Tình trạng suy giảm thính lực được chia thành các mức độ khiếm thính khác nhau, từ nhẹ đến sâu, tùy thuộc vào khả năng nghe của mỗi người. Những người khiếm thính nhẹ cho đến trung bình bị hạn chế đáng kể khả năng nghe. Họ vẫn nghe và giao tiếp được nhưng cần sự trợ giúp của các thiết bị trợ thính và rất khỏ để hiểu được nội dung cuộc giao tiếp. Đối với những người khiếm thính nặng hay sâu thì gần như không nghe được bất kỳ âm thanh nào, phải phụ thuộc hoàn toàn vào ngôn ngữ ký hiệu hoặc can thiệp ngoại khoa.
Khiếm thính/ Suy giảm thính lực là gì?
Khiếm thính là hiện tượng khả năng nghe của người bệnh suy yếu dần hoặc hoàn toàn không nghe thấy âm thanh mặc dù âm lượng trong ngưỡng an toàn và người khác vẫn nghe thấy. Để đánh giá khả năng suy giảm thính lực, bác bác sĩ sẽ tiến hành các bài kiểm tra đánh giá và phân loại bệnh nhân vào các mức độ khiếm thính phù hợp.
Nếu người bệnh bị khiếm thính trung bình đến nặng thường phải đeo tai nghe
Tình trạng suy giảm thính lực có thể diễn ra tạm thời hoặc vĩnh viễn. Do đó, việc phát hiện kịp thời để thực hiện các phương pháp điều trị là hết sức cần thiết để phòng tránh các biến chứng nghiêm trọng về mặt sức khoẻ. Đặc biệt, một số đối tượng sau có khả năng cần đánh giá các mức độ khiếm thính sớm hơn và thường xuyên hơn như:
- Người cao tuổi
- Trẻ sơ sinh có mẹ gặp vấn đề về sức khoẻ, phải điều trị nội khoa trong suốt thai kỳ
- Người lao động làm việc tại công trường, quán karaoke, quán ăn,...
- Người có tiền sử bệnh lý nguy hiểm như ung thư phải dùng thuốc nặng và thường xuyên
- Người từng bị tai nạn và có chấn thương vùng đầu, tau
- Người nghe kém, khó nghe hiểu và có thói quen nghe nhạc thường xuyên bằng tai nghe, xem video với âm lượng lớn, khi nói chuyện phải lớn tiếng,...
Không chỉ người già người trẻ với khả năng nghe kém cũng cần đeo máy trợ thính
Các mức độ khiếm thính
Đo thính lực là một trong số các cách đánh giá mức độ khiếm thính nói riêng và khả năng nghe nói chung của mỗi người. Qua bài kiểm tra này, các bác sĩ sẽ đánh giá được các mức độ khiếm thính theo các tiêu chí dưới đây:
|
Các mức độ khiếm thính
|
Khả năng nghe
|
Có cần thiết bị
hỗ trợ không?
|
|
Rất nhẹ
|
Không nghe được âm thanh nhỏ hơn 15 - 20dB như tiếng thì thầm, tiếng lá xào xạc
> Không được kết luận là khiếm thính. Bệnh nhân vẫn nghe hiểu lời nói được nhưng gặp nhiều khó khăn
|
Có, phải đeo máy trợ thính để hỗ trợ phát triển ngôn ngữ
|
|
Nhẹ
|
Mất thính lực từ 26 - 40db ở tần số giọng nói
> Giao tiếp 1 -1 ổn nhưng không nghe hiểu được khi xung quanh có tiếng ồn
|
Có
|
|
Trung bình
|
Không nghe được âm thanh thấp hơn 49 - 68dB. Khi nói chuyện qua điện thoại, người bệnh thường xuyên phải yêu cầu người đối diện lặp lại nhiều lần
|
Có
|
|
Nặng
|
Không nghe được âm thanh thấp hơn 70 - 98dB
Hầu như không nghe thấy tiếng nói nếu như không sử dụng máy trọ thính hoặc các thiết bị khuếch đại âm thanh khác. Đồng thời, người bệnh có xu hướng dựa vào môi để đoán ý cuộc hội thoại
|
Bắt buộc phải đeo máy trợ thính
|
|
Rất nặng
|
Không nghe được âm thanh thấp hơn 95 dB
Chỉ nghe được những tiếng ồn lớn hoặc âm thanh rất to, thường xuyên cảm thấy khó hiểu và không giao tiếp được trong các cuộc giao lưu
|
Nên bổ sung máy trợ thính hay ốc tai điện tử.
Cần học thêm ngôn ngữ ký hiệu
|
Về thiết bị hỗ trợ khả năng nghe hiểu, cụ thể ở đây là máy trợ thính. Chúng ta đề biết, những người bị suy giảm thính lực nên sử dụng máy trợ thính để tăng âm lượng và độ trong giúp người bệnh nghe hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, các bác sĩ Tai mũi họng của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cho hay, không phải các mức độ khiếm thính nào cũng nên sử dụng máy trợ thính. Thiết bị này phát huy hiệu quả tốt nhất với người khiếm thính mức độ nhẹ đến trung bình nặng (không nghe được âm lượng từ 20 - 70dB).
Phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý khác nhau mà bác sĩ sẽ đánh giá bệnh nhân có cần đeo máy trợ thính hay không
Với các ca bệnh khiếm thính nặng hoặc điếc sâu thì cần thực hiện chỉnh hình tai giữa hoặc cấy điện ốc tai mới có thể cải thiện khả năng nghe vã hỗ trợ bệnh nhân giao tiếp hiệu quả. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đưa ra cách phân loại các mức độ khiếm thính tổng quát đơn giản hơn giúp người bệnh tự nhận biết tại nhà như sau:
- Mất thính lực nhẹ: Nghe và lặp lại các nội dung trong hội thoại với giọng nói bình thường trong 1m
- Mất thính lực vừa phải: Nghe và lặp lại các từ được nói bằng âm lượng bình thường trong khoảng cách hơn 1m
Tại sao lại bị mất thính lực?
Trên thực tế, có không ít bệnh nhân rơi vào tình trạng nghe kém nhưng cho đến khi thực hiện đánh giá mức độ khiếm thính mới phát hiện bản thân phải điều trị và dùng đến các thiết bị hỗ trợ riêng phù hợp với các mức độ khiếm thính của mình.
Tình trạng mất thính lực tăng dần theo độ tuổi, chủ yếu có nguyên nhân từ thần kinh giác quan và xảy ra ở cả 2 tai. Đây là nguyên nhân khá phổ biến và nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân dễ không giao tiếp được, bị cô lập, hoà nhập kém với xã hội và dễ gặp các vấn đề về tâm lý như trầm cảm và làm tăng nguy cơ bị sa sút trí tuệ,...
Ngoài ra, bắt đầu từ độ tuổi trung niên trở đi, sự ảnh hưởng của môi trường tích tụ theo năm tháng ngày càng khiến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân giảm sút. Khả năng nghe của bệnh nhân giảm dần, trong một số trường hợp cần phẫu thuật vá nhĩ, chỉnh hình tai giữa hay cấy điện cực ốc tai để khôi phục thính giác.
Một trong các nguyên do thúc đẩy các mức độ khiếm thính đến với người bệnh nhanh hơn là việc sử dụng các loại thuốc không hợp lý. Đơn cử như thuốc kháng sinh aminoglycoside chuyên trị các bệnh nhiễm trùng nếu lạm dụng sẽ làm tổn thương hệ thống tiền đình của tai, các tế bào ốc tai phát hiện âm thanh.
Hơn nữa, chúng ta nên hạn chế dẫn các thói quen sống gây hại cho tai để bảo vệ thính lực của bản thân như:
- Đeo tai nghe trong thời gian dài
- Nghe nhạc, xem tivi ở âm lượng lớn….
Đánh giá mức độ khiếm thính qua các bài kiểm tra
Như đã nhắc đến ở trên, các mức độ khiến thính hay khả năng nghe sẽ được phản ánh trực quan nhất qua thính lực đồ. Đây là biểu đồ đánh giá khả năng nghe của người bệnh qua các âm thanh với tần số khác nhau.
Khả năng nghe của người bình thường được phản ánh như sau:
- Nghe bình thường, không cần trợ giúp: Từ 0 - 80 db
- Nghe được nhưng nếu nghe trong thời gian dài sẽ mất tập trung, gây ảnh hưởng thính giác: 80 - 90dB
- Ngưỡng nguy hiểm, chỉ nghe được trong vòng 1 giờ: từ 90dB trở lên
- Đau tai, dễ điếc nếu tiếp xúc: Từ 120 trở lên
Với thính lực đồ, người bệnh sẽ được nghe 1 số âm thanh dưới âm lượng rất nhỏ và tăng dần, thực hiện ở từng tai riêng biệt. Sau đó, chuyên gia sẽ tiến hình đo độ rõ của lời nói để đánh giá mức độ suy giảm khả năng hiểu lời nói do nghe kém.
Bác sĩ sẽ đánh giá khả năng nghe của người bệnh dựa trên biểu đồ
Kiểm tra khả năng hiểu lời nói
Với mục đích kiểm tra khả năng hiểu lời nói trong 2 môi trường khác nhau, bệnh nhân sẽ được cho nghe các từ và các âm thanh từ tai nghe và yêu cầu lặp lại. Bằng cách này, biểu đồ thính lực sẽ tìm ra mức độ khó chịu giới hạn. Kết quả kiểm tra sẽ được đánh giá dưới dạng 1 đường cong.
Kiểm tra ngưỡng khó chịu về thính giác
Đây là bài kiểm tra quan trọng hỗ trợ xác định các mức độ khiếm thính dựa trên xác định ngưỡng nghe tối đa của người bệnh. Chuyên gia y tế sẽ cho người bệnh nghe các từ, con số hoặc âm thanh ở các mức âm lượng lớn cho đến khi người bệnh cảm thấy khó chịu.
Nếu ngường nghe của người bệnh nằm trong mức an toàn tức màng nhĩ, xương con trong tai đang hoạt động bình thường.
Các ngưỡng khó chịu về thính giác khác nhau sẽ phản ánh khả năng nghe khác nhau
Lời khuyên là bạn nên chủ động đến các cơ sở khám chữa bệnh uy tín để thực hiện kiểm tra đo thính lực kịp thời. Khoa Tai mũi họng - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ thăm khám các bệnh lý đường hô hấp trên quy tụ các bác sĩ chuyên khoa có nhiều kinh nghiệm khám chữa bệnh cho các ca bệnh đơn giản đến phức tạp, đảm bảo đáp ứng nhu cầu điều trị.
Có thể nói, các mức độ khiếm thính từ nhẹ (vẫn nghe được nhiều âm thanh) đến sâu (gần như không nghe được gì) ảnh hưởng khác nhau đến khả năng giao tiếp và chất lượng cuộc sống khác nhau. Cách tốt nhất là nên chủ động đi thăm khám và chủ động điều trị từ sớm.
