Chấn thương phần mềm cổ tay thường xảy ra ở vận động viện, nhân viên văn phòng hoặc người thường xuyên sử dụng lực khớp cổ tay. Tình trạng này trước hết gây đau nhức khiến khả năng cầm, nắm, ảnh hưởng đến vận động thường ngày, kéo dài không điều trị sẽ dẫn đến những biến chứng về lâu dài.
Chấn thương phần mềm cổ tay là tình trạng các cơ, gân, dây chằng và mô liên kết xung quanh khớp cổ tay bị kéo giãn quá mức. Dù không tác động trực tiếp đến cấu trúc xương nhưng vấn đề này vẫn có thể gây đau nhức, sưng nề và giảm khả năng vận động của chi.
Chấn thương phần mềm cổ tay là tình trạng cơ, gân, dây chằng và mô liên kết bị kéo căng quá mức
Trong những ngày đầu sau chấn thương, người bệnh chú ý cử động nhẹ nhàng cổ tay, bàn tay và các ngón tay, hỗ trợ quá trình hồi phục khả năng vận động. Trường hợp sưng nhiều, tê, ngứa ran hoặc yếu chi, cần sớm thăm khám y tế để được tiếp nhận xử trí chuyên sâu.
Phần mềm cổ tay có thể gặp phải nhiều dạng chấn thương khác nhau, tùy vào vị trí và mức độ tác động. Dưới đây là một số dạng tổn thương phổ biến:
Căng cơ xảy ra khi các sợi cơ, gân quanh cổ tay bị kéo giãn quá mức do các hoạt động quá sức, lặp đi lặp lại trong thời gian dài hoặc sai tư thế. Tình trạng này khiến người bệnh đối mặt với các cơn đau nhức, yếu chi, thậm chí gặp khó khăn khi cử động cổ tay.
Căng cơ là một trong những dạng tổn thương phần mềm cổ tay thường gặp
Dây chằng đảm nhiệm chức năng ổn định hoạt động khớp cổ tay, nếu bị kéo căng hoặc rách do va chạm mạnh, té ngã, xoắn cổ tay đột ngột sẽ khiến người bệnh đối mặt với các cơn đau nhói, sưng và mất vững khớp. Bệnh nhân có thể bị tổn thương từ nhẹ đứt căng giãn đến đứt bán phần hoặc hoàn toàn dây chằng.
Xem thêm: Chấn thương dây chằng khuỷu tay - Tổn thương thường gặp khi chơi thể thao
Viêm gân là hiện tượng gân bị kích thích hoặc viêm do sai tư thế khi làm việc, học tập, vận động lặp lại trong thời gian dài, cổ tay chịu áp lực lớn. Người bệnh có thể nhận diện qua các triệu chứng đau âm ỉ, sưng nhẹ, nóng vùng cổ tay, đau tăng lên khi cử động, đặc biệt động tác xoay hoặc nắm chặt tay.
Viêm gân thường xảy ra do làm việc, học tập sai tư thế hoặc vận động quá mức
Các nguyên nhân gây chấn thương có thể làm vỡ các mạch máu nhỏ dưới da, dẫn đến tụ máu, sưng và đau tại chỗ. Tuy bầm tím có thể tự hồi phục sau vài ngày nhưng người bệnh nên tập trung dành thời gian nghỉ ngơi, áp dụng chườm lạnh để giảm tình trạng sưng đau.
Chấn thương phần mềm cổ tay bắt nguồn từ nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau, từ thói quen sinh hoạt, hoạt động thể chất đến các bệnh lý nền. Dưới đây là nhóm nguyên nhân thường gặp mà bạn cần thận trọng:
Thực hiện các động tác cổ tay không đúng kỹ thuật trong thời gian dài có thể khiến các mô mềm quanh khớp bị tổn thương. Tình trạng này thường xảy ra với nhân viên văn phòng, vận động viên các bộ môn tennis, cầu lông và thể hình.
Sai tư thế sinh hoạt, vận động có thể làm phần mềm cổ tay bị căng thẳng quá mức
Ngã khi tham gia giao thông, lao động thường xảy ra với lực rất mạnh, dễ khiến phần mềm cổ tay gặp phải các chấn thương. Ví dụ điển hình nhất là tư thế ngã chống tay xuống đấy, làm cổ tay bị căng giãn hoặc rách dây chằng.
Tập luyện cường độ cao, không khởi động kỹ làm tăng nguy cơ chấn thương phần mềm cổ tay. Khi các vị trí này phải chịu lực quá tải sẽ làm các nhóm cơ căng cứng, tiềm ẩn nguy cơ viêm gân hoặc viêm bao hoạt dịch quanh khớp.
Xem thêm: Bong gân và trật khớp trong chấn thương thể thao
Tập luyện thể thao quá sức làm tăng nguy cơ chấn thương cơ, gân và dây chằng cổ tay
Một số bệnh lý xương khớp như viêm khớp dạng thấp, hội chứng ống cổ tay cũng là nguyên nhân góp phần làm suy yếu cấu trúc các mô mềm. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, bệnh nhân rất dễ đối mặt với những tổn thương thứ phát ở cơ, gân và dây chằng.
Tùy mức độ, vị trí mà triệu chứng chấn thương phần mềm khớp cổ tay sẽ có sự khác nhau nhất định. Nhận diện sớm các vấn đề bất thường giúp người bệnh kịp thời điều trị, phòng tránh biến chứng về lâu dài.
Đối với mọi chấn thương, đau là triệu chứng phổ biến nhất, thường xuất hiện ngay sau khi va đập hoặc phát triển dần dần theo thời gian. Nếu cố gắng cử động tay, thực hiện các động tác đòi hỏi sức lực lớn, cơn đau có thể chuyển biến dữ dội hơn.
Phần mềm cổ tay bị chấn thương thường gây ra các cơn đau nhức
Trường hợp vùng cổ tay bị sưng tấy, người bệnh có thể nghi ngờ thêm dấu hiệu của viêm. Hiện tượng này thường đi kèm với sự hạn chế di chuyển cổ tay, khó khăn trong các hoạt động đơn giản.
Đối với những va đập mạnh, các mạch máu dưới da có nguy cơ bị vỡ ra, gây nên tình trạng bầm tím. Màu sắc vùng tổn thương sẽ thay đổi theo từng thời điểm, từ xanh, tím và sang vàng khi gần hồi phục.
Chấn thương cổ tay va đập mạnh có thể gây tình trạng bầm tím
Trường hợp sau va chạm, người bệnh cảm thấy cứng cổ tay, khó gập duỗi hoặc xoay có thể nghi ngờ chấn thương phần mềm. Hiện tượng này chủ yếu xảy ra vào sáng sớm, sau thời gian tạm nghỉ ngơi hoặc lâu ngày không vận động.
Tổn thương cơ, dây chằng, gân sẽ làm giảm khả năng cầm nắm và chịu lực của cổ tay. Người bệnh gặp khó khăn khi thực hiện các công việc thường ngày như mở chai nước, gõ máy tính hoặc điều khiển phương tiện giao thông.
Mục tiêu của tất cả phương pháp điều trị chấn thương phần mềm cổ tay đều là giảm đau, phục hồi chức năng vận động và phòng ngừa biến chứng lâu dài. Dưới đây là những phương pháp điều trị thường được áp dụng kết hợp:
RICE là phương pháp xử trí cơ bản với mọi chấn thương, bao gồm cả các vùng phần mềm cổ tay. Cụ thể như sau:
Áp dụng phương pháp sơ cứu RICE để sử lý tổn thương phần mềm
Với trường hợp triệu chứng đau nhức nghiêm trọng, bác sĩ thường xem xét kê thêm thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc paracetamol để kiểm soát tình trạng. Song cần chú ý liều lượng, thời gian sử dụng theo hướng dẫn y tế, tránh lạm dụng gây ra tác dụng phụ.
Băng cố định có chức năng cố định cổ tay ở một vị trí, đồng thời làm giảm áp lực xảy ra ở vùng tổn thương và đẩy nhanh tốc độ hồi phục. Song bệnh nhân cũng không nên băng ép cổ tay quá lâu, tránh nguy cơ cứng khớp do bất động trong thời gian dài.
Với những chấn thương nghiêm trọng, bệnh nhân vẫn gặp khó khăn cử động cổ tay sau khi điều trị, việc tham gia vật lý trị liệu sẽ giúp cải thiện sức mạnh và độ linh hoạt cổ tay. Các bài tập chuyên sâu sẽ được thiết kế để tăng cường sức mạnh cơ, gân, lấy lại chức năng vận động vốn có.
Vật lý trị liệu lấy lại sức mạnh, độ linh hoạt cho khớp cổ tay
Can thiệp ngoại khoa là phương pháp điều trị cuối cùng, chủ yếu được xem xét thực hiện với những trường hợp đứt cơ hoặc dây chằng. Hậu phẫu bệnh nhân cần dành khoảng thời gian nhất định để hồi phục, tuân thủ chỉ định dùng thuốc, vật lý trị liệu và chăm sóc tại nhà.
Chấn thương phần mềm cổ tay tuy không ảnh hưởng vào xương nhưng tác động tiêu cực đến khả năng sinh hoạt thường ngày, cần can thiệp xử trí sớm và đúng cách. Ngay khi nhận thấy dấu hiệu đau nhức bất thường, bệnh nhân cần dành thời gian thăm khám y tế chuyên môn, phòng ngừa những biến chứng tiến triển.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Tham vấn chuyên môn: Đội ngũ Bác sĩ Trung tâm Cơ xương khớp
Tham vấn chuyên môn: Đội ngũ Bác sĩ Trung tâm Cơ xương khớp
Chấn thương phần mềm cổ chân tương đối phổ biến trong thể thao, hoặc tai nạn, khiến khớp cổ chân sưng đau, khó vận động.
