Hăm tã là bệnh ngoài da thường gặp ở trẻ sơ sinh do mặc tã quá lâu. Đây không phải là bệnh khó chữa cũng không gây nguy hiểm cho trẻ nhỏ nhưng khiến vùng da bị tổn thương trở nên sưng đỏ, đau rát nên trẻ cảm thấy khó chịu, quấy khóc. Nhiều bậc phụ huynh có tâm lý chủ quan không xử lý khi bệnh mới hình thành hoặc không hiểu rõ cách trị hăm cho bé khiến các triệu chứng kéo dài dẫn đến tình trạng bé cảm thấy khó chịu, đau, khó có được giấc ngủ ngon, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ trong những năm đầu đời.
Vậy mẹ cần trị hăm tã cho bé như thế nào mới đúng để khắc phục nhanh vấn đề và giúp bé luôn cảm thấy dễ chịu và thoải mái? Dưới đây là một số cách trị hăm cho trẻ sơ sinh tại nhà bằng các loại thảo dược tự nhiên mà các mẹ có thể tham khảo.
Hăm tã là như thế nào?
Hăm tã là hiện tượng vùng da mặc tã của trẻ sơ sinh bị phát ban nên còn được gọi là bệnh phát ban tã hay viêm da tã lót. Vùng da bé bị hăm tã sẽ ửng đỏ, sáng bóng và khiến trẻ cảm thấy khó chịu. Bệnh xảy ra thường là do tã bị ướt không được thay thường xuyên hoặc do da bị cọ xát nhiều.
Đối tượng thường mắc bệnh này là trẻ nhỏ từ 8 đến 12 tháng tuổi bởi lúc này trẻ đã bước vào giai đoạn ăn dặm, chế độ ăn thay đổi linh hoạt khiến cho thành phần hóa học trong nước tiểu và phân cũng thay đổi theo.
Các cấp độ khi trẻ bị hăm tã
Nguyên nhân nào gây hăm tã cho bé
Hăm tã là tình trạng rất thường gặp ở vùng bẹn, mông của trẻ làm da bị ửng đỏ và đau, rát. Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị hăm tã nhưng phổ biến nhất là do nước tiểu, phân của bé đọng lại quá lâu hoặc cũng có thể là do mẹ chưa lau khô da bé, để da bé vẫn còn ẩm ướt mà đã mặc tã cho bé. Ngoài ra, trẻ sơ sinh bị hăm tã còn do một số nguyên nhân khác như:
- Da trẻ bị mẫn cảm, dị ứng với chất liệu làm tã hoặc với các hóa chất dùng tạo mùi thơm cho tã giấy. Ngoài ra, cũng có nhiều trẻ da nhạy cảm cũng bị dị ứng với giấy ướt mẹ dùng để lau, làm vệ sinh cho bé.
- Trẻ bị hăm tã là do nhiễm trùng hay nhiễm nấm. Vi khuẩn ký sinh hay nấm thường có ở trên da nhưng không gây hại. Tuy nhiên khi da bị ẩm ướt, bị bẩn do phân hay nước tiểu của bé thì đây là điều kiện thuận lợi cho nấm và vi khuẩn dễ dàng phát triển, gây bệnh trên da.
- Trẻ sơ sinh là đối tượng có làn da mỏng manh, yếu ớt và khá nhạy cảm với mọi chất liệu từ tã, quần áo, chăn gối… Do vậy nếu mẹ dùng tã lót với chất liệu thô ráp, không được đảm bảo an toàn, mềm mịn với làn da của trẻ nhỏ hay quấn tã quá chặt đều có thể dẫn đến hăm tã.
- Ngoài ra, hóa chất có trong xà phòng, bột giặt và chất làm mềm vải đều có thể ảnh hưởng đến làn da nhạy cảm của trẻ sơ sinh. Các chuyên gia cho biết có một số loại nước thơm, xà phòng, nước xả vải cũng có thể gây kích ứng cho da trẻ nhỏ.
Dấu hiệu nhận biết bé bị hăm tã
Dấu hiệu trẻ bị hăm tã là vùng da quấn tã bị sưng đỏ, đau rát
Khi trẻ sơ sinh bị hăm tã, mẹ có thể dễ dàng nhận biết bằng mắt thường thông qua các dấu hiệu sau:
- Trẻ tỏ ra khó chịu, giấc ngủ của trẻ không kéo dài như thường ngày hay trẻ ngủ không thẳng giấc. Lúc đi ngoài trẻ thấy đau, quấy khóc nhiều, chán ăn, bỏ ăn dẫn đến sụt cân.
- Vùng da quanh bộ phận sinh dục hay vùng da quấn tã bị sưng đỏ, nổi các nốt mẩn đỏ kèm theo mùi khai, kéo dài từ hậu môn sau đó lan nhanh đến mông và đùi.
- Ở những trường hợp trẻ bị hăm tã nặng, da có thể xuất hiện nhiều vết sưng, có mủ gây lở loét, chảy nước, chảy máu trên da.
Cần làm gì khi nhận thấy bé bị hăm
Khi trẻ bị hăm mẹ có thể sử dụng một số sản phẩm dạng bôi như phấn rôm, kem bôi
Vì trẻ sơ sinh có làn da mỏng manh, dễ bị tổn thương, dễ bị nhiễm trùng nên nếu như cách trị hăm tã của mẹ không đúng cách sẽ gây ra hậu quả khó lường. Khi trị hăm cho bé, mẹ cần lưu ý những điều sau:
- Khi trẻ bị hăm mẹ có thể sử dụng một số sản phẩm dạng bôi như phấn rôm, kem bôi hay thuốc mỡ. Các sản phẩm này đều có tác dụng xoa dịu làn da của trẻ hoặc tạo ra một hàng rào bảo vệ những tổn thương tránh bị nhiễm trùng.
- Sau khi làm sạch vùng da bị tổn thương, mẹ có thể dùng oxit kẽm hoặc calamine lotion để bôi lên vết thương cho trẻ.
- Khi sử dụng phấn rôm cho trẻ sơ sinh, mẹ nên để tránh xa khuôn mặt bé bởi bột talc trong phấn rôm có thể gây ra các bệnh lý về đường hô hấp ở trẻ nhỏ.
- Thuốc dạng kem có chứa thành phần hydrocortisone nếu sử dụng kéo dài hoặc bôi không đúng vị trí bị tổn thương có thể gây nguy hiểm cho da trẻ sơ sinh nên trước khi sử dụng các loại thuốc này mẹ nên xin tư vấn từ bác sĩ.
Một số cách trị hăm cho bé
Cách trị hăm cho bé bằng dầu dừa
Dầu dừa là cách trị hăm hiệu quả cho bé
Dầu dừa là loại “kem bôi tự nhiên” kháng khuẩn giúp trị hăm cho bé rất phổ biến.
Để trị hăm cho bé bằng dầu dừa, mẹ chỉ cần thoa một lớp mỏng lên vùng da ửng đỏ nhằm cấp ẩm, làm mềm và xoa dịu làn da. Trước khi thoa, mẹ hãy nhớ sát khuẩn tay sạch sẽ và chỉ dùng dầu dừa nguyên chất, rõ nguồn gốc để đem lại hiệu quả tốt nhất nhé.
Trị hăm cho bé bằng sữa mẹ
Ít ai biết trong sữa mẹ có chứa nhiều kháng sinh tự nhiên, giúp làm sạch da, diệt khuẩn, giúp trị hăm cho bé vừa hiệu quả lại vừa không tốn kém. Để trị hăm cho bé bằng sữa mẹ, bậc phụ huynh chỉ cần nhỏ vài giọt sữa mẹ lên vùng da bị hăm, sau đó để khô tự nhiên rồi mới cho bé mặc tã mới.
Dùng giấm trị hăm cho bé
Do nước tiểu có tính kiềm nên khi da bé tiếp xúc với nước tiểu trong thời gian dài mà không được vệ sinh và thay tã mới sẽ dễ khiến trẻ bị hăm, phát ban. Dùng giấm có thể trung hòa và cân bằng lại độ pH cho da.
Để khắc phục tình trạng này, mẹ có thể cho nửa chén giấm vào nửa xô nước và ngâm tã vải của bé. Hoặc, mẹ có thể pha một thìa cà phê giấm trắng vào nước rồi dùng dung dịch này để lau vùng hăm cho bé khi thay tã.
Trị hăm bằng bột yến mạch
Cách trị hăm cho trẻ sơ sinh tại nhà bằng bột yến mạch
Yến mạch rất giàu hàm lượng protein nên vừa giúp làm dịu vừa bảo vệ hàng rào tự nhiên của da. Bên cạnh đó, trong yến mạch còn chứa hợp chất saponin, có chức năng loại bỏ bụi bẩn và dầu từ các lỗ chân lông.
Với cách chữa hăm cho bé này, mẹ hãy lấy một muỗng canh yến mạch khô cho vào nước tắm và cho bé ngâm từ 10-15 phút rồi tắm lại cho bé. Trong trường hợp triệu chứng của trẻ nghiêm trọng, hãy cho trẻ tắm bằng bột yến mạch 2 lần/ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
Trị hăm tã bằng nha đam
Trị hăm tã cho bé bằng nha đam
Đặc tính của nha đam (lô hội) là chống viêm, không chỉ vậy lô hội còn rất giàu vitamin E, nên đây là một “loại kem bôi” có công dụng rất tốt trong việc điều trị hăm cho bé.
Mẹ chỉ cần dùng phần nhớt của lá lô hội thoa lên vùng da bị hăm sau đó để khô tự nhiên rồi mới quấn hoặc mặc tã cho bé. Mẹ cần chọn mua lá lô hội sạch tự nhiên, không có hóa chất bảo vệ thực vật để tránh làm tổn thương da bé.
Tinh dầu tràm trị hăm cho bé
Dầu tràm trà nổi bật với đặc tính là kháng khuẩn và khử trùng nên khi sử dụng tinh dầu để điều trị hăm cho bé thì rất hiệu quả.
Mẹ có thể dùng 3 giọt tinh dầu tràm trà pha với dầu nền rồi thoa nhẹ nhàng lên vùng da bị hăm của bé. Sau vài ngày, mẹ sẽ thấy vùng da ửng đỏ do hăm của bé giảm rất đáng kể đấy.
Một số lưu ý khi trị hăm tã cho bé
Hăm tã là biểu hiện thường gặp ở trẻ sơ sinh và việc điều trị không quá khó. Nhưng nếu không điều trị và chăm sóc hăm cho bé đúng cách thì có thể khiến bệnh càng trầm trọng hơn. Do đó, để tránh tình trạng này các bậc phụ huynh cần lưu ý một số điều sau:
- Khi thấy con có dấu hiệu hăm tã, mẹ không nên vội vàng sử dụng phấn rôm, bột ngô để điều trị. Bởi, những loại bột phấn này có thể làm chậm quá trình chữa lành bệnh, làn da nhạy cảm của bé bị kích ứng.
- Không dùng các sản phẩm có mùi thơm để lau rửa cho bé như xà phòng, sữa tắm... bởi mùi hương từ các sản phẩm này có thể gây kích ứng, khiến các triệu chứng hăm trở nên tồi tệ hơn.
- Không dùng khăn giấy ướt có chứa propylene glycol để làm sạch da vì nó dễ gây kích ứng và lây lan vi khuẩn.
- Không tự ý dùng kem bôi trị nấm men cho người lớn để thoa cho bé. Trước khi trị hăm cho bé với bất cứ loại thuốc nào, mẹ cũng cần phải ý kiến bác sĩ.
Phương pháp phòng ngừa hăm tã cho bé
Hăm tã không phải là căn bệnh nguy hiểm tới tính mạng của trẻ nhỏ nhưng lại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần của bé, khiến bé cảm thấy đau đớn, khó chịu, bỏ ăn, ngủ không ngon giấc. Vì thế, để giúp bé giảm nguy cơ gặp vấn đề này, cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau:
Thường xuyên thay tã cho bé
Mẹ nên kiểm tra, thay tã bỉm cho trẻ sau 1 - 2 tiếng
Các chuyên gia khuyên cha mẹ cứ 1 - 2 tiếng kiểm tra và thay tã thường xuyên cho trẻ. Đây là cách để phòng ngừa và điều trị hăm cho trẻ. Nguyên nhân là do khi nước tiểu và phân được thải ra ngoài, vi khuẩn sẽ phát triển số lượng lớn một cách nhanh chóng. Nếu để da bé tiếp xúc với chất bẩn trong thời gian dài sẽ dễ gây hăm tã, viêm da tã lót.
Sử dụng nước ấm để vệ sinh cho bé
Khi vệ sinh vùng mặc tã hay các vùng da xung quanh đó cho bé, mẹ chỉ nên sử dụng nước ấm và dùng khăn lau nhẹ nhàng để tránh da trẻ bị kích ứng. Nếu bé quá bẩn, mẹ có thể dùng thêm ít xà phòng không có mùi hương, không gây kích ứng. Sau khi vệ sinh sạch sẽ cho bé, mẹ nên để vùng kín thật khô thoáng rồi mới đóng bỉm cho bé.
Bỏ bỉm/tã cho bé trong một khoảng thời gian trong ngày
Mẹ nên để trẻ “thả rông” một khoảng thời gian trong ngày thay vì cho bé mang tã suốt cả ngày
Để tránh tình trạng hăm tã ở trẻ sơ sinh, các chuyên gia khuyên mẹ nên để trẻ “thả rông” một khoảng thời gian trong ngày thay vì cho bé mang tã suốt cả ngày. Điều này vừa giúp bé bớt khó chịu do tã cọ xát vào vùng da bị đau rát, vừa giúp cho vùng da mặc tã của bé trở nên khô thoáng, thoải mái. Nếu cha mẹ sợ bé tè ướt giường thì có thể dùng miếng lót chống thấm nước lên giường trước khi cho bé nằm lên.
Tìm hiểu và lựa chọn loại tã bỉm phù hợp với da bé
Nếu như trẻ đã có tình trạng bị hăm tã, mẹ nên thay một loại tã bỉm khác cho bé bởi rất có thể loại tã mà bé đang sử dụng có chứa mùi hương hay dễ bị tràn, dễ gây kích ứng cho những trẻ có làn da nhạy cảm.
Khi chọn tã bỉm cho bé, mẹ nên mua những loại có kích cỡ phù hợp với độ tuổi, cân nặng của trẻ, tránh mua bỉm quá rộng hay quá chật sẽ khiến bé cảm thấy khó chịu, bí bách dẫn đến hiện tượng hăm tã.
Lựa chọn và sử dụng sản phẩm kem chống hăm
Để phòng ngừa và trị hăm hiệu quả cho bé, nhiều phụ huynh thường nghĩ ngay đến kem chống hăm tã. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại kem chống hăm cho bé, mỗi loại lại có những thành phần khác nhau. Đa số, các loại kem chống hăm đều có chứa oxit kẽm với các thành phần dược liệu từ tự nhiên để làm dịu da. Nếu tình trạng hăm tã ở trẻ sơ sinh diễn ra thường xuyên, mẹ nên cân nhắc đến việc sử dụng các sản phẩm này để phòng bệnh hăm tã cho bé.
Khi nào mẹ cần cho bé đi khám bác sĩ?
Khoa Nhi tại bệnh viện Đa khoa Phương Đông là địa chỉ uy tín khám chữa các bệnh về da liễu cho trẻ nhỏ
Trẻ sơ sinh bị hăm tã sẽ rất khó chịu bởi các vết sưng tấy lở loét trên da khiến trẻ ngủ không ngon giấc. Nếu áp dụng các mẹo trị hăm cho bé bằng thảo dược tự nhiên mà bệnh không khỏi và xuất hiện những dấu hiệu bất thường, cha mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám:
- Các tổn thương trên da trở nên nặng hơn hoặc không đáp ứng với điều trị trong 2 - 3 ngày.
- Trẻ bị sốt, không hiếu động, vui vẻ, nghịch ngợm như bình thường
- Ở vùng da bị hăm xuất hiện các nốt mụn mủ màu vàng hoặc rỉ dịch vàng, vùng tổn thương có vẻ sưng nề. Đây là tình trạng bị nhiễm trùng do vi khuẩn nên cần dùng kháng sinh điều trị cho trẻ.
- Nếu vùng da bị hăm đỏ sưng có kèm vảy trắng, xuất hiện các nốt sần đỏ hay đỏ da kéo dài ở các nếp gấp của bé thì có thể đây là triệu chứng của nhiễm nấm men.
Cha mẹ có thể đưa con đến bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được tư vấn và thăm khám. Vì đây là lĩnh vực mũi nhọn của bệnh viện, khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao. Để được thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa Nhi giàu kinh nghiệm tại Phương Đông, Quý khách vui lòng bấm số hotline 1900 1806 để được tư vấn và đặt lịch trực tiếp.