Chỉ số SpO₂ là một trong những “tín hiệu sinh tồn” quan trọng, phản ánh khả năng cung cấp oxy của cơ thể đến các cơ quan. Dù chỉ là một con số nhỏ hiển thị trên thiết bị đo, nhưng SpO₂ lại có thể nói lên rất nhiều điều: từ sức khỏe hô hấp, chức năng tim mạch cho đến cảnh báo sớm nguy cơ suy hô hấp hoặc tổn thương nội tạng tiềm ẩn.
SpO2 (Saturation of Peripheral Oxygen) là chỉ số phản ánh mức độ bão hòa oxy trong máu ngoại vi, hay chính xác hơn là tỷ lệ phần trăm hemoglobin trong máu đang gắn kết với oxy. Chỉ số này giúp đánh giá khả năng vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và cơ quan – một quá trình sống còn đối với hoạt động trao đổi chất trong cơ thể.
SpO2 được đo bằng phương pháp đo xung là một kỹ thuật gián tiếp và không xâm lấn, hoạt động dựa trên nguyên lý ánh sáng. Thiết bị đo sẽ phát ra hai tia sáng có bước sóng khác nhau đi xuyên qua mạch máu ở đầu ngón tay, ngón chân hoặc dái tai. Dựa vào sự hấp thụ ánh sáng thay đổi theo mức oxy trong máu, máy sẽ tính toán ra giá trị bão hòa oxy một cách nhanh chóng và chính xác. Nhờ đặc tính an toàn, tiện lợi và dễ sử dụng, thiết bị đo SpO2 ngày càng được ứng dụng rộng rãi, không chỉ trong các phòng cấp cứu, phòng mổ hay khoa hồi sức mà còn phổ biến trong gia đình. Đặc biệt, đây là công cụ theo dõi quan trọng đối với người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen suyễn, bệnh tim mạch, hoặc bệnh nhân hậu phẫu cần giám sát chức năng hô hấp.
Việc theo dõi chỉ số SpO2 là rất quan trọng, đặc biệt đối với những người mắc các bệnh lý về hô hấp, tim mạch hoặc trong các tình huống khẩn cấp.
SpO2 cũng được xem là chỉ số “cảnh báo sớm” các vấn đề về thiếu oxy trong máu – yếu tố có thể dẫn đến tổn thương mô nghiêm trọng nếu không được phát hiện kịp thời. Việc theo dõi thường xuyên chỉ số SpO₂ giúp bác sĩ và người bệnh can thiệp đúng lúc, từ đó tối ưu hiệu quả điều trị và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe.
Chỉ số SpO2 là một trong những chỉ số sinh tồn quan trọng, phản ánh mức độ oxy hóa máu. Đây không chỉ là một con số trên máy đo, mà là dấu hiệu lâm sàng phản ánh sức khỏe hô hấp và tuần hoàn của cơ thể, đồng thời cảnh báo sớm các tình trạng nguy hiểm như thiếu oxy, suy hô hấp hoặc tổn thương đa cơ quan.
Chỉ số SpO2 thể hiện tỷ lệ phần trăm hemoglobin trong máu có liên kết với oxy. Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả của quá trình trao đổi khí ở phổi, tức là phổi có đang lấy đủ oxy từ không khí để truyền vào máu hay không. Khi chỉ số SpO2 giảm, điều đó cho thấy phổi đang gặp vấn đề trong việc lấy hoặc vận chuyển oxy – thường gặp trong các bệnh lý như viêm phổi, hen suyễn, COPD, hay suy hô hấp.
Chỉ số SpO2 cũng được dùng để theo dõi phản ứng của cơ thể với các liệu pháp y tế như thở oxy, thở máy, hoặc đặt nội khí quản. Ví dụ, khi bệnh nhân được cung cấp oxy bổ sung, SpO2 nên tăng lên gần hoặc >95%, nếu không thì cần đánh giá lại can thiệp hoặc chuyển tuyến điều trị.
SpO2 liên tục dưới 90% được coi là dấu hiệu nguy hiểm và thường yêu cầu nhập viện hoặc thở oxy khẩn cấp. Ở những mức thấp hơn (85–89%), bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm như khí máu động mạch, chụp X-quang phổi, CT scan ngực để tìm nguyên nhân. Vì vậy, chỉ số SpO2 không chỉ là “con số”, mà là một tín hiệu lâm sàng cần đánh giá toàn diện.
SpO2 là chỉ số được thể hiện dưới dạng phần trăm (%). Đây là thông số quan trọng giúp đánh giá khả năng vận chuyển oxy của hồng cầu tới các mô và cơ quan trong cơ thể.
Ở người bình thường, chỉ số SpO2 lý tưởng sẽ dao động từ 95% đến 100%. Nếu kết quả đo nằm trong khoảng này, chứng tỏ cơ thể đang nhận đủ oxy để duy trì hoạt động sống. Khi thiết bị đo cho ra kết quả 97%, điều đó có nghĩa là 97% hemoglobin trong máu đang ở trạng thái đã kết hợp với oxy (oxygenated), chỉ 3% còn lại là hemoglobin chưa gắn oxy.
Ngược lại, khi chỉ số SpO2 giảm xuống dưới 95%, đây là dấu hiệu cảnh báo lượng oxy trong máu bắt đầu sụt giảm, có thể dẫn tới tình trạng thiếu oxy mô – một trong những yếu tố nguy hiểm gây mệt mỏi, khó thở, rối loạn nhịp tim hoặc suy hô hấp nếu không được can thiệp kịp thời.
Bảng đánh giá ý nghĩa chỉ số SpO2 theo mức độ nguy cơ:
|
Chỉ số SpO2 |
Ý nghĩa lâm sàng |
|
97% - 99% |
Mức bão hòa oxy tốt, cơ thể hoạt động ổn định |
|
94% - 96% |
Thiếu oxy nhẹ, cần theo dõi sát |
|
90% - 93% |
Thiếu oxy mức trung bình, có nguy cơ suy hô hấp |
|
<92% (không thở oxy) hoặc <95% (có thở oxy) |
Biểu hiện của suy hô hấp nặng, cần can thiệp y tế ngay |
|
<90% |
Cấp cứu hô hấp, nguy cơ đe dọa tính mạng |
Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, mức SpO2 bình thường cũng tương đương với người lớn – nên duy trì trên 94%. Nếu chỉ số này tụt xuống dưới 90%, cần liên hệ ngay với bác sĩ vì có thể là dấu hiệu cảnh báo thiếu oxy nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến não và tim của trẻ.
Xem thêm:
Chỉ số SpO2 có thể bị sai lệch nếu chịu tác động từ một số yếu tố ngoại cảnh hoặc tình trạng sức khỏe của người đo. Cụ thể:
Chỉ số SpO2 – hay còn gọi là độ bão hòa oxy trong máu – là một trong những thông số sức khỏe quan trọng cần được theo dõi, đặc biệt đối với người mắc bệnh hô hấp, tim mạch hoặc sau mắc COVID-19. Hiện nay, việc kiểm tra SpO2 tại nhà đã trở nên đơn giản hơn nhờ vào sự phổ biến của các thiết bị đo nồng độ oxy, thường được tích hợp cùng chức năng đo nhịp tim và hoạt động theo nguyên lý cảm biến xung quang học. Các máy đo này thường được thiết kế dạng kẹp gọn nhẹ, sử dụng phổ biến ở ngón tay hoặc cổ tay, dễ dàng thao tác cho mọi đối tượng.
Cách sử dụng máy đo SpO2 tại nhà hiệu quả:
Lưu ý: Kết quả SpO2 lý tưởng nằm trong khoảng 95% – 100%. Nếu chỉ số thường xuyên dưới 94%, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
Bên cạnh việc theo dõi thường xuyên, bạn hoàn toàn có thể chủ động nâng cao chất lượng oxy trong máu nhờ vào những thói quen sống khoa học dưới đây:
Duy trì một lối sống lành mạnh bằng cách tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường khả năng hấp thụ oxy
Việc kết hợp giữa theo dõi chỉ số SpO2 định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh không chỉ giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe hiện tại mà còn ngăn ngừa hiệu quả các biến chứng liên quan đến hô hấp về lâu dài.
Nếu quý khách hàng có các thắc mắc nào khác cần giải đáp thì đừng ngần ngại để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám hoặc bấm máy gọi tới Hotline 1900 1806 của BVĐK Phương Đông để được hỗ trợ.
Chỉ số SpO2 không đơn thuần là một con số, mà là “chiếc đồng hồ cảnh báo sớm” giúp bạn theo dõi tình trạng oxy hóa máu – yếu tố sống còn của mọi tế bào. Bất kỳ sự suy giảm nào cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng về hô hấp, tim mạch hoặc chuyển hóa. Vì vậy, chủ động theo dõi SpO2, đặc biệt khi bạn có bệnh nền hoặc xuất hiện triệu chứng khó thở, mệt mỏi, là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe một cách chủ động và thông minh.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Chỉ số acid uric trong máu cao bất thường là một dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như gout, bệnh thận, hay rối loạn chuyển...
