Tại sao không nên chủ quan khi bị gai xương khớp gối?

Ngọc Anh

01-10-2025

goole news
16

Gai xương khớp gối thường xuất hiện dưới các mấu xương ở khớp gối, đặc biệt ở vùng sụn và xương dưới sụn. Bất thường này thường liên quan đến viêm xương khớp,  thoái hoá khớp gối dẫn đến sự hình thành các gai xương. 

Gai xương khớp gối là gì?

Gai xương khớp gối (osteophytes) là tình trạng các khớp gối bị thoái hoá, sụn khớp gối bị bào mòn, thoát dịch đĩa đệm gây ra biến dạng xương. Khi đó, ở các khớp gối sẽ hình thành các mấu xương bị nhô ra, xuất hiện như sự bù đắp của cơ thể cho hiện tượng hao mòn sụn và xương dưới sụn. 

Về cơ bản, các gai này đã hình thành từ giai đoạn đầu của thoái hóa khớp gối nhưng không gây đau đớn. Thông thường, bệnh nhân chỉ cảm nhận được các triệu chứng đầu tiên khi các gai xương này lớn lên, cọ xát vào mô mềm, dây chằng, hoặc sụn, gây đau và hạn chế vận động. Khi được chẩn đoán, đa số người bệnh đã bị gai xương ở giai đoạn 2, 3, thậm chí phát hiện biến chứng biến dạng đầu xương ở phim chụp giai đoạn 4. 

Khớp gối bị gai xương dưới hình chụp X Quang

Khớp gối bị gai xương dưới hình chụp X Quang

Ai dễ bị gai xương khớp gối?

Theo các bác sĩ chuyên khoa, các đối tượng sau có nguy cơ bị gai xương cao hơn, bao gồm:

  • Người cao tuổi (>50 tuổi), đặc biệt phụ nữ sau mãn kinh
  • Người đã bị chấn thương đầu gối
  • Gia đình có tiền sử bị thoái hoá khớp gối
  • Bệnh nhân yếu cơ gân kheo, cơ tứ đầu đùi hoặc bắp chân
  • Những người vận động ở cường độ cao như lao động chân tay, vận động viên,....

Nguyên nhân gây ra bệnh gai xương đầu gối

Như đã nhắc đến ở trên, thoái hoá khớp là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra gai xương ở vị trí này. Bên cạnh đó, một số yếu tố sẽ làm tăng nguy cơ gai hoá khớp gối, bao gồm:

Tuổi tác

Trên thực tế, những người trung niên và người cao tuổi có nguy cơ mắc gai xương đầu gối cao hơn bình thường. Bởi theo thời gian, quá trình lão hoá khiến lớp sụn gối trở nên yếu, mỏng, giảm khả năng đệm shock, dẫn đến xương dưới sụn tiếp xúc và hình thành gai.

Chấn thương đầu gối

Những chấn thương vật lý trong sinh hoạt có thể khiến người bệnh bị gai đầu gối như sau:

Các vấn đề về sức khỏe

Ngoài các lý do kể trên, nguyên nhân gai xương khớp gối còn có thể đến từ những biến chứng về mặt bệnh lý như sau:

  • Thừa cân, béo phì
  • Dị tật khớp gối bẩm sinh
  • Viêm khớp do nhiễm trùng 
  • Rối loạn chuyển hoá và liên kết xương kém

Thói quen ít vận động

Không ít người có thói quen ngồi lâu, ít vận động có thể gặp phải tình trạng dịch khớp lưu thông kém. Hệ quả là khớp gối của người bệnh không được bôi trơn và giảm ma sát đủ nhiều và khớp gối không có đủ dưỡng chất để nuôi dưỡng làm tăng nguy cơ suy yếu sức khỏe xương khớp và thoái hoá xương. 

Triệu chứng thường gặp của bệnh gai xương khớp gối

Các biểu hiện chung của người bệnh gai xương khớp gối có thể được kể đến như sau:

Đau khi vận động

Đầu gối bị đau nhức  và cơn đau tăng lên khi vận động tăng áp lực lên khớp gối như ngồi xổm, đứng lâu, co, duỗi chân và lên xuống cầu thang. Để giảm nhẹ các cơn đau này, bạn có thể thử chườm lạnh lên đầu gối, đồng thời xây dựng thói quen nghỉ ngơi - làm việc khoa học.

Đầu gối sưng tấy, tê bì mất cảm giác

Đây là triệu chứng xuất hiện khi lớp sụn khớp gối bị bào mòn khiến các đầu xương đùi, xương chày và xương bánh chè cọ xát với nhau. Theo thời gian, điều này sẽ kích thích khiến các gai xương hình thành và góp phần tăng lượng dịch khớp được tiết ra, dẫn đến biến chứng sưng khớp gối.

Ngoài ra, bạn nên cảnh giác nếu gai xương phát triển quá mức sẽ gây chèn ép vào các dây thần kinh khiến bệnh nhân tê bì và mất cảm giác ở đầu gối. 

Cứng khớp gối

Khi các đầu xương ma sát đến một mức độ nhất định, người bệnh sẽ bị cứng đầu gối. Theo ghi nhận trên lâm sàng, một số bệnh nhân có biểu hiện này vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu, có thể kéo dài đến 30 phút. Khớp gối bị cứng sẽ làm giảm biên độ vận động của cơ thể.

Chẩn đoán gai hoá khớp gối như thế nào?

Đa số các tổn thương ở gai xương được phát hiện dưới phim chụp X Quang và sau khi bác sĩ kiểm tra biên độ vận động của khớp gối. Trong trường hợp phát hiện gai xương lớn hoặc bệnh nhân có tiền sử bệnh lý phức tạp, bạn có thể được bác sĩ chỉ định chụp CT hoặc chụp MRI để đánh giá chuyên sâu sự tổn thương về mặt cấu trúc và các mô mềm, các bộ phận xung quanh có bị ảnh hưởng không. 

Người bệnh có thể được chỉ định chụp X Quang để chẩn đoán

Người bệnh có thể được chỉ định chụp X Quang để chẩn đoán

Bệnh gai xương khớp gối có nguy hiểm không?

Có. Bởi các gai xương khớp gối chỉ xuất hiện khi phần sụn khớp ở đầu gối đã bị thoái hóa nghiêm trọng kéo theo các triệu chứng như đau yếu, tê ngứa chân do gai xương chèn ép các mô mềm và dây thần kinh. Đây là bệnh lý nguy hiểm, phải điều trị càng sớm càng tốt, nếu không bệnh nhân sẽ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống như:

  • Teo cơ đùi, hông dẫn đến giảm khả năng giữ thăng bằng
  • Khả năng đi lại, sinh hoạt, vận động bị hạn chế
  • Xương dưới sụn bị xơ hoá kích thích gai xương phát triển thêm

Cách chữa gai xương đầu gối hiệu quả

Hiện nay có 3 phương pháp điều trị gai xương chủ yếu, bao gồm điều trị nội khoa, tập vật lý trị liệu và can thiệp ngoại khoa. 

Dùng thuốc

Thuốc giảm đau là một trong số các chỉ định phổ biến nhất để đẩy lùi các cơn đau do gai xương và thoái hóa khớp gây ra. Tùy tình trạng bệnh nhân mà bạn có thể được chỉ định dùng một số loại thuốc khác như naproxen, ibuprofen…(thuốc NSAIDs không chứa steroid).

Tuy nhiên, khi sử dụng các loại thuốc này bạn phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ vì nếu dùng quá liều có thể gây ảnh hưởng đến gan, thận và dạ dày.

Bên cạnh đó, bạn có thể được dùng thêm thuốc mỡ chứa capsaicin để giảm đau hoặc thuốc cortisone để tiêm khớp cục bộ cũng hỗ trợ giảm đau và tiêu viêm. 

Tập vật lý trị liệu

Mục đích chính của tập vật lý trị liệu là hỗ trợ khớp gối vận động dễ dàng, kết hợp với cơ hông nâng đỡ trọng lượng cơ thể và giảm tải áp lực lên bề mặt khớp gối. Điều bạn cần lưu ý là không tự ý tập vật lý trị liệu, chỉ thực hiện dưới hướng dẫn của chuyên gia để hạn chế các tai nạn, sự cố bất ngờ. 

Người bệnh có thể được hướng dẫn tập vật lý trị liệu

Người bệnh có thể được hướng dẫn tập vật lý trị liệu

Phẫu thuật khớp gối

Với các trường hợp bệnh nhân không đáp ứng điều trị với thuốc, cách điều trị gai xương khớp gối tối ưu nhất là phẫu thuật. Bệnh nhân có thể được mổ nội soi khớp gối để loại bỏ gai xương, phẫu thuật cấy ghép tế bào sụn tự thân hay phương pháp ghép xương sụn tự thân. 

Trong số các hình thức phẫu thuật kể trên, phẫu thuật nội soi khớp gối được đánh giá cao nhất bởi:

  • Bảo toàn tốt các cấu trúc xung quanh khớp gối như da, mô cơ, gân, dây chằng và dây thần kinh khỏi tổn thương trong quá trình phẫu thuật
  • Hạn chế nguy cơ nhiễm trùng hậu phẫu
  • Chăm sóc vết thương sau phẫu thuật đơn giản
  • Không ảnh hưởng đến thẩm mỹ
  • Ít gây đau đớn, thời gian phục hồi nhanh chóng 

Chăm sóc cho người bị gai xương khớp gối như thế nào?

Để quá trình phục hồi hậu phẫu diễn ra thuận lợi, người bệnh sớm lấy lại khả năng vận động và sinh hoạt bình thường, bạn nên duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh và khoa hoc như sau:

  • Ngủ ít nhất 7 - 8 tiếng mỗi đêm
  • Hạn chế tạo áp lực lên đầu gối như mang vác vật nặng, đứng lâu,...
  • Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, ưu tiên chọn các thực phẩm tươi sạch, tốt cho xương khớp
  • Duy trì cân nặng ổn định, nếu chỉ số BMI của bạn vượt quá mức trung bình có thể cân nhắc giảm cân
  • Uống đủ nước
  • Giữ tinh thần tích cực, kiểm soát căng thẳng tốt
  • Không vận động với cường độ cao như chơi thể thao đối kháng,.... Thay vào đó, bạn chỉ nên vận động nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe,...

Các biện pháp phòng tránh

Để bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ mắc bệnh, bạn cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh dưới đây:

  • Vận động với cường độ vừa sức như tập thể dục (đi bộ, yoga) 3-4 lần/tuần, 20-30 phút/lần,...
  • Kết hợp chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, đầy đủ canxi, vitamin D,A,E,... đảm bảo cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cho xương
  • Không ngồi hoặc đứng quá lâu
  • Mang giày đệm tốt, giày vừa chân và thay giày định kỳ
  • Kiểm tra xương khớp thường xuyên 

Có thể nói, gai xương khớp gối có thể dẫn đến những tổn thương nghiêm trọng không thể phục hồi cho các đầu xương tại vị trí này. Do đó, việc điều trị đúng lúc, đúng cách là hết sức cần thiết, bạn nên dành thời gian đến Bệnh viện thăm khám ngay khi phát hiện các triệu chứng bất thường như đau đầu gối, cứng khớp, khó co duỗi chân,...

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

11

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

PGS.TS.BS Cao Cấp

NGUYỄN MAI HỒNG

Giám đốc Trung tâm Cơ xương khớp

PGS.TS.BS Cao Cấp

NGUYỄN MAI HỒNG

Giám đốc Trung tâm Cơ xương khớp
19001806 Đặt lịch khám