Chỉ số de ritis là gì? Ý nghĩa của chỉ số đối sức khỏe

Chỉ số De ritis là gì?

Chỉ số De Ritis, hay còn gọi là tỷ lệ AST/ALT, là một chỉ số sinh hóa quan trọng trong việc đánh giá chức năng gan, đặc biệt hữu ích trong việc nhận định mức độ viêm gan và tiến triển xơ hóa gan. ALT là enzyme chủ yếu hiện diện trong tế bào gan, trong khi AST phân bố rộng rãi hơn, có mặt không chỉ ở gan mà còn ở tim, cơ xương, thận, não và hồng cầu. Trong tế bào gan, enzyme ALT chỉ tồn tại ở dịch bào, còn AST hiện diện ở cả dịch bào và ti thể.

Khi màng tế bào gan bị tổn thương, các enzyme này sẽ được giải phóng vào máu. Trong tình trạng hoại tử tế bào gan, AST có nguồn gốc từ ti thể sẽ được phóng thích vào huyết thanh nhiều hơn so với AST từ dịch bào, dẫn đến sự gia tăng của tỷ số AST/ ALT.

Việc theo dõi sự biến đổi của chỉ số này giúp phân biệt các thể bệnh gan khác nhau. Cụ thể, ở các bệnh lý như viêm gan do virus, gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc viêm gan mạn tính, tỷ số AST/ALT thường nhỏ hơn một. Ngược lại, ở các tình trạng như viêm gan do rượu, xơ gan, bệnh Wilson, tiêu cơ vân, tan máu hoặc sau khi gắng sức quá mức, tỷ lệ này thường vượt quá một. Điều này phản ánh sự khác biệt trong mức độ tăng của hai enzyme này trong huyết thanh tùy thuộc vào nguyên nhân gây tổn thương gan.

Chỉ số De ritis là gì?

Xem thêm:

• Xơ gan là gì? Những biến chứng nguy hiểm của căn bệnh này
  
• Bệnh Wilson: Căn bệnh rối loạn chuyển hóa đồng nguy hiểm ít người biết
  

Ý nghĩa lâm sàng của chỉ số De ritis

Chỉ số De Ritis là một công cụ quan trọng trong đánh giá tổn thương gan, giúp bác sĩ xác định mức độ và bản chất của các rối loạn gan mật. Sự thay đổi của chỉ số này phản ánh mức độ hủy hoại tế bào gan, tình trạng tổn thương màng tế bào, cũng như giai đoạn tiến triển của bệnh lý gan.

Ý nghĩa lâm sàng của tỷ lệ AST/ALT

Những bệnh lý có chỉ số De ritis lớn hơn 1

Trong bệnh gan do rượu, cả AST và ALT đều tăng, tuy nhiên AST thường tăng mạnh hơn, dẫn đến tỷ lệ AST/ALT vượt quá 1.0. Các nghiên cứu trên bệnh nhân nghiện rượu, người đã cai rượu hoặc mắc xơ gan do rượu đều cho thấy xu hướng tương tự.

Với bệnh xơ gan, dù nguyên nhân là gì, hoạt độ hai enzyme này đều tăng, và tỷ lệ AST/ALT thường vượt quá 1.0. Đặc biệt ở trường hợp xơ gan không do rượu, chỉ số De Ritis có thể vượt mức 2.0, phản ánh mức độ tổn thương mô gan nặng nề hơn.

Ở bệnh Wilson, một rối loạn chuyển hóa gây ứ đọng đồng trong gan, hoạt độ AST tăng nhiều hơn ALT, khiến chỉ số De Ritis thường vượt ngưỡng 2.0. Ngoài ra, một số bệnh khác như viêm gan tự miễn, ứ mật hay bệnh tắc động mạch ngoại biên cũng có thể làm tăng tỷ lệ này. Riêng trong bệnh tắc động mạch ngoại biên, giá trị cắt 1.67 thường được dùng để đánh giá mức độ nghiêm trọng.

Những bệnh có chỉ số De Ritis nhỏ hơn 1

Ngược lại, trong các bệnh viêm gan do virus hoặc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD, NASH), tỷ lệ AST/ALT thường dưới 1.0. Ở bệnh nhân viêm gan virus cấp, như viêm gan B hoặc C, chỉ số này thường nằm trong khoảng từ 0.5 đến 0.7. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính hoặc tiến triển thành xơ gan, tỷ số này có thể tăng dần.

Đối với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, mức tăng của AST và ALT thường nhẹ, nhưng tỷ lệ AST/ALT vẫn duy trì dưới 1.0. Điều này khác biệt rõ với bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, nơi tỷ số thường vượt ngưỡng này do tổn thương gan nặng hơn.

Một nghiên cứu trên 190 bệnh nhân ngộ độc acetaminophen (paracetamol) cũng cho thấy sự thay đổi đáng kể của hoạt độ AST, ALT và chỉ số De Ritis theo thời gian, tùy thuộc vào thời điểm người bệnh được can thiệp điều trị.

Các bệnh viêm gan do virus hoặc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu tỷ lệ AST/ALT thường dưới 1.0.

Chỉ số De Ritis là công cụ hỗ trợ đắc lực trong lâm sàng, giúp phân biệt nguyên nhân gây tổn thương gan, đồng thời phản ánh mức độ và diễn tiến của bệnh. Việc theo dõi sự thay đổi của tỷ lệ AST/ALT không chỉ giúp định hướng chẩn đoán chính xác mà còn góp phần theo dõi hiệu quả điều trị và tiên lượng bệnh gan ở từng giai đoạn.

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về chỉ số De Ritis. Nếu Quý khách có nhu cầu thực hiện xét nghiệm các bệnh lý về gan có thể liên hệ BVĐK Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.