Gãy xương cụt điều trị như thế nào? Khi nào phải phẫu thuật?

Tìm hiểu về vị trí của xương cụt. Gãy xương cụt là gì?

Xương cụt (coccyx) là một phần nhỏ của xương cột sống, gồm 3 - 5 đốt xương nhỏ dính liền nhau, nằm ở dưới cùng, phối hợp với cơ sàn chậu chịu trách nhiệm chống đỡ trọng lượng của toàn bộ cơ thể mỗi khi chúng ta ngồi xuống. 

Tình trạng 1 trong các đốt sống này bị rạn nứt, vỡ hoặc chấn thương ở 1 hoặc cả 4 đốt sống được gọi là gãy xương cụt. Bất thường này không chỉ khiến người bệnh đau đớn khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng đi lại. 

Xương cụt bị gãy có thể khiến bạn cảm thấy đau đớn và khó chịu

Chấn thương này khá hiếm gặp trên lâm sàng, là hệ quả của việc té ngã trên cao hoặc ngã về phía sau. Ngoài ra, tai nạn giao thông, va chạm đồ vật cứng hoặc gặp tai nạn khi chơi thể thao cũng có thể khiến người bệnh bị chấn thương. Ngoài ra, những người thừa cân béo phì cũng có nguy cơ bị gãy xương cụt vì áp lực lên cột sống lớn hơn bình thường. 

Nguyên nhân dẫn đến gãy xương cụt

Gãy xương cụt thường do các tác động mạnh lên vùng xương chậu, có thể đến từ các sự cố trong sinh hoạt và cuộc sống của người bệnh như sau: 

• Tế ngã từ trên cao xuống hoặc ngã ngửa về phía sau, lưng đập vào bề mặt cứng như băng tuyết, cầu thang, mặt đường, sàn nhà,... là nguyên nhân phổ biến nhất
• Bị tai nạn xe cộ khiến xương cụt chịu áp lực và bị chấn thương nặng nề
• Chấn thương do va chạm, đụng độ trong chơi thể thao như bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền, trượt tuyết, cưỡi ngựa,...
• Phụ nữ sau khi trải qua sinh thường có nguy cơ bị chấn thương phần dưới cao hơn
• Người béo phì 

Triệu chứng thường gặp khi bị gãy xương cụt

Tuỳ vị trí, số lượng xương và mức độ tổn thương mà mỗi người bị gãy xương cụt sẽ có các biểu hiện khác nhau. Tuy nhiên, triệu chứng điển hình nhất của người gãy xương cùng cụt là các cơn đau ở vùng lưng dưới, có thể lan xuống đùi hay chân. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhiều khi đi lại, tiểu tiện, ho hay sinh hoạt bình thường.

Bên cạnh đó, các bác sĩ cũng ghi nhận một số biểu hiện hiếm gặp ở số ít ca bệnh như:

• Mất kiểm soát đại tiện, tiểu tiện do xương cụt bị gãy, ảnh hưởng đến dây thần kinh kiểm soát cơ hậu môn
• Đau lan xuống thắt lưng bởi xương cụt nằm gần dây thần kinh kiểm soát chi dưới bị gãy

Bị gãy xương cụt có nguy hiểm không?

Có. Gãy xương cụt là chấn thương cần phải điều trị từ sớm nếu không có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Dễ thấy nhất là các cơn đau xương cụt sẽ kéo dài dai dẳng, khiến người bệnh đi lại, đứng ngồi khó khăn, thậm chí là mất ngủ.

Bên cạnh đó, các dây thần kinh xung quanh có thể bị chèn ép, tổn thương sau chấn thương xương cụt khiến người bệnh có cảm giác tê, yếu cơ, mất khả năng cảm nhận cơ hậu môn. Tất cả những điều này đều gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của bệnh nhân. Do đó ngay khi phát hiện các biểu hiện bất thường ở vị trí của xương cụt, bạn hãy sắp xếp thời gian đi thăm khám càng sớm càng tốt!

Đây là bệnh nguy hiểm phải được điều trị càng sớm càng tốt

Gãy xương cụt bao lâu thì lành?

Mỗi người sẽ có khoảng thời gian hồi phục sau gãy xương cụt khác nhau. Như đã nhắc đến ở trên, biện pháp điều trị, mức độ tổn thương, độ tuổi và sức khỏe của bệnh nhân sẽ quyết định tốc độ phục hồi sau chấn thương. 

Với trẻ em, tốc độ lành thương sẽ nhanh hơn người trưởng thành và người trẻ tuổi sẽ hồi phục tốt hơn người cao tuổi. Tuy nhiên, trung bình chúng ta phải mất từ 8 - 12 tuần để vết thương lành lại và bắt đầu luyện tập để trở lại cuộc sống bình thường. 

Điều trị gãy xương cùng cụt như thế nào

Đa số các trường hợp xương cụt bị gãy phải được nắn chỉnh và nối lại qua phẫu thuật, đặc biệt là các ca bệnh gãy phức tạp, gãy nặng và có tổn thương tới các mô mềm xung quanh. Các phương pháp dưới đây thường được chỉ định phối hợp cùng phẫu thuật hoặc điều trị cho các ca gãy xương cụt mức độ nhẹ:

• Tập vật lý trị liệu để cải thiện sự linh hoạt, sức mạnh và bàn chân của xương cụt
• Dùng gối kê hoạc đệm hỗ trợ dưới chân để giảm áp lực và giảm đau
• Tập thể dục thường xuyên có thể phối hợp cùng các bài tập cơ sàn chậu cũng có tác dụng tăng cường sức mạnh cho cơ bắp 
• Nắn xương bằng tay hoặc massage nhẹ nhàng 
• Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Bạn có thể sẽ được hướng dẫn tập vật lý trị liệu để rút ngắn thời gian phục hồi

Các biện pháp chăm sóc sức khoẻ khi bị gãy xương cụt

Để quá trình hồi phục sau gãy xương diễn ra suôn sẻ, bạn nên chủ động thực hiện các biện pháp chăm sóc sức khỏe dưới đây:

• Dành thời gian nghỉ ngơi và sinh hoạt điều độ, tránh ngồi lâu 
• Uống thuốc và tập luyện theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa
• Tái khám đúng hẹn
• Đặt 1 chiếc gối chữ U hoặc 1 vòng cao su lớn trước khi ngồi lên ghế để giảm áp lực lên xương cụt
• Khi ngủ nên nằm nghiêng hoặc kê gối giữa hai chân khi ngủ, tránh nằm ngửa trực tiếp lên xương cụt.
• Ưu tiên bổ sung canxi (sữa, rau xanh), vitamin D (cá hồi, trứng), và protein để thúc đẩy quá trình lành xương. Bên cạnh đó, hãy tạm thời hạn chế các loại đồ ăn chứa nhiều chất béo bão hòa, đường, cồn và các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, nước ngọt có ga,....

Có thể nói, gãy xương cụt là chấn thương mặc dù hiếm gặp nhưng có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được xử lý sớm. Nếu không may gặp phải bất thường ở xương cụt này, bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi, thăm khám định kỳ và tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.