Bệnh khí phế thũng nên ăn gì theo khuyến cáo của chuyên gia?

5 nhóm chất mà bệnh nhân bị bệnh khí phế thũng nên ăn 

Chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện chất lượng sống của người mắc bệnh khí phế thũng. Mặc dù không thể thay thế hoàn toàn thuốc điều trị, nhưng một thực đơn khoa học sẽ giúp kiểm soát tốt triệu chứng và nâng cao hiệu quả điều trị. Cụ thể, người bệnh nên tăng cường sử dụng các loại thực phẩm giàu protein (như cá, thịt nạc, đậu hũ…), giàu chất xơ (rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt) và giàu vitamin D (như trứng, sữa, nấm hoặc ánh nắng sáng sớm).

Những nhóm thực phẩm này không chỉ hỗ trợ duy trì cân nặng hợp lý mà còn góp phần giảm nguy cơ các đợt bùng phát triệu chứng như ho, khó thở, mệt mỏi kéo dài. Do đó, xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất là bước thiết yếu trong kế hoạch chăm sóc bệnh nhân khí phế thũng lâu dài. 

Protein 

Protein là nhóm chất dinh dưỡng quan trọng đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe tổng thể và hỗ trợ chức năng phổi

Thực tế, các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hầu hết người bệnh đều không đáp ứng đủ nhu cầu về năng lượng và protein. 

Khi bạn cắt giảm calo và protein, các cơ dùng để thở (cơ hoành, cơ liên sườn) – vốn phải hoạt động nhiều hơn khi bạn bị mắc bệnh sẽ trở nên nhỏ và yếu hơn, khiến cho vấn đề về hô hấp trở nên nghiêm trọng hơn. Để giúp duy trì các cơ hô hấp khỏe mạnh, theo Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ (ALA) khuyến cáo những người bệnh nên ăn thực phẩm giàu protein ít nhất 2 lần/ngày. 

Các nguồn protein tốt bao gồm: 

• Trứng; 
• Sản phẩm từ sữa (sữa, phô mai ít béo);
• Các loại hạt; 
• Các loại đậu và đỗ: 
• Thịt nạc (gà, cá);
• …

Carbohydrate phức hợp 

Carbohydrate phức hợp là nguồn carb tốt cung cấp năng lượng chính cho cơ thể một cách ổn định. Đây cũng là thực phẩm chứa nhiều chất xơ, giúp cải thiện chức năng của hệ thống tiêu hoá, đồng thời giúp người bệnh khí phế thũng kiểm soát được lượng đường trong máu. 

Các nguồn Carbohydrate phức hợp bao gồm: 

• Ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám); 
• Rau củ (khoai lang, bí đỏ); 
• Trái cây tươi. 

Chất béo lành mạnh 

Omega-3 có khả năng làm giảm tình trạng viêm nhiễm trong phổi, giúp cải thiện khả năng hô hấp cho người bệnh

Các nghiên cứu cho thấy, thực phẩm giàu axit béo (đặc biệt là omega–3), có trong cá nước lạnh và một số thực phẩm từ thực vật có thể làm giảm tình trạng viêm phổi và các triệu chứng của bệnh. 

Omega – 3 được coi là chất béo thiết yếu vì cơ thể không tự sản xuất được nên chúng ta cần bổ sung từ thực phẩm. 

Các lựa chọn giàu Omega–3 bao gồm: 

• Cá (cá hồi, cá mòi, cá tuyết); 
• Hạt lanh và dầu hạt lanh; 
• Quả óc chó; 
• Dầu hạt cải; 
• Rau lá xanh (cải xoăn hoặc rau bina); 
• Trứng và các sản phẩm thực phẩm khác được bổ sung axit béo như omega–3. 

Chất xơ 

Theo các chuyên gia, chất xơ là một thành phần quan trọng khác trong chế độ ăn lành mạnh của người mắc bệnh khí phế thũng. 

Người bệnh nên bổ sung đầy đủ chất xơ vào chế độ ăn uống để tránh táo bón và đầy hơi, đồng thời giúp giảm mức cholesterol và nguy cơ mắc bệnh tim – yếu tố có thể khiến cho các triệu chứng hô hấp trở nên trầm trọng hơn. 

Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm: 

• Bánh mì nguyên cám; 
• Ngũ cốc nguyên hạt; 
• Yến mạch; 
• Hạt diêm mạch; 
• Gạo lứt; 
• Mì ống nguyên hạt; 
• Trái cây; 
• Rau xanh. 

Vitamin và khoáng chất 

Chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất giúp cải thiện tình trạng dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe cơ thể, từ đó giúp bệnh nhân có khả năng chống chọi tốt hơn với các triệu chứng của bệnh

• Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ tế bào phổi. Thực phẩm chứa vitamin C bao gồm các loại quả mọng (việt quất, dâu tây), chanh, cam, kiwi, ớt chuông, bông cải xanh,...; 
• Vitamin D: Tăng cường hệ miễn dịch và chức năng phổi, có trong cá béo, trứng, sữa;
• Vitamin E: Có trong nhiều loại hạt và dầu thực vật - là chất chống oxy hóa bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. 
• Magie: Có trong các loại hạt, rau lá xanh đậm, ngũ cốc nguyên hạt,...hỗ trợ giãn phế quản và cải thiện chức năng phổi. 
• Selen: Giúp bảo vệ tế bào phổi, có trong các loại hạt cá, thịt; 
• Kẽm: Giúp điều hoà miễn dịch và có khả năng làm giảm tình trạng viêm mạn tính trong đường thở của người bệnh. Việc duy trì đủ lượng kẽm sẽ hỗ trợ giảm nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của các đợt kịch phát do nhiễm trùng. Kẽm có trong các thực phẩm như hàu, thịt gia cầm, thịt đỏ, hải sản, ngũ cốc nguyên hạt,...

Một số lưu ý trong chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân khí phế thũng 

Một chế độ ăn uống khoa học có thể giúp giảm gánh nặng hô hấp, tăng cường miễn dịch, cải thiện thể trạng và hạn chế tiến triển của bệnh. Dưới đây chính là một số lưu ý trong việc xây dựng kế hoạch ăn uống mà người bệnh không nên bỏ qua: 

• Chia thành các bữa ăn nhỏ trong ngày thay vì ăn 3 bữa chính với lượng lớn thức ăn để giảm áp lực lên cơ hoành, thở dễ dàng hơn; 
• Chỉ ăn nên vừa đủ, không nên ăn quá no; 
• Uống đủ nước cơ thể cần 1 ngày, tối thiểu là 2 lít nước để tránh mất nước, giúp loãng đờm và khạc đờm dễ dàng hơn; 
• Không nằm luôn sau khi ăn để tránh trào ngược dạ dày thực quản và khó thở; 
• Hạn chế đồ ăn chiên rán, nhiều gia vị, dầu mỡ, đồ uống có gas,...bởi chúng có thể gây đầy hơi, chướng bụng; 
• Kiểm soát lượng muối khi chế biến thức ăn; 
• Không sử dụng chất kích thích vì chúng có thể tương tác với thuốc gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. 

Xem thêm: 

• Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính kiêng ăn gì? Nên ăn gì?
• Khí phế thũng: Các giai đoạn phát triển và cách phát hiện sớm

Kết luận

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý không thể chữa khỏi khí phế thũng hoàn toàn, nhưng lại có tác động mạnh mẽ trong việc cải thiện triệu chứng và hạn chế tiến triển của bệnh. Ưu tiên các thực phẩm giàu vitamin A, C, E, chất chống oxy hóa và axit béo lành mạnh sẽ giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời tăng sức đề kháng cho cơ thể. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần hạn chế thực phẩm gây viêm, nhiều đường và chất béo bão hòa. Hy vọng bài viết trên có thể giúp bạn trả lời được câu hỏi "Bệnh khí phế thũng nên ăn gì?" một cách chân thật nhất.