Bệnh đa túi thừa đại tràng đang ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Đây là tình trạng trong thành đại tràng xuất hiện nhiều túi nhỏ bất thường, gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm túi thừa, chảy máu tiêu hóa hay thậm chí thủng ruột. Việc nhận biết sớm nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo cũng như phương pháp điều trị hiệu quả sẽ giúp người bệnh chủ động bảo vệ sức khỏe, hạn chế rủi ro.
Đa túi thừa đại tràng là tình trạng xuất hiện nhiều túi nhỏ dạng phình lồi ra ngoài thành đại tràng. Các túi này có thể hình thành ở bất kỳ vị trí nào của đại tràng, tuy nhiên thường gặp nhất là ở đoạn đại tràng sigma (đại tràng chậu hông) – phần cuối của ruột già phía bên trái.
Đa túi thừa đại tràng thường xảy ra do sự suy yếu của lớp cơ và niêm mạc ruột theo thời gian
Theo các nghiên cứu dịch tễ học, bệnh đa túi thừa đại tràng xuất hiện phổ biến ở các quốc gia công nghiệp phát triển, nơi chế độ ăn uống thường thiếu chất xơ và giàu carbohydrate tinh chế. Tỷ lệ mắc bệnh tại Mỹ, Anh và Úc cao hơn đáng kể so với các khu vực châu Á hay châu Phi – nơi khẩu phần ăn truyền thống giàu rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt.
Thống kê cho thấy tại Hoa Kỳ, hơn 50% người trên 60 tuổi có biểu hiện đa túi thừa đại tràng. Trong số những người mắc bệnh, khoảng 10% – 25% có nguy cơ tiến triển thành viêm túi thừa – một biến chứng thường gặp, có thể gây đau bụng dữ dội, sốt và rối loạn tiêu hóa. Điều này cho thấy bệnh không chỉ phổ biến mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nếu không được phát hiện và theo dõi sớm.
Bệnh đa túi thừa đại tràng được hình thành chủ yếu do sự tăng áp lực kéo dài trong lòng đại tràng, khiến lớp niêm mạc bị đẩy lồi ra ngoài thành ruột. Các nghiên cứu y khoa cho thấy có nhiều yếu tố nguy cơ cụ thể:
Tóm lại, bất kỳ yếu tố nào gây tăng áp lực trong lòng đại tràng đều có thể trở thành nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp dẫn đến bệnh đa túi thừa đại tràng.
Bệnh đa túi thừa đại tràng thường tiến triển âm thầm và không phải lúc nào cũng có biểu hiện rõ ràng. Trên thực tế, nhiều người chỉ phát hiện bệnh tình cờ khi nội soi hoặc chụp chiếu. Theo thống kê y khoa, chỉ khoảng 20% bệnh nhân xuất hiện triệu chứng lâm sàng đáng chú ý, chủ yếu liên quan đến rối loạn đại tiện do tình trạng hẹp đại tràng trái. Những dấu hiệu thường gặp bao gồm: đau bụng âm ỉ hoặc từng cơn, đầy hơi, chướng bụng, cảm giác nặng tức vùng trực tràng, kèm theo rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy hoặc đi ngoài nhiều lần.
Mặc dù nhiều người có thể không gặp triệu chứng rõ rệt, nhưng tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng
Trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành biến chứng nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Các biến chứng thường gặp gồm:
Việc nhận biết sớm triệu chứng và biến chứng của bệnh đa túi thừa đại tràng đóng vai trò quan trọng trong hiệu quả điều trị. Các chuyên gia khuyến cáo, khi có biểu hiện bất thường ở hệ tiêu hóa, người bệnh nên thăm khám sớm với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán chính xác và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm:
Người bệnh nên chủ động thăm khám khi xuất hiện các triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa như: đau bụng âm ỉ hoặc dữ dội, buồn nôn, sốt, tiêu chảy, chảy máu trực tràng. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh đa túi thừa đại tràng hoặc những bệnh lý nguy hiểm khác tại hệ tiêu hóa.
Đặc biệt, có một số tình huống cần đi khám và xử trí cấp cứu ngay lập tức, bao gồm:
Theo các chuyên gia tiêu hóa, việc khám và chẩn đoán sớm có vai trò quan trọng trong phòng ngừa biến chứng nặng nề như thủng đại tràng, áp xe hoặc xuất huyết tiêu hóa. Người bệnh không nên chủ quan trước những dấu hiệu bất thường, thay vào đó cần tìm đến cơ sở y tế chuyên khoa tiêu hóa uy tín để được nội soi, chẩn đoán hình ảnh và có hướng điều trị phù hợp.
Điều trị bệnh đa túi thừa đại tràng phụ thuộc vào mức độ triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Đa số trường hợp, bệnh nhân hầu như không có hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ, do đó việc thay đổi chế độ ăn uống được coi là phương pháp nền tảng. Bổ sung chất xơ từ rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, hoa quả tươi giúp giảm táo bón, hạn chế áp lực trong lòng ruột và từ đó ngăn ngừa sự hình thành thêm các túi thừa mới.
Bác sĩ có thể chỉ định thuốc chống viêm hoặc kháng sinh nếu có dấu hiệu viêm nhiễm
Phẫu thuật thường chỉ định cho các trường hợp bệnh nặng hoặc không đáp ứng với điều trị nội khoa. Các can thiệp phổ biến gồm:
Việc điều trị đa túi thừa đại tràng không chỉ dừng lại ở thuốc hay phẫu thuật, mà còn đòi hỏi người bệnh duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ và tuân thủ hướng dẫn y khoa để kiểm soát bệnh hiệu quả và phòng ngừa biến chứng.
Bệnh đa túi thừa đại tràng được xem là tình trạng không thể đảo ngược. Một khi các túi thừa đã hình thành trong thành đại tràng thì chúng sẽ tồn tại vĩnh viễn, và phương pháp duy nhất để loại bỏ hoàn toàn là phẫu thuật cắt bỏ đoạn ruột có túi thừa. Hiện nay, y học chưa có bất kỳ biện pháp nào giúp phòng ngừa tuyệt đối bệnh này.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy việc điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế tiến triển của bệnh. Cụ thể, chế độ ăn giàu chất xơ (từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt) được khuyến cáo vì có khả năng:
Thay đổi chế độ ăn uống giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và giảm áp lực lên đại tràng
Bên cạnh đó, việc duy trì uống đủ nước, tập thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng cũng là những yếu tố hỗ trợ cải thiện sức khỏe đường ruột và giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
Bệnh đa túi thừa đại tràng tuy thường gặp nhưng không nên xem nhẹ, bởi nếu không phát hiện và xử trí kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Chủ động nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu xuất hiện những dấu hiệu bất thường ở đường tiêu hóa, hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và tư vấn điều trị kịp thời.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Phân độ viêm túi thừa đại tràng theo Hinchey giúp xác định tình trạng bệnh, đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu.
