Hẹp khe mí là tình trạng mí mắt mở không được rộng như bình thường, khiến mắt trông nhỏ, khó quan sát và đôi khi gây ảnh hưởng đến thị lực. Không ít người chỉ nghĩ đây là đặc điểm thẩm mỹ, nhưng thực tế, đây có thể là triệu chứng cảnh báo các bất thường liên quan đến cấu trúc cơ mí, dây thần kinh hoặc một số bệnh lý mắt..
Hẹp khe mí là một dị tật bẩm sinh liên quan đến toàn bộ cấu trúc mí và hốc mắt. Trẻ sinh ra đã có mí mắt nhỏ hơn bình thường do yếu tố di truyền, thường bắt nguồn từ đột biến gen FOXL2. Bệnh có hai dạng: một dạng chỉ ảnh hưởng đến mí mắt và một dạng khác ngoài biến dạng mí còn liên quan đến tình trạng suy buồng trứng sớm ở nữ.
Ở người mắc hẹp khe mí, những bất thường thường gặp gồm:
Những thay đổi này khiến khe mắt – tức khoảng mở giữa hai mí – hẹp lại rõ rệt (thường chỉ 18–22 mm thay vì 25–30 mm ở người bình thường).
Phần lớn bệnh nhân bị hẹp khe mí cũng đi kèm sụp mí bẩm sinh nặng, do cơ nâng mí hoạt động rất yếu. Nguyên nhân cơ yếu chưa được xác định rõ, có thể liên quan đến loạn sản cơ, thiếu sợi cơ hoặc thay đổi cấu trúc mô cơ.
Vì nhiều yếu tố bất thường xuất hiện cùng lúc, điều trị hẹp khe mí thường cần can thiệp phẫu thuật để cải thiện chức năng và thẩm mỹ. Phẫu thuật có thể được thực hiện theo một hoặc nhiều giai đoạn tùy vào mức độ biến dạng. Mục tiêu cuối cùng là giúp mắt mở rộng hơn, cải thiện thị lực chức năng và mang lại vẻ hài hòa cho khuôn mặt.
Khe mí bị hẹp được xếp vào một trong số các dị tật bẩm sinh
Theo kinh nghiệm của bác sĩ chuyên khoa, đối tượng thường gặp tình trạng này bao gồm:
Trẻ sinh ra trong gia đình có nhiều người bị sụp mí bẩm sinh dễ bị hẹp khe
Việc điều trị hẹp khe mí thường cần can thiệp phẫu thuật vì cấu trúc mí mắt bẩm sinh đã thay đổi, không thể cải thiện bằng các phương pháp thông thường. Tùy vào mức độ sụp mí, độ mở mắt và chức năng cơ nâng mí, bác sĩ sẽ lựa chọn kỹ thuật phù hợp nhất.
Trong nghiên cứu tại Bệnh viện Mắt TP.HCM, hai phương pháp được sử dụng phổ biến nhất là cắt ngắn cơ nâng mí và treo mí vào cơ trán bằng cân cơ tự thân. Nhiều trường hợp còn được chỉnh sửa thêm nếp quạt mí và góc mắt để giúp đôi mắt cân đối và cải thiện thẩm mỹ. Dưới đây là cách hai phương pháp chính thường được áp dụng:
Phương pháp này phù hợp khi cơ nâng mí vẫn còn hoạt động nhưng yếu. Bác sĩ sẽ tiếp cận cơ nâng mí, làm sạch những phần xơ hóa và cắt ngắn phần cơ bị giãn. Khi khâu cơ trở lại đúng vị trí, mí mắt được nâng lên mức mong muốn.
Trong kỹ thuật này, bác sĩ thường đặt bờ mí sao cho chạm nhẹ vào rìa giác mạc trên. Đây là điểm cân bằng giúp mí không quá cao nhưng vẫn cải thiện đáng kể độ mở của mắt. Kết quả cho thấy phương pháp cắt ngắn cơ nâng mí mang lại tỷ lệ hài lòng cao hơn, mí nâng tốt và duy trì lâu dài. Ngoài ra, độ cao khe mắt sau mổ cũng cải thiện rõ rệt mà không để lại sẹo đáng kể.
Bác sĩ có thể can thiệp cắt ngắn cơ nâng mí cho bệnh nhân
Ở những trường hợp cơ nâng mí quá yếu hoặc gần như không còn chức năng, bác sĩ sẽ chọn phương pháp treo mí. Thay vì dựa vào cơ nâng mí, mí mắt sẽ được kết nối với cơ trán thông qua một dải cân cơ tự thân (lấy ngay từ vùng thái dương của chính bệnh nhân).
Bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật theo các bước sau:
Treo mí bằng cân cơ thái dương giúp mí mở ra tốt hơn dù cơ nâng mí rất yếu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, kết quả thẩm mỹ và mức độ nâng mí có thể không đều bằng nhóm cắt ngắn cơ nâng mí. Một số bệnh nhân cũng có thể gặp tình trạng sụp mí nhẹ hoặc tái phát.
Trong thực tế, có nhiều kỹ thuật được áp dụng để chỉnh sửa các vấn đề mà hẹp khe mí gây ra, đặc biệt là nếp quạt ngược (mí trong bị kéo ngược), khoảng cách hai góc mắt trong quá xa và chiều dài khe mắt ngắn hơn bình thường. Một số phương pháp như tạo hình chữ Z trước đây khá phức tạp, dễ để lại sẹo và cần đo đạc tỉ mỉ. Vì vậy, các bác sĩ ngày nay ưu tiên những kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả hơn, giúp vết mổ nhỏ và hồi phục đẹp.
Một trong những phương pháp đang được dùng nhiều là tạo vạt Y–V kết hợp rút ngắn gân mí trong. Kỹ thuật này vừa chỉnh được nếp quạt ngược, vừa đưa góc mắt trong về gần vị trí chuẩn. Khi thực hiện đúng, da vùng mí sẽ bớt căng nên nguy cơ sẹo giảm đi rất nhiều. Trong một nhóm bệnh nhân nghiên cứu, sau 6 tháng, gần 90% không thấy sẹo hoặc chỉ có sẹo mờ, khó nhận ra.
Ngoài ra, để cải thiện chiều dài khe mí, bác sĩ còn mở rộng nhẹ góc mắt ngoài. Sau mổ, chiều dài khe mắt tăng trung bình khoảng 4mm, giúp đôi mắt trông tự nhiên và hài hòa hơn so với trước.
Về phần sụp mí – một vấn đề đi kèm thường gặp ở bệnh nhân hẹp khe mí – hai kỹ thuật được áp dụng là cắt ngắn cơ nâng mí và treo mí vào cơ trán bằng cân cơ tự thân. Kết quả cho thấy cả hai đều mang lại cải thiện tốt, tuy mức độ khác nhau. Cảm nhận chung từ các bác sĩ là:
Tóm lại, hẹp khe mí hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu áp dụng đúng kỹ thuật và kết hợp chỉnh sửa nhiều yếu tố cùng lúc (nếp quạt, góc mắt, sụp mí…). Kết quả sau mổ đa phần ổn định, giúp đôi mắt mở tốt hơn và thẩm mỹ hơn mà không để lại sẹo lớn. Nếu bạn đang cân nhắc điều trị, hãy trao đổi chi tiết với bác sĩ chuyên khoa để được đánh giá đúng mức độ và chọn phương pháp phù hợp nhất.
Nhiều trường hợp khe mí bị hẹp có thể cải thiện
Vì đây là dị tật bẩm sinh liên quan đến yếu tố di truyền, nên hiện nay chưa có cách nào phòng tránh tuyệt đối. Tuy vậy, cha mẹ vẫn có thể giảm rủi ro và chủ động phát hiện sớm để con được điều trị kịp thời.
Xem thêm: Vì sao mắt bị sưng mí trên? Có biện pháp điều trị và phòng tránh không?
Có thể nói, hẹp khe mí không chỉ là vấn đề về thẩm mỹ mà đôi khi còn ảnh hưởng đến khả năng nhìn và chất lượng cuộc sống của bạn. Khi nhận thấy mí mắt mở hẹp bất thường, khó quan sát, hoặc mắt hay mệt, bạn nên đi khám sớm để tìm đúng nguyên nhân và được hướng dẫn điều trị phù hợp.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Sẹo giác mạc có thể là tổn thương của giác mạc sau chấn thương mắt, nhiễm trùng hoặc ảnh hưởng từ bệnh lý loạn dưỡng giác mạc chưa được điều...
