Viêm loét đại trực tràng chảy máu: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh

Viêm loét đại - trực tràng chảy máu là gì?

Viêm loét đại trực tràng chảy máu là một bệnh lý có tính tự miễn, viêm mạn tính khiến lớp niêm mạc và dưới niêm mạc bị tổn thương nghiêm trọng dẫn đến tình trạng loét và chảy máu đại - trực tràng. Bệnh thường gặp chủ yếu ở trực tràng và giảm dần đến đại tràng phải. 

Mặc dù là một bệnh lý về tiêu hóa nhưng viêm loét đại - trực tràng chảy máu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Chính vì vậy, việc phát hiện và can thiệp điều trị kịp thời là điều cần thiết để hạn chế các biến chứng nguy hiểm. 

Viêm loét đại - trực tràng là một bệnh lý ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa

Một số triệu chứng thường gặp của bệnh

Các triệu chứng của tình trạng viêm loét đại - trực tràng chảy máu thường dễ nhầm lẫn với tình trạng rối loạn tiêu hóa khác. Người bệnh xuất hiện các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào mức độ tổn thương. Phần lớn, bệnh nhân bị tiêu chảy nhiều lần, phân nhầy máu, đau bụng,... 

Một số triệu chứng thường gặp của người mắc bệnh bao gồm:

• Thể nhẹ: Người bệnh không có bất kỳ thay đổi nào về thể trạng, đại tiện phân có nhầy (kéo dài dưới 4 ngày), không gây thiếu máu hoặc giảm protein trong máu. Bệnh có thể khu trú ở trực tràng hoặc đại tràng sigma. 
• Thể trung: Tiêu chảy thường bắt đầu từ những con đau quặn bụng, sau đó đại tiện ra máu, tần suất dưới 6 lần/ngày. Người có thể kèm theo sốt, giảm protein máu khiến bệnh nhân mệt mỏi. 
• Thể nặng: Đại tiện phân có màu nhiều hơn 6 lần/ngày và có thể xảy ra về ban đêm. Khi đại tiện có cảm giác đau rát, buốt hậu môn. Cơ thể có những biểu hiện như: Nhịp tim nhanh, huyết áp thấp, sốt cao, bụng trướng,... 

Ngoài ra, bệnh nhân có thể sốt, thiếu máu với biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, phù chân do giảm protein máu. Khi mất nước, người bệnh khát nhiều, môi khô, cơ thể hốc hác, thậm chí có thể rơi vào sốc với mạch nhanh, huyết áp thấp, đau bụng dữ dội do viêm đại tràng nhiễm độc. Một số triệu chứng ngoài tiêu hóa khác bao gồm đau khớp, đau vùng thắt lưng hoặc vùng chậu.

Viêm loét đại trực tràng chảy máu ảnh hưởng như thế nào đối với sức khỏe?

Viêm loét đại trực tràng chảy máu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất và tinh thần người bệnh. Tiêu chảy kéo dài làm mất nước, mất cân bằng điện giải, giảm protein máu và thiếu máu, từ đó gây suy nhược cơ thể. Người bệnh còn cảm thấy ngứa ngáy, nóng rát hậu môn, đại tiện nhiều lần trong ngày khiến mệt mỏi, giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng tâm lý.

Người bệnh có thể bị tiêu chảy kéo dài gây mất nước

Một số biến chứng có thể gặp phải

Bệnh càng kéo dài thì nguy cơ biến chứng càng cao. Một số biến chứng thường gặp bao gồm:

• Mất nước, rối loạn điện giải, thiếu máu và sốc nhiễm độc.
• Hình thành giả polyp, nứt hậu môn, rò hoặc áp xe hậu môn.
• Xuất huyết tiêu hóa, hẹp đại tràng, phình giãn đại tràng nhiễm độc, thủng đại tràng.
• Nguy cơ ung thư trực tràng nếu bệnh không được điều trị sớm và đúng cách.
• Các biến chứng ngoài đường tiêu hóa như viêm đường mật, viêm khớp, hồng ban nút, viêm da mủ hoại thư, viêm xơ đường mật tiên phát, viêm thận bể thận, sỏi thận. Trong đợt tiến triển nặng, có thể xuất hiện tình trạng đông máu rải rác trong lòng mạch.

Nguyên nhân gây viêm loét đại trực tràng chảy máu

Nguyên nhân gây viêm loét đại trực tràng chảy máu

Cho đến nay, nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, bệnh có liên quan đến đáp ứng miễn dịch bất thường. Ban đầu, tổn thương có thể khu trú tại trực tràng, sau đó lan rộng khắp đại tràng và đôi khi ảnh hưởng đến đoạn cuối của ruột non.

Yếu tố nguy cơ

Một số yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh như: 

• Bệnh có thể gặp ở cả nam và nữ, thường xuất hiện trong hai nhóm tuổi là từ 15 đến 30 và từ 60 đến 70. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:
• Yếu tố di truyền: Có người thân trong gia đình mắc bệnh.
• Yếu tố miễn dịch: Khoảng 80% bệnh nhân dương tính với kháng thể pANCA. Rối loạn miễn dịch tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus gây tổn thương niêm mạc.
• Nhiễm khuẩn: Các vi khuẩn như Escherichia coli, Campylobacter, Shigella có thể là tác nhân trực tiếp.
• Lối sống: Ăn uống kém khoa học, sử dụng nhiều chất kích thích, rượu bia, thuốc lá, đồ cay nóng và chiên rán làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Tâm lý: Căng thẳng, stress kéo dài có thể khiến bệnh nặng hơn.

Nhiễm khuẩn Escherichia coli là tác nhân gây bệnh trực tiếp

Xem thêm:

• Xuất huyết tiêu hóa do loét dạ dày tá tràng điều trị như thế nào?

Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh

Chẩn đoán bệnh

Để xác định viêm loét đại trực tràng chảy máu, bác sĩ sẽ khai thác triệu chứng lâm sàng, tiền sử bệnh và chỉ định các xét nghiệm cần thiết như:

• Nội soi đại trực tràng để quan sát trực tiếp tổn thương và lấy mẫu sinh thiết.
• Xét nghiệm phân để phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn.
• Xét nghiệm máu nhằm đánh giá tình trạng thiếu máu và mức độ viêm.

Điều trị viêm loét đại trực tràng chảy máu

Việc điều trị cần dựa vào nguyên nhân, mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe người bệnh.

• Điều trị nội khoa: Chủ yếu sử dụng thuốc chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch và các thuốc hỗ trợ khác. Trường hợp xuất huyết nặng, cần truyền máu để tránh tụt huyết áp. Trong quá trình điều trị, bệnh nhân phải kết hợp chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung dinh dưỡng và tránh thức ăn khó tiêu, cay nóng, nhiều dầu mỡ, rượu bia.
• Điều trị ngoại khoa: Áp dụng trong các tình huống nặng như thủng đại tràng, xuất huyết không kiểm soát, phình giãn đại tràng nhiễm độc hoặc khi bệnh tiến triển thành ung thư. Phẫu thuật có thể là cắt đoạn hoặc cắt toàn bộ đại trực tràng.

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa bệnh

Người bệnh cần duy trì lối sống khoa học để giảm triệu chứng và hạn chế biến chứng. Một số khuyến nghị:

• Ăn uống điều độ, không ăn no trước khi ngủ, hạn chế thực phẩm dầu mỡ, cay nóng, rượu bia, cà phê.
• Uống nhiều nước, bổ sung dinh dưỡng hợp lý, có thể dùng thêm men vi sinh và sữa chua.
• Giữ vệ sinh thực phẩm, ăn chín uống sôi.
• Tập thể dục thường xuyên, nghỉ ngơi đầy đủ, tránh căng thẳng.
• Tái khám định kỳ để theo dõi diễn tiến bệnh.
• Liên hệ ngay với bác sĩ nếu xuất hiện bất thường trong quá trình điều trị.

Phòng ngừa bệnh chủ yếu dựa trên việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, sinh hoạt hợp lý và thăm khám y tế kịp thời khi có dấu hiệu nghi ngờ.

Thăm khám và điều trị dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa

Viêm loét đại trực tràng chảy máu là một bệnh lý khá phổ biến của hệ tiêu hóa. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh nên cần can thiệp điều trị sớm để hạn chế biến chứng. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về bệnh viêm loét đại trực tràng chảy máu. Nếu Quý khách có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ mắc bệnh có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.