Bài viết được viết bởi TS.Bác sĩ Nguyễn Văn Hòa (Khoa Xét nghiệm) - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Viêm gan B là bệnh nhiễm trùng phổ biến do virus viêm gan B (HBV – Hepatitis B Virus) gây nên. HBV có thể gây bệnh viêm gan cấp tính hoặc mạn tính.
Virus viêm gan B thuộc họ Hepadnaviridae. HBV có 4 type huyết thanh và 8 genotype (từ A-H). Các genotype có sự phân bố địa lý khác nhau. Sự khác nhau giữa các genotype liên quan đến mức độ nặng nhẹ, diễn biến của bệnh, khả năng biến chứng và đáp ứng với điều trị và tiêm chủng. Genotype A lưu hành chủ yếu ở các nước Cận Sahara Châu Phi, bắc Âu và bắc MỸ. Genotype B và C phổ biến nhất ở Châu Á, đặc biệt là Đông Nam Á. Genotype D được thấy trên toàn thế giới nhưng phổ biến ở Châu Phi, Châu Âu, Địa Trung Hải và Ấn Độ. Genotype E được phát hiện ở Tây Phi, Genotype F và H lưu hành phổ biến ở Trung và Nam Mỹ.
Trên thế giới có khoảng 350-400 triệu người bị viêm gan B mạn tính (chiếm 5% dân số thế giới). Mỗi năm trên thế giới có 145 triệu người bị viêm gan B cấp và 750 000 người chết do viêm gan B.
Tỉ lệ nhiễm HBV trên thế giới có khác nhau tùy theo các khu vực trên thế giới: Tây Thái Bình Dương 6,2%, châu phi 6,1%, Châu Âu 1,6% và Mỹ 0,7%. Ở Châu á, Trung Quốc và Đông Nam Á có tỉ lệ lưu hành HBV cao khoảng 8-10%. Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ viêm gan B cao nhất thế giới khoảng 8-10%.
Đa số người bị nhiễm HBV không có triệu chứng, chỉ một số ít trường hợp là có triệu chứng.
Triệu chứng xuất hiện 30-150 ngày sau nhiễm, bao gồm:
Hầu hết các trường hợp nhiễm HBV tự khỏi, chỉ một tỉ lệ nhỏ 5-10% trở thành mạn tính.
Nhiễm trùng viêm gan B kéo dài trên 6 tháng được coi là mạn tính ( HBsAg tồn tại trên 6 tháng).
+ Trẻ em trên 5 tuổi và người lớn nhiễm HBV thì 90 % khỏi bệnh, chỉ khoảng 10% tiến triển thành mạn tính.
+ Trẻ từ 1-5 tuổi nhiễm HBV khoảng 30% chuyển sang mạn tính.
+ Trẻ bị nhiễm HBV trong khi sinh hoặc sau sinh, 90% sẽ tiến triển thành mạn tính.
+ 25% người viên gan mạn tính tiến triển xơ gan và ưng thư gan.
Bệnh viêm gan B lây truyền chủ yếu qua đường máu. Những đường lây truyền chủ yếu bao gồm:
+ Đường máu: Truyền máu và các sản phẩm của máu,
+ Đường tình dục, từ mẹ sang con
+ Dùng chung kim tiêm, châm cứu, xăm hình, chữa răng …
Nhiễm trùng HBV được chẩn đoán sau 30-150 ngày bị nhiễm (Đây là giai đoạn cửa sổ, HBsAg vẫn âm tính). Chẩn đoán xác định viêm gan B dựa vào các xét nghiệm sau:
- HBsAg dương tính
- HBV DNA dương tính (Nếu kết quả âm tính không loại trừ chẩn đoán).
Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu HBV. Tuy nhiên có nhiều loại thuốc kháng virus được sử dụng để điều trị viêm gan B mạn tính. Đối với hầu hết các trường hợp viêm gan mạn, việc điều trị chỉ làm cho bệnh tiến triển chậm lại, làm giảm nguy cơ sơ gan và ưng thư gan chứ không khỏi bệnh.
Hiện đã có vắc-xin viêm gan B và đang được sử dụng rộng rãi trên thế giới.
Vaccine viêm gan B được khuyến cáo tiêm 3 mũi:
- Mũi 1 tiêm ngay trong ngày sinh
- Mũi 2 tiêm cách mũi 1 một tháng
- Mũi 3 tiêm sau mũi một 3 tháng.
Với trẻ sơ sinh có mẹ bị viêm gan B, thì ngoài tiêm một mũi vaccine, bé cần được tiêm một mũi huyết thanh kháng viên gan B (Hepatitis B Immunoglobulin) ngay trong ngày đầu tiên.
Vắc-xin viêm gan B lá chắn hiệu quả phòng ngừa lây nhiễm virus HBV
Bệnh viện Đa khoa Phương Đông hiện có đầy đủ vaccine phòng ngừa viêm gan B, sẵn sàng phục vụ quý khách hàng có nhu cầu tiêm chủng và bảo vệ sức khỏe chủ động.
Đo nitric oxide trong khí thở ra (FeNO) đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh hen suyễn, từ đó có lộ trình điều trị bệnh phù hợp...
