Bệnh giang mai là bệnh lý nguy hiểm, có thể lây truyền qua nhiều con đường, nhất là đường tình dục. Bệnh khi tiến triển sang giai đoạn nặng sẽ đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Bởi vậy, việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng tránh bệnh giang mai sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và người thân trong gia đình.
Giang mai là được đánh giá là căn bệnh xã hội nguy hiểm, chỉ đứng sau hội chứng suy giảm miễn dịch HIV/AIDS. Bệnh do một loại vi khuẩn có tên khoa học là Treponema pallidum gây nên.
Giang mai là căn bệnh xã hội nguy hiểm, lây lan chủ yếu qua đường tình dục
Báo cáo mới nhất, vừa được WHO công bố vào tháng 6/2020 cho thấy, chỉ trong vòng một năm, thế giới đã có tới thêm 6,3 triệu ca bệnh giang mai, tăng tổng số ca mắc lên hơn 70 triệu người. Tổ chức này cho rằng, bệnh lý này đã và đang trở thành mối đe dọa sức khỏe dai dẳng trên toàn cầu.
Đáng chú ý, trong năm 2016, giang mai là trở thành nguyên nhân gây ra 200.000 trường hợp thai nhi chết lưu và tử vong sơ sinh. Bệnh này cũng là một trong những tác nhân hàng đầu khiến nhiều trẻ sơ sinh tử vong.
Bệnh giang mai khởi phát do một loại vi khuẩn có tên khoa học là Treponema pallidum gây nên. Do có cấu trúc xoắn nên loại vi khuẩn này được gọi là xoắn khuẩn giang mai.
Xoắn khuẩn giang mai có hình dáng giống như một chiếc lò xo, bao gồm 6-14 vòng xoắn. Sức đề kháng của xoắn khuẩn rất yếu, ở nhiệt độ phòng 45 độ C nó sẽ chết sau 30 phút. Bên cạnh đó, các dung dịch sát khuẩn hay xà phòng cũng có thể diệt được xoắn khuẩn chỉ trong vài phút. Ngược lại, ở trong môi trường lạnh, nó sẽ giữ được tính di động rất lâu.
Xoắn khuẩn giang mai tồn tại nhiều trong máu, dịch âm đạo ở nữ và dương vật nam giới. Chúng có thể dễ dàng lây truyền qua đường tình dục nếu như bạn không sử dụng bao cao su. Các chuyên gia cảnh báo rằng, bất kỳ ai cũng có thể nhiễm phải loại xoắn khuẩn này. Song do có cấu tạo sinh dục dạng mở, nên tỷ lệ ở mắc bệnh giang mai ở nữ giới cao gấp ba lần nam giới.
Hình ảnh minh họa xoắn khuẩn giang mai
Xoắn khuẩn gây bệnh giang mai có thể lây nhiễm qua các đường sau:
Triệu chứng giang mai có sự khác nhau theo từng giai đoạn phát triển của bệnh.
Giai đoạn nguyên phát của bệnh giang mai là thời điểm quan trọng để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Lúc này, người bệnh có thể thấy một hoặc vài vết loét cứng, tròn, không đau trên cơ thể. Chúng thường xuất hiện kéo dài từ 3 đến 6 tuần và sau đó tự lành.
Những vết loét cứng, tròn, không đau trên lòng bàn tay là triệu chứng bệnh giang mai giai đoạn 1
Tuy nhiên, ngay cả khi vết loét đã khỏi thì việc điều trị vẫn cần thiết. Mục đích là để ngăn chặn nguy cơ bệnh chuyển sang giai đoạn thứ phát.
Ở giai đoạn thứ phát, người bệnh giang mai có thể bị phát ban da một hoặc nhiều vùng trên cơ thể. Nốt ban mọc đối xứng, có màu hồng đỏ hoặc hồng tím, không nổi cao trên mặt da, không bong vảy, khi ấn tay vào thì mất đi. Đáng chú ý, triệu chứng này sẽ không tự động biến mất nếu như người bệnh không can thiệp điều trị.
Bên cạnh đó, người bệnh còn bị tổn thương vùng màng nhầy niêm mạc. Triệu chứng cụ thể là vết loét vùng miệng, âm đạo hoặc hậu môn.
Một số triệu chứng ý gặp khác của người bệnh giang mai giai đoạn thứ phát bao gồm: Sốt, đau họng, rụng tóc, sưng tuyến hạch, nhức đầu, đau cơ, mệt mỏi và sụt cân. Các biểu hiện này chắc chắn có thể biến mất dù có được chữa trị hay không. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn nặng hơn.
Khi bước sang giai đoạn 3, các triệu chứng bệnh giang mai xuất hiện ở giai đoạn 1 và 2 gần như biến mất hoàn toàn. Điều này làm khá nhiều người lầm tưởng rằng mình đã khỏi được bệnh.
Tuy vậy, theo các bác sĩ, ở giai đoạn 3, xoắn khuẩn giang mai vẫn tồn tại bên trong cơ thể con người dưới dạng tiềm ẩn. Sau khoảng vài năm, chúng sẽ khiến bệnh bước sang giai đoạn tam phát. Lúc này, người bệnh sẽ phải đối mặt với khá nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng.
Tam phát chính là giai đoạn cuối cùng của bệnh giang mai. Nó thường xuất hiện muốn, sau khoảng 3-15 năm kể từ giai đoạn nguyên phát.
Bệnh giang mai giai đoạn cuối có thể tác động xấu lên nhiều cơ quan trên cơ thể người bệnh
Giai đoạn tam phát của bệnh giang mai được chia làm ba hình thức khác nhau là:
Phần lớn người bị giang mai nếu như không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời sẽ rất dễ chuyển sang giai đoạn tam phát,. Lúc này, rất nhiều cơ quan trên cơ thể có thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhất là tim, não, hệ thần kinh và mạch máu.
Hiện nay, để phát hiện sớm bệnh giang mai, một số xét nghiệm cần thiết được thực là:
Quan sát dấu hiệu lâm sàng
Sau thời gian ủ bệnh, tức khoảng từ 10 - 100 ngày tính từ thời điểm mắc giang mai, người bệnh thường có các dấu hiệu như:
Hình ảnh săng giang mai
Thông qua những dấu hiệu lâm sàng trên mà bác sĩ có thể xác định một người đang bệnh giang mai. Tuy vậy, việc thực hiện thêm các biện pháp chẩn đoán khác cũng cần thiết để có kết quả chính xác.
Soi kính hiển vi tìm xoắn khuẩn
Đây là biện pháp chẩn đoán dành cho bệnh nhân giang mai ở giai đoạn khởi phát. Lúc này xoắn khuẩn giang mai gần như chưa xâm nhập được vào máu nên bác sĩ hoàn toàn có thể nhìn thấy chúng thông qua kính hiển vi trường tối. Với phương pháp này, dịch âm đạo hoặc dương vật sẽ được lấy từ người nghi ngờ nhiễm bệnh và soi dưới kính hiển vi.
Xét nghiệm máu tìm kháng thể đặc hiệu
Khi một người bị mắc bệnh giang mai, cơ thể của họ sẽ tự sản sinh ra kháng thể để có thể chống lại sự phát triển của bệnh.. Xét nghiệm tìm kháng thể đặc hiệu được thực hiện nhằm mục đích kiểm tra xem có sự hiện diện của kháng thể chống vi khuẩn Treponema Pallidum gây bệnh giang mai hay không. Nhờ đó mà bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác được bệnh.
Giang mai là bệnh xã hội nguy hiểm và có thời gian ủ bệnh khá lâu. Do vậy nếu không như không được phát hiện và điều trị theo phác đồ hợp lý thì vi khuẩn sẽ xâm nhập vào nội tạng, gây ra nhiều biến chứng cực kỳ nguy hiểm.
Nguyên tắc điều trị bệnh giang mai mà các bác sĩ luôn tuân thủ là:
Giang mai ở giai đoạn đầu có thể dễ dàng điều trị khỏi. Trước tiên bác sĩ sẽ cho người bệnh sử dụng thuốc kháng sinh Penicillin. Đây là loại kháng sinh đặc hiệu được sử dụng phổ biến tại nhiều bệnh viện để điều trị giang mai. Trong trường hợp người bệnh bị dị ứng với Penicillin. bác sĩ sẽ đổi sang loại kháng sinh khác, chẳng hạn như doxycycline, azithromycin hoặc ceftriaxone.
Thuốc kháng sinh Penicillin điều trị giang mai
Với những người mắc bệnh giang mai đã tiến triển sang giai đoạn sau với nhiều biến chứng tại cơ quan nội tạng, thần kinh thì sẽ được tiêm tĩnh mạch thuốc penicillin mỗi ngày. Trong quá trình điều trị, người bệnh cần kiêng hoàn toàn chuyện quan hệ tình dục để tránh lây nhiễm sang cho người khác và khiến bệnh trở nặng hơn.
Trẻ sơ sinh bị giang mai là do lây nhiễm từ mẹ thông qua nhau thai. Việc điều trị bệnh ở đối tượng này sẽ được tiến hành ngay từ khi bé còn là bào thai trong bụng mẹ tới khi được sinh ra.
Trẻ có kết quả xét nghiệm phản ứng RPR trong máu dương tính: Cần kiểm tra mỗi tháng 1 lần. Sau 8 tháng, kết quả chuyển qua âm tính thì mới có thể xem là không còn bị giang mai và ngừng theo dõi bệnh.
Ngược lại, nếu kết quả xét nghiệm vẫn dương tính và các kháng thể có xu hướng tăng đồng thời xuất hiện nhiều triệu chứng của bệnh giang mai thì bé cần được cấp tốc điều trị. Phương pháp chữa bệnh giang mai ở trẻ sơ sinh vẫn là dùng kháng sinh Penicillin.
Penicillin sẽ là thuốc kháng sinh an toàn và được chỉ định duy nhất cho suốt quá trình điều trị giang mai ở phụ nữ mang thai. Cụ thể, các bác sĩ sẽ tiến hành tiêm 1 hoặc nhiều lần thuốc này vào tĩnh mạch của chị em. Số lần tiêm kháng sinh này tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của bệnh. Trong trường hợp bà bầu bị dị ứng với kháng sinh Penicillin thì sẽ phải gây tê trước khi tiêm.
Phụ nữ mang thai bị giang mai cần tiêm một hoặc vài liều Penicillin tùy vào mức độ phát triển của bệnh
Ngoài ra, chồng của bà bầu mắc giang mai cũng sẽ phải xét nghiệm và điều trị bệnh nếu có quan hệ tình dục trong 3 tháng gần nhất. Bác sĩ còn khuyến cáo, chị em tuyệt đối không được quan hệ tình dục cho đến khi kết thúc thai kỳ.
Như vậy, việc điều trị bệnh giang mai chủ yếu là dựa vào thuốc kháng sinh đặc hiệu để kìm hãm sự phát triển của xoắn khuẩn. Để đạt được hiệu quả chữa trị tốt nhất, người bệnh cần phải tuân thủ theo đúng liệu trình và phác đồ điều trị bằng thuốc của bác sĩ. Tránh trường hợp ngừng sử dụng thuốc đột ngột hoặc kết hợp thêm bất kỳ loại thuốc nào khác. Ngoài ra, cũng không được lạm dụng thuốc kháng sinh bởi điều này có thể khiến vi khuẩn giang mai có khả năng kháng lại thuốc và lây lan nhanh với tốc độ nhanh hơn.
Một số biện pháp phòng tránh bệnh giang mai hiệu quả là:
Quan hệ tình dục an toàn, chung thủy 1 vợ 1 chồng là cách tốt nhất để phòng bệnh giang mai
Cho đến thời điểm hiện tại, bệnh giang mai vẫn chưa có vắc xin phòng chống. Tuy nhiên, các chuyên gia Y tế luôn khuyến nghị tất cả phụ nữ từ 9 đến 25 tuổi nên tiêm vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung, từ đó có thể phòng được các bệnh lây lan qua đường tình dục. Đây cũng là biện pháp tốt để nữ giới có thể chủ động bảo vệ bản thân một cách tốt nhất.
Ngoài những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị giang mai, vẫn còn khá nhiều thắc mắc liên quan đến bệnh lý này cần được giải đáp.
Bất kỳ cứ người nào nếu như có dấu hiệu hoặc triệu chứng nghi ngờ là của bệnh giang mai đều cần đến bệnh viện xét nghiệm để có thể chẩn đoán chính xác bệnh. Ngoài ra, những ai đã từng quan hệ tình dục với bạn tình được chẩn đoán mắc bệnh giang mai dù không có triệu chứng cũng cần nhanh chóng thực hiện việc làm này.
Ngoài ra, một số trường hợp khác cũng được các chuyên gia khuyến nghị thường xuyên xét nghiệm kiểm tra bệnh giang mai. Cụ thể:
Người đang dùng huốc dự phòng HIV - PrEP để phòng ngừa HIV nên xét nghiệm giang mai
Những biến chứng nguy hiểm mà bệnh giang mai có thể để lại cho người bệnh nếu như không được điều trị kịp thời là:
Bệnh giang mai thường tiến triển qua nhiều năm, có thể là 5 năm, 10 năm và thậm chí là 30 năm. Đặc biệt cũng có trường hợp người bệnh đã phải sống với căn bệnh xã hội này cả đời.
Thời gian ủ bệnh giang mai có thể kéo dài từ 3-90 ngày
Bệnh giang mai có lúc phát triển rầm rộ, có lúc lại diễn biến thầm lặng mà không hề gây ra bất cứ triệu chứng đặc biệt nào cho người bệnh. Điều này khiến nhiều người lầm tưởng rằng họ đã khỏi bệnh và sinh hoạt vợ chồng bình thường, từ đó có thể lây truyền bệnh cho nhiều người và cả lớp thế hệ sau.
Khi xâm nhập vào cơ thể con người, xoắn khuẩn giang mai phải mất một khoảng thời gian nhất định để thâm nhập vào máu. Tiếp đó, khi đã ký sinh ổn định, chúng mới tác động đến các cơ quan và gây ra triệu chứng.
Thời gian ủ bệnh giang mai có thể kéo dài từ 3-90 ngày tùy cơ địa của mỗi người. Lúc này, người bệnh gần như không có bất cứ biểu hiện biểu hiện nào nhưng vẫn có khả năng lây nhiễm cho người khác.Thông thường các biểu hiện của bệnh này sẽ được thấy rõ sau 2-4 tuần sau phơi nhiễm xoắn khuẩn.
Giang mai bẩm sinh là bệnh lý xảy ra ở trẻ sơ sinh khi người mẹ mắc giang mai truyền sang cho con từ trong thai kỳ hoặc trong lúc sinh nở. Bệnh này rất nguy hiểm cho sức khỏe thai nhi, thậm chí còn là tác nhân gây ra tình trạng sinh non, và sảy thai . Thống kê cho thể, có đến 40% em bé được sinh ra từ người mẹ mắc bệnh giang mai đã bị tử vong chỉ sau vài ngày.
Giang mai bẩm sinh là trẻ mới sinh ra đã bị giang mai
Hầu hết trẻ mắc giang mai bẩm sinh nếu như có cơ hội sống sót sau khi chào đời đều phát triển không bình thường. Theo thời gian, các triệu chứng bệnh ở trẻ có thể phát triển như:
Trẻ mắc bệnh giang mai dưới 2 tuổi:
Trẻ mắc bệnh giang mai trên 2 tuổi:
Bệnh giang mai có thể dễ dàng chữa khỏi dứt điểm và không để lại di chứng nếu như được phát hiện sớm. Ngược lại, nếu nhận ra bệnh muộn, hoặc để bệnh nặng với chữa trị thì người bệnh có thể bị tổn thương nghiêm trọng tại não, hệ thần kinh, tim và rất nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
Bệnh giang mai nếu phát hiện sớm có thể chữa khỏi nhanh chóng, dứt điểm
Bệnh giang mai hiện nay chì cần dùng thuốc kháng sinh phù hợp là có thể chữa khỏi. Tuy nhiên, việc chữa trị bằng cách này có thể không phục hồi được bất kỳ tổn thương nào do bệnh này gây ra.
Bạn hoàn toàn có thể bị lại bệnh giang mai. Ngay cả sau khi vừa chữa trị dứt điểm bệnh này thì bạn vẫn có thể bị tái phát.
Việc bạn tình của bạn có bị giang mai hay không có thể khó nhận biết bởi bệnh thường không có dấu hiệu rõ ràng. Điều này là do vết loét giang mai có thể ẩn trong khu vực âm đạo, hậu môn, dưới bao quy đầu dương vật của nam giới và thậm chí là bên trong miệng. Nếu không biết rõ việc bạn tình của mình đã xét nghiệm chẩn đoán bệnh và điều trị hay chưa thì bạn có thể có nguy cơ bị giang mai từ người đó.
Giang mai là bệnh xã hội nguy hiểm cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để tránh gây ra các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Bên cạnh đó, mỗi người chúng ta cũng nên chủ động phòng tránh bệnh này để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Trong đó, biện pháp thiết thực nhất là quan hệ tình dụng an toàn, đúng cách.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Giang mai ở miệng được coi là một căn bệnh xã hội với tỷ lệ người trẻ mắc bệnh tăng nhanh do không có biện pháp phòng tránh, xử lý đúng cách khi mắc bệnh.
Siêu âm (Ultrasound) là một phương pháp giúp chẩn đoán bệnh lý bằng cách sử dụng đầu dò phát sóng âm để ghi lại hình ảnh trực tiếp...
