Đứt dây chằng đầu gối làm một trong những tai nạn chấn thương hay gặp trong cuộc sống sinh hoạt, ví dụ như tai nạn lao động hay hoạt động thể thao. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh nhân sẽ bị hạn chế cử động, có khả năng chuyển biến nặng hơn như thoái hóa khớp gối, teo cơ đùi, mất vững khớp gối,... Vậy đứt dây chằng đầu gối là gì, nguyên nhân và cách điều trị như thế nào, có phải mổ không?
Đứt dây chằng đầu gối thường gặp trong khi hoạt động thể thao
Đứt dây chằng đầu gối, hay còn được gọi là đứt dây chằng chéo đầu gối, là tình trạng dây chằng của đầu gối bị chấn thương do nhiều nguyên do khác nhau. Nhưng lý do phổ biến nhất là dây chằng bị cắt đột ngột hoặc do xoay chuyển đột ngột, các động tác thường thấy trong các môn thể thao có tính chất đối kháng như võ thuật, bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền,... Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể gặp phải do những chấn thương có liên quan đến tai nạn giao thông hay tai nạn lao động.
Đầu gối là phần khớp bản lề được kết nối bởi bốn dây chằng. Dây chằng là một cấu trúc vô cùng quan trọng trong việc giữ các phần xương lại với nhau và kiểm soát cử động, hoạt động của khớp. Bên cạnh đó, dây chằng còn đảm bảo khoảng cách mà phần xương chày có thể trượt về phía trước so với phần xương đùi để giúp chúng ta đi lại hay di chuyển một cách an toàn và dễ dàng.
Dây chằng đầu gối có vai trò rất quan trọng giúp chúng ta di chuyển thuận lợi hơn
Theo các chuyên gia, dây chằng là các mô rất chắc chắn, hầu như rất khó bị đứt trong các hoạt động sinh hoạt đơn giản thường ngày. Dây chằng chỉ bị tổn thương khi đang tập thể dục, thể thao, bị tai nạn lao động hay tai nạn giao thông, nó sẽ gây áp lực cho đầu gối bởi các hoạt động sau:
Ngoài ra, tình trạng bị đứt dây chằng chéo đầu gối còn xảy ra phụ thuộc vào những yếu tố dưới đây:
Những người thường xuyên chơi thể thao có tính cường độ cao dễ bị đứt dây chằng chéo đầu gối
Đa số mọi người đều phát hiện dây chằng chéo đầu gối bị đứt khi nghe thấy tiếng kêu ở khu vực bị chấn thương, nhưng biểu hiện này đôi khi không xuất hiện đối với những người khác. Sau đây là một số triệu chứng mà ta thường thấy như:
Đầu gối bị sưng tấy là dấu hiệu đầu tiên sau khi bạn bị chấn thương
Dây chằng là các mô cứng giúp kết nối các xương trong cơ thể con người. Trong đó, bốn dây chằng có thể bị chấn thương đó là:
Dây chằng chéo bên ngoài, hay còn gọi là dây chằng bên cạnh (Lateral collateral ligament - LCL), giúp kết nối xương đùi với xương mác, xương nhỏ hơn của cẳng chân nằm ở bên ngoài đầu gối. Dây chằng bên ngoài hợp với đầu gối tạo thành một góc hẹp và có vai trò giúp cho mặt ngoài của đầu gối được ổn định.
Dây chằng chéo bên trong (Medical collateral ligament - MCL) là dây kéo dài từ bên trong của đầu dưới xương đùi đến phía trong đầu trên ở xương chày. Dây chằng này có chức năng giúp liên kết xương đùi với xương chân ở phía trong đầu gối. Đứt dây chằng chéo bên trong xảy ra do bị chèn ép quá mức hoặc bị căng cơ.
Dây chằng chéo trước (Anterior cruciate ligament - ACL) là dây chằng nằm ở vị trí trung tâm của đầu gối, có chức năng là giúp kết nối xương đùi với xương ống chân và điều khiển các chuyển động. Dây chằng chéo trước là dây chằng thường bị đứt nhất ở đầu gối.
Dây chằng chéo sau (Posterior cruciate ligament - PCL) cũng có chức năng là liên kết xương đùi với xương chân ở đầu gối. Đứt dây chằng chéo sau là một tình trạng rất hiếm gặp, ngoại trừ đối tình huống tai nạn giao thông.
Để có thể xác định chính xác tình trạng đứt dây chằng đầu gối, đầu tiên bác sĩ sẽ thực hiện việc thăm khám lâm sàng để chắc chắn bạn bị là do nguyên do khác. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ chỉ định người bệnh thực hiện một số phương pháp kiểm tra bao gồm:
Phương pháp chụp X-quang giúp chẩn đoán tình trạng đứt dây chằng chính xác hơn
Việc điều trị tình trạng đứt dây chằng chéo đầu gối phụ thuộc vào mức độ tổn thương của bệnh nhân mà đưa ra phương pháp phù hợp nhất. Sau đây là một số phương pháp mà bác sĩ có thể áp dụng cho việc điều trị:
Nếu bạn bị chấn thương nhẹ chỉ cần chườm đá ở vị trí bị đau
Khi các tổn thương tại vị trí đầu gối trở nên nghiêm trọng hơn, ví dụ như: ngăn kéo trước, test lachmann, pivot +, dây chằng đầu gối bị đứt hay rách hoàn toàn giữa các điểm bám hay thân, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật mổ dây chằng ở đầu gối. Các trường hợp này sẽ được yêu cầu làm phẫu thuật để điều trị triệt để.
Dựa vào mức độ tổn thương mà dây chằng đầu gối gặp phải để quyết định phương pháp điều trị thích hợp:
- R - Rest (nghỉ ngơi): nghỉ ngơi cho đến khi vết thương hồi phục lại hoàn toàn để giảm áp lực cho vùng đầu gối bị thương.
- I - Ice (chườm đá): có tác dụng là giảm đau nhanh chóng và hạn chế vết thương bị sưng. Vài ngày đầu sau khi bị chấn thương, bạn hãy chườm đá 15 - 30 phút/lần và mỗi lần cách nhau 2 tiếng.
- C - Compression (băng ép): băng bó và ép chặt vùng đầu gối bị chấn thương để giảm sưng tấy và đau.
- E - Elevation (nâng cao): kê cao chân mỗi khi ngồi hoặc nằm để kiểm soát lượng máu chảy qua giúp vùng bị thương giảm sưng tấy.
Theo các chuyên gia, nếu bị đứt dây chằng ở đầu gối, bệnh nhân được phẫu thuật đúng kỹ thuật và chăm chỉ tập luyện vật lý trị liệu theo hướng dẫn thì xác suất lành lại là không quá 8 tháng.
Mong rằng những thông tin được chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp ích cho mọi người. Bị đứt dây chằng chéo có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, không ai giống ai. Chính vì vậy, nếu nhận thấy bản thân có những triệu chứng trên, hãy đi gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán một cách chính xác và được điều trị đúng lúc để hạn chế những biến chứng nguy hiểm về sau liên quan tới sức khỏe.
Khoa Chấn thương chỉnh hình của Bệnh viện Phương Đông là một bệnh viện y khoa uy tín và có trình độ chuyên môn cao về lĩnh vực khám chữa bệnh liên quan đến chấn thương chỉnh hình mà bạn có thể tham khảo.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước bằng gân tự thân, đồng thời sửa sụn chêm cho bệnh nhân, thực hiện bởi chuyên gia chấn thương chỉnh hình.
Tê tay là một trong những tình trạng phổ biến nhất, nó hầu hết xuất hiện ở nhiều người. Đa số mọi người bị tê tay là do ngủ hoặc...
