Trào ngược dạ dày nổi hạch là gì? Nguyên nhân thường gặp nhất

Nguyên nhân hình thành bệnh trào ngược dạ dày nổi hạch 

Trào ngược dạ dày nổi hạch là một biến chứng hiếm gặp nhưng đáng lo ngại của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) khi không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Ở người bệnh GERD, cơ vòng thực quản dưới không đóng kín khiến axit dịch vị và thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản, thậm chí lan đến vùng họng, mũi, tai hoặc khí – phế quản. Trong đó, họng là cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề nhất, vì nằm gần dạ dày và giữ vai trò trung tâm trong đường hô hấp – tiêu hóa.

Khi tình trạng axit trào ngược diễn ra kéo dài, niêm mạc họng bị viêm, sưng đau, nóng rát, kèm theo cảm giác khó nuốt, khó thở. Lúc này, các hạch lympho quanh họng và thực quản có thể sưng to, gây ra tình trạng được gọi là trào ngược dạ dày nổi hạch.

Thực chất, nổi hạch là phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể khi có dấu hiệu viêm nhiễm. Với trường hợp trào ngược, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng điển hình như: khó chịu, đau rát họng, tức ngực, cảm giác vướng nghẹn, khó thở. Nếu không can thiệp sớm, tình trạng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, thậm chí tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm hơn.

Triệu chứng nhận biết của bệnh trào ngược dạ dày nổi hạch 

Trào ngược dạ dày nổi hạch là tình trạng người bệnh vừa gặp các dấu hiệu của trào ngược thực quản, vừa xuất hiện hạch bất thường ở vùng cổ. Đây là biểu hiện cảnh báo cần được chú ý, vì có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và sức khỏe.

Trào ngược dạ dày nổi hạch gây ra triệu chứng khiến người bệnh cảm thấy khó chịu

Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Nổi hạch ở cổ: thường kèm cảm giác đau rát, nghẹn, khó nuốt, đôi khi sưng to, gây vướng víu và bất tiện trong giao tiếp hay ăn uống.
• Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua: tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản, để lại cảm giác bỏng rát và khó chịu.
• Đau tức ngực, vùng thượng vị: thường nhầm lẫn với bệnh lý tim mạch, nhưng thực chất liên quan đến trào ngược dạ dày.
• Buồn nôn và nôn: xuất hiện sau khi ăn no hoặc nằm ngay sau ăn.
• Ho kéo dài, khàn giọng: do axit trào ngược kích thích vùng hầu họng, thanh quản.
• Đầy bụng, khó tiêu, khó chịu ở dạ dày: người bệnh cảm thấy chậm tiêu, nhanh no và thường xuyên mệt mỏi.
• Tiết nhiều nước bọt hơn bình thường: phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm trung hòa lượng axit dư thừa.

Khi gặp các triệu chứng trên, đặc biệt là nổi hạch kèm đau rát và khó nuốt, người bệnh cần đi khám sớm để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, tránh để bệnh tiến triển nặng và gây biến chứng nguy hiểm.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh trào ngược dạ dày nổi hạch

Những người có nguy cơ cao mắc bệnh trào ngược dạ dày nổi hạch, bao gồm: 

• Uống nhiều rượu bia, caffeine, đồ uống có ga. 
• Có thói quen hút thuốc lá. 
• Người bị thừa cân béo phì. 
• Người mắc bệnh hen suyễn, thoát vị cơ hoành, bệnh mô liên kết. 
• Người bị bệnh tiểu đường. 
• Người uống ít nước. 
• Phụ nữ trong giai đoạn đang mang thai. 

Bị trào ngược dạ dày nổi hạch có nguy hiểm không?  

Có. Trào ngược dạ dày kèm nổi hạch nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Hẹp thực quản – dạ dày: Người bệnh khó nuốt, ăn uống kém, dễ tức ngực và khó chịu, đặc biệt sau bữa ăn no.
• Bệnh lý hô hấp: Trào ngược axit kéo dài có thể gây ho mãn tính, viêm họng hạt, viêm amidan, viêm phế quản, thậm chí gây khó thở, đau rát cổ họng, thở khò khè.
• Barrett thực quản: Một biến chứng nguy hiểm thường bị nhầm lẫn với trào ngược axit thông thường. Nếu không kiểm soát kịp thời, Barrett thực quản làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
• Ung thư dạ dày – thực quản: Dấu hiệu nhận biết gồm hạch cổ to bất thường, đau rát dạ dày, buồn nôn, chán ăn, ợ nóng, kèm suy giảm miễn dịch.
• Hen suyễn: Nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh nhân trào ngược dạ dày kèm nổi hạch có nguy cơ mắc hen suyễn cao hơn so với người bình thường.

Trào ngược kéo dài không điều trị có thể dẫn ung thư thực quản

Xem thêm:

• Trào ngược dạ dày sụt cân cảnh báo bệnh gì? Khi nào cần đi khám?
  
• Trào ngược dạ dày gây ho: Dấu hiệu nhận biết không nên bỏ qua
  

Cách điều trị khi bị bệnh trào ngược dạ dày nổi hạch 

Bệnh trào ngược dạ dày nổi hạch có thể được điều trị bằng các phương pháp sau: 

Sử dụng thuốc được bác sĩ chỉ định 

Một số loại thuốc thường được bác sĩ chuyên khoa chỉ định như: 

• Thuốc kháng thụ thể H2
• Thuốc ức chế bơm proton
• Thuốc chống acid 

Sau khi tình trạng bệnh được kiểm soát, hiện tượng nổi hạch cùng nhiều triệu chứng khó chịu sẽ nhanh chóng biến mất. Đồng thời làm giảm nguy cơ mắc phải các biến chứng nguy hiểm. 

Thay đổi lối sống 

Lối sống lành mạnh giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh

Để bệnh được nhanh chóng kiểm chóng kiểm soát, người bệnh cần kết hợp việc ăn uống với đơn thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Cụ thể: 

• Không nên ăn quá nhiều, quá no, quá muộn, hay quá gần lúc đi đi ngủ (nên ăn 3–4 giờ trước khi đi ngủ). 
• Không nên nằm luôn sau khi ăn. 
• Ăn chậm nhai kỹ, chia thực đơn thành các bữa nhỏ trong ngày. 
• Không thức khuya, không hút thuốc lá. 
• Mặc quần áo rộng rãi thoáng mát, áp dụng chế độ ăn giảm cân khi cần thiết. 
• Kê cao đầu giường hoặc sử dụng gối kê cao đầu để giảm tình trạng trào ngược khi ngủ. 
• Sau khi ăn, nên đi bộ, vận động nhẹ nhàng. 
• Tránh dùng những đồ uống kích thích như cà phê, rượu bia, đồ uống có ga. Hạn chế dung nạp những đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, socola,...

Phẫu thuật

Phẫu thuật chỉ được áp dụng khi điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả. Với phương pháp phẫu thuật bao đáy bị Nissen, bác sĩ sẽ tiến hành đặt một van chức năng giữa thực quản và dạ dày với tác dụng ngăn ngừa trào ngược axit từ dạ dày và thực quản. 

Kết luận

Trào ngược dạ dày nổi hạch không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng tuyệt đối không nên bỏ qua. Đây có thể chỉ là phản ứng của cơ thể trước tình trạng viêm nhiễm, song cũng có khả năng liên quan đến biến chứng hoặc bệnh lý khác cần được theo dõi. Vì vậy, khi nhận thấy triệu chứng nổi hạch đi kèm với trào ngược dạ dày, người bệnh nên chủ động thăm khám để xác định nguyên nhân chính xác và có hướng điều trị phù hợp.