Viêm tuyến giáp bán cấp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm tuyến giáp bán cấp là gì?

Tuyến giáp là tuyến nội tiết ở trước cổ, chúng có chức năng sản xuất các loại hormone giúp điều hòa trong nhiều quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Chúng đóng vai trò quan trọng trong các phản ứng về thể chất và cảm xúc. 

Viêm tuyến giáp là một nhóm rối loạn khiến tuyến giáp bị viêm, phần lớn các loại viêm tuyến giáp thường dẫn đến cường giáp hoặc suy giáp do có sự rối loạn sự tiết hormone giáp. Có nhiều thể viêm tuyến giáp tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, đặc điểm đối tượng mắc bệnh, mức độ nặng - nhẹ. 

Viêm tuyến giáp bán cấp là tình trạng viêm tuyến giáp do virus gây ra. Những người mắc bệnh thường có những triệu chứng của bệnh cường giáp trước và sau đó xuất hiện các triệu chứng của bệnh suy giáp do sự tăng giảm bất thường lượng hormone. Dù chỉ xảy ra trong thời gian ngắn nhưng có thể để lại nhiều biến chứng vĩnh viễn nếu không được can thiệp điều trị đúng cách. 

Viêm tuyến giáp bán cấp là tình trạng rối loạn khiến tuyến giáp bị viêm

Nguyên nhân gây ra viêm tuyến giáp bán cấp

Nguyên nhân gây ra viêm tuyến giáp bán cấp chủ yếu là do virus như: Virus cúm mùa, virus sởi, quai bị,... Khi cơ thể nhiễm virus, hệ miễn dịch hoạt động quá mức để tiêu diệt virus. Mặc dù vậy, trong một số trường hợp, miễn dịch hoạt động quá mức và tấn công tuyến giáp gây ra bệnh. 

Ngoài ra viêm tuyến giáp bán cấp có thể liên quan đến một số yếu tố về di truyền, suy giảm hệ miễn dịch hoặc căng thẳng trong thời gian dài,... 

Những triệu chứng thường gặp của bệnh

Ở giai đoạn khởi phát, người bị viêm tuyến giáp bán cấp thường xuất hiện những dấu hiệu như đau rát họng, nhức mỏi toàn thân, sốt nhẹ,... các biểu hiện khá giống với tình trạng nhiễm virus. Sau đó, triệu chứng có thể trở nặng đột ngột với những cơn sốt cao kèm cảm giác đau dữ dội tại vùng cổ. Tuyến giáp dần sưng to, khi chạm vào có thể thấy một hoặc nhiều nhân nhỏ, khá cứng và gây đau. Cơn đau thậm chí lan lên tai, lan xuống cổ; một số trường hợp còn gặp khàn tiếng, khó thở hoặc nuốt vướng.

Trong giai đoạn đầu, đa số bệnh nhân xuất hiện các biểu hiện của cường giáp, bao gồm:

• Tính khí dễ kích động, lo lắng
• Cơ thể mệt mỏi
• Mất ngủ hoặc ngủ không sâu
• Khả năng chịu nóng kém
• Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy
• Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân
• Nhịp tim nhanh, hồi hộp hoặc loạn nhịp
• Thân nhiệt tăng, đổ mồ hôi nhiều

Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi

Nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn suy giáp, giai đoạn bù trừ sau cường giáp với những biểu hiện như:

• Tóc trở nên khô xơ, rụng nhiều
• Cảm giác uể oải, thiếu năng lượng kéo dài
• Khớp đau, cứng
• Khả năng chịu lạnh giảm mạnh
• Táo bón
• Tăng cân hoặc khó giảm cân
• Giảm khả năng tập trung

Thông thường, giai đoạn cường giáp kéo dài dưới 3 tháng, còn giai đoạn suy giáp có thể duy trì từ 9-15 tháng.

Xem thêm:

• Tổng quan kiến thức về viêm tuyến giáp bạn cần biết
• Viêm tuyến giáp sau sinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
  

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Sau khi khai thác triệu chứng và kiểm tra lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định một số kỹ thuật cận lâm sàng như:

• Xét nghiệm đánh giá tình trạng viêm
• Định lượng hormone tuyến giáp
• Đo kháng thể tuyến giáp
• Siêu âm
• Xạ hình
• Sinh thiết mô tuyến giáp

Giai đoạn đầu:

• Nồng độ thyroglobulin tăng
• Khả năng hấp thu iốt phóng xạ thấp
• TSH giảm
• T4 tự do tăng
• Tốc độ máu lắng (ESR) cao

Giai đoạn muộn:

• TSH tăng
• T4 tự do giảm

Kháng thể tuyến giáp có thể rất thấp nên đôi khi không phát hiện được. Sinh thiết thường cho thấy sự hiện diện của “tế bào khổng lồ”, đây dấu hiệu điển hình của bệnh. Khi viêm thuyên giảm, các chỉ số xét nghiệm sẽ trở về bình thường.

Viêm tuyến giáp bán cấp có chữa khỏi không?

Viêm tuyến giáp bán cấp là tình trạng viêm tạm thời nên phần lớn trường hợp có thể điều trị khỏi nếu chưa tiến triển sang suy giáp kéo dài. Khi được chẩn đoán, bác sĩ sẽ lựa chọn phác đồ phù hợp nhằm giảm đau, giảm viêm và kiểm soát triệu chứng.

Các nhóm thuốc thường được chỉ định gồm:

• Corticosteroid: Dùng khi NSAID không đáp ứng, phổ biến là Prednisolon liều 20-40mg/ngày, duy trì 2–3 tuần rồi giảm liều dần trong 3-4 tuần tiếp theo;
• NSAID: Như Aspirin, Ibuprofen giúp giảm đau - chống viêm; (lưu ý Paracetamol không hiệu quả do không có tác dụng giảm viêm);
• Thuốc chẹn beta: Được kê để giảm nhịp tim nhanh và các triệu chứng cường giáp.

Một số nhóm thuốc thường được chỉ định trong điều trị viêm tuyến giáp bán cấp

Viêm tuyến giáp bán cấp là bệnh lý thường gặp nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị giúp người bệnh chủ động phòng ngừa biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về viêm tuyến giáp bán cấp. Nếu Quý khách có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ bệnh cần thăm khám và điều trị có thể liên hệ BVĐK Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.