Viêm tuyến giáp sau sinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bích Ngọc

24-11-2025

goole news
16

Viêm tuyến giáp sau sinh là tình trạng rối loạn tuyến giáp xuất hiện ở khoảng 5 – 7% phụ nữ trong những tháng đầu sau khi sinh con. Do các triệu chứng dễ nhầm lẫn với căng thẳng hậu sản, nhiều chị em thường bỏ qua dấu hiệu bệnh, dẫn tới chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị. Để hiểu hơn về bệnh, cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau. 

Viêm tuyến giáp sau sinh là gì?

Viêm tuyến giáp sau sinh là quá trình viêm của tuyến giáp xảy ra trong vòng 1 năm sau sinh ở những phụ nữ trước đó không có tiền sử bệnh lý tuyến giáp. Bệnh không hiếm gặp nhưng dễ bị hiểu nhầm với stress hay rối loạn tâm lý sau sinh. Đa số trường hợp, chức năng tuyến giáp sẽ trở lại bình thường sau 12 - 18 tháng, song một số bệnh nhân có thể gặp biến chứng và cần điều trị kéo dài.

Viêm tuyến giáp sau sinh là rối loạn tuyến giáp ở phụ nữ sau sinhViêm tuyến giáp sau sinh là rối loạn tuyến giáp ở phụ nữ sau sinh

Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp sau sinh

Nguyên nhân chính xác gây ra viêm tuyến giáp sau sinh hiện vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy phụ nữ bị viêm tuyến giáp sau sinh thường có nồng độ kháng thể kháng giáp cao, dấu hiệu của bệnh lý tuyến giáp tự miễn. Sự thay đổi miễn dịch khi mang thai và sau sinh là yếu tố kích hoạt bệnh. Ngoài ra, người có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp hoặc từng rối loạn tuyến giáp trong thai kỳ cũng có nguy cơ cao hơn.

Triệu chứng viêm tuyến giáp sau sinh

Triệu chứng của viêm tuyến giáp sau sinh thường mơ hồ và dễ bị nhầm với nhiều rối loạn sức khỏe khác trong giai đoạn hậu sản. Quá trình bệnh lý này thường diễn tiến qua hai giai đoạn khác nhau, tương ứng với sự thay đổi hoạt động của tuyến giáp.

Giai đoạn đầu: Pha cường giáp

Trong thời kỳ này, tuyến giáp bị viêm, giải phóng lượng lớn hormone vào máu và tạo ra các dấu hiệu đặc trưng của tình trạng cường giáp. Người bệnh có thể xuất hiện các biểu hiện sau:

  • Cảm giác mệt mỏi kéo dài và khó ngủ
  • Căng thẳng, lo lắng, dễ nổi nóng hoặc khó kiểm soát cảm xúc
  • Chu kỳ kinh nguyệt thay đổi
  • Run tay và tim đập nhanh hoặc mạnh
  • Giảm cân mà không rõ lý do
  • Giọng nói có sự thay đổi so với trước
  • Giảm ham muốn tình dục và đôi khi giảm khả năng nghe

Các triệu chứng trên thường xuất hiện sau sinh trong khoảng từ 1-4 tháng đầu. Vì trùng với giai đoạn chăm con nhỏ, nhiều sản phụ không để ý hoặc cho rằng đây chỉ là biểu hiện của căng thẳng sau sinh.’

Luôn có cảm giác mệt mỏi và mất ngủLuôn có cảm giác mệt mỏi và mất ngủ

Giai đoạn sau: Pha suy giáp

Khi quá trình viêm tiến triển, các tế bào tuyến giáp suy yếu dần và không còn sản xuất đủ hormone cho cơ thể. Điều này dẫn tới các dấu hiệu của suy giáp như:

  • Rối loạn kinh nguyệt
  • Cảm giác mệt lả, thiếu năng lượng, đau nhức toàn thân
  • Tăng cân dù không thay đổi chế độ ăn
  • Tình trạng táo bón kéo dài
  • Da khô và tóc dễ gãy rụng
  • Luôn cảm thấy lạnh
  • Giảm khả năng tập trung và chậm chạp trong suy nghĩ

Những biểu hiện của suy giáp thường khởi phát vào thời điểm từ 4-8 tháng sau sinh. Một số trường hợp chỉ xuất hiện các triệu chứng của một pha mà không trải qua đầy đủ cả hai.

Dù gây nhiều phiền toái trong sinh hoạt, khoảng 80% phụ nữ mắc viêm tuyến giáp sau sinh sẽ hồi phục hoàn toàn sau khoảng một năm mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài và không cải thiện, người bệnh có thể gặp phải các biến chứng như rối loạn nhịp tim, giảm mật độ xương hoặc suy giảm thị lực.

Tình trạng bệnh kéo dài cũng có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản vì sự thiếu hụt hormone có thể làm gián đoạn quá trình rụng trứng. Do đó, theo dõi và thăm khám sớm giúp hạn chế nguy cơ này và đảm bảo sức khỏe lâu dài cho phụ nữ sau sinh.

Xem thêm:

Phòng ngừa viêm tuyến giáp sau sinh

Những phụ nữ từng gặp rối loạn chức năng tuyến giáp cần được bác sĩ hướng dẫn chế độ chăm sóc phù hợp để giảm nguy cơ tái phát viêm tuyến giáp sau sinh. Đối với những người mong muốn chủ động bảo vệ sức khỏe tuyến giáp trong giai đoạn hậu sản, có thể áp dụng các biện pháp dưới đây.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Cơ thể cần được bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất. Một số nhóm thực phẩm nên có trong khẩu phần mỗi ngày gồm:

  • Trái cây tươi
  • Ngũ cốc nguyên hạt
  • Thịt nạc và các nguồn protein dễ tiêu

Những thực phẩm này vừa cung cấp năng lượng cho mẹ sau sinh vừa hỗ trợ tốt cho việc sản xuất sữa.

Chế độ dinh dưỡng khoa học giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnhChế độ dinh dưỡng khoa học giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh

Tập luyện đúng cách

Vận động điều độ giúp cân bằng nội tiết tố và cải thiện tâm trạng. Sản phụ nên bắt đầu bằng những bài tập nhẹ, sau đó tăng cường độ khi cơ thể đã hồi phục hơn. Tập luyện đều đặn còn giúp nâng cao sức khỏe tim mạch và hỗ trợ ngủ tốt hơn.

Đảm bảo giấc ngủ chất lượng

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe toàn thân và khả năng tạo sữa. Những người có biểu hiện cường giáp nên hạn chế nhóm thực phẩm chứa hàm lượng iốt cao, cụ thể gồm:

  • Cá biển và cua biển
  • Tảo biển
  • Muối iot và nước mắm
  • Một số sản phẩm từ sữa như bơ, phô mai, kem, sữa chua

Ngoài ra, phụ nữ sau sinh nên khám sức khỏe định kỳ để tầm soát các bệnh lý tuyến giáp, từ đó nhận được hướng dẫn chuyên môn chính xác.

Các phương pháp chẩn đoán viêm tuyến giáp sau sinh

Chẩn đoán viêm tuyến giáp sau sinh cần thực hiện nhiều bước kết hợp để xác định chính xác tình trạng tuyến giáp. Các phương pháp thường được áp dụng bao gồm:

  • Khai thác bệnh sử và thăm khám lâm sàng dựa trên các triệu chứng của bệnh
  • Xét nghiệm hormone bằng cách đo nồng độ hormone tuyến giáp và hormone tuyến yên trong máu
  • Xét nghiệm kháng thể để kiểm tra sự xuất hiện của kháng thể kháng peroxidase, yếu tố liên quan đến bệnh tuyến giáp tự miễn
  • Kỹ thuật đánh giá mức độ hấp thu iot phóng xạ nhằm xác định hoạt động của tuyến giáp

Những phương pháp này giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và xây dựng hướng điều trị phù hợp.

Các biện pháp điều trị

Theo thống kê, phần lớn bệnh nhân mắc viêm tuyến giáp sau sinh sẽ hồi phục tự nhiên sau khoảng một năm. Do đó, những trường hợp có triệu chứng cường giáp nhẹ thường không cần dùng thuốc. Nếu các dấu hiệu trở nên rõ ràng và ảnh hưởng đến sinh hoạt, người bệnh có thể được chỉ định thuốc chẹn beta nhằm giảm cảm giác hồi hộp và tim đập nhanh.

Trong giai đoạn suy giáp, đa số trường hợp chỉ cần theo dõi. Nếu tình trạng kéo dài và triệu chứng nặng, bác sĩ có thể kê đơn levothyroxine. Sau thời gian sử dụng từ 6- 9 tháng, người bệnh cần đánh giá lại chức năng tuyến giáp để xác định có tiếp tục điều trị hay không.

Những bệnh nhân hoặc gia đình lo lắng về sức khỏe tuyến giáp sau sinh nên đến cơ sở chuyên khoa nội tiết để được tư vấn và theo dõi. Đặc biệt khi các dấu hiệu của viêm tuyến giáp sau sinh rất dễ bị nhầm với tâm trạng căng thẳng khi chăm trẻ sơ sinh.

Phần lớn trường hợp chỉ cần điều trị nội khoa theo hướng dẫn bác sĩPhần lớn trường hợp chỉ cần điều trị nội khoa theo hướng dẫn bác sĩ

Khi người mẹ chú ý kỹ đến sức khỏe của bản thân và thăm khám ngay khi có dấu hiệu bất thường, bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị hiệu quả. Phát hiện sớm giúp ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn và bảo vệ sức khỏe lâu dài của phụ nữ sau sinh.

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về viêm tuyến giáp sau sinh. Nếu Quý khách có bất kỳ biểu hiện nào của bệnh cần thăm khám và điều trị có thể liên hệ BVĐK Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

22

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

19001806 Đặt lịch khám