Mãn dục nam: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Mãn dục nam là gì?

Mãn dục nam (Andropause) là tình trạng nam giới suy giảm ham muốn tình dục ở nam giới sau tuổi 35 (tương tự như mãn kinh ở nữ giới). Hội chứng mãn dục nam (ADAM - Androgen deficiency of the aging male) xảy ra khi nồng độ hormone testosterone có giá trị sinh học trong cơ thể giảm. Sau khi bước sang giai đoạn 35 tuổi, đặc biệt là từ 40 - 55 tuổi, hầu hết cánh mày râu đều bị giảm nội tiết tố nam.

Không ít cánh mày râu lo lắng không biết mãn dục nam là như thế nào?

Testosterone thấp là một trong những hậu quả tất yếu không thể tránh khỏi của tuổi già, các nghiên cứu cho thấy rằng có khoảng 80% nam giới 60 tuổi có nồng độ hormone sụt giảm rõ rệt. Cụ thể, ở nam giới 20 tuổi khỏe mạnh, lượng testosterone khoảng 1000 - 12000 nanograms/dl, tuổi 40 - 50 có sự sụt giảm đáng kể, đến tuổi 80 thì nồng độ testosterone gần bằng mức trước dậy thì (100 - 200 nanograms/dl).  

Tóm lại, mãn dục nam ở độ tuổi nào thì không có một độ tuổi cụ thể nào, thay vào đó sẽ là một giai đoạn kéo dài trong nhiều năm. Vậy thời kỳ mãn dục dài bao lâu? Các dấu hiệu mãn dục sau khi xuất hiện sẽ liên tục tăng dần theo tuổi tác. Khoảng 50 - 60 tuổi, cơ thể nam giới sẽ nhận thấy những biểu hiện rõ ràng hơn và đồng thời kéo dài đến hết đời.

Nguyên nhân mãn dục nam

Nguyên nhân gây mãn dục ở nam giới chủ yếu là do nồng độ hormone nam testosterone trong máu thấp. Dưới đây là một số yếu tố ảnh hưởng đến mãn dục nam: 

• Tuổi tác: Càng lớn tuổi, cơ càng thể lão hóa, dẫn tới lượng testosterone được sản xuất từ tinh hoàn và tuyến thượng thận ngày càng giảm.
• Môi trường: Khi cơ thể phải tiếp nhận nhiều Oestrogen ngoại lai (Xenoestrogens) hằng ngày trong không khí, nhiên liệu, thuốc trừ sâu, nhựa tổng hợp, mỹ phẩm, các chất từ dầu hỏa, có hoạt tính estrogen,... Gián tiếp gây mãn dục ở nam giới.
• Chế độ ăn: Ăn không đúng giờ, bỏ bữa, sử dụng nhiều sản phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh, uống nhiều bia rượu. Đặc biệt là hút thuốc lá sẽ đẩy nhanh tốc độ lão hóa cơ quan sinh dục nam.
• Thừa cân ở nam giới: Theo một nghiên cứu gần đây bởi trường đại học Buffalo, được đăng trên tờ the journal Diabetes Care, các chuyên gia nội tiết cho biết 40% người thừa cân tham gia nghiên cứu có nồng độ testosterone thấp.
• Các yếu tố khác ảnh hưởng đến mãn dục nam: Yếu tố di truyền, sử dụng thuốc trầm cảm, từng chấn thương tại bộ phận sinh dục, đang bị mắc bệnh, tiếp xúc với tia xạ, tăng chất sắt trong máu, tần suất quan hệ tình dục,...

Nồng độ testosterone giảm theo độ tuổi là nguyên nhân chính gây mãn dục nam  

Triệu chứng mãn dục nam

Khi bước sang giai đoạn suy giảm sinh lý, nam giới có thể nhận biết bằng các dấu hiệu về tình dục lẫn biểu hiện toàn thân. Cụ thể gồm:

Các dấu hiệu về tình dục

Do sự thiếu hụt của hormone testosterone trong cơ thể nam giới mãn dục nên gây ra ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Các vấn đề thường gặp gồm suy giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng,... Điều này khiến nam giới khó có con và không còn mặn nồng với chuyện vợ chồng, ảnh hưởng hạnh phúc gia đình. 

Biểu hiện toàn thân

Mãn dục nam còn ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của nhiều cơ quan, xuất hiện các biểu hiện toàn thân như:

• Tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề và bệnh lý về hô hấp như: khó thở về đêm, ngáy to,...
• Rối loạn hoạt động hệ tim mạch như: tăng huyết áp bất thường, tim đập nhanh, hồi hộp không rõ lý do,...
• Mất khối lượng cơ, nhận thấy rõ sự sụt giảm sức mạnh và khối lượng cơ, đặc biệt là ở chân, cánh tay hoặc ngực.
• Giảm khối lượng xương, tăng mỡ nên dễ bị loãng xương và gãy xương, thường ở hông, cổ tay, chân, xương sườn.
• Thần kinh nhạy cảm hơn, thay đổi tính khí và thường gặp các rối loạn tinh thần: trầm cảm, lo âu, stress, giảm khả năng tập trung và nhận thức,...
• Rối loạn tạo máu, suy giảm sức khỏe và cơ thể cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng.
• Rụng tóc và lông trên cơ thể.

Rụng tóc là một trong những triệu chứng tiền mãn dục nam dễ nhận biết

Cách chẩn đoán mãn dục nam

Để có kết quả chính xác liệu bạn có bị mãn dục nam không thì bác sĩ dựa vào các triệu chứng tình dục và toàn thân, cùng kết quả của một số xét nghiệm chuyên sâu. Các xét nghiệm thường được chỉ định trong chẩn đoán sinh dục nam gồm:

• Xét nghiệm nội tiết tố: Nhằm đo độ nồng độ của các hormone sinh sản như testosterone, FSH, LH, estradiol, prolactin,... 
• Xét nghiệm sinh hóa: Đánh giá chức năng của các cơ quan.
• Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh: Chẩn đoán các bệnh lý, rối loạn liên quan đến độ tuổi mãn dục.

Phương pháp điều trị mãn dục nam hiệu quả 

Mãn dục nam không chỉ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sinh sản mà còn cả sức khỏe tinh thần. Vậy nên khi có các biểu hiện mãn dục nam, thay vì “lẩn tránh” hoặc tự điều trị thì bạn nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Phương pháp điều trị mãn dục nam giới phổ biến nhất là bổ sung testosterone. Bên cạnh giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh, thì việc bổ sung testosterone có thể gây ra những rủi ro tiềm ẩn như: tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt.

Bổ sung testosterone là cách điều trị mãn dục ở nam giới

Các dạng bổ sung testosterone cho cơ thể tương đối linh hoạt, gồm:

• Testosterone dạng miếng dán: Đây là các bổ sung testosterone qua da, cho phép đưa hormone vào máu một cách từ từ và ổn định. Người bệnh cần sử dụng miếng dán hằng ngày, dán trực tiếp vào lưng, bụng, đùi, cánh tay,..
• Testosterone dạng gel: Bôi gen trực tiếp lên da và thường là ở cách tay. Một số trường hợp, gel có thể truyền sang người khác khi tiếp xúc trên da nên sau khi sử dụng, người dùng cần rửa kỹ tay và để xa tầm tay trẻ em. 
• Testosterone dạng viên: Duy trì uống đều đặn 2 lần/ngày sau bữa ăn để bổ sung lượng testosterone cần thiết. Tuy nhiên, không phù hợp với người thừa canxi, chức năng gen kém, mắc bệnh tim hoặc thận nghiêm trọng.
• Tiêm Testosterone: Phương pháp này giúp bổ sung nhanh testosterone trực tiếp vào máu. Chính vì vậy, người bệnh cần cân nhắc cẩn thận về nồng độ và thời gian tiêm thuốc.

Các biện pháp hữu ích làm chậm quá trình mãn dục nam

Nam giới hoàn toàn có thể phòng ngừa, hạn chế tình trạng suy giảm testosterone và làm chậm quá trình mãn dục nam. Để làm được điều này, nam giới cần chế độ ăn uống hợp lý, duy trì lối sống lành mạnh, nhằm tăng cường và duy trì ổn định quá trình sản xuất nội tiết tố nam trong cơ thể.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý 

Dù ở độ tuổi nào, nam giới cũng nên xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý và đầy đầy đủ dinh dưỡng. Việc này giúp cơ thể khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng và hoạt động của các cơ quan sinh dục tốt hơn. Thêm vào đó, để duy trì nồng độ testosterone trong máu và phòng ngừa mãn dục thì nam giới không thể bỏ qua các loại thực như: 

• Cá hồi, cá mòi, cá ngừ…
• Sữa giàu vitamin D nhưng ít chất béo, có thể chọn sữa tách béo hoặc sữa ít béo.
• Các loại hải sản chứa nhiều kẽm và chất khoáng tốt như ngao, hàu, nghêu,...
• Lòng đỏ trứng cung cấp cholesterol tự nhiên và vitamin D.
• Các loại ngũ cốc, các loại đậu, chuối và các loại hoa quả tươi.
• Thịt bò.

Ngoài ra, nam giới nên ưu tiên lựa chọn các thực phẩm tự nhiên và chế biến tươi sống trong thực đơn hằng ngày. Hạn chế sử dụng các loại đồ ăn đóng hộp nhiều chất bảo quản và tránh uống rượu bia, hút thuốc lá và dùng các chất kích thích.

Duy trì lối sống lành mạnh

Đây chính là một trong những “câu thần chú” giúp nam giới có một sức khỏe tốt, đồng thời đẩy lùi quá trình mãn dục.

• Căn bằng giữa công việc và cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, có chế độ nghỉ ngơi hợp lý.
• Tránh tình trạng thần kinh căng thẳng kéo dài, có biện pháp giải tỏa stress, thư giãn tinh thần lành mạnh.
• Tăng cường vận động, luyện tập thể dục thể thao đều đặn vừa tăng cường quá trình sản sinh hormone, vừa cải thiện tinh thần, giúp cơ thể khỏe mạnh.

Tập luyện thể thao giúp phòng ngừa suy giảm sinh lý ở nam giới

Tăng cường sản sinh testosterone nội sinh

Có thể điều trị mãn dục nam bằng phương pháp bổ sung testosterone, tuy nhiên liệu pháp này có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nam giới nên ưu tiên cải thiện khả năng sản sinh testosterone tự nhiên trong cơ thế thay vì lệ thuộc vào testosterone bổ sung từ bên ngoài.

Phái mạnh có thể tăng cường bổ sung kẽm, vitamin D và các khoáng chất tự nhiên để giúp tăng cường sản sinh testosterone và cải thiện các vấn đề sức khỏe tình dục như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm,...

Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng thời kỳ mãn dục nam sẽ kéo dài đến cuối đời, ảnh hưởng nhiều chất lượng cuộc sống và sức khỏe tình dục của phái mạnh. Chính vì chủ động phòng ngừa và đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, tư vấn hướng điều trị hiệu quả khi có dấu hiệu suy giảm sinh lý là điều vô cùng quan trọng. Bệnh viện Đa khoa Phương Đông là một trong những địa chỉ thăm khám, điều trị các bệnh lý nam khoa uy tín nhất tại miền Bắc, quý khách hàng có nhu cầu đặt lịch vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900 1806.