Herpes simplex là một bệnh nhiễm virus da – niêm mạc rất phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Bệnh thường không nguy hiểm nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng sinh hoạt và có xu hướng tái phát nhiều lần nếu không được hiểu và chăm sóc đúng cách.
Herpes simplex là một bệnh nhiễm virus da – niêm mạc rất phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Bệnh thường không nguy hiểm nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng sinh hoạt và có xu hướng tái phát nhiều lần nếu không được hiểu và chăm sóc đúng cách.
Herpes simplex do virus Herpes simplex (HSV) gây ra, lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với vùng da, niêm mạc hoặc qua các chất bài tiết như nước bọt, dịch sinh dục.
Có hai type virus chính:
Hiện nay, HSV-1 cũng có thể gây herpes sinh dục, đặc biệt trong quan hệ miệng – sinh dục.
Sau lần nhiễm đầu tiên, virus không bị loại bỏ hoàn toàn mà tồn tại “ngủ yên” trong các hạch thần kinh. Khi cơ thể mệt mỏi, stress, sốt, nhiễm trùng khác, phơi nắng nhiều hoặc suy giảm miễn dịch, virus sẽ tái hoạt động và gây tổn thương da trở lại. Đây là lý do nhiều người bị herpes vài lần mỗi năm.
Đáng chú ý, virus vẫn có thể lây ngay cả khi chưa thấy mụn nước rõ ràng.
Herpes simplex thường khởi phát khá âm thầm. Trước khi nổi tổn thương, người bệnh có thể cảm thấy ngứa, râm ran hoặc châm chích tại vùng da sắp bị bệnh.
Sau đó xuất hiện mụn nước nhỏ, căng, trong, thường mọc thành từng cụm trên nền da đỏ. Các mụn nước này có thể vỡ sau vài ngày, tạo vết trợt nông gây đau rát, rồi khô lại và lành dần.
Ở lần mắc đầu tiên, một số người có thể kèm sốt nhẹ, mệt mỏi, sưng hạch. Khi bệnh tái phát, triệu chứng thường nhẹ hơn, khu trú hơn và nhanh khỏi hơn.
Hiếm gặp hơn, herpes có thể gây biến chứng nặng như viêm màng não hoặc eczema herpeticum, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người suy giảm miễn dịch, cần được khám và điều trị sớm.
Phần lớn trường hợp nhẹ có thể chăm sóc tại chỗ và theo dõi. Khi cần, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng virus như aciclovir, valaciclovir hoặc famciclovir để rút ngắn thời gian bệnh và giảm mức độ nặng. Trong đó, aciclovir thường được ưu tiên do hiệu quả tốt và chi phí hợp lý.
Trường hợp nặng hoặc có nguy cơ biến chứng cần điều trị tích cực hơn, thậm chí dùng thuốc đường tĩnh mạch và theo dõi tại cơ sở y tế.
Herpes simplex không thể “chữa khỏi hoàn toàn”, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nếu được hiểu đúng và điều trị phù hợp.
-BS Linh Lan-
Nguồn tham khảo
Herpes simplex là một bệnh nhiễm virus da – niêm mạc rất phổ biến. Bệnh thường không nguy hiểm nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng sinh hoạt.
