Chấy rận (chí rận): Những điều cần biết và cách điều trị

Tổng quan về bệnh chấy rận (chí rận)

Chấy rận là động vật ký sinh trùng có kích thước rất nhỏ. Chúng thường sống ký sinh và hút máu để tồn tại. Ở người, chấy có thể lây qua việc tiếp xúc trực tiếp. Khi hút máu chúng thường gây ra chứng viêm da, sưng, đỏ hoặc ngứa.

Bệnh chấy rận khiến người mắc cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt

Các bệnh chấy rận phổ biến ở người bao gồm:

• Bệnh trên da đầu. 
• Bệnh trên da, lông mày, lông mi, lông mu,...
• Bệnh chấy rận sống ở quần áo, chiếu, chăn di chuyển lên người và hút máu. 

Nguyên nhân gây bệnh chấy rận

Bạn có thể bị chấy rận khi tiếp xúc trực tiếp với chúng hoặc trứng của chúng. Trứng chấy thường nở trong khoảng hai tuần sau đó và thường lây lan qua các con đường sau đây.

• Tiếp xúc trực tiếp với cơ thể hoặc đầu của người đang mắc bệnh. Con đường này thường xảy ra ở đối tượng trẻ em hoặc thành viên trong cùng một gia đình.
• Sử dụng chung mũ, quần áo, lược chải tóc với người đang có chấy rận. 
• Để quần áo chung với người mắc. 
• Tiếp xúc với các món đồ có chấy rận sinh sống do chấy có thể sống 2 ngày bên ngoài cơ thể vật chủ. 
• Ngoài ra rận mu thường lây truyền qua quan hệ tình dục.

Dấu hiệu nhận biết bệnh chấy rận (chí rận)

Bệnh chấy rận có thể dễ dàng nhận biết thông qua những biểu hiện sau đây:

• Ngứa dữ dội ở vùng có chấy rận xuất hiện. 
• Có cảm giác xuất hiện con vật bò trên tóc. 
• Nổi mẩn đỏ kèm theo đau nhức da đầu. 

Thông thường chấy rận khi trưởng thành sẽ có kích thước bằng một hạt vừng hoặc lớn hơn một chút. Biểu hiện ngứa ngáy vùng da, tóc, lông là điển hình và dễ phát hiện nhất khi bạn bị bệnh. 

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh chấy rận

Căn bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi, trong đó học sinh là nhóm có nguy cơ mắc bệnh cao. Nắm chắc những đối tượng dễ mắc bệnh để có phương pháp phòng tránh phù hợp, hiệu quả. 

• Học sinh ở trường hoặc học sinh ở nội trú có nguy cơ mắc bệnh cao do thường xuyên tiếp xúc, sinh hoạt chung trong điều kiện đông người. 
• Những người ít tắm và vệ sinh thân thể hoặc vệ sinh không đảm bảo. 
• Ít khi vệ sinh các khu vực có thể xuất hiện chấy rận như giường chiếu, phòng ốc, chăn màn, khu vực treo quần áo,...
• Những người thường xuyên quan hệ tình dục không an toàn. 

Các biến chứng bệnh chấy rận

Bệnh chấy rận nhìn chung không ảnh hưởng tới các bộ phận khác hoặc toàn thân. Tuy nhiên người mắc sẽ cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, từ đó dẫn tới những ảnh hưởng về mặt tâm lý, gây mặc cảm, ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt. 

Ngoài ra bệnh rất dễ tái phát, khi mắc bệnh có thể là điều kiện gây bội nhiễm da do vi khuẩn. Bên cạnh đó chấy rận còn là véc tơ lây truyền một vài bệnh truyền nhiễm khác. 

Biện pháp chẩn đoán bệnh chấy rận

Để chẩn đoán bệnh chấy rận cần kết hợp kiểm tra các dấu hiệu lâm sàng, thói quen sinh hoạt, vệ sinh với xét nghiệm chẩn đoán. Thăm khám lâm sàng sẽ xác định triệu chứng, kiểm tra tính chất của các nốt mẩn đỏ để không nhầm lẫn với các bệnh lý ngoài da khác. Bên cạnh đó bác sĩ cũng sẽ hỏi về thói quen vệ sinh và sinh hoạt để có thêm căn cứ xác định bạn có đang mắc bệnh chấy rận hay không. 

Bên cạnh đó cần thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán như tìm chứng của chấy, tìm kiếm con trưởng thành để có được kết luận toàn diện và chính xác nhất. Từ đó bác sĩ có căn cứ để đưa ra biện pháp điều trị phù hợp và hiệu quả. 

Biện pháp điều trị bệnh chấy rận

Việc điều trị bệnh chấy rận cần kết hợp sử dụng thuốc và vệ sinh cá nhân. Hiện nay có rất nhiều loại thuốc được sử dụng trong điều trị căn bệnh này. Tùy tình trạng cụ thể của người mắc, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định các loại thuốc phù hợp để quá trình điều trị đạt được kết quả cao nhất. 

Bên cạnh việc dùng thuốc theo tư vấn, chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, bản thân người bệnh có thể tự chữa chấy rận bằng cách bắt trứng và con trưởng thành bằng lược đặc biệt. Bệnh nhân cần kiểm tra các vị trí có nguy cơ bị chấy rận để bệnh được chữa khỏi tận gốc. 

Ngoài ra, người bệnh cũng cần kiểm tra toàn bộ các vị trí, khu vực có nguy cơ cao xuất hiện chấy rận như: Quần áo, giường, đệm,... đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, ngăn chặn nguồn bệnh lây lan. 

Điểm cần lưu ý khác là bệnh nhân cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn sử dụng của bác sĩ chuyên khoa. Khi xuất hiện các vấn đề bất thường về sức khỏe cần tới gặp bác sĩ chuyên khoa để được xử trí càng sớm càng tốt. 

Phòng ngừa căn bệnh

Chấy rận là bệnh không nguy hiểm trực tiếp tới sức khỏe của người mắc nhưng có thể gây ảnh hưởng lớn tới cuộc sống và sinh hoạt. Khi mắc bệnh, biểu hiện ngứa ngáy khiến bệnh nhân mất tập trung, tự ti khi giao tiếp. Vì thế, bên cạnh điều trị theo chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân cần thực hiện những biện pháp sau:

• Thông báo cho bác sĩ chuyên khoa nếu bạn mắc bệnh chấy rận trong quá trình mang thai. 
• Thực hiện việc kiểm tra đầu của các thành viên trong gia đình để phát hiện sớm, ngăn chặn lây nhiễm. 
• Liên hệ với bác sĩ chuyên khoa nếu các biểu hiện không thuyên giảm sau thời gian 1 tuần điều trị.
• Cẩn trọng, tránh dầu gội trị chấy dính vào mắt, mũi, miệng, gây ảnh hưởng tới sức khỏe. 
• Thường xuyên vệ sinh quần áo, giường chiếu, thú nhồi bông hoặc các món đồ nội thất sử dụng chất liệu vải. Bạn nên giặt các món đồ này với nước nóng khoảng 55 độ C trong thời gian 20 phút, sau đó sấy khô bằng máy sấy nóng để loại bỏ chấy và trứng chấy. 
• Bạn cần liên hệ với bác sĩ chuyên khoa nếu bản thân hoặc các thành viên trong gia đình có biểu hiện chấy quay trở lại sau quá trình điều trị. 

Chấy rận là bệnh lý không gây nguy hiểm tới sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng rất nhiều tới cuộc sống và sinh hoạt của người mắc. Nhận biết sớm biểu hiện để có phương án điều trị kịp thời, hiệu quả.