Chấn thương gân kheo là gì? Các cấp độ chấn thương và cách điều trị

Ngọc Anh

23-08-2025

goole news
16

Chấn thương gân kheo tuy hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm. Cá biệt các ca bị chấn thương nặng có thể mất khả năng vận động nếu không được sơ cứu kịp thời và điều trị hiệu quả. Trong khi đó, nếu được điều trị sớm, không ít bệnh nhân đều phục hồi hiệu quả. 

Chấn thương gân kheo là gì?

Chấn thương gân kheo là tình trạng gân lớn nhất trong cơ thể bị tổn thương khiến cơ vùng đùi sau bị rách hoặc kéo giãn quá mức trong quá trình vận động. Bất thường này khá hiếm gặp, chỉ xảy ra ở các vận động viên và những người có tiền sử tổn thương dây chằng đầu gối trước đó. 

Các cơ vùng sau đùi là cơ phức hợp nhỏ, phẳng, mỏng có hình tam giác và nằm ở một góc bên phía sau đầu gối cùng với dải xương chậu tạo thành hệ cơ bên của khớp gối. Các bác sĩ chuyên khoa cho hay đây là cơ duy nhất ở khoang sau cẳng chân, là cơ đơn khớp và không ảnh hưởng đến khớp cổ chân.

Các cơ vùng sau đùi thực hiện đồng thời cả chức năng tĩnh và động của khớp gối như sau:

  • Hỗ trợ chuyển động quay trong của xương chày trên xương đùi, ngăn hiện tượng trật khớp về phía trước của xương đùi trên xương chày
  • Bảo vệ hoạt động của xương chày đầu gối khỏi dịch chuyển ra sau

Gân kheo có thể bị chấn thương khiến khi tham gia nhiều hoạt động cường độ mạnh

Gân kheo có thể bị chấn thương khiến khi tham gia nhiều hoạt động cường độ mạnh

Phân loại các cấp độ chấn thương gân kheo

Gân kheo bị chấn thương có thể được chia thành các cấp độ tổn thương như sau:

  • Độ 1: Đứt cơ hoặc bị tổn thương, ảnh hưởng đến sức mạnh và độ bền của cơ. Bệnh nhân có triệu chứng đau xảy ra cách thời điểm bị thương chỉ vài ngày. Các biểu hiện thường thấy là đau, cứng ở phía sau chân, sưng nhẹ nhưng vẫn có thể đi lại và gập đầu gối bình thường
  • Độ 2: Khoảng một nửa số sợi cơ bị rách, người bệnh có thể cảm thấy đau đớn nhiều, sưng tấy và mất chức năng hoạt động trong một vài trường hợp, khả năng đi lại cũng bị hạn chế. Mức độ đau nghiêm trọng nhất khi tác động lực lên các cơ vùng sau đùi hoặc gập đầu gối để chống lại lực cản
  • Độ 3: Hơn một nửa số sợi cơ bị đứt gây sưng đau nghiêm trọng. Các cơ vùng sau đùi bị mất, cơ rất yếu, khó cử động và cần can thiệp phẫu thuật sớm

Nguyên nhân khiến người bệnh bị chấn thương gân kheo

Các chuyên gia Cơ xương khớp cho hay chấn thương này có thể đến từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số lý do thường gặp bao gồm:

  • Đầu gối ở tư thế duỗi thẳng trước khi va chạm trong tai nạn giao thông, té ngã khi di chuyển hay chơi thể thao
  • Vận động quá mức dẫn đến căng cơ, gây chấn thương các cơ vùng sau đùi
  • Đầu gối bị lệch sang một bên trong quá trình di chuyển, vận động
  • Chấn thương xảy ra ở một cấu trúc khác trong khớp gối như đứt dây chằng chéo sau, đứt dây chằng chéo trước,....

Triệu chứng của chấn thương gân kheo là gì?

Bạn nên cảnh giác nếu cơ thể xuất hiện các biểu hiện bất thường như sau:

  • Đau nhói phía sau khớp gối
  • Đau khi uốn cong đầu gối để chống lại lực cản
  • Đau khi dùng tay ấn vào phía sau đầu gối
  • Gặp khó khăn khi thực hiện động tác duỗi thẳng đầu gối hoàn toàn
  • Lạo xạo khi cử động đầu gối
  • Đau đầu gối khi mang vác đồ đạc hay leo cầu thang

Bạn có thể cảm thấy đau nhói ở phía sau khớp gối

Bạn có thể cảm thấy đau nhói ở phía sau khớp gối

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Đa phần các trường hợp các cơ vùng sau đùi bị chấn thương đều có thể chăm sóc hiệu quả ngay tại nhà. Dẫu vậy, bạn vẫn nên dành thời gian đi thăm khám nếu cơ thể xuất hiện các triệu chứng dưới đây:

  • Sưng, đau càng ngày càng nghiêm trọng
  • Vết thương không lành
  • Ngứa ran hoặc tê đột ngột ở chân

Gân kheo bị chấn thương có nguy hiểm không?

Có. Đây là tổn thương cần được điều trị càng sớm càng tốt. Nếu không người bệnh có thể gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như sau:

  • Tổn thương gân và các cấu trúc quan trọng khác ở đầu gối
  • Viêm khớp

Chẩn đoán chấn thương gân kheo như thế nào?

Để đánh giá các gân kheo có bị tổn thương hay không, các bác sĩ sẽ xem xét triệu chứng bệnh nhân đang có và tiến hành khám thực thể. Bệnh nhân nên ngồi ở tư thế hình số , chân bắt chéo, hông gập và gập đầu gối. Tiếp theo, bác sĩ sẽ sờ nắn các góc sau bên để tìm vị trí gây đau chính xác. 

Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể nằm ngửa trên bàn ở tư thế đầu gối gập 90 độ, bác sĩ sẽ lần lượt đẩy bàn chân và cẳng chân ra bên ngoài để kiêm tra mức độ sưng đau và phạm vi cử động. 

Trong một số trường hợp, bạn có thể được yêu cầu chụp cộng hưởng từ để xem xét chi tiết tình trạng chấn thương các cơ vùng sau đùi. Phương pháp xét nghiệm này cũng sẽ hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán tình trạng sưng gân, viêm bao gân, rách gân đồng thời loại trừ các nguyên nhân gây đau khác như rách sụn chêm. 

Siêu âm đùi có thể được chỉ định để phát hiện các bất thường ở vùng chân

Siêu âm đùi có thể được chỉ định để phát hiện các bất thường ở vùng chân

Điều trị chấn thương vùng gân kheo ra sao?

Chăm sóc tại nhà

Như đã nhắc đến ở trên, mọi trường hợp có gân kheo bị tổn thương đều sẽ được hướng dẫn chăm sóc tại nhà kết hợp các biện pháp điều trị. Bệnh nhân và gia đình nên cân nhắc thực hiện theo hướng dẫn dưới đây:

  • Dành thời gian nghỉ ngơi, hạn chế vận động mạnh gây đau hoặc khiến vết thương trở nên nghiêm trọng hơn
  • Chườm lạnh khoảng 10 phút mỗi giờ trong vòng 24 - 48 giờ đầu tiên. Tuy nhiên, bạn không nên chườm trực tiếp lên da vì dễ gây bỏng lạnh mà thay vào đó nên quấn đá trong khăn mềm để đạt được hiệu quả tốt nhất
  • Băng ép đầu gối

Uống thuốc

Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp với diễn biến bệnh lý của từng bệnh nhân. Các ca bệnh bị chấn thương các cơ vùng đùi sau thường được kê các loại thuốc chống viêm không steroid, ibuprofen,.... 

Tập vật lý trị liệu

Nếu bạn bị chấn thương gân kèm theo biến dạng vẹo trong hoặc vẹo ngoài, bác sĩ sẽ chỉ định bạn thực hiện các bài tập tăng cường sức mạnh cơ tứ đầu để cải thiện tình trạng căng cơ gân kheo. Tất nhiên, các bác sĩ sẽ cân nhắc thực hiện siêu âm, dùng liệu pháp sóng xung kích, xoa bóp,... để nâng cao hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Phẫu thuật

Nếu các phương pháp điều trị trên đều không mang lại hiệu quả thì bệnh nhân sẽ được cân nhắc phẫu thuật. Bên cạnh đó, với một số ca có vùng sau đùi bị mất ổn định, các cấu trúc liên quan bị tổn thương nghiêm trọng cũng sẽ được chỉ định thực hiện phẫu thuật. 

Nếu các phương pháp khác không hiệu quả, người bệnh sẽ được cân nhắc phẫu thuật

Nếu các phương pháp khác không hiệu quả, người bệnh sẽ được cân nhắc phẫu thuật

Các biện pháp phòng ngừa gân kheo bị chấn thương

Để bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ gặp các bất thường ở gân kheo, bạn nên chủ động phòng ngừa bằng cách thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khoẻ như sau:

  • Khởi động ít nhất 10 phút trước khi tập luyện
  • Thực hiện các bài tập kéo căng, uốn cong trong vòng 3 - 5 phút trước và sau khi vận động
  • Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, tốt cho cơ bắp
  • Mang giày dép có kích cỡ phù hợp
  • Không vận động quá sức

Chấn thương gân kheo bao lâu thì khỏi?

Bệnh nhân có thể mất từ 6 - 18 tuần để phục hồi nhưng vẫn phải duy trì tập luyện sau đó với các bài tập giãn cơ và tăng cường sức mạnh cho cơ.

Có thể nói, chấn thương gân kheo là tổn thương liên quan nhiều đến các hoạt động chạy nhảy, đặc biệt là khi người bệnh di chuyển với tốc độ cao ngay từ khi bắt đầu xuất phát (bóng đá, bóng rổ, điền kinh,,..) hoặc dừng lại đột ngột khi đang chạy nhanh. Để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lý và tổn thương xương khớp như trên, chúng ta nên dành thời gian thăm khám định kỳ ít nhất 6 tháng/ lần.

BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG

Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn

 

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

17

Bài viết hữu ích?

Đăng ký nhận tư vấn

Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn

PGS.TS.BS Cao Cấp

NGUYỄN MAI HỒNG

Giám đốc Trung tâm Cơ xương khớp
19001806 Đặt lịch khám