hoạt, đa dạng, phù hợp với nhiều đối tượng và nhu cầu của khách hàng.
• Đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, thao tác nhẹ nhàng, nhanh, áp dụng cách giảm đau hiệu quả cho trẻ.
• Có khu vực vui chơi dành riêng cho trẻ nhỏ, mang đến cảm giác thoải mái, xóa tan nỗi sợ bệnh viện.
• Thủ tục đặt lịch tiêm dễ dàng, nhanh chóng, tổng đài hỗ trợ 24/7

Bạch hầu là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính có tỷ lệ tử vong cao. Tuy nhiên hiện nay đã có vắc xin nhằm phòng ngừa bệnh dịch, do đó, mỗi cá nhân, mỗi gia đình có con nhỏ hay phụ nữ chưa hoặc đang mang thai nên chủ động sớm đi tiêm vắc xin bạch hầu để đem lại hiệu quả phòng bệnh tốt nhất cho cả trẻ em và chính bản thân mỗi người. Để đặt lịch tiêm chủng tại bệnh viện Đa khoa Phương Đông, quý khách hãy gọi điện trực tiếp qua hotline 19001806 để được tư vấn cụ thể.