Chạy bộ bị đau đầu gối không phải một loại chấn thương cụ thể, đây là biểu hiện phổ biến ở người thường xuyên vận động với cường độ cao. Tình trạng này liên quan mật thiết với các vấn đề như tập luyện sai kỹ thuật, cơ khớp yếu hoặc các bệnh lý xương khớp tiềm ẩn.
Tại sao chạy bộ bị đau đầu gối
Chạy bộ bị đau đầu gối bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể đơn lẻ hoặc kết hợp giữa nhiều yếu tố. Dưới đây là danh sách những lý do dễ làm xuất hiện các cơn đau khớp gối khi vận động.
Chứng dải chậu chày
Dải chậu chày là một dải mô liên kết nằm ở mặt ngoài của đùi, kéo dài từ hông xuống mặt ngoài đầu gối. Bộ phận này có vai trò kết nối xương chậu với xương chày, hỗ trợ điều phối và ổn định các chuyển động khớp gối như đi bộ, chạy bộ và leo cầu thang.

Chạy bộ bị đau đầu gối do chứng dải chậu chày
Hội chứng dải chậu chày là tình trạng dây chằng bị căng, viêm hoặc ma sát quá mức với phần xương ngoài đầu gối. Trong quá trình chạy bộ, đi xuống dốc, đứng lâu người bệnh cảm nhận rõ rệt các cơn đau nhói bên ngoài đầu gối.
Viêm gân, bong gân
Thường xuyên chạy bộ với cường độ cao, không khởi động kỹ, tập luyện sai cách rất dễ làm dây chằng đầu gối tổn thương hoặc kéo giãn quá mức. Tình trạng này dẫn đến viêm, bong gân, đau đầu gối là triệu chứng điển hình nhất, xuất hiện mỗi khi leo cầu thang, đứng lên ngồi xuống hoặc chạy bộ.
Chứng đau bánh chè
Đau bánh chè là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bạn bị đau đầu gối sau khi chạy bộ. Hội chứng này xuất hiện khi các cơ, khớp xương bánh chè tổn thương do trượt khỏi quỹ đạo chuyển động thông thường.

Chứng đau bánh chè khiến người chạy bộ đau đầu gối
Nguyên nhân dẫn đến đau xương bánh chè có thể kể đến chạy bộ sai kỹ thuật, cường độ tập luyện tăng đột ngột. Hoặc do các vấn đề cơ học như lệch trục đầu gối, bàn chân phẳng, cơ tứ đầu yếu hoặc mất cân bằng.
Rách sụn chêm
Sụn chêm là bộ phận quan trọng ở đầu gối, đảm nhiệm vai trò giảm áp lực trọng lượng cơ thể lên khớp gối. Khi sụn chêm bị rách, người bệnh không chỉ đối mặt với các cơn đau khi đi bộ hay chạy bộ, mà khớp gối còn sưng nề, cứng khớp khiến việc di chuyển trở nên bất tiện.
Đứt dây chằng giữa đầu gối
Dây chằng giữa gối có vai trò liên kết các xương với nhau, giữ xương không bị trượt ra khỏi cấu trúc giải phẫu vốn có. Vị trí này bị đứt gãy có thể kéo theo khả năng vận động giảm, dễ đau đầu gối sau khi chạy bộ.

Đứt dây chằng giữa đầu gối ảnh hưởng đến khả năng vận động
Đứt dây chằng giữa đầu gối là chấn thương nguy hiểm, cần được can thiệp y tế sớm và đúng khác. Kéo dài tình trạng có thể làm khởi phát các biến chứng như rách sụn chêm, đau cứng khớp, thoái hoá khớp gối,...
Tập luyện quá mức
Tập luyện cường độ cao và kéo dài tưởng chừng vô hại nhưng thực chất, đây là nguyên nhân phổ biến khiến bạn chạy bộ bị đau đầu gối. Các chuyển động lặp lại gập duỗi khớp gối, bật nhảy, bước tấn, chạy đường dài dễ khiến các mô mềm quanh xương bánh chè bị quá tải.
Nếu không dành thời gian nghỉ ngơi và phục hồi hợp lý, gân, sụn và dây chằng xương bánh chè sẽ bị viêm, kích ứng hoặc thoái hoá nhanh. Tình trạng này còn làm tăng nguy cơ chấn thương mạn tính tại khớp gối, gây đau dai dẳng.
Đau đầu gối có nên đi bộ không?
Người bị đau đầu gối vẫn nên đi bộ hoặc chạy bộ, nhưng cần sử dụng lực đúng cách và có kiểm soát. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, vận động với cường độ phù hợp có thể giảm giảm, cải thiện tình trạng cứng khớp hoặc viêm khớp gối.

Đau đầu gối vẫn có thể chạy bộ nếu biết luyện tập đúng cách
Các chuyển động nhịp nhàng khi đi bộ, chạy bộ sẽ kích thích sản sinh dịch khớp nuôi dưỡng sụn khớp và bôi trơn ổ khớp. Điều này góp phần thuyên giảm tình trạng khô cứng, tăng độ linh hoạt và làm chậm thoái hoá khớp.
Lưu ý, khi bị đau đầu gối người bệnh không nên chạy trên địa hình dốc, gồ ghề hoặc quá lâu sẽ làm tăng áp lực lên khớp. Lựa chọn giày hỗ trợ tốt, khởi động đúng kỹ thuật, giữ tư thế di chuyển đúng cũng là yếu tố then chốt mà bạn cần ghi nhớ để đảm bảo sự an toàn cho khớp gối.
Điều trị chạy bộ đau đầu gối
Chạy bộ là hoạt động thể thao lành mạnh, giúp tăng cường sức khoẻ nhưng khi xuất hiện các triệu chứng khó chịu như đau nhức khớp gối, bạn nên tạm thời dừng vận động. Bên cạnh đó áp dụng một số phương pháp giảm nhẹ, điều trị dưới đây:
- Khi xuất hiện các cơn đau khớp do chạy bộ, bạn nên dừng lại và ngồi nghỉ ở tư thế thoải mái. Thả lỏng đầu gối và massage nhẹ nhàng giúp làm dịu cơn đau, tăng cường tuần hoàn máu và thuyên giảm cơn đau.
- Căng giãn cơ khớp gối bằng cách duỗi thẳng và kéo dài bên chân bị đau trong 5 - 7 phút và thư giãn. Nên lặp lại 3 - 5 lần để cải thiện độ linh hoạt, giảm căng cơ và hỗ trợ phục hồi.
- Chườm lạnh lên vùng gối bị đau nhức trong 15 - 20 phút, giúp giảm sưng viêm, co mạch máu và làm dịu nhanh cơn đau. Lưu ý không chườm trực tiếp đá lạnh lên da, nên bọc khăn mềm hoặc sử dụng túi chườm chuyên dụng.
- Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như Ibuprofen, Paracetamol với trường hợp đau nhức quá mức. Nếu triệu chứng tiếp tục diễn tiến, không thuyên giảm cân nhanh chóng di chuyển đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị.

Gợi ý khắc phục tình trạng bị đau đầu gối khi chạy bộ
Biện pháp phòng tránh
Sai tư thế và tần suất tập luyện là hai yếu tố liên quan hàng đầu đến tình trạng chạy bộ bị đau đầu gối. Để ngăn chặn, bạn nên:
- Tập luyện đúng cách: Trước khi chạy bạn nên dành 5 - 10 phút để làm nóng cơ thể, chú trọng vùng cơ đùi và khớp gối. Một số bài khởi động nhẹ nhàng mà bạn có thể thực hiện như xoay khớp, bước tại chỗ, duỗi cơ hạn chế tối đa nguy cơ chấn thương.
- Tư thế chạy đúng: Giữ mũi chân hướng thẳng về phía trước, không xoay vào trong hoặc ra ngoài. Hai bàn chân song song, khi tiếp đất sử dụng phần giữa bàn chân và không dồn lực vào gói. Giữ cột sống thẳng, mắt hướng về phía trước và không cúi đầu. Tay đánh tự nhiên, nhẹ nhàng và phối hợp với nhịp chân.
- Tăng dần cường độ: Nếu mới bắt đầu bộ môn chạy, bạn không nên chạy nhanh hoặc quá lâu trong lần đầu. Hãy khởi động với quãng đường ngắn, chậm rãi rồi mới tăng dần theo thời gian, giúp cơ thể thích nghi dần.
- Lựa chọn giày phù hợp: Bạn nên mua những đôi giày vừa vặn và êm ái với bàn chân, không quá rộng hoặc quá chật. Đây là yếu tố quan trọng khi chạy bộ, quyết định có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe đầu gối.
- Chế độ dinh dưỡng: Sau tập luyện bạn nên ưu tiên tăng cường thực phẩm giàu canxi, vitamin D, vitamin C, omega-3 và chất chống oxy hoá. Tuyệt đối không được quên uống nước trong và sau khi chạy, bổ sung khoáng chất và năng lượng tự nhiên.

Một số cách phòng tránh chạy bộ đau đầu gối
Chạy bộ bị đau đầu gối là tình trạng phổ biến, xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau như căng cơ, viêm khớp hoặc chấn thương do vận động quá mức. Phần lớn các trường hợp có thể tự cải thiện tại nhà bằng cách nghỉ ngơi, giãn cơ hợp lý. Sau thời gian tĩnh dưỡng nếu cơn đau vẫn tiếp diễn, tái phát, bạn cần đến bệnh viện thăm khám tìm nguyên nhân gây đau.