Nhiễm khuẩn sơ sinh sớm: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Phương Loan

02-08-2025

goole news
16

Nhiễm khuẩn sơ sinh sớm là nhiễm khuẩn xảy ra trong 72 giờ đầu. Đây là một trong những nguyên nhân tử vong phổ biến ở trẻ sơ sinh, chiếm 13% tổng số tử vong sơ sinh, sau biến chứng liên quan đến chuyển dạ (23%) và biến chứng sinh non (35%). Ở các nước thu nhập cao tỉ lệ tử vong do nhiễm khuẩn sơ sinh dao động từ 5 – 20%. Do vậy, để tránh những điều đáng tiếc xảy ra, bố mẹ cần có những hiểu biết nhất định về bệnh lý này.

Tác nhân gây bệnh và các yếu tố nguy cơ

Tác nhân chủ yếu là liên cầu nhóm B chiếm tới 38 – 58% (73% ở trẻ đủ tháng) và E.coli 18 – 29% (81% ở trẻ non tháng). Ngoài ra còn có khác nguyên nhân vi khuẩn khác như Pseudomanas, Klebsiella, Staphyloccus aureus, Listeria monocytogenes, Chlamydia trachomatis… Các tác nhân này có thể gây nhiễm khuẩn cho thai nhi thông qua đường máu, qua màng ối, qua đường âm đạo của người mẹ.

Nguyên nhân gây nhiễm khuẩn sơ sinh sớm ở trẻ

Nguyên nhân gây nhiễm khuẩn sơ sinh sớm ở trẻ

Bên cạnh đó, các yếu tố nguy cơ của người mẹ cũng có thể gây nhiễm khuẩn sơ sinh sớm như: viêm màng ối, ối bẩn, mẹ sốt trước hoặc trong cuộc đẻ, trẻ đẻ non, thời gian chuyển dạ kéo dài, vỡ ối sớm, đặc biệt mẹ có nhiễm liên cầu khuẩn nhóm B khi mang thai. Với các trường hợp này, trẻ sơ sinh sau sinh cần được theo dõi sát, phát hiện sớm các dấu hiệu của nhiễm trùng.

Các dấu hiệu nhiễm khuẩn sơ sinh sớm

Nhiễm khuẩn sơ sinh sớm biểu hiện triệu chứng đa dạng, ở nhiều hệ cơ quan khác nhau. Trong đó thường gặp nhất cần đề cập đến:

  • Bú kém hoặc bỏ bú.
  • Li bì, khó đánh thức.
  • Cử động ít hơn bình thường.
  • Không dung nạp thức ăn (ví dụ: nôn, chướng bụng, dịch dạ dày bẩn…).
  • Rối loạn nhịp tim (nhịp chậm hoặc nhịp nhanh).  
  • Dấu hiệu suy hô hấp: thở nhanh hoặc rút lõm lồng ngực nặng, cơn ngừng thở.
  • Vàng da sớm 24 giờ đầu sau sinh.
  • Sốt hoặc hạ thân nhiệt.
  • Thiểu niệu sau 24 giờ tuổi.
  • Co giật, thóp phồng.

Nhận biết trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn sớm trong 72 giờ đầu

Nhận biết trẻ sơ sinh bị nhiễm khuẩn sớm trong 72 giờ đầu

Khi có 1 trong các dấu hiệu trên bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám ngay và điều trị sớm, tránh biến chứng muộn cho trẻ.

Điều trị nhiễm khuẩn sơ sinh như thế nào?

Tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm điều trị nguyên nhân và điều trị hỗ trợ. Trẻ sẽ được điều trị với phác đồ kháng sinh phù hợp tuỳ thuộc căn nguyên gây bệnh. Các biện pháp điều trị hỗ trợ có thể bao gồm đảm bảo thân nhiệt, hô hấp, dinh dưỡng, điều chỉnh các rối loạn điện giải, toan kiềm nếu có.

Hướng dẫn điều trị nhiễm khuẩn sơ sinh theo nguyên nhân

Hướng dẫn điều trị nhiễm khuẩn sơ sinh theo nguyên nhân

Trẻ sẽ được yêu cầu nhập viện trong suốt thời gian điều trị để bác sĩ theo dõi sát sao các dấu hiệu sinh tồn, triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ kịp thời. Khi tình trạng bệnh đã thuyên giảm, trẻ có thể xuất viện, bác sĩ sẽ hướng dẫn trẻ chăm sóc trẻ tại nhà.

Chăm sóc và dự phòng nhiễm khuẩn sơ sinh sớm

Chăm sóc đúng cách, áp dụng biện pháp dự phòng đóng vai trò then chốt giúp bảo vệ trẻ nhỏ tránh khỏi các tác nhân gây hại:

  • Phát hiện sớm và điều trị có hiệu quả các trường hợp nhiễm khuẩn ở mẹ trong thời gian mang thai tránh lây nhiễm sang con.
  • Bảo đảm nguyên tắc vô khuẩn trong chăm sóc và điều trị sơ sinh.
  • Tắm và vệ sinh trẻ đúng cách, đặc biệt lưu ý các vùng da, rốn, mắt.
  • Giáo dục cho mẹ và gia đình ý thức vệ sinh trong quá trình chăm sóc trẻ, rửa tay trước và sau khi chăm sóc trẻ, chăm sóc vệ sinh da, mắt, rốn cho trẻ.
  • Phòng ngủ cho trẻ cần thoáng, ấm, sạch và có đủ ánh sáng.
  • Cho trẻ bú sữa mẹ sớm sau sinh vì trong sữa mẹ có kháng thể giúp trẻ có thể chống chọi với tác nhân bên ngoài môi trường.

Cách chăm sóc và dự phòng nhiễm khuẩn ở trẻ sơ sinh

Cách chăm sóc và dự phòng nhiễm khuẩn ở trẻ sơ sinh

Nhiễm khuẩn sơ sinh sớm là tập hợp các bệnh nhiễm khuẩn khởi phát trong 72 giờ đầu sau sinh, thường do nhiễm khuẩn từ mẹ sang con. Tình trạng này nếu không được can thiệp đúng cách, kịp thời có thể gây tử vong, đặc biệt với trẻ sinh non hoặc nhẹ cân.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

6

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

BS.CKII

PHI NGA

TRƯỞNG KHOA NHI

BS.CKII

PHI NGA

TRƯỞNG KHOA NHI
19001806 Đặt lịch khám