Kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da (TAVI) là một phương pháp được ứng dụng điều trị đối với những bệnh nhân có vấn đề về van động mạch chủ. Đây là phương pháp điều trị mở ra nhiều cơ hội cho người bệnh với tiên lượng tốt, đạt hiệu quả cao, thời gian phục hồi nhanh hơn so với biện pháp mổ truyền thống. Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu về kỹ thuật này qua bài viết sau.
Kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da (TAVI)
Kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da (TAVI) là một phương pháp điều trị các vấn đề về van động mạch chủ. Phương pháp phẫu thuật này có ưu điểm là ít xâm lấn nhưng vẫn hiệu quả cao, giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi. Đây là bước tiến lớn trong điều trị bệnh hẹp van động mạch chủ - một bệnh lý tim mạch nguy hiểm.
Phương pháp TAVI được thực hiện đầu tiên vào năm 2022, đây là cột mốc đánh dấu bước tiến mới trong phẫu thuật tim mạch. TAVI là phương pháp phẫu thuật không cần mở ngực để thay thế van động mạch chủ hẹp. Kỹ thuật này được trải qua nhiều để trở thành một phương pháp điều trị chính thống hẹp van động mạch chủ.
Ưu điểm lớn nhất của kỹ thuật TAVI là không yêu cầu mở ngực, từ đó giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và thời gian phục hồi nhanh chóng so với phương pháp truyền thống. Chính vì vậy, thay van động mạch chủ qua da thường được áp dụng đối với người bệnh cao tuổi hoặc có nhiều bệnh lý đi kèm.
Kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da là phương pháp điều trị hiện đại và tiên tiến nhất
Đối tượng được chỉ định và chống chỉ định
Phương pháp thay van động mạch chủ qua da được chỉ định với bệnh nhân hẹp van động mạch chủ. Tuy nhiên, kỹ thuật này còn phụ thuộc vào tình trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện hay không. Dưới đây là những đối tượng được chỉ định và chống chỉ định.
Đối tượng chỉ định điều trị thay van động mạch chủ qua da
Một số trường hợp được chỉ định thực hiện thay van động mạch chủ qua da (TAVI) bao gồm:
- Thường ưu tiên cho người bệnh >60 tuổi do đối tượng này thường có thể trạng kém, nhiều bệnh lý đi kèm gây khó khăn khi thực hiện phẫu thuật truyền thống.
- Người bệnh có độ hẹp van động mạch chủ nặng, diện tích lỗ van nhỏ hơn 1cm².
- Chênh áp qua van (đo bằng độ chênh áp qua van) lớn hơn 40 mmHg.
- Người bệnh có những biểu hiện lâm sàng của hẹp van động mạch chủ như khó thở, đau ngực,... tiên lượng sống ngắn hơn 1 năm.
- Đánh giá giải phẫu học động mạch chủ và động mạch ngoại biên phải phù hợp với TAVI.
Khi đưa ra chỉ định thực hiện TAVI cần có sự hợp tác giữa các chuyên khoa y tế gồm bác sĩ tim mạch, bác sĩ nội tim mạch, bác sĩ ngoại tim mạch và bác sĩ gây mê hồi sức để đảm bảo quá trình thực hiện TAVI được tiến hành an toàn và hiệu quả.
Phương pháp này thường được ưu tiên chỉ định cho người bệnh lớn tuổi
Đối tượng chống chỉ định điều trị thay van động mạch chủ qua da
Bên cạnh những ưu điểm, không phải bệnh nhân hẹp van động mạch chủ nào cũng phù hợp thực hiện kỹ thuật TAVI. Một số trường hợp chống chỉ định tiến hành phương pháp này bao gồm:
- Bệnh nhân có cơn nhồi máu cơ tim trong khoảng 30 ngày trước khi phẫu thuật không được thực hiện TAVI do có nguy cơ mất máu và tăng biến chứng của nhồi máu cơ tim.
- Bệnh nhân bị tai biến mạch máu não trong vòng 6 tháng không chỉ định thực hiện TAVI.
- Vòng van động mạch chủ quá nhỏ (dưới 17mm) hoặc quá lớn (trên 25mm) có thể khó khăn trong quá trình đặt van tim nhân tạo.
- Bệnh nhân có bệnh cơ tim phì đại kèm theo hoặc không kèm tắc sẽ sẽ không phù hợp với TAVI.
- Bệnh nhân có chức năng tâm thu thất trái dưới 20% được chống chỉ định với TAVI.
- Bệnh nhân dị ứng hoặc không dung nạp thuốc ngưng tập tiểu cầu sẽ không phù hợp với phương pháp này.
- Bệnh nhân có khối u, huyết khối hoặc cục sùi ở tim có thể tăng nguy cơ gặp biến chứng trong quá trình điều trị bằng phương pháp TAVI.
- Bệnh nhân có các bệnh nội khoa kèm theo, tiên lượng sống ít hơn 12 tháng không được khuyến nghị thực hiện.
Việc quyết định thực hiện kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da cần dựa vào cuộc đánh giá toàn diện sức khỏe của người bệnh, tiền sử bệnh lý và các yếu tố nguy cơ.
Xem thêm:
Những nguy cơ có thể gặp khi thực hiện TAVI
Mặc dù TAVI có thể hạn chế biến chứng trong quá trình thực hiện phẫu thuật nhưng vẫn có khả năng xảy ra những rủi ro ngoài ý muốn. Bao gồm:
- Chảy máu trong quá trình phẫu thuật
- Các vấn đề về hệ thống mạch máu gồm chảy máu, tắc mạch,..
- Các vấn đề về van tim nhân tạo: Van trượt khỏi vị trí dự kiến, hở van,..
- Nhịp tim không ổn định, cần có sự can thiệp của máy tạo nhịp tim.
- Rủi ro nhiễm trùng sau phẫu thuật.
- Ảnh hưởng hậu thủ thuật: Nhồi máu cơ tim, suy thận,...
- Đột quỵ
Theo các nghiên cứu chỉ ra rằng, nguy cơ đột quỵ, tử vong giữa người thực hiện phẫu thuật thay van động mạch chủ truyền thống và TAVI là như nhau. Để giảm thiểu những rủi ro ngoài ý muốn, người bệnh cần chuẩn bị trước khi phẫu thuật một cách cẩn thận và kỹ lưỡng.
Bất kỳ cuộc phẫu thuật nào đều có khả năng xảy ra những rủi ro ngoài ý muốn
Quy trình thay van động mạch chủ qua da (TAVI)
Quy trình thay van động mạch chủ qua da (TAVI) cần được chuẩn bị kỹ càng từ trước khi phẫu thuật, trong khi thực hiện và hậu phẫu. Một số những điều cần lưu ý và quy trình của TAVI diễn ra như sau:
Trước khi thực hiện
Trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh và người thân những lưu ý quan trọng và cần chú ý. Bao gồm:
- Cung cấp thông tin của thuốc: Người bệnh cần cung cấp đầy đủ về các loại thuốc đang sử dụng bao gồm cả thuốc kê đơn và thực phẩm chức năng. Ngoài ra, cần thông báo về những thành phần thuốc dị ứng. Sau đó, trước khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ cung cấp các loại thuốc cần thiết giúp hỗ trợ quá trình phẫu thuật.
- Nhịn ăn trước khi phẫu thuật: Ít nhất 6 giờ trước khi thực hiện phẫu thuật, người bệnh sẽ được hướng dẫn về chế độ ăn uống. Cần đảm bảo dạ dày của người bệnh trống rộng, không còn thức ăn hoặc nước để hạn chế tình trạng nôn mửa khi tiến hay thay van động mạch chủ.
- Quần áo và đồ dùng cá nhân: Nên lựa chọn quần áo thoải mái và rộng rãi, chuẩn bị các vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng, lược,... Không nên đeo kính áp tròng, trang sức, răng giả,... trong quá trình thực hiện thay van động mạch chủ qua da.
Quy trình thay van động mạch chủ qua da
Trong quy trình thay van động mạch chủ qua da (TAVI), bác sĩ sẽ thay thế van tim bị tổn thương bằng một van sinh học - thường được làm từ mô tim bò hoặc lợn. Trong một số trường hợp đặc biệt, van sinh học mới có thể được cấy chồng vào van sinh học cũ đã mất chức năng.
Khác với phương pháp mổ hở truyền thống, TAVI là một thủ thuật ít xâm lấn. Bác sĩ sẽ tạo một đường vào nhỏ tại vùng bẹn và đưa ống thông linh hoạt qua mạch máu để tiếp cận van động mạch chủ trong tim. Quá trình này được hỗ trợ bởi hệ thống chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang hoặc siêu âm tim để đảm bảo định vị chính xác.
Khi ống thông được đưa đến đúng vị trí, van sinh học sẽ được đưa qua ống vào trong tim. Tùy loại van, bác sĩ có thể sử dụng một bóng nong để mở rộng và cố định van mới, hoặc sử dụng các loại van tự giãn mà không cần bóng hỗ trợ. Sau khi van được đặt ổn định, ống thông sẽ được rút ra. Trong suốt quá trình, đội ngũ y tế sẽ giám sát chặt chẽ các chỉ số sinh tồn như huyết áp, nhịp tim, nhịp thở nhằm bảo đảm an toàn tối đa cho người bệnh.
Quy trình thay van động mạch chủ qua da
Cách chăm sóc người bệnh sau can thiệp phẫu thuật
Sau khi thủ thuật kết thúc, bệnh nhân được chuyển đến khu chăm sóc tích cực để theo dõi sát các biến chứng có thể xảy ra. Trường hợp hồi phục ổn định và không có dấu hiệu nhiễm trùng, người bệnh có thể xuất viện với hướng dẫn dùng thuốc cụ thể, bao gồm thuốc kháng sinh và thuốc chống đông nhằm phòng ngừa huyết khối.
Người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định điều trị, uống thuốc đúng giờ và tái khám định kỳ theo lịch hẹn. Đồng thời, cần cảnh giác và liên hệ ngay với bác sĩ khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như:
- Chóng mặt, choáng váng
- Mệt mỏi kéo dài
- Tăng cân nhanh bất thường
- Khó thở, đau tức ngực
- Phù chân, nhất là ở mắt cá
- Sưng tấy, đỏ hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng quanh vị trí mổ
Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da - một bước tiến trong điều trị bệnh lý tim mạch hiện đại. Hiện nay, TAVI mở ra nhiều cơ hội điều trị hiệu quả và an toàn cho người bệnh tim mạch, đặc biệt là nhóm đối tượng nguy cơ cao với phẫu thuật truyền thống.
Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc hay có nhu cầu thăm khám và can thiệp phẫu thuật TAVI có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.