Nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em - không nên xem thường!

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị nhiễm khuẩn tiết niệu

Đối với trẻ lớn trên 3 tuổi, thường các triệu chứng thể hiện nhiễm khuẩn tiết niệu khá giống với người lớn như: đau lưng, đau hông, đau bụng dưới, bé thường xuyên đi tiểu hơn. Một số trẻ bị mất kiểm soát dẫn tới tiểu són, tiểu dầm, biếng ăn, mệt mỏi… 

Tuy nhiên ở các trẻ nhỏ, các dấu hiệu cho thấy trẻ bị nhiễm khuẩn tiết niệu sẽ không rõ ràng, vì vậy cha mẹ cần chú ý hơn đặc biệt trong các trường hợp dưới đây: 

• Nước tiểu có màu đục và mùi hôi, có thể lẫn máu.
• Trẻ đi tiểu nhiều nhưng mỗi lần chỉ vài giọt.

Trẻ đi tiểu nhiều nhưng mỗi lần chỉ vài giọt có thể là dấu hiệu nhiễm khuẩn tiết niệu

• Trẻ kêu nóng rát và đau đớn khi đi tiểu.
• Buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
• Đi tiểu dầm, thức giấc trong đêm nhiều lần.

Nguy cơ gây nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em

Có khoảng từ 3-7% bé gái và 1-2% bé trai bị nhiễm khuẩn tiết niệu, nguyên nhân này là do niệu đạo ở nữ ngắn hơn. Nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em có thể điều trị đơn giản, nhưng phụ huynh cần kịp thời phát hiện và có hướng xử lý sớm. Dưới đây là một số nguy cơ dễ bị nhiễm khuẩn tiết niệu. 

• Bé trai không được cắt bao quy đầu.
• Hẹp miệng niệu đạo.
• Bất thường cấu trúc đường tiết niệu. 
• Niệu đạo bé gái bị ngắn, sỏi niệu quản…
• Trẻ bị dị tật bẩm sinh đường tiết niệu như trào ngược bàng quang niệu quản và van niệu đạo sau.
• Một vài nguyên nhân khác: vệ sinh bộ phận sinh dục kém, táo bón, đặt ống sonde tiểu kéo dài, yếu tố di truyền gia đình có người mắc nhiễm khuẩn tiết niệu.

Phương pháp chẩn đoán nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em 

Nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em có thể dẫn đến nhiễm trùng thận, gây ra áp xe thận, giảm chức năng thận, suy thận, sưng thận và ứ đọng nước, nhiễm trùng huyết dẫn tới suy nội tạng, thậm chí có thể tử vong. Xác định và điều trị sớm tình trạng nhiễm khuẩn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng gây nguy hiểm cho trẻ trong tương lai. 

• Xét nghiệm nước tiểu: Nước tiểu được kiểm tra bằng một que thử chuyên dụng để phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng như có sự xuất hiện của máu và bạch cầu, hoặc sử dụng kính hiển vi để xác định có nhiễm vi khuẩn hay mủ không. Quá trình này thường kéo dài từ 24-48 giờ để xác định chính xác loại vi khuẩn, số lượng vi khuẩn, từ đó tìm ra loại kháng sinh phù hợp.

Xét nghiệm nước tiểu để xác định tình trạng nhiễm khuẩn

• Siêu âm ổ bụng, thận và bàng quang.
• Chụp cắt lớp vi tính CT hoặc cộng hưởng từ MRI thận,bàng quang- niệu đạo.
• Có thể xạ hình thận bằng DMSA.

Điều trị nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em

Để điều trị nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ, thông thường các bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn và hạn chế tổn thương thận. Phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và loại vi khuẩn để xác định loại kháng sinh và thời gian điều trị. Sau đó trẻ sẽ được khám lại, lấy mẫu nước tiểu để xác định đã hết tình trạng nhiễm khuẩn.

Một số loại thuốc kháng sinh được sử dụng phổ biến để điều trị nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em là:

• Amoxicillin
• Amoxicillin kết hợp axit clavulanic
• Cephalosporin
• Doxycycline (dành cho trẻ trên 8 tuổi)
• Nitrofurantoin
• Sulfamethoxazole-trimethoprim

Ngoài ra khi trẻ có các dấu hiệu sốt hoặc đau đớn khi đi tiểu sẽ được sử dụng thêm thuốc giảm đau, hạ sốt. Cho trẻ uống nhiều nước lọc, không sử dụng các loại nước ngọt, chất kích thích và trà.

Amoxicillin giúp điều trị nhiễm khuẩn tiết niệu

Trong các trường hợp nhiễm trùng nặng do cha mẹ không biết, trẻ cần được đưa đến bệnh viện để truyền dịch và kháng sinh qua đường tĩnh mạch, đặc biệt là các trưởng hợp:

• Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi.
• Sốt cao liên tục khó hạ, cơ thể mệt mỏi, quấy khóc vì đau đớn.
• Nôn mửa, mất nước và không thể sử dụng các loại thuốc bằng đường uống.
• Phát ban, nổi mẩn trên cơ thể và lượng nước tiểu thay đổi bất thường.

Đối với các trẻ bị luồng trào ngược bàng quang niệu quản nhẹ có thể sử dụng thuốc, tuy nhiên với các trường hợp nghiêm trọng cần phải phẫu thuật, tuy nhiên trường hợp này xảy ra rất ít. 

Dự phòng tái nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em 

Trẻ em là đối tượng đặc biệt cần được chăm sóc cẩn thận để nhanh chóng hồi phục và hạn chế tái phát. Cha mẹ cần ghi nhớ một số lưu ý dưới đây để tránh mắc sai lầm trong quá trình sinh hoạt hàng ngày của trẻ nhỏ.

• Thường xuyên thay tã, bỉm để ngăn chặn các loại vi khuẩn gây viêm nhiễm.
• Không sử dụng quần áo và đồ lót bó sát vào cơ thể, đặc biệt là với các bé gái.
• Không nên cho trẻ tắm bồn, nhất là trẻ gái vì vi khuẩn và xà phòng dễ thâm nhập vào cơ quan bài tiết.

Tắm bồn tiềm ẩn nguy cơ gây nhiễm khuẩn tiết niệu cho trẻ em 

• Không sử dụng các loại đồ uống có chứa cafein cho trẻ vì chất này gây kích ứng bàng quang, hạn chế ăn thức ăn chế biến sẵn chứa nhiều đường, muối, chất béo…
• Cho con uống đủ nước từ 1-1.5 lít mỗi ngày, khuyến khích trẻ đi tiểu thường xuyên không nên nhịn tiểu.
• Hướng dẫn cho trẻ cách vệ sinh sạch sẽ và đúng cách, tuyệt đối không được lau chùi từ sau ra trước vì có thể mang vi khuẩn từ hậu môn sang niệu đạo. 

Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là trung tâm xét nghiệm đồng bộ với đầy đủ các lĩnh vực: sinh hóa - miễn dịch, huyết học - truyền máu, miễn dịch, vi sinh - sinh học phân tử và giải phẫu bệnh, đảm bảo đạt tiêu chuẩn cao xét nghiệm thường quy và xét nghiệm chuyên sâu giúp chẩn đoán các bệnh lý, trong đó có nhiễm khuẩn tiết niệu ở trẻ em.

Khách hàng có thể đăng ký khám và đặt lịch thông qua hotline 19001806 hoặc đăng ký trực tiếp tại Bệnh viện đa khoa Phương Đông - Số 9 phố Viên - Cổ Nhuế 2 - Bắc Từ Liêm - Hà Nội.