Chụp X quang cột sống cổ chếch ¾ có ưu điểm gì? Quy trình chụp diễn ra như thế nào?

Chụp X quang cột sống cổ chếch ¾ là gì?

Chụp X-quang cột sống cổ chếch ¾ là kỹ thuật hình ảnh được sử dụng phổ biến để đánh giá tình trạng xương và khớp ở vùng cổ. Ở tư thế này, người bệnh sẽ được đặt nghiêng đầu một góc khoảng 15 – 20 độ so với máy chụp, giúp bác sĩ quan sát rõ hơn các lỗ liên hợp, khe khớp và cấu trúc giữa các đốt sống cổ. Đây là những vị trí mà tư thế chụp thẳng hoặc nghiêng thông thường khó thấy rõ tổn thương.

Theo các bác sĩ chuyên khoa, phương pháp này sử dụng tia X năng lượng thấp, tạo ra hình ảnh đen trắng thể hiện sự khác biệt giữa mô mềm và xương. Nhờ đó, bác sĩ có thể phát hiện sớm các bất thường như gai xương, thoái hóa, gãy đốt sống, dính đốt sống hoặc trượt đốt sống.

So với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác (như MRI hay CT), chụp X-quang chếch ¾ có ưu điểm là nhanh, chi phí thấp, ít xâm lấn và cho hình ảnh chi tiết ở những vùng cột sống cổ thường chịu tải trọng lớn nhất.

Phim chụp X Quang cổ chếch 3/4

Khi nào cần chụp cột sống cổ chếch ¾?

Bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang sử dụng kỹ thuật chụp cột sống thắt lưng chếch trong các trường hợp nghi ngờ có bệnh lý hoặc chấn thương vùng cổ. Một số ca bệnh thường được chỉ định thực hiện phương pháp chẩn đoán hình ảnh này, bao gồm:

• Thoái hóa đốt sống cổ: Gây đau cứng cổ, tê lan xuống vai, cánh tay.
• Chấn thương cổ do tai nạn giao thông hoặc thể thao: Nghi ngờ gãy, trật khớp, rạn xương hoặc tổn thương mỏm nha.
• Dị dạng bẩm sinh vùng cổ: Dính hai đốt sống cổ, thừa đốt sống, hoặc rối loạn chuyển tiếp.
• Đau cổ kéo dài không rõ nguyên nhân: Cần loại trừ các tổn thương cơ học ở đốt sống cổ.
• Theo dõi sau điều trị: Kiểm tra kết quả phẫu thuật hoặc mức độ cải thiện sau điều trị thoái hóa.

Tùy theo biểu hiện lâm sàng, bác sĩ sẽ quyết định chụp ở tư thế thẳng, nghiêng, chếch ¾ hoặc há miệng để có được hình ảnh toàn diện nhất.

Người bệnh chấn thương cổ có thể cũng phải chụp X quang theo hình thức này

Quy trình chụp X Quang cột sống cổ chếch ¾

Kỹ thuật chụp X Quang cột sống cổ chếch được các bác sĩ thực hiện theo trình tự dưới đây:

Chuẩn bị trước khi chụp 

Trước khi thực hiện, bệnh nhân sẽ được các nhân viên y tế nhận phiếu chỉ định chụp và di chuyển đến khu vực chụp X Quang. Sau đó bệnh nhân sẽ được yêu cầu tháo bỏ toàn bộ đồ trang sức hoặc vật kim loại ở vùng cổ, vai, tai để tránh làm nhiễu hình ảnh.

Tiếp theo, kỹ thuật viên sẽ được kỹ thuật viên hướng dẫn tư thế nằm, để lộ vùng cổ cần chụp và giải thích ngắn gọn quy trình.

Tiến hành chụp

Bệnh nhân sẽ ngửa cằm và xoay đầu khoảng 15–20 độ về phía bóng tia X. Tia X được chiếu ngang và vuông góc với giá phim để thu hình rõ nhất. Khoảng cách giữa bóng và phim khoảng 1 mét để đảm bảo độ nét và chính xác.

Trong lúc chụp, bệnh nhân cần giữ nguyên tư thế, không nuốt hoặc cử động cổ. Ước tính, toàn bộ quá trình chỉ kéo dài từ 5–10 phút, không gây đau, không xâm lấn, và người bệnh có thể về ngay sau khi chụp.

Bệnh nhân cần giữ nguyên tư thế trong suốt quá trình chụp

Đánh giá kết quả chụp

Sau khi có phim, bác sĩ sẽ đọc và phân tích hình ảnh. Phim chụp X Quang được coi là đủ điều kiện nếu đáp ứng đủ các yêu cầu như sau:

• Lỗ tiếp hợp bên được thấy rõ, có hình “lỗ chìa khóa”.
• Các đốt sống từ C1–C7 và khe khớp hiện lên rõ nét, không bị che khuất.
• Phim có độ tương phản tốt, không bị nhòe, xước, hoặc sai thông tin.
• Có đầy đủ tên bệnh nhân, ký hiệu P (phải) – T (trái) và ngày chụp.

Từ hình ảnh X-quang, bác sĩ sẽ xác định được mức độ tổn thương, vị trí đau, nguyên nhân gây triệu chứng và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

Vì sao chụp X quang cột sống cổ chếch ¾ phải sử dụng các tư thế đặc biệt?

Vì vùng cổ có cấu trúc phức tạp, nhiều đốt xương nhỏ và các lỗ liên hợp nằm sâu, nên nếu chỉ chụp ở tư thế thẳng hoặc nghiêng, hình ảnh sẽ bị chồng lấp.Tư thế chếch ¾ giúp mở rộng góc nhìn giữa các đốt sống, cho phép bác sĩ thấy rõ đường đi của rễ thần kinh và các biến dạng nhỏ mà tư thế thông thường không thể hiện được.

Chụp cột sống cổ chếch ¾ có đau không? 

Không. Phương pháp này không xâm lấn, không tiêm thuốc cản quang, chỉ yêu cầu người bệnh giữ yên tư thế trong vài phút. Một số người có thể cảm thấy hơi căng cổ hoặc mỏi nhẹ khi xoay đầu, nhưng cảm giác này sẽ biến mất ngay sau khi chụp.

Chụp cột sống cổ chếch ¾ có lâu không? 

Thời gian thực hiện rất nhanh, chỉ khoảng 5 – 10 phút cho toàn bộ quy trình (bao gồm chuẩn bị và chụp). Sau khi chụp, kết quả thường có ngay trong vòng 15 – 20 phút, bệnh nhân có thể nhận phim và kết luận trong ngày, không cần nằm viện hay theo dõi đặc biệt.

Có thể nói, chụp X-quang cột sống cổ chếch ¾ là kỹ thuật an toàn, nhanh chóng và hiệu quả trong việc phát hiện sớm các bệnh lý liên quan đến vùng cổ như thoái hóa, gai xương, gãy hoặc trượt đốt sống.Nếu bạn thường xuyên gặp các triệu chứng như đau cổ, tê vai, mỏi gáy hoặc hạn chế vận động, hãy đến khám tại cơ sở y tế có chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh để được tư vấn và chỉ định chụp đúng lúc.