Chụp X-quang đại tràng được coi là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được ưu tiên hàng đầu trong quá trình kiểm tra khi người bệnh có dấu hiệu đau bụng kéo dài hoặc xuất hiện máu trong phân. Phương pháp này mang lại cái nhìn tổng quan cho bác sĩ về vùng cần được kiểm tra, đem lại hiệu quả cao trong chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến đại tràng. Vậy chụp x-quang đại tràng phát hiện bệnh gì, chụp x-quang đại tràng ở đâu,...? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết về phương pháp này.
Chụp x quang đại tràng là gì?
Phương pháp chụp X quang đại tràng sử dụng tia X phát ra từ máy chụp X quang để chiếu xuyên qua đại tràng, sau đó, hình ảnh bên trong cơ thể được ghi lại trên tấm phim hoặc cảm biến. Nhờ vào quy trình này, bác sĩ có thể quan sát cấu trúc nội tạng đại tràng, những hình ảnh mà bằng mắt thường không thể nhìn thấy.
Trong kỹ thuật chụp X quang đại tràng sử dụng thuốc cản quang, thuốc này có vai trò tăng hấp thu tia X khi chúng đi qua cơ thể, giúp cấu trúc đại tràng trở nên rõ ràng hơn trên hình ảnh. Chất cản quang thường chứa Barium, một kim loại, được bơm vào đại tràng để phủ lớp niêm mạc bên trong. Điều này giúp tia X phản ánh chất lượng hình ảnh tốt hơn, đặc biệt là đối với các mô mềm.
Chụp x-quang đại tràng phát hiện nhiều bệnh.
Trong một số trường hợp không thích hợp sử dụng Barium, không khí có thể được bơm vào đại tràng để mở rộng nó và cải thiện chất lượng hình ảnh chụp X quang. Phương pháp này được gọi là kỹ thuật chụp X quang đại tràng tương phản không khí, thay thế khi không thể sử dụng chụp X quang đại tràng cản quang.
Phân loại kỹ thuật chụp
Về kỹ thuật, có thể phân chia chụp X-quang dưới các dạng sau:
Chụp X quang đại tràng cản quang
Trong phương pháp chụp X quang đại tràng cản quang, thuốc cản quang barium sulfate được bơm vào đại tràng qua hậu môn. Đây là một loại muối chứa kim loại nặng, đảm bảo an toàn cho cơ thể. Kỹ thuật chụp đại tràng cản quang giúp tạo ra hình ảnh rõ ràng về đại tràng, cho phép bác sĩ quan sát và phát hiện tổn thương nếu có. Với tính hiệu quả của mình, kỹ thuật này thường được liên kết với việc chụp X-quang đại tràng.
Hình ảnh chụp x-quang đại tràng.
Chụp X quang đại tràng tương phản không khí
Ngược lại, trong phương pháp chụp X-quang đại tràng tương phản không khí, không khí thay thế cho thuốc cản quang và được bơm vào đại tràng. Điều này làm mở rộng đại tràng, tăng cường tương phản để hình ảnh trở nên rõ nét hơn. Phương pháp này được áp dụng khi người bệnh có dị ứng với thuốc cản quang hoặc vì một số lý do khác mà không thể sử dụng thuốc cản quang.
Chỉ định chụp x quang đại tràng khi nào?
Việc thực hiện chụp X quang cho đại tràng chỉ được tiến hành khi có chỉ định của bác sĩ, dựa trên kết quả thăm khám lâm sàng và tình trạng sức khỏe cụ thể của người bệnh. Bác sĩ sẽ quyết định chỉ định chụp X quang đại tràng khi người bệnh thể hiện các dấu hiệu như:
- Đau bụng kéo dài, đau nhiều.
- Viêm trực tràng đi kèm với xuất hiện máu trong phân.
- Thay đổi đột ngột trong thói quen điều trị đại tiện.
- Giảm cân nhiều không rõ lý do.
- Tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, không tìm ra nguyên nhân.
Đau bụng nhiều, kéo dài là biểu hiện của bệnh lý đại tràng.
Tuy nhiên, có một số trường hợp không được chỉ định chụp X quang sử dụng thuốc cản quang cho đại tràng, bao gồm:
- Người bệnh từng trải qua dị ứng với thuốc cản quang trong quá khứ.
- Có triệu chứng hoặc nghi ngờ thủng ruột.
- Biểu hiện xoắn ruột hoặc nhồi máu mạc treo.
Những yếu tố này sẽ định hình quyết định của bác sĩ về việc sử dụng hoặc không sử dụng phương pháp chụp X quang cản quang cho đại tràng trong quá trình chẩn đoán và theo dõi sức khỏe của người bệnh.
Quy trình chụp x quang đại tràng
Mặc dù là một phương pháp đơn giản, nhưng quan trọng nhất là người bệnh cần hiểu rõ và tuân thủ đúng theo quy trình. Điều này sẽ hỗ trợ quá trình chụp X-quang diễn ra một cách thuận lợi và đảm bảo rằng kết quả thu được sẽ đáp ứng đúng như mong đợi.
Chuẩn bị trước khi chụp
Bác sĩ và nhân viên y tế sẽ giải thích quy trình và các bước chuẩn bị trước khi thực hiện chụp X-quang cho bệnh nhân. Để đảm bảo rằng khung đại tràng trở nên trống rỗng, quý vị cần tuân thủ các hướng dẫn sau:
- Hạn chế ăn thực phẩm có thể tiêu hóa hoàn toàn ít nhất một ngày trước khi thực hiện chụp X-quang. Tránh ăn chất xơ và thay vào đó hãy uống nhiều chất lỏng trong suốt.
Uống nước trước khi chụp x-quang đại tràng.
- Để bụng đói tuyệt đối ít nhất 6 giờ và tốt nhất là từ 12 giờ trước khi thực hiện chụp X-quang.
- Người bệnh có thể được chỉ định uống thuốc nhuận tràng hoặc thuốc xổ để giúp loại bỏ chất thải từ ruột già, … từ đêm hôm trước.
- Một số loại thuốc phải ngừng sử dụng từ vài giờ đến vài ngày trước khi thực hiện chụp X-quang.
Thực hiện chụp x-quang
- Chụp X-quang đại tràng sẽ mất khoảng từ 30 đến 60 phút. Trong quá trình diễn ra chụp, nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, hãy liên lạc ngay với kỹ thuật viên hoặc bác sĩ.
- Bệnh nhân sẽ được trang bị áo choàng và loại bỏ trang sức, kính, sau đó nằm trên bàn chuyên dụng với tư thế nghiêng.
- Sau khi trực tràng được bôi trơn, một ống chứa thuốc cản quang hoặc không khí sẽ được bơm vào khung đại tràng. Một quả bóng nhỏ được đặt ở đầu bên ngoài của ống để giữ cho thuốc hoặc không khí không thoát ra ngoài.
- Khi đại tràng được đầy thuốc hoặc không khí, bạn có thể cảm thấy nhu cầu đi tiêu tiện. Lúc này, hãy thở sâu và thư giãn.
- Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn bạn xoay người và duy trì các tư thế khác nhau. Bạn cũng có thể được yêu cầu nằm xoay bụng từ 3 đến 5 phút để thuốc hoặc không khí lan toàn bộ đại tràng. Đôi khi, bạn sẽ phải nín thở hoặc kỹ thuật viên có thể áp dụng áp lực lên bụng hoặc xương chậu để tạo điều kiện quan sát thuận tiện hơn.
- Sau đó, bạn sẽ nằm ngửa trên bàn chụp và kỹ thuật viên sẽ chiếu tia X vào vùng đại tràng để tạo hình ảnh.
Kết quả chụp x-quang đại tràng
Sau khi thu được kết quả chụp X-quang, bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá để đưa ra đánh giá tình hình và xác định phương án giải quyết kế tiếp. Trong trường hợp phát hiện dấu hiệu bất thường, bác sĩ có thể đề xuất một số xét nghiệm bổ sung như chụp CT, nội soi, hoặc sinh thiết để có được đánh giá chính xác nhất về tình trạng đại tràng. Thậm chí, trong những trường hợp mà hình ảnh chụp X-quang không tìm thấy điều gì bất thường, bác sĩ vẫn có thể quyết định yêu cầu thực hiện chụp X-quang lại sau một khoảng thời gian nhất định để theo dõi sự phát triển của tình trạng.
Lưu ý
Để đảm bảo rằng quá trình chụp X-quang diễn ra một cách thuận lợi và hiệu quả, bạn cần chú ý đến các điều sau đây:
- Đến các cơ sở y tế để được thăm khám và nhận chỉ định chụp X-quang.
- Tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ và kỹ thuật viên, không chỉ trước mà còn trong và sau khi thực hiện chụp.
- Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy đặt câu hỏi trực tiếp cho bác sĩ để đảm bảo hiểu rõ về quy trình và chuẩn bị.
- Theo dõi một cách chặt chẽ biểu hiện của bản thân trước, trong và sau khi chụp để có khả năng phát hiện và thông báo ngay lập tức về bất kỳ dấu hiệu nào bất thường đối với bác sĩ.
- Tuân thủ đúng lịch hẹn tái khám để đảm bảo quá trình theo dõi và điều trị được tiếp tục theo kế hoạch.
Chụp x quang đại tràng ở đâu, chi phí bao nhiêu?
Theo Bộ Y tế, khung giá dịch vụ chụp khung đại tràng có thuốc cản quang (Chụp x-quang thường) dao động từ hơn 100.000 đến 300.000 VNĐ. Chụp khung đại tràng có thuốc cản quang số hóa dao động từ 260.000 - 600.000 VNĐ tùy cơ sở y tế.
Chụp x-quang đại tràng có biết được polyp đại tràng không?
X-quang đại tràng cản quang là một phương pháp xét nghiệm sử dụng tia X để phát hiện sự biến đổi hoặc những đặc điểm bất thường trong niêm mạc ruột già, đặc biệt là đại tràng, khi bệnh nhân được tiêm thuốc cản quang. Từ hình ảnh hiển thị trên bức phim chụp X-quang của đại tràng, bác sĩ không chỉ đánh giá tình trạng tổng thể của đại tràng mà còn phát hiện nhận thức được các biểu hiện không bình thường như:
- Sự phát triển không bình thường của niêm mạc ruột tạo thành khối polyp.
- Phát hiện sự xuất hiện của khối u trên bề mặt niêm mạc ruột, mặc dù không thể xác định liệu u đó là u lành tính hay ác tính.
- Nhận thức về tình trạng viêm loét ruột mà bệnh nhân đang phải đối mặt.
Chụp x-quang có thể phát hiện được polyp đại tràng.
Chụp X-quang được xem xét là một phương pháp kiểm tra hiệu quả nhất để theo dõi và đánh giá các tình trạng bệnh lý bên trong đại tràng. Để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của kết quả, người bệnh nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín hoặc bệnh viện đang thực hiện điều trị trực tiếp.
Để được hỗ trợ và tư vấn về các dịch vụ chụp x-quang tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline 1900 1806 của chúng tôi hoặc nhắn tin trực tiếp tại đây.