Ngôi thai ngang: Mẹ cần biết gì để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé?

Ngôi thai ngang là gì?

Ngôi thai ngang còn được gọi là ngôi xiên hay ngôi vai. Đây là tình trạng thai nhi nằm ngang trong bụng mà không nằm theo trục dọc. Có trường hợp bé nằm xiên, đầu phía hố chậu và mông phía hạ sườn. 

Ở thai ngôi ngang, đầu bé có thể nằm bên trái bụng mẹ và mông nằm bên phải, hoặc ngược lại. Lưng, mạng sườn, bụng,... nằm đối diện với kênh sinh, chắn cổ tử cung hoặc một bên vai hướng vào kênh sinh. 

Một số ngôi thường gặp ở ngôi thai ngang: 

• Ngôi vai trái: Vai trái của thai nhi nằm đối diện với kênh sinh. Ở tư thế này có thể dẫn đến tình trạng sa dây rốn, khiến thai nhi không được cung cấp đầy đủ máu và canxi, có thể dẫn đến tử vong. 
• Ngôi vai phải: Vai phải của thai nhi nằm đối diện với kênh sinh.
• Ngôi ngang: Thai nhi nằm ngang trong tử cung của mẹ, không có vai nào hướng về kênh sinh. Ở tư thế này, chắc chắn mẹ không thể sinh thường do thai nhi không có cách nào đi vào kênh sinh.

Ngôi xiên hay ngôi vai là một loại ngôi hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 1% trong các dạng ngôi thai. Hầu hết, khi thai nằm ngang sẽ chờ đủ tháng và mổ chủ động lấy thai. 

Ngôi thai nằm ngang là trường hợp khá hiếm gặp

Nguyên nhân dẫn đến ngôi thai ngang

Thai ngôi ngang là ngôi thai bất thường, có thể ảnh hưởng xấu đến mẹ và bé. Một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là: 

• Mẹ có cấu trúc khung xương chậu bất thường. 
• Thai phụ mang đa thai nên buồng tử cung không đủ chỗ để thai di chuyển về ngôi thai thuận. 
• Mẹ bầu bị thiểu ối hoặc đa ối. 
• Tử cung của thai phụ có hình dạng bất thường hoặc có sự phát triển bất thường (u xơ tử cung). Việc tử cung có hình dạng bất thường có thể khiến thai nhi không thể di chuyển vào ngôi thai đầu. 
• Bị nhau tiền đạo. 

Thực tế, thai nhi nằm ngang trong bụng mẹ khá hiếm gặp. Theo ước tính, 500 bé thì có 1 bé nằm ngang ở những tuần cuối thai kỳ. Ngoài ra, trong những trường hợp ngôi thai bất thường chỉ có 20% là ngôi xiên hay ngôi vai. 

Mặc dù vậy, nếu ở tuần thứ 32 được chẩn đoán thai nhi nằm ngang thì mẹ bầu cũng không nên quá lo lắng. Vì thời điểm này chưa cận kề ngày dự sinh, do đó có thể bé vẫn đang trong quá trình quay đầu để sẵn sàng chào đời. 

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng ngôi thai ngang bất thường

Cách xác định thai ngôi ngang

Để xác định thai nhi có đang nằm ngang hay không, mẹ bầu nên đi khám để được chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ xác định vị trí của bé bằng cách sờ bụng hoặc siêu âm. Thông thường, khi bước vào giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ, bác sĩ sẽ chú ý kiểm tra vị trí của bé ở mỗi lần khám thai. 

Ngoài ra, mẹ bầu cũng có thể nhận biết xem bé có đang nằm ngang hay không bằng một số cách như: 

• Sờ bụng: Nếu sờ thấy hai khối cứng (đầu và mông của thai nhi) ở hai bên bụng thì có khả năng bé đang nằm ngang. 
• Qua cử động của thai nhi: Nếu mẹ thấy bé đạp ở hai bên bụng trái và phải thì cũng có thể là ngôi xiên hay ngôi vai. 

Nếu tử cung rộng và bè sang ngang bất thường thì có thể là dấu hiệu của ngôi thai ngang. 

Mẹ bầu bị ngôi thai ngang có sao không?

Khi chẩn đoán ngôi thai ngang, phần lớn mẹ sẽ đặt ra câu hỏi ngôi thai ngang có sao không, thai ngôi ngang có nguy hiểm hay không. Theo các bác sĩ chuyên khoa cho biết, ngôi xiên hay ngôi vai có thể gây nguy hiểm cho mẹ và bé. 

Do thai nhi nằm ngang nên chắn tử cung khiến không thể lọt qua kênh sinh. Điều này sẽ khiến mẹ khó khăn hơn khi sinh nở, không thể sinh thường. Nếu sinh thường khi thai ngôi ngang, vai của bé vào xương chậu trước phần đầu, nó có thể làm cho bé bị thương, thậm chí tử vong do ngạt thở trước khi chào đời. 

Ngoài ra, áp lực của tử cung không đều nên ở ngôi thai này dễ khiến màng thai rách sớm và sa dây rốn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm như suy thai, thai chết lưu hoặc vỡ tử cung. Do đó, nếu được chẩn đoán ngôi xiên hay ngôi vai ở cuối thai kỳ, mẹ nên theo dõi cẩn thận và chủ động sinh mổ khi thai đủ tháng để tránh biến chứng nguy hiểm. 

Ngôi thai ngang có thể gây ra rách màng thai sớm

Xem thêm:

• Ngôi thai ngược là gì? Dấu hiệu thai nhi quay đầu ngôi ngược
  
• Thai ngôi mông là gì? Thai ngôi mông có sinh thường được không?
  

Thai ngôi ngang thì phải làm sao?

Nếu được chẩn đoán ngôi xiên hay ngôi vai, mẹ bầu nên bình tĩnh và tuân thủ theo những chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Không nên quá lo lắng, căng thẳng vì có thể sinh mổ để đảm bảo sự an toàn cho bé. Ngoài ra, thai phụ nên theo dõi tích cực ở giai đoạn tam cá nguyệt thứ 3 và nghỉ ngơi ở tháng cuối thai kỳ để tránh vỡ ối non gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé. 

Cách xử lý thai ngôi ngang để không ảnh hưởng đến mẹ và bé

Để đảm bảo an toàn cho thai phụ và thai nhi, bác sĩ cần thăm khám và xác định chính xác tình trạng ngôi thai nằm ngang. Cách xử lý ngôi thai thường được áp dụng để không gây ảnh hưởng đến mẹ và bé, bao gồm: 

• Với ngôi thai này, không thể sinh thường mà chỉ có thể sinh mổ. Ngoài ra, nếu không được phát hiện và chẩn đoán sớm có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm
• Bác sĩ có thể áp dụng phương pháp nội xoay thai. Phương pháp này sẽ được thực hiện khi tử cung mở, tử cung không có sẹo mổ cũ. Thủ thuật này thực hiện bằng cách cho tay vào buồng tử cung và xoay ngôi ngang thành ngôi mông. Tuy nhiên, việc sinh thường sau khi xoay ngôi vẫn rất khó khăn. Chính vì vậy, sinh mổ vẫn là phương pháp phù hợp và an toàn nhất cho mẹ và bé. 

Cần chú ý theo dõi và chủ động sinh mổ khi đủ tháng 

Ngôi thai ngang là một trong những ngôi thai bất thường khá hiếm gặp. Tuy nhiên, đây là trường hợp ngôi thai có thể gây nguy hiểm đến cho mẹ và bé. Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn cho em bé chào đời, bác sĩ sẽ chỉ định sinh mổ lấy thai khi thai nhi đủ tháng. Mẹ bầu cũng nên chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe trong những tháng cuối thai kỳ để tránh những biến chứng xấu. 

Hy vọng qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, mẹ bầu đã có thêm thông tin hữu ích về tình trạng ngôi thai ngang. Với mỗi ngôi thai bất thường đều có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Do đó, việc theo dõi tư thế của thai nhi trong suốt thai kỳ là rất quan trọng. Mọi thắc mắc, quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline 1900 1806 của Phương Đông để được hỗ trợ.