Bập bềnh xương bánh chè là tình trạng xương bánh chè dễ dàng bị ấn xuống và nảy lên khi có tác động trực tiếp. Khi này xương bánh chè mất định khả năng ổn định vốn có, âm thầm cảnh báo bệnh lý tràn dịch khớp gối - bệnh lý nguy hiểm có thể làm suy giảm chức năng vận động chi dưới.
Bập bềnh xương bánh chè là gì?
Bập bềnh xương bánh chè là một trong những dấu hiệu nhận biết cơ bản của tràn dịch khớp gối, một tình trạng tích tụ dịch bất thường trong khớp gối. Với những khớp gối khỏe mạnh, xương bánh chè sẽ nằm cố định và sát với đầu dưới xương đùi, chỉ nổi lên khi có nhiều dịch khớp.

Bập bềnh xương bánh chè là triệu chứng điển hình của tràn dịch khớp gối
Bập bềnh là tình trạng xương bánh chè dễ dàng bị ấn xuống và bật trở lại, tương tự như đang trôi nổi trên mặt nước. Đây là bệnh lý nguy hiểm cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hạn chế những biến chứng không mong muốn xảy ra.
Xương bánh chè nằm ngay phía trước khớp gối, có nhiệm vụ giảm áp lực khi cơ thể di chuyển hoặc đứng thẳng. Màng bao xung quanh khớp gối chứa một lượng dịch nhất định giúp giảm ma sát, bảo vệ khớp và nuôi dưỡng sụn khớp. Nếu màng bao bị tổn thương có thể làm tràn dịch khớp sang các mô xung quanh.
Dấu hiệu bềnh xương bánh chè
Để nhận diện tình trạng xương bánh chè bập bềnh, bệnh nhân có thể căn cứ thêm vào một số triệu chứng khác như:
- Đầu gối có cảm giác nặng nề
- Khớp gối căng, sưng cứng khó di chuyển.
- Đầu gối khó gập hoặc duỗi thẳng.
- Vùng gối, xương bánh chè nóng đỏ.

Dấu hiệu nhận biết xương bánh chè bập bềnh
Tuy nhiên các dấu hiệu nhận biết tương đối mơ hồ, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế thăm khám. Tại đây bạn sẽ yêu cầu nằm ngửa, chân mở rộng, duỗi thẳng để đánh giá chi tiết tình trạng khớp qua các thao tác đẩy dồn dịch khớp, ấn hoặc vỗ lên xương bánh chè.
Trong trường hợp vùng xương nẩy lên, có thể chứng tỏ rằng khớp gối bạn đang bị tràn dịch. Ngược lại khớp gối khỏe mạnh khó nảy lên khi ở trạng thái khỏe mạnh, không thể nẩy lên khi ấn hoặc tác động vào.
Để đi đến kết luận, bác sĩ có thể chỉ định thêm các phương pháp cận lâm sàng khác như chụp X-quang đánh giá mức độ thoái hóa khớp, tổn thương tủy xương. Hoặc chụp MRI xem xét tổn thương màng bao khớp, mức độ dịch khớp. Hoặc như siêu âm đo độ dày lớp dịch và màng bao khớp.
Nguyên nhân khiến xương bánh chè bập bềnh
Bấp bềnh xương bánh chè cho tràn dịch khớp gối xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm bệnh lý hoặc chấn thương. Nhận biết yếu tố gây bệnh giúp bệnh nhân, bác sĩ xử trí kịp thời các tổn thương, phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh lý viêm khớp
Các bệnh lý viêm xương khớp có thể trở thành nguyên nhân gây tăng sinh dịch trong màng bao ở khớp, đặc biệt khớp gối. Bao gồm viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp gối, gout hoặc viêm khớp nhiễm khuẩn.
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng khớp là vấn đề bệnh lý nghiêm trọng, một trong những nguyên nhân khiến khớp gối tràn dịch. Dịch mủ tích tụ lâu ngày trong bao khớp không được loại bỏ kịp thời sẽ dẫn đến tổn thương, thậm chí phá hủy khớp, hướng điều trị can thiệp có thể bao gồm phẫu thuật.

Nhiễm trùng khớp là một trong những nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối
Mọi loại vi khuẩn đều có thể xâm nhập vào khớp gối, dẫn đến nhiễm trùng. Trong đó phổ biến nhất là vi khuẩn S.aureus, vi khuẩn lao và mycoplasma, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế thăm khám và xác định nguyên nhân gây bệnh.
Chấn thương
Chấn thương có thể đến từ các hoạt động thể thao, tai nạn hoặc hoạt động hàng ngày sẽ làm tổn thương sụn khớp, giãn đứt dây chằng hoặc rách sụn chè. Trường hợp chấn thương khớp gối tái phát không được điều trị tận gốc sẽ tạo điều kiện cho viêm khớp phát triển, tăng sinh và tràn dịch.
Khối u
Khối u là nguyên nhân gây bập bềnh xương bánh chè ít phổ biến nhất nhưng có mức ảnh hưởng nghiêm trọng hơn cả. Trong đó phải kể đến u nang hoặc tổn thương nội khớp, không chỉ khiến khớp gối sưng đau mà còn gây tràn dịch khớp, làm mất ổn định vùng xương.
Dù do u nang hay tổn thương nội khớp, nếu không được can thiệp xử lý đúng cách sẽ làm hạn chế vận động, gây đau mạn tính hoặc biến dạng khớp. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường, bệnh nhân cần nhanh chóng thăm khám chuyên khoa để đưa ra hướng điều trị phù hợp.
Hướng điều trị bập bềnh xương bánh chè
Điều trị xương bánh chè bập bềnh do viêm khớp gối phụ thuộc phần lớn vào giai đoạn bệnh. Bác sĩ sẽ chỉ định hướng can thiệp phù hợp, có thể xem xét các hướng sau:
- Điều trị bằng thuốc với các chỉ định dùng giảm đau, kháng viêm, kháng sinh khi bị nhiễm trùng.
- Hút dịch với trường hợp bệnh nhân cần giảm áp lực tạm thời, kết hợp với tiêm corticoid trực tiếp nhằm giảm rõ rệt tình trạng viêm.
- Can thiệp ngoại khoa bằng cách làm sạch vùng tổn thương hoặc thay khớp với những trường hợp khớp bị tổn thương nghiêm trọng.

Các hướng điều trị xương bánh chè bập bềnh
Bên cạnh đó, người bệnh cần kết hợp với chế độ chăm sóc tại nhà như nghỉ ngơi, hạn chế đi lại để giảm áp lực lên khớp gối. Mỗi ngày đều đặn chườm lạnh để giúp giảm đau nhức, giãn cơ hiệu quả. Khi ngủ nên kê cao chân, giúp tuần hoàn máu chi dưới lưu thông hiệu quả.
Kết luận
Bập bềnh xương bánh chè là một trong những triệu chứng ban đầu nhận biết bệnh lý tràn dịch khớp gối, một bệnh lý xương khớp gây đau đớn và hạn chế khả năng vận động người bệnh. Trước những dấu hiệu bất thường, bệnh nhân cần có hướng thăm khám và can thiệp điều trị kịp thời với chuyên gia y tế.