Biến chứng bạch hầu nguy hiểm như thế nào và cách phòng tránh

Bệnh bạch hầu nguy hiểm như thế nào?

Theo Cục Y tế dự phòng Việt Nam (VNCDC), bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm trùng - nhiễm độc, lây theo đường hô hấp và có khả năng gây dịch, do trực khuẩn Corynebacterium diphtheriae (còn gọi là trực khuẩn Klebs-Loeffler) gây nên. Khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, chúng thường khu trú và gây tổn thương đường hô hấp trên (mũi, họng, thanh quản) tạo giả mạc dai dính, khó bóc tách và sinh ngoại độc tố khiến nhiễm độc toàn thân, thậm chí tử vong do tắc đường thở và viêm cơ tim.

Bệnh lây trực tiếp từ người sang người qua đường hô hấp hoặc gián tiếp qua vật dụng, đồ chơi,... Khi nhiễm bệnh, người bệnh có những triệu chứng điển hình của bệnh như: 

• Cơ thể sốt nhẹ khoảng 37,5 - 38oC, có cảm giác đau họng, khó chịu, mệt mỏi, ăn kém, da hơi xanh xao. 
• Sau khoảng 2-3 ngày, có giả mạc lan tràn ở một bên hoặc 2 bên amidan, giả mạc lúc đầu trắng ngà, sau ngả màu hơi vàng nhạt, dính chặt vào niêm mạc, dễ gây chảy máu. Đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh bạch hầu. 
• Bệnh nhân cảm thấy khó thở, khó nuốt. 
• Hạch góc hàm sưng đau. Bệnh nhân sổ mũi nhiều, nước mũi trắng hoặc lẫn mủ

Bệnh có thể qua khỏi hoặc trầm trọng gây tử vong tròng 6-10 ngày. Tỷ lệ tử vong trung bình khoảng 5-10%, đối với trẻ dưới 5 tuổi và người lớn trên 40 tuổi tỷ lệ tỷ vong tăng lên đến 20%. 

Bệnh bạch hầu do vi khuẩn gây ra những tổn thương ở đường hô hấp trên 

Các biến chứng của bạch hầu

"Biến chứng của bệnh bạch hầu là gì?" chắc hẳn là vấn đề của nhiều người quan tâm. Biến chứng bệnh bạch hầu rất nguy hiểm, nếu không được phát hiện và can thiệp điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ, thậm chí gây tử vong trong thời gian ngắn. 

Tắc nghẽn đường hô hấp 

Các triệu chứng điển hình của bệnh chủ yếu gây ảnh hưởng đến họng - thanh quản. Vi khuẩn sẽ tạo lớp màng giả màu trắng bám chặt vào vòm họng. Lớp màng này nếu không được điều trị kịp thời sẽ lan rộng, lấp kín đường hô hấp, dẫn đến ngạt thở và suy hô hấp.

Viêm cơ tim

Độc tố của bệnh bạch hầu có thể gây ảnh hưởng tim như rối loạn nhịp tim, suy tim,... thậm chí gây tử vong. Biến chứng viêm cơ tim xảy ra khi bệnh đã ở giai đoạn toàn phát hoặc cũng có thể xảy ra sau khi khỏi bệnh một vài tuần. Khi viêm cơ tim xuất hiện ở những ngày đầu mắc bệnh, tiên lượng bệnh thường khá xấu, nguy cơ tử vong rất cao. Một số trường hợp một số bệnh nhân viêm cơ tim và van tim có thể mắc bệnh tim mãn tính và suy tim do tổn thương van tim lâu dài. 

Bệnh bạch hầu có thể gây ra tình trạng viêm cơ tim, suy tim

Gây tổn thương hệ thần kinh

Độc tố bạch hầu có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dẫn đến biến chứng thần kinh nguy hiểm, gây tê liệt. Biến chứng này có thể xuất hiện vài tuần sau khi bệnh nhân trải qua các triệu chứng đầu tiên của bệnh bạch hầu.

Gặp các vấn đề về bàng quang

Bên cạnh các biến chứng tim và thần kinh, bệnh bạch hầu còn có thể gây ra rối loạn chức năng thần kinh bàng quang. Biến chứng này xảy ra khi độc tố bạch hầu tấn công các dây thần kinh kiểm soát bàng quang, khiến người bệnh không thể làm trống hoàn toàn bàng quang. Điều đó gây ra tình trạng: Tiểu thường xuyên, tiểu rắt, mất kiểm soát bàng quang.

Rối loạn chức năng thần kinh bàng quang thường phát triển trước khi tê liệt cơ hoành, biến chứng hô hấp nguy hiểm. Do đó, sự xuất hiện của các triệu chứng rối loạn bàng quang được coi là dấu hiệu cảnh báo sớm nguy cơ gặp các vấn đề hô hấp.

Cơ hoành bị tê liệt

Cơ hoành đóng vai trò quan trọng trong hệ hô hấp, giúp chúng ta hít thở. Bệnh bạch hầu có thể dẫn đến liệt cơ hoành, khiến cơ này ngừng hoạt động. Khi cơ hoành bị tê liệt, cơ hoành không thể co bóp để hít thở, dẫn đến suy hô hấp cấp và dẫn đến tử vong.

Liệt cơ hoành do bạch hầu có thể xuất hiện vài tuần sau khi bệnh, ngay cả khi người bệnh đã hồi phục từ nhiễm trùng ban đầu hoặc có thể xuất hiện sau các biến chứng khác (viêm cơ tim, nhiễm trùng phổi,...). Do đó, theo dõi sức khỏe người bệnh sau khi điều trị bạch hầu là vô cùng quan trọng, đặc biệt là trong 6 tuần đầu tiên, giúp phát hiện sớm biến chứng liệt cơ hoành và có biện pháp xử trí kịp thời.

Cơ hoành bị tê liệt có thể gây ảnh hưởng đến quá trình hô hấp

Suy hô hấp hoặc viêm phổi

Vào tuần thứ 5 của bệnh bạch hầu, có thể xảy ra biến chứng nguy hiểm là liệt các dây thần kinh vận nhãn, cơ chi và liệt cơ hoành. Như đã nói, cơ hoành đóng vai trò quan trọng trọng hệ thống hô hấp, do đó nếu cơ hoành bị tê liệt, người bệnh có thể gặp triệu chứng khó thở thường xuyên hơn, thậm chí gây suy hô hấp hoặc viêm phổi.

Tử vong

Ngay cả khi can thiệp điều trị bệnh kịp thời, người bệnh vẫn có thể tử vong do bệnh bạch hầu (khoảng 10% số ca mắc bệnh). Tuy nhiên, nếu không được điều trị, một nửa số ca mắc bệnh có thể tử vong vì căn bệnh này.

Biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh bach hầu là tử vong

Biện pháp phòng tránh bệnh bạch hầu

Hiện nay, dịch bạch hầu đang dần bùng phát trở lại, nguyên nhân chủ yếu là do người dân chưa tiêm vaccine phòng bệnh. Đối với bệnh bạch hầu, phương pháp phòng tránh hiệu quả nhất đó là tiêm ngừa vaccine để tạo miễn dịch chủ động. 

Chương trình tiêm chủng mở rộng Quốc gia đã đưa vaccine hạch hầu vào các mũi vaccine phối hợp với uốn ván và ho gà. Khi trẻ được 2 tháng tuổi, cha mẹ nên đưa trẻ đi tiêm phòng với 3 mũi cơ bản cách nhau ít nhất 1 tháng, trẻ đủ 18 tháng sẽ nhắc lại lần thứ 4 và có thể tiêm mũi nhắc lại sau 10 năm. 

Ngoài tiêm ngừa, một số biện pháp khác giúp phòng bệnh bạch hầu bao gồm: 

• Rửa tay đúng quy cách bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn thường xuyên. 
• Che miệng khi hắt hơi hoặc ho. 
• Vệ sinh thân thể, mũi họng hàng ngày. 
• Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. 
• Môi trường xung quanh đảm bảo thông thoáng, sạch sẽ và đủ ánh sáng. 
• Nếu có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh cần cách ly và đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. 
• Người dân ở ổ dịch cần nghiêm túc chấp hành việc uống thuốc phòng và tiêm vaccine phòng bệnh theo chỉ định và yêu cầu của cơ quan y tế.

Vệ sinh cơ thể sạch sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh bạch hầu

Tiêm phòng vaccine bạch hầu tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông

Hiện nay, vaccine ngừa bệnh bạch hầu được tiêm tại tất cả các trung tâm y tế dự phòng và các cơ sở tiêm chủng. Tại Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cung cấp dịch vụ tiêm phòng ngừa bệnh bạch hầu với các loại vaccine phối hợp, nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế và WHO: 

• Vắc xin 6 in 1: Infanrix Hexa (Bỉ), Hexaxim (Pháp)
• Vắc xin 5 in 1: Pentaxim (Pháp)
• Vắc xin 4 in 1: Tetraxim (Pháp)
• Vắc xin 3 in 1: Boostrix (Bỉ)

Khi lựa chọn tiêm vaccine tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, quý khách có thể hoàn toàn yên tâm với: 

• Khám sàng lọc miễn phí cho trẻ trước khi tiêm. 
• Cha mẹ được tư vấn kỹ lượng về các loại vaccine, hạn sử dụng và lịch tiêm chủng của con. 
• Có nhiều gói tiêm đa dạng, linh hoạt và phù hợp với nhiều đối tượng và nhu cầu của khách hàng. 
• Đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, thao tác nhẹ nhàng. 
• Khi tiêm cho trẻ, có khu vui chơi riêng, tạo cảm giác thoải mái, xoá nỗi sợ bệnh viện với trẻ. 
• Khoa phòng rộng rãi, thoáng mát, đầy đủ tiện nghi.
• Thủ tục đơn giản, đặt lịch dễ dàng, tổng đài hỗ trợ nhanh chóng 24/7. 

Đưa trẻ đi tiêm chủng tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông giúp phòng ngừa bệnh

Biến chứng bạch hầu rất nguy hiểm và có thể gây tử vong nếu không được điều trị từ sớm. Chính vì điều đó, việc chủ động tiêm phòng và áp dụng các biện pháp phòng tránh là điều cần thiết để đảm bảo an toàn cho chính bản thân và những người xung quanh. 

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp cho bạn đọc những kiến thức cần thiết về biến chứng bệnh bạch hầu. Nếu nghi ngờ mắc bệnh, người bệnh cần tự động cách ly và đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị. Bên cạnh đó, cha mẹ cần chủ động đưa trẻ đến các cơ sở y tế để thực hiện tiêm vaccine phòng ngừa, đồng thời, người lớn cũng nên thực hiện tiêm ngừa bệnh theo chu kỳ 10 năm. 

Quý khách có thể liên hệ với Bệnh viện Đa khoa Phương Đông theo số hotline 1900 1806 để được tư vấn hoặc đặt lịch khám và tiêm chủng phòng ngừa bệnh nhanh chóng nhất.