Hiện nay, có rất nhiều cách chữa u nang bao hoạt dịch khớp gối tuỳ vào mức độ nặng nhẹ và thời điểm điều trị sẽ có các phương pháp khác nhau. Mặc dù đây là bệnh phổ biến và không quá nguy hiểm nhưng người bệnh cũng cần hiểu rõ bệnh để thăm khám và điều trị kịp thời.
U nang bao hoạt dịch khớp gối là bệnh gì?
U nang bao hoạt dịch khớp gối (còn gọi là nang Baker hoặc nang popliteal) là tình trạng túi chứa nang tích tụ trong bao hoạt dịch khớp gối. Bệnh lý này thường xuất phát từ áp lực trong gối tăng lên, gây ra tình trạng thoát vị ra phía sau gối.
Đây là bất thường khá phổ biến, ít nguy hiểm và không bị ung thư hoá. Đồng thời, thể tích của các khối u này cũng khá nhỏ nên không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của khớp gối. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, bao hoạt dịch phát triển lớn sẽ gây đau khi người bệnh di chuyển, gấp gối hoặc ngồi xổm.

U nang bao hoạt dịch nằm ở phía bên trong đầu gối
Triệu chứng u bao hoạt dịch khớp gối
Trên thực tế, ghi nhận không ít ca bệnh có u nang ở bao hoạt dịch nhưng không có triệu chứng gì trong giai đoạn đầu. Trong giai đoạn sau, bệnh có thể có các biểu hiện như sau:
- Đau đầu gối, cơn đau tăng lên đột ngột khi u quá to và bị vỡ hoặc khi người bệnh mang vác vật nặng
- Sưng ở phần sau của đầu gối và đôi khi ở chân
- Cứng khớp, không thể gập đầu gối và hạn chế vận động nhiều trong thời gian dài
- Có cảm giác như kiến bò, nóng ran ở đầu gối và bắp chân
Nếu thấy khớp đau và sưng nhiều hoặc khớp bị tê cứng, không thể gập gối thì đây là dấu hiệu bệnh đã chuyển biến nặng, khối u nang hoạt dịch phát triển với kích thước lớn. Khi đó, bạn cần sắp xếp thời gian đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân dẫn đến u bao hoạt dịch khớp gối
Chấn thương
Chấn thương khớp gối là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến hình thành u bao hoạt dịch khớp gối. Các va chạm như chấn thương thể thao hoặc tai nạn giao thông có thể làm người bệnh bị tác động lực đột ngột vào khớp làm bong hoặc vỡ sụn khớp.
Nếu chấn thương này xảy ra, bao hoạt dịch có thể bị tác động và tiết dịch nhiều hơn làm tăng nguy cơ bị thoát vị khớp. Một số chấn thương thường gặp, bao gồm:
- Chấn thương cấp tính: Tai nạn thể thao, ngã, va đập trực tiếp vào khớp gối
- Tổn thương sụn khớp: Rách sụn chêm (meniscus), tổn thương dây chằng khiến khớp gối mất ổn định và kích thích màng hoạt dịch
- Chấn thương tích tụ: Những tổn thương nhỏ lặp đi lặp lại theo thời gian có thể dẫn đến viêm mãn tính và hình thành nang

Chấn thương có thể gây ra các bao hoạt hoạt dịch
Khớp hoạt động liên tục
Một số công việc hoạt động liên tục có thể khiến các vận động viên tạo áp lực lớn lên khớp và gây tổn thương cho bao hoạt dịch. Một số đối tượng dễ gặp các chấn thương kiểu này bao gồm vận động viên, thợ làm vườn,....
Các yếu tố nguy cơ
Ngoài các nhân tố kể trên, các yếu tố như thừa cân, tuổi tác hay chấn thương viêm khớp cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về xương khớp. Theo các bác sĩ chuyên khoa, người trên 40 tuổi, phụ nữ trưởng thành và vận động viên có tiền sử viêm khớp, rách sụn hay chấn thương khớp gối cũng dễ bị u bao hoạt dịch hơn bình thường.
Chẩn đoán u nang bao hoạt dịch khớp gối như thế nào?
Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng trước để tìm hiểu về triệu chứng, tình trạng sức khoẻ và tiền sử bệnh lý của người bệnh. Tiếp theo, dựa trên các biểu hiện, bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện các phương pháp kiểm tra như sau:
- Siêu âm có thể phát hiện và đo chính xác kích thước nang bao hoạt dịch. Đây là phương pháp chi phí thấp và khá an toàn
- Chụp cộng hưởng MRI giúp đánh giá chi tiết tổn thương của các mô mềm xung quanh để phát hiện các bất thường như rách sụn chêm, tổn thương dây chằng, viêm màng hoạt dịch,...
- Chụp X Quang không thể cho ra hình ảnh trực tiếp của u nang bao hoạt dịch nhưng có thể hỗ trợ loại trừ các bệnh lý như gãy xương, u xương, hẹp khe khớp, gai xương, xơ cứng xương,...
- Chụp cắt lớp vi tính CT thường không được sử dụng trong chẩn đoán loại u nang này nhiều vì phản ánh mô mềm kém hơn MRI và siêu âm.

Siêu âm có thể chỉ định để để phát hiện các bất thường về khớp
Điều trị u nang bao hoạt dịch khớp gối như thế nào?
Không phải trường hợp u nang bao hoạt dịch nào cũng cần điều trị. Bởi đôi khi dịch sẽ tự thấm vào trong khớp. Đồng thời, các u nang này thường là lành tính, khả năng diễn biến theo chiều hướng ung thư khá thấp.
Dẫu vậy trong điều kiện bệnh nhân cần chữa u nang lớn, gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày thì bạn có thể cân nhắc thực hiện các biện pháp điều trị như sau:
Chườm đá
Đây là phương pháp điều trị bảo tồn đơn giản và rất hiệu quả. Tác dụng của chườm đá nằm ở chỗ tiếp xúc với nhiệt độ thấp sẽ làm các mạch máu co lại, hạn chế lưu lượng máu đến khớp gối và hỗ trợ giảm sưng, viêm hiệu quả.
Cách thực hiện rất đơn giản, bạn chỉ cần thực hiện theo hướng dẫn dưới đây:
- Chườm đá 15-20 phút mỗi lần, 3-4 lần trong ngày
- Dùng khăn bọc đá để tránh bỏng lạnh da
- Thực hiện đều đặn trong 2-3 ngày đầu khi có triệu chứng cấp tính
Uống thuốc giảm đau
Bạn có thể chỉ định các loại thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid để giảm đau, tiêu viêm và bớt sưng khớp. Tuy nhiên, bạn chỉ nên dùng theo đơn thuốc của bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc, bỏ thuốc dễ dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn.

Thuốc giảm đau cũng là phương pháp hỗ trợ điều trị rất tốt
Tiêm corticosteroid
Nếu điều trị nội khoa không hiệu quả và bệnh nhân có dấu hiệu u nang gây chèn ép vào dây thần kinh thì có thể được chỉ định tiêm, thuốc corticosteroid.
Phương pháp này không được sử dụng thường xuyên bởi nó có thể gây tổn thương các khớp khỏe mạnh và khiến tuyến thượng thận hoạt động kém hiệu quả hơn.
Chọc hút dịch
Với các u bao hoạt dịch khớp gối có kích thước lớn và bệnh nhân bị giảm chức năng vận động hay có dấu hiệu nhiễm khuẩn bội nhiễm có thể sẽ cần phải được chọc hút dịch. Phương pháp này có thể thực hiện theo sự hỗ trợ của siêu âm giúp dịch chảy khỏi khớp gối nhưng vẫn có thể dẫn đến một số biến chứng như đau đớn, chảy máu tại nơi chọc dịch.
Phẫu thuật
Mổ u nang bao hoạt dịch khớp gối cụ thể là mổ nội soi có thể được tiến hành để chặn lỗ liên hệ giữa khớp và nang. Theo đó, khả năng tiết dịch của khối u được giảm đi đáng kể và dấu hiệu khó chịu ở khớp cũng giảm dần.
Tập vật lý trị liệu
Bên cạnh các cách điều trị kể trên, các bài tập vật lý trị liệu cũng được khuyến khích cho bệnh nhân có u nang. Bạn nên tập các bài tập nhẹ nhàng trước và chuyển sang tập các bài tập cường độ cao sau và tăng dần thời gian.
Các bài tập cụ thể bao gồm:
Tăng cường cơ tứ đầu đùi:
- Nằm ngửa, duỗi thẳng chân, giữ 5-10 giây
- Lặp lại 10-15 lần, thực hiện 2-3 lần/ngày
Bài tập gập duỗi khớp gối:
- Ngồi trên ghế, từ từ duỗi thẳng chân
- Giữ 3-5 giây rồi hạ xuống
- Thực hiện 10-15 lần mỗi chân
Đi bộ và bơi lội:
- Đi bộ 20-30 phút/ngày với tốc độ vừa phải
- Bơi lội giúp vận động khớp mà không gây áp lực
- Tránh chạy bộ và các môn thể thao va chạm trong giai đoạn đầu
Có thể nói, u nang bao hoạt dịch khớp gối là bệnh lý cần được điều trị dứt điểm đúng lúc, đúng cách. Đồng thời, để phòng ngừa bệnh từ sớm, hãy chủ động thăm khám sức khoẻ xương khớp ít nhất 6 tháng/ lần.