Hậu phẫu tái tạo dây chằng bị rách, tổn thương, người bệnh cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc và phục hồi chức năng. Ngoài việc tuân thủ theo hướng dẫn y tế, bạn cũng cần lưu tâm đến 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo trong bài viết dưới đây, hạn chế nguy cơ sưng viêm và ngừa nguy cơ tái đứt.
Mổ dây chằng chéo là gì?
Trước khi tìm hiểu sâu về 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo, bệnh nhân cần hiểu phương pháp này là gì? Đây là kỹ thuật ngoại khoa được áp dụng với những trường hợp tổn thương dây chằng do vận động sai tư thế, chấn thương thể thao hoặc tai nạn.
Chỉ định can thiệp nhằm khắc phục nhanh các triệu chứng đau nhức, sưng nề, hạn chế vận động. Qua đó giúp người bệnh sớm phục hồi chức năng khớp gối, trở lại nhịp sống sinh hoạt thường nhật.

Mổ dây chằng chéo là giải pháp khắc phục nhanh các triệu chứng đau nhức, sưng nề
Thông thường, bệnh nhân được tiến hành phẫu thuật từ tuần thứ 3 sau khi xảy ra chấn thương, khi tình trạng viêm cấp thuyên giảm. Trong quá trình mổ, tùy tình trạng bác sĩ sẽ sử dụng một mảnh gân từ bộ phận khác để thay thế phần dây chằng chéo bị tổn thương.
Dù là kỹ thuật hiện đạo, mang lại hiệu quả phục hồi cao nhưng vẫn tồn tại những nguy cơ nhất định. Vậy nên để đảm bảo kết quả phẫu thuật được tối ưu theo mong muốn, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn phục hồi và tránh làm những điều ảnh hưởng đến vết mổ dây chằng chéo.
2. Nguy cơ xảy ra sau mổ dây chằng chéo
Phẫu thuật dây chằng chéo tiềm ẩn một số nguy cơ biến chứng nhất định, ví như hình thành huyết khối trong mạch máu, xuất huyết, tái phát cơn đau đầu gối, nhiễm trùng, yếu khớp, phạm vi vận động hạn chế hoặc thải ghép. Riêng ở trẻ em, xử trí không khéo có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của xương.
3. 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo
Kiêng cữ sau phẫu thuật là điều cần thiết để những tổn thương sớm phục hồi, hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng tại khớp gối. Dưới đây là 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo mà bạn cần lưu tâm, đều đặn áp dụng để thấy hiệu quả rõ rệt.
3.1. Không tự ý tháo nẹp
Sau mổ dây chằng chéo, bệnh nhân thường được sử dụng thêm nẹp để cố định vùng tổn thương. Bạn tuyệt đối không tự ý tháo nẹp khi chưa có chỉ định từ bác sĩ, khiến quá trình phục hồi sau phẫu thuật diễn ra chậm hoặc giảm hiệu quả vốn có.
Xem thêm: Nẹp cố định gãy xương là gì? Các kỹ thuật cố định xương bị gãy

Không tự ý tháo nẹp là một trong 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo
3.2. Không bỏ nạng trong 4 tuần đầu
Khi di chuyển, người bệnh nên sử dụng thêm nạng để giảm tải trọng lực đè lên khớp gối. Nếu bỏ nạng quá sớm, mảnh ghép dây chằng mới rất dễ bị kéo giãn quá mức dẫn tới đau nhức, sưng nề và ảnh hưởng đến độ vững của khớp về sau.
3.3. Không gập gối quá mức
Từng giai đoạn phục hồi sau mổ dây chằng chéo sẽ có biên độ gập duỗi khớp gối khác nhau, bác sĩ sẽ căn chỉnh dựa vào khả năng phục hồi của mỗi người. Vậy nên việc gập gối quá mức, từ sớm có thể ảnh hưởng đến quá trình gắn kết dây chằng chéo mới tái tạo, khớp gối trở nên lỏng lẻo và khó hồi phục.

Bệnh nhân hậu phẫu dây chằng chéo tuyệt đối không gập gối quá mức
3.4. Tránh đi lại sớm
Tránh đi lại sớm là một trong 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo mà bệnh nhân cần đặc biệt chú ý. Vận động sớm khiến trọng lượng cơ thể dồn lên khớp gối tăng cao, không chỉ gây sưng nề, đau nhức mà còn khiến quá trình phục hồi diễn ra chậm.
3.5. Không thực hiện động tác khó
Trong 2 - 5 tháng đầu hậu phẫu, bệnh nhân chú ý các động tác khi tập luyện thể dục thể thao. Tránh những bộ môn đòi hỏi sức mạnh, biên độ vận động lớn như leo cầu thang, đạp xe, ngồi xổm, chạy nhanh, khiến dây chằng mới được tái tạo gặp tổn thương.
3.6. Hạn chế nằm bất động
Tuy hạn chế vận động mạnh, dành nhiều thời gian nghỉ ngơi nhưng không đồng nghĩa bạn có thể nằm yên một chỗ. Điều này sẽ làm lượng máu lưu thông đến chân suy giảm, tăng nguy cơ co rút mô sẹo và làm cứng khớp.

Bệnh nhân cần nghỉ ngơi nhưng cũng không nên nằm bất động một chỗ quá lâu
Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ về việc cử động nhẹ nhàng tại chỗ, đi lại với nạng. Những hoạt động cơ bản có thể duy trình tính linh hoạt xương khớp, đẩy nhanh quá trình phục hồi của khớp gối.
3.7. Hạn chế tập thể dục sớm
Điều cần tránh trong 3 tháng đầu sau mổ dây chằng chéo, bệnh nhân không nên chạy nhảy hoặc thực hiện các bài tập thể lực mạnh. Do giai đoạn này dây chằng mới tái tạo còn yếu, chưa đủ khả năng chịu lực tác động mạnh nên có thể dẫn đến giãn, đứt hoặc viêm khớp gối về sau.
Xem thêm: Phương pháp điều trị viêm khớp gối phổ biến nhất hiện nay
3.8. Tuân thủ chỉ định y tế
Mọi người bệnh mổ dây chằng khớp gối cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ điều trị, áp dụng đúng tình trạng tổn thương và tốc độ phục hồi dây chằng. Tuyệt đối không tự ý thay đổi bài tập hoặc can thiệp, làm khởi phát biến chứng sai lệch dáng đi hoặc chức năng vận động.
3.9. Thói quen ngủ đủ giấc
Giấc ngủ rất quan trọng đối với người bệnh, tham gia vào quá trình tái tạo mô và phục hồi dây chằng hậu phẫu. Lý tưởng nhất, bạn nên ngủ 7 - 8 giờ mỗi đêm, không nên thức khuya hoặc dậy quá sớm, giúp cơ thể có đủ thời gian nghỉ ngơi và tái tạo năng lượng.

Thiết lập giờ sinh hoạt lành mạnh, ngủ đủ giấc, tránh thức khuya
3.10. Bổ sung dinh dưỡng chất
Chế độ ăn giàu dưỡng chất sẽ giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi sau chấn thương, bao gồm sau mổ dây chằng chéo. Bệnh nhân nên ưu tiên bổ sung các nhóm thực phẩm giàu protein, canxi, collagen, vitamin C. Đồng thời tránh ăn quá no, đồ dễ gây dị ứng hoặc khó tiêu.
4. Dinh dưỡng phục hồi sau khi mổ dây chằng chéo
Bên cạnh 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo, bệnh nhân cũng cần chú ý chăm sóc dinh dưỡng nạp vào cơ thể. Dưới đây là một số thực phẩm được khuyến nghị tiêu thụ hàng ngày:
- Sữa, chế phẩm từ sữa: Đây là nguồn bổ sung canxi tự nhiên cho người bệnh, tăng cường mật độ xương và thúc đẩy quá trình tái tạo mô quanh khớp. Hậu phẫu bệnh nhân nên uống 400 - 600 ml sữa mỗi ngày, có thể bổ sung thay thế bằng sữa chua, phô mai hoặc sản phẩm sữa ít béo.
- Thực phẩm giàu đạm: Bao gồm thịt nạc, cá, trứng, hải sản, đậu đảm bảo nguồn protein giúp cơ thể tái tạo tế bào, cân bằng dịch và tăng cường hệ trao đổi chất. Đây là nguồn dưỡng chất nền để cơ thể phục hồi nhanh chóng sau phẫu thuật dây chằng.
- Rau xanh, trái cây tươi: Là những thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất xơ tăng cường đề kháng và thúc đẩy quá trình phục hồi dây chằng mới. Mỗi bữa bệnh nhân nên ăn 400 - 500g rau xanh và hoa quả tươi, cân bằng dưỡng chất cho cơ thể.
- Thực phẩm giàu vitamin C: Vitamin C là chất thiết yếu tham gia tổng hợp collagen, giúp giảm viêm và làm lành mô bị tổn thương. Những thực phẩm mà bạn nên bổ sung như cam, bưởi, đu đủ, dâu tây, ớt chuông, cà chua, ổi và dưa lưới ruột vàng.
- Thực phẩm giàu collagen: Bao gồm cá, gân bò, bắp bò cung cấp nguồn collagen tự nhiên cho cơ thể. Qua đó giúp tăng độ đàn hồi, chắc khỏe cho dây chằng và tăng khả năng liên kết mô hậu phẫu.
- Axit béo Omega-3: Một số loại cá hồi, cá thu, cá trích rất giàu omega-3, một loại dưỡng chất chống viêm tự nhiên hiệu quả. Đồng thời tham gia tổng hợp collagen, cải thiện tuần hoàn máu sau phẫu thuật dây chằng chéo.
- Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa: Bệnh nhân có thể tìm thấy trong cam, quý, ngũ cốc nguyên cám, lúa mì và các loại hạt. Việc bổ sung đều đặn có thể xây dựng nên hàng rào bảo vệ tế bào, nâng cao sức bền dây chằng và phòng ngừa thoái hóa khớp.

Những lưu ý dinh dưỡng trong quá trình phục hồi mổ dây chằng chéo
Bệnh nhân chủ động tuân thủ 10 điều tránh sau mổ dây chằng chéo giúp quá trình phục hồi chức năng vận động diễn ra hiệu quả, phòng ngừa được biến chứng. Mỗi bước kiêng cữ từ sử dụng nẹp, nạng khi di chuyển đến tập luyện, chú ý chế độ dinh dưỡng đều quyết định đến sự ổn định khớp gối và mức độ tái tạo của dây chằng.