Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng không thể thiếu cho sức khỏe và sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng sữa đáp ứng đủ cho con, mẹ cần cung cấp thêm các thực phẩm trong khẩu phần ăn hàng ngày. Vậy ăn gì để nhiều sữa sau sinh mổ và sinh thường? Thực phẩm lợi sữa tốt nhất là gì? hãy cùng Bệnh viện Phương Đông tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho con: Sữa mẹ chứa tất cả các dưỡng chất như vitamin, khoáng chất, chất đạm, các yếu tố vi lượng, chất bột đường mà con cần để phát triển khỏe mạnh. Trẻ được bú sữa mẹ sẽ phòng được suy dinh dưỡng và lớn nhanh.
Sữa mẹ an toàn cho bé: Sữa mẹ luôn duy trì ở một nhiệt độ ổn định, rất thích hợp cho bé. Vì vậy sữa mẹ tuyệt đối an toàn, vô trùng, tươi ngon đối với bé.
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng dễ hấp thu, tiêu hóa đối với trẻ: Sữa mẹ có đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết thích hợp cho sự hấp thu và phát triển cơ thể trẻ.
Sữa mẹ có lượng protein ít nên rất phù hợp với chức năng đào thải khi thận của trẻ chưa được trưởng thành. Bên cạnh đó, protein trong sữa mẹ chủ yếu là dạng lỏng hòa tan phù hợp với khả năng hấp thụ và tiêu hóa của trẻ. Đặc biệt, trong sữa mẹ chứa các protein kháng khuẩn giúp con có khả năng chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, viruts gây bệnh.
Sữa mẹ giúp phát triển trí não cho bé: Bú sữa mẹ đem lại lợi ích trong việc phát triển trí não và ảnh hưởng cho đến tuổi trưởng thành. Bởi vì sữa mẹ chứa nhiều ARA, DHA - thành phần chính xây dựng mắt và não bộ của bé. Cho con bú sữa mẹ giúp tăng khả năng học tập của bé sau này, đặc biệt giúp tạo cầu nối cảm xúc giữa hai mẹ con.
Sữa mẹ giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé: Nuôi con bằng sữa mẹ giúp ngăn ngừa các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ như: nhiễm trùng đường tiêu hóa, đường hô hấp và nhiễm trùng tai. Ngoài ra, sữa mẹ góp phần bảo vệ bé khỏi dị ứng. Sữa mẹ cũng có tác dụng phòng ngừa các bệnh chuyển hóa tim mạch như cao huyết áp, lipid máu cao, béo phì và bệnh tiểu đường type 2.
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng dễ hấp thu, tiêu hóa đối với trẻ
Khi mang thai, ngực của mẹ sẵn sàng bước vào giai đoạn để sản xuất sữa. Sữa non được cơ thể mẹ sản xuất từ tháng 4-6 thai kỳ tới sau khi trẻ ra đời khoảng 3-4 ngày.
Sữa non có đặc điểm là: đặc dính, có màu vàng nhạt hoặc trong, rất giàu dinh dưỡng và các kháng thể.
Sau khi sinh em bé, nhau thai đã bong,lúc này cơ thể mẹ bắt đầu sản xuất nhiều sữa. Sau khi bé ra đời khoảng 5 – 14 ngày cơ thể mẹ sản xuất sữa chuyển tiếp. Lượng sữa cơ thể mẹ tiết ra sẽ tiếp tục tăng, đổi màu trắng và loãng hơn (sữa trưởng thành) từ ngày thứ 14 trở đi. Số lượng sữa nhiều hơn và căng cứng (gọi là hiện tượng xuống sữa).
Sữa đầu bữa: là sữa được tiết ra đầu bữa bú của trẻ, sữa có số lượng nhiều, cung cấp nhiều đường, đạm, nước và các chất dinh dưỡng khác.
Sữa cuối bữa: Là sữa được tiết ra cuối bữa bú của trẻ. Sữa cuối bữa có màu trắng, sữa có nhiều chất béo cung cấp năng lượng cho trẻ giúp trẻ lớn nhanh hơn.
Quá trình sản xuất sữa mẹ chịu sự tác động của 4 hormone là: progesterone, estrogen, oxytocin và prolactin. Cụ thể cơ thể sản xuất sữa mẹ được thực hiện như sau:
Progesterone và Estrogen được giải phóng bởi nhau thai trong quá trình mang thai giúp bầu vú phát triển, sẵn sàng cho việc sản xuất sữa.
Progesterone giúp phát triển thùy tuyến sữa và nang. Estrogen có chức năng làm tăng số lượng kích thước ống dẫn sữa. Khi em bé chào đời, nhau thai đã bong, hàm lượng các hormone này tự động giảm xuống, báo hiệu cơ thể đã đến thời điểm tạo sữa
Prolactin giúp sản xuất sữa. Khi con bú mẹ sẽ kích thích bài tiết Porlactin. Prolactin đi vào máu đến vú và khiến cho vú sản xuất sữa. Prolactin ở trong máu khoảng 30 phút sau mỗi lần con bú, chính vì thế nó giúp tạo sữa cho bữa bú tiếp theo.
Hàm lượng các hormone sản xuất ra sữa mẹ được cơ thể tiết ra trong từng giai đoạn khác nhau. Oxytocin giải phóng sữa khỏi bầu ngực. Hormone oxytocin được giải phóng khi em bé bắt đầu bú tí mẹ. Oxytocin làm co bóp các cơ quanh nang, đẩy sữa khỏi nang, đi vào các ống sữa, di chuyển tới núm vú và chảy vào miệng bé (gọi là phản xạ phun sữa). Nếu phản xạ Oxytocin không làm việc tốt trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc nhận sữa. Ngoài ra oxytocin giúp tử cong thu nhỏ về kích thước ban đầu, giúp làm co cơ tử cung trong và sau khi sinh, hạn chế xuất huyết sau sinh.
Quá trình sản xuất sữa mẹ chịu sự tác động của 4 hormone
Lưu ý: Muốn vú tạo nhiều sữa thì phải cho trẻ bú thường xuyên hoặc vắt sữa ra sạch.
Khi cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, trẻ được tăng kháng thể, giảm nguy cơ mắc các bệnh hen suyễn, béo phì, ngoài da và nâng cao sức đề kháng... Sữa mẹ còn tạo giúp diệt trừ các vi khuẩn có hại từ đó đẩy lùi nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật và tạo điều kiện cho các vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển… Trẻ nuôi bằng sữa mẹ thường có chỉ số thông minh cao hơn.
Sữa mẹ còn có tác dụng phòng ngừa những bệnh chuyển hóa tim mạch như cao huyết áp, lipid máu cao, béo phì và bệnh tiểu đường loại 2. Bên cạnh đó, cho con bú trong những tháng đầu đời là thời khắc thiêng liêng giúp 2 mẹ con gần nhau hơn, mẹ cảm thấy rất hạnh phúc khi nhìn thấy con lớn lên và khỏe mạnh mỗi ngày.
Ngoài ra, cho con bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu giúp tử cung thu hồi nhanh, giảm cân sau sinh, giảm chảy máu sau sinh, trì hoãn thời điểm rụng trứng và chu kỳ kinh nguyệt, giảm nguy cơ loãng xương khi đến thời kỳ mãn kinh, giảm nguy cơ ung thư vú, ung thư buồng trứng.
Sữa mẹ càng nhiều, ngon lành, đủ dinh dưỡng con càng khỏe mạnh. Để có được điều này người mẹ cần phải có một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Dưới đây là những thực phẩm gọi sữa về nhiều các mẹ có thể tham khảo:
Sau khi sinh con mẹ ăn rau xanh đặc biệt có lợi cho sức khỏe. Rau xanh có tác dụng giúp cải thiện nhan sắc, vóc dáng, bổ sung các vitamin, ngăn ngừa táo bón. Đặc biệt, rau xanh cung cấp chất dinh dưỡng dồi dào cho nguồn sữa của người mẹ cho con mình.
Một vài loại rau xanh giúp lợi sữa:
Sau sinh mẹ ăn rau xanh sữa về nhiều không lo tăng cân
Các loại hạt như: hạt thì là, hạt bí, hạt vừng, các loại đậu tốt cho hệ tiêu hóa của người mẹ sau khi sinh. Hàm lượng axit folic trong các loại hạt này còn có tác dụng tái tạo lượng hồng cầu đã mất sau kì sinh nở và bổ máu cho mẹ. Ngoài ra, một số loại hạt còn cũng cấp nguồn sữa dồi dào và dinh dưỡng để có thể nuôi con mình phát triển khỏe mạnh.
Các loại hoa quả tươi như cam, nho, bơ, chuối,..chứa nhiều dưỡng chất và vitamin có lợi cho sức khỏe của các mẹ sau sinh. Một số dưỡng chất có thể kể đến như axit folic, kali, sắt, kẽm, magie,vitamin A, vitamin C, vitamin D,... giúp sữa về nhiều và hỗ trợ chữa trị được táo bón hiệu quả.
Đồ ăn tinh bột giúp đảm bảo hoạt động của tuyến sữa cho con mình. Vì vậy, mẹ nên bổ sung thực phẩm chứa tinh bột để cung cấp nguồn sữa dồi dào cho con như: cơm, gạo lứt. khoai lang..
Sau cuộc vượt cạn mất sức, để lấy lại sức khỏe sau sinh, ăn móng giò heo giúp lấy lại sức, về nhiều sữa rất bổ dưỡng cho cả mẹ và con. Một số cách chế biến móng giò heo cho các mom như: cháo móng giò hạt sen, chân giò lợn xào lăn, chân giò luộc..
Móng giò heo rất bổ dưỡng cho cả mẹ và con
Các loại thịt nạc như thịt bò, thịt gà, thịt heo chứa nhiều chất dinh dưỡng đặc biệt là chất đạm, ít chất béo rất phù hợp để nâng cao chất lượng sữa mẹ. Các mom nên bổ sung các loại thịt này trong bữa ăn hàng ngày để có một nguồn sữa tốt cho con mình.
Cua, cá, tôm là những thực phẩm giàu canxi, chất đạm và chất béo không chứa cholesterol vô cùng tốt cho cơ thể người mẹ.Tuy nhiên, các mẹcó tiền sử dị ứng với các thực phẩm trên tốt nhất là không nên ăn chúng.
Mẹ uống 1 ly sữa ấm mỗi ngày có thể giúp kích thích tuyến sữa, giúp sữa thơm ngon hơn và bé sẽ trở nên thèm sữa mẹ hơn.
Nước đóng vai trò vô cùng quan trọng cung cấp nước cho lượng sữa của mẹ trở nên dồi dào hơn. Vậy nên ngoài việc ăn các thực phẩm lợi sữa trên, các mẹ hãy uống đủ 2 lít nước/ngày để có lượng sữa đủ cho con mình.
Vitamin B1: hạt quả hạnh, cá, thịt lợn, bánh mì
Vitamin B2: hạnh nhân, phô mai, thịt đỏ, các loại hạt, cá có dầu và trứng
Vitamin B6: chuối và trái cây khô, các loại hạt, cá, thịt gia cầm, thịt lợn
Vitamin B12: Động vật có vỏ, gan, cua và tôm
Choline: gan bò, gan gà, trứng gà, cá và đậu phộng
Vitamin A: rau có lá xanh đậm, khoai lang, cà rốt, thịt nội tạng, trứng
Vitamin D: cá có dầu, dầu gan cá, một số loại nấm và thực phẩm tăng cường
Selen: hạt điều, hải sản, cá, lúa mì
Iod: rong biển khô, sữa và muối iod
Folate: rau xanh, bơ, đậu, đậu lăng
Canxi: phô mai, rau xanh và các loại đậu, sữa, sữa chua
Sắt: thịt gia cầm, thịt đỏ, thịt lợn, hải sản, trái cây khô, đậu, rau xanh
Đồng: ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, đậu, khoai tây
Kẽm: thịt gia cầm, đậu, các loại hạt, hàu, thịt đỏ
Thưc phẩm giàu kẽm là chất dinh dưỡng quyết định đến chất lượng sữa mẹ
Ngoài các chất dinh dưỡng trên, còn có nhiều yếu tố quyết định đến chất lượng sữa mẹ. Cụ thể:
Chế độ ăn uống của phụ nữ sau sinh: Những dưỡng chất người mẹ hấp thụ mỗi ngày một phần vào sữa để nuôi em bé, một phần dùng để nuôi cơ thể. Chính vì vậy, mẹ ăn uống đủ dinh dưỡng thì chất lượng sữa mới thực sự tốt.
Sức khỏe của người mẹ: Người mẹ có hệ miễn dịch và sức đề kháng tốt thì sữa tiết ra sẽ đảm bảo chất lượng. Ngược lại nếu hệ miễn dịch và sức đề kháng của mẹ kém thì lượng sữa cung cấp cho con không thể chất lượng.
Lao động, làm việc hàng ngày: Nguồn sữa sẽ không chất lượng và nhiều khi mẹ bầu phải làm việc, vận động quá sức mỗi ngày.
Cảm xúc, tinh thần của người mẹ: Sự bài tiết sữa mẹ phụ thuộc nhiều vào tinh thần, cảm xúc của người mẹ. Vì vậy một bà mẹ có tinh thần thoải mái, không lo lắng, cáu gắt sẽ thường tiết ra nhiều sữa hơn.
Giấc ngủ của mẹ: Người mẹ thường xuyên mất ngủ đều không đủ sữa cho con bú.
Đẻ dày, đẻ nhiều: Việc đẻ nhiều con trong thời gian ngắn chắc chắn sức khỏe của người mẹ sẽ bị giảm sút đáng kể. Điều này ảnh hưởng xấu đến khả năng bài tiết sữa của mẹ.
Để có thể cung cấp đầy đủ sữa cho bé sau khi sinh, duy trì lượng sữa cho con bú các bà mẹ phải có một chế độ ăn uống khoa học và đầy đủ chất dinh dưỡng và cần tránh nhực thực phẩm ảnh hưởng tới dòng sữa ngon của bé. Vậy thực đơn sau sinh cần lưu ý những gì? Các mẹ có thể tham khảo những lời khuyên sau đây:
Cân đối hợp lý các chất dinh dưỡng: Một bữa ăn khoa học là phải có đầy đủ các chất dinh dưỡng bao gồm chất tinh bột, vitamin, chất đạm, chất béo, chất xơ, canxi và sắt.
Chia ra nhiều bữa phụ và bữa chính: Ngoài 3 bữa ăn chính (sáng -trưa - tối) các mẹ nên chia thêm 2 - 3 bữa phụ để có thể hấp thu tối đa chất dinh dưỡng. Việc này vừa giúp các mom duy trì năng lượng đủ cho cả mẹ lẫn con và giúp mẹ không phải nạp quá nhiều thức ăn trong một bữa.
Thực đơn sau sinh mẹ cần chia nhỏ bữa ăn
Lựa chọn cách chế biến hợp lý: Ưu tiên món ăn được chế biến bằng cách ninh, luộc, hấp nấu chín. Tuyệt đối không được ăn đồ tái sống, đồ chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ, đồ cay để không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ.
Bên cạnh những thực phẩm mang lại cho các mẹ sau sinh một nguồn sữa thơm ngon và dồi dào, các mẹ cũng nên tránh những thực phẩm gây ảnh hưởng xấu chất lượng sữa, con chán ăn và gặp những biểu hiện lạ. Dưới đây là những thực phẩm sau sinh mẹ không nên ăn:
Các loại gia vị như hành, ớt, tỏi có thể làm cho sữa có mùi hăng và vị khó chịu. Điều này có thể làm cho con chán ăn dẫn đến tình trạng bỏ bú. Nghiêm trọng hơn, các loại gia vị này có thể gây tổn thương đến dạ dày của bé và khiến bé gặp những triệu chứng lạ sau khi bú.
Thức ăn nhanh như khoai tây chiên, gà rán, xúc xích là các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và có hàm lượng calo cao, ít chất dinh dưỡng. Việc ăn các loại thực phẩm này có thể khiến chất lượng sữa lại bị giảm trong khi cơ thể mẹ tăng cân rõ rệt. Ngoài ra, mẹ tiêu thụ đồ ăn nhiều dầu mỡ khiến bé chán sữa và gây kích ứng cho dạ dày của bé.
Mẹ sử dụng các đồ uống chứa cafein như cà phê, trà xanh,... cũng ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Khi con ăn làm cho trở nên khó ngủ, cáu kỉnh và rất dễ khóc. Từ đó, con chán ăn gây từ đó sức khỏe của bé sẽ bị suy giảm nghiêm trọng.
Các loại nước có gas có nồng độ đường cao, khi mẹ uống lượng đường này sẽ đi qua sữa mẹ mà vào cơ thể bé và gây ra những nguy hiểm. Các mẹ tốt nhất nên tránh sử dụng nước có gas để bảo vệ an toàn cho bé.
Sau sinh các mẹ tốt nhất nên tránh sử dụng nước có gas để bảo vệ an toàn cho bé
Trong thời gian cho con bú, mẹ cần có lượng calo cao hơn bình thường để có thể đủ cho cả mẹ lẫn con. Những thực phẩm ăn kiêng thường có lượng calo ít nên không đủ lượng cho cả mẹ lẫn bé. Vì vậy mẹ không nên sử dụng các thực phẩm ăn kiêng trong thời gian cho con bú để có thể duy trì lượng sữa cho bé.
Các thực phẩm có vị chua gây ảnh hưởng xấu tới hệ tiêu hóa của cả 2 mẹ con. Sau khi sinh hệ tiêu hóa của mẹ còn rất yếu, mà đồ chua lại chứa nhiều axit rất dễ gây tổn hại đến hệ tiêu hóa. Ngoải ra, đồ chua làm cho chất lượng sữa suy giảm và làm mất cân bằng pH. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên ăn các loại trái cây có vị chua sau một tháng sinh để nguồn cung cấp vitamin C tốt cho hệ miễn dịch của mẹ và bé.
Các loại đồ ăn, đồ uống lạnh không chỉ gây hại cho răng mà còn gây hại cho tiêu hóa của mẹ sau sinh. Mẹ rất dễ bị buốt răng về lâu dài gây rối loạn tiêu hóa, gây ra các cơn đau bụng dài ngày.
Hy vọng những thông tin về ăn gì để nhiều sữa sau sinh mổ và thường? Thực phẩm lợi sữa tốt nhất sẽ giúp cho các mẹ vừa mới sinh có sự lựa chọn hợp lý. Dựa vào đó, các mom có thể lựa chọn những món ăn vừa hợp khẩu vị, vừa mang lại nguồn dinh dưỡng dồi dào. Mọi thắc mắc cần giải đáp cũng như cần tư vấn thêm về chế độ dinh dưỡng trước, trong và sau khi sinh vui lòng liên hệ 1900 1806 để được hỗ trợ nhanh nhất.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Cách chữa viêm cổ tử cung tại nhà là một biện pháp được nhiều người sử dụng, giúp giảm các triệu chứng như ngứa ngáy, khí hư ra nhiều và...
