Virus bại liệt là một loại virus có nguy cơ gây ra dịch bệnh nghiêm trọng. Nếu không được can thiệp điều trị, người bệnh có thể bị liệt cơ bắp, liệt nửa người, liệt tủy sống,... thậm chí dẫn đến tử vong. Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu chi tiết về loại virus này qua bài viết sau.
Virus bại liệt là gì?
Virus bại liệt có thể gây ra bệnh bại liệt, virus này thuộc họ Picornaviridae và là thành viên của họ Enterovirus. Virus bại liệt gồm ba loại:
- Loại 1: Được gọi là Brunhilde chiếm phần đa trường hợp mắc bệnh (khoảng 90%).
- Loại 2: Được gọi là Lansing
- Loại 3: Được gọi là Leon
Về mặt cấu trúc, virus bại liệt có hình dạng hình cầu khi quan sát qua kính hiển vi. Bên ngoài, chúng không có vỏ bọc, đường kính khoảng 27 nanomet. Loại virus này chứa một protein capsid bền vững quanh ARN của virus.
Virus bại liệt có khả năng sống sót lâu ở ngoài môi trường: Ở nhiệt độ thường, virus có thể tồn tại trong nước trong 2 tuần. Ở nhiệt độ từ 0- 4℃, có thể sống lâu hơn và tồn tại trong môi trường hanh khô. Virus không thể bị tiêu diệt bằng clo thường dùng để diệt khuẩn nước. Tuy nhiên, virus bại liệt có thể bị tiêu diệt bởi thuốc tím và nhiệt độ 56℃ sau 30 phút.
Virus bại liệt là một loại virus gây ra bệnh bại liệt
Virus bại liệt có thể lây nhiễm qua đường nào?
Virus bại liệt có thể lây nhiễm qua đường nào là mối quan tâm của nhiều người. Nguồn lây nhiễm duy nhất của virus bại liệt là con người, đặc biệt là trẻ em. Virus có thể lây nhiễm qua đường miệng, phân,... Người mắc virus sẽ đào thải virus qua phân, gây ô nhiễm nguồn nước, thực phẩm và có thể lây bệnh cho người khác. Ngoài ra, có thể lây truyền qua đường hầu họng và miệng mà không cần đến côn trùng trung gian khác.
Khi nhiễm virus Polio, người bệnh trải qua giai đoạn ủ bệnh khoảng 7-14 ngày, tùy thuộc vào từng trường hợp. Thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 3-35 ngày, sau đó, virus sẽ tồn tại trong cơ thể và đào thải ra ngoài môi trường.
Virus bại liệt được phát hiện trong dịch tiết hầu họng sau 36 giờ và trong 72 giờ sau khi bị nhiễm virus. Loại virus này có thể sống trong phân khoảng 3-6 tuần hoặc lâu hơn. Trong khoảng 7-10 ngày trước khi xuất hiện những triệu chứng lâm sàng, người bệnh có khả năng đã nhiễm virus.
Những ảnh hưởng của bệnh bại liệt do virus gây ra
Bệnh sốt bại liệt do virus gây ra là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm. Phần lớn các trường hợp mắc bệnh thường không có triệu chứng hoặc chỉ xuất hiện các triệu chứng nhẹ. Trẻ có thể bị sốt nhẹ, nhức đầu, buồn nôn và sau đó hồi phục.
Mặc dù vậy, một số trường hợp có thể phát triển thành hội chứng viêm màng não, với các triệu chứng nghiêm trọng hơn (sốt cao, cổ cứng, đau đầu, đau cơ,... thậm chí co giật). Trong trường hợp nặng, bệnh có thể gây ra liệt hai chân và nửa thân dưới. Nếu tổn thương tới hệ thần kinh trung ương, người bệnh thậm chí có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh có thể phát triển thành hội chứng viêm màng não
Các triệu chứng của bệnh bại liệt
Khi mắc virus bại liệt, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng như sau:
- Sốt, đau đầu, buồn nôn và nôn.
- Xung huyết mũi.
- Đau họng.
- Rối loạn tiêu hóa.
Một số trường hợp chỉ xuất hiện những triệu chứng nhẹ và phục hồi hoàn toàn sau đó. Có những trường hợp nặng có thể trải qua những giai đoạn khác nhau khi mắc bệnh, cụ thể như:
- Giai đoạn trước khi bại liệt: Trước khi bệnh trở nặng, người bệnh có thể xuất hiện tình trạng đau đầu, đau cổ, đau lưng, và những triệu chứng khác.
- Giai đoạn bại liệt: Đây là giai đoạn người bệnh mất khả năng vận động ở một hay nhiều nhóm cơ. Tình trạng bại liệt sẽ tiến triển trong khoảng từ 1-5 ngày khi triệu chứng nặng xuất hiện và kéo dài khoảng 4- 6 tuần hoặc lâu hơn.
Xem thêm:
Phương pháp điều trị bệnh
Hiện nay, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt bại liệt, do đó phương pháp điều trị chủ yếu là tập trung vào việc giảm triệu chứng và hậu quả của bệnh. Dưới đây là một trong những điểm quan trọng về điều trị và chăm sóc người bệnh.
Phương pháp điều trị bệnh chủ yếu bao gồm:
- Vật lý trị liệu: Phương pháp này giúp giảm căng thẳng cơ bắp, ngăn ngừa tình trạng teo cơ. Các buổi tập vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi hoạt động cơ bắt và xử lý các vấn đề vận động.
- Nẹp và phẫu thuật chỉnh hình: Có thể cải thiện vị trí của cơ bắt và cố định các khớp bị ảnh hưởng.
- Chăm sóc nội tiết: Nếu bệnh nhân bị liệt bàng quang, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện đặt ống thông tiểu giúp duy trì chức năng bàng quang và tránh nhiễm trùng đường tiểu.
Cần chăm sóc đặc biệt cho người bệnh bị liệt cơ hô hấp, thực hiện các biện pháp y tế như mở khí quản để lưu thông không khí đến phổi.
Bên cạnh việc chăm sóc và điều trị bệnh sốt bại liệt cần quan tâm và theo dõi từ các chuyên gia y tế. Bằng cách này, người bệnh sẽ giảm thiểu các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Biện pháp phòng tránh virus bại liệt
Phòng ngừa bệnh sốt bại liệt cần thực hiện nhiều biện pháp khác nhau như duy trì vệ sinh cá nhân, đảm bảo an toàn thực phẩm và nguồn nước, thực hiện tiêm chủng phòng ngừa bệnh. Hiện nay, có hai loại vaccine chính giúp ngăn ngừa bệnh, bao gồm:
- Vaccine sống giảm độc lực (OPV): Đây là vaccine có chứa virus sốt bại liệt yếu hơn, được sử dụng qua đường uống. Loại vaccine có thể tạo ra miễn dịch và đáp ứng miễn dịch dịch thể. OPV có trong chương trình tiêm chủng mở rộng dành cho trẻ từ 2-4 tháng tuổi.
- Vaccine bất hoạt (IPV): Đây là loại vaccine bất hoạt và tạo ra miễn dịch thể, ngăn virus xâm nhập hệ thống thần kinh. Vaccine IPV có trong chương trình tiêm chủng mở rộng, được tiêm 1 mũi cho trẻ dưới 1 tuổi và dần thay thế cho vaccine OPV.
Tiêm vaccine là biện pháp chính phòng tránh bệnh hiệu quả
Virus bại liệt là một loại virus gây ra bệnh sốt bại liệt, có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong. Hơn nữa, bệnh chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, do đó cần chủ động kiểm soát và phòng ngừa bệnh bằng cách đảm bảo an toàn vệ sinh, nguồn nước và thực phẩm. Đồng thời, có thể ngăn ngừa bệnh bằng cách tiêm vaccine để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.
Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về virus bại liệt. Nếu Quý khách có nhu cầu tiêm vaccine ngăn ngừa bệnh có thể liên hệ Bệnh viện qua Hotline 1900 1806 hoặc để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.