Nhức đầu do viêm xoang: Triệu chứng, cách điều trị và biện pháp phòng ngừa

1. Nhức đầu do viêm xoang là gì?

Viêm xoang có tình trạng đau đầu thường xảy ra khi các hốc xoang ở xương sọ bị tắc nghẽn làm tăng tiết dịch khiến tăng áp lực gây ảnh hướng đến vùng đầu. Cơn đau có thể ở một hoặc cả hai bên đầu, tuỳ thuộc vào tình trạng viêm và tắc nghẽn. 

Cơn đau đầu do viêm xoang là triệu chứng khá đặc trưng, người bệnh sẽ có cảm giác nặng, tức do áp lực từ dịch ở các hốc xoang ảnh hưởng đến dây thần kinh. Nếu viêm xoang sàng trước, các cơn đau tập trung ở vùng má, trán và thái dương. Đối với viêm xoang sàng sau, cơn đau chủ yếu ở vùng đỉnh đầu, sau gáy và kéo dài trong vài giờ. 

Nhức đầu do viêm xoang thường xảy ra khi hốc xoang bị tắc nghẽn

Nếu người bệnh có những triệu chứng kèm theo điển hình viêm xoang như: sốt, sưng mặt, dịch mũi chảy nhiều,... cần được thăm khám để chẩn đoán chính xác. Bác sĩ ngoài khám lâm sàng, có thể yêu cầu chụp X-quang, chụp CT hoặc MRI hệ thống các hốc xoang. 

Nhận biết sớm nhức đầu do viêm xoang giúp việc điều trị đạt hiệu quả cao hơn. Vì trên thực tế, tình trạng đau đầu này rất hay nhầm lẫn với các cơn đau nửa đầu nên các thuốc đau nửa đầu không đem lại hiệu quả. Đối với đau đầu do viêm xoang, tình trạng đau đầu còn kèm các triệu chứng khác như chóng mặt, buồn nôn,...

2. Triệu chứng của viêm xoang gây nhức đầu

Viêm xoang có gây ra nhức đầu hay không? Tình trạng đau đầu có giống nhau không? Thực tế, viêm xoang cấp có một số biểu hiện đặc trưng tương đối dễ nhận biết như: 

• Đau đầu: Đây là triệu chứng chính, đau đầu khiến người bệnh viêm xoang có cảm giác rất khó chịu. Đối với các đợt viêm xoang cấp tính, người bệnh thường có cảm giác nặng, đặc biệt là vị trí xoang mũi (vùng trên 2 má, trám bà xung quanh mắt). Trong một vài trường hợp, người bệnh còn có cảm giác nặng ở vùng sau đầu. 
• Sốt: Thường có tình trạng sốt nhẹ đối với người bệnh viêm xoang cấp. Triệu chứng có thể tăng và kèm ớn lạnh khi có tình trạng nhiễm trùng. 
• Nghẹt mũi, chảy nước mũi liên tục: Đây là một trong những biểu hiện đặc trưng của viêm xoang. 
• Hắt hơi nhiều, đỏ mắt, ngứa họng: Đây có thể là viêm xoang do dị ứng. 
• Một số biểu hiện khác: Viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản,...

Khi viêm xoang chuyển sang mạn tính, nhức đầu do viêm xoang có thể giống với vài bệnh lý đau đầu khác như: đau đầu căng cơ, đau đầu migraine,... Đôi khi, bác sĩ yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm để xác định chính xác nguyên nhân đau đầu có phải do viêm xoang hay không. 

Đau đầu do viêm xoang khiến người bệnh cảm giác khó chịu

3. Nguyên nhân gây ra nhức đầu do viêm xoang

Có một số nguyên nhân gây ra chứng nhức đầu do viêm xoang. Các nhóm nguyên nhân bao gồm: 

• Nhiễm trùng: Đây là tình trạng cơ thể bị các vi sinh vật xâm nhập vào và kích thích hệ miễn dịch chống nhiễm trùng của cơ thể. Các vi sinh vật này có thể là vi khuẩn, vi nấm, các loại siêu vi.
• Dị ứng (viêm mũi dị ứng): Là tình trạng xoang mũi bị viêm khi các tác nhân tác động. Một số tác nhân có thể gây dị ứng điển hình như: Phấn hoa, khói bụi, lông động vật, nước hoa,... Chính vì sự đa dạng của yếu tố tác động nên người bệnh cần chủ động phòng tránh về sau. 
• Bất thường cấu trúc giải phẫu mũi xoang: Nhóm bệnh này thường gây tắc hẹp hệ thống xoang mũi lâu dài. Các bệnh lý cấu trúc như vách ngăn mũi lệch, polyp mũi hay u ở vùng mũi xoang… cần được giải quyết bằng phẫu thuật.

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ dưới đây cũng khiến cơ thể dễ “khởi phát” viêm xoang gây nhức đầu:

• Hệ miễn dịch yếu, thường do dung nạp không đủ dinh dưỡng hoặc điều trị bằng thuốc.
• Đã và đang mắc một loại dị ứng với tác nhân nào đó.
• Dễ bị cảm cúm theo mùa.
• Thường xuyên hít phải khói thuốc lá và khí thải độc hại.
• Lạm dụng các chất xịt mũi, đặc biệt là corticosteroid.
• Tình trạng vách ngăn lệch dù nhẹ vẫn góp phần làm hẹp đường dẫn lưu của xoang.

Tình trạng viêm xoang nhức đầu có thể do vi khuẩn, vi nấm và các loại vi gây ra

4. Phương pháp điều trị viêm xoang nhức đầu

Tình trạng viêm xoang khiến đầu đau nhức là triệu chứng khó chịu mà rất nhiều người bệnh gặp phải. Nếu chỉ do nhiễm trùng xoang thông thường thì không cần những phương pháp chữa trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu tình trạng đau đầu kèm theo sốt, nhiễm trùng, cơn đau ngày một tăng thì người bệnh nên thực hiện những biện pháp giúp giảm tình trạng bệnh như: 

Biện pháp giảm viêm xoang và nhức đầu

Để giảm tình trạng nhức đầu do viêm xoang, người bệnh nên thực hiện vệ sinh đường mũi họng bằng nước mũi sinh lý đúng cách hoặc tăng độ ẩm trong môi trường xung quanh sẽ đem lại hiệu quả. Bằng cách này sẽ giúp giảm viêm, giảm tiết dịch và giúp chất nhầy dễ dàng được loại bỏ ra ngoài. 

Người bệnh có thể áp dụng những phương pháp khác như: xông hơi, chườm khăn ấm lên mặt,... cũng có giúp khắc phục viêm xoang gây đau đầu. 

Ngoài ra, dịch viêm tắc nghẽn ở mũi, khi xì mũi nên ấn nhẹ vào sống mũi, cơn đau sẽ giảm và chất nhầy cũng dễ được loại bỏ ra ngoài hơn. 

Giảm đau bằng thuốc không kê đơn

Một số loại thuốc giảm đau không kê đơn có thể chấm dứt tình trạng nhức đầu do viêm xoang như paracetamol và ibuprofen. Những loại thuốc này còn giảm các triệu chứng viêm xoang gây khó chịu khác như đau hàm, sốt,...

Ngoài thuốc dạng uống, người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc thông mũi như oxymetazolin hoặc pseudoephedrine. Sau khi sử dụng, các triệu chứng nghẹt mũi, đau nhức sẽ giảm đáng kể. Tuy nhiên chúng là chỉ là thuốc điều trị triệu chứng. 

Những loại thuốc giảm đau chỉ có tác dụng khắc phục triệu chứng tạm thời, nếu viêm xoang tiếp tục tái diễn mà không can thiệp điều trị triệt để, các cơn đau đầu sẽ kéo dài và ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị thay vì lạm dụng thuốc giảm đau. 

Sử dụng thuốc dạng xịt để giảm triệu chứng tắc nghẽn mũi của viêm xoang

Giảm đau đầu bằng thuốc kê đơn

Nếu tình trạng nhức đầu do viêm xoang kéo dài và trở nặng, không đáp ứng với thuốc giảm đau không kê đơn, người bệnh nên đi khám để được bác sĩ kê đơn thuốc giảm đau như: Thuốc thông mũi, thuốc kháng histamin, thuốc làm loãng dịch nhầy,... Dựa vào tình trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định loại kháng sinh với liều lượng phù hợp để tránh các biến chứng nhiễm khuẩn. 

Nếu viêm xoang gây nhức đầu do dị ứng, sử dụng thuốc kháng histamin hoặc corticosteroid sẽ đem lại hiệu quả rõ rệt. 

Điều trị thay thế

Bên cạnh điều trị bằng thuốc, một số phương pháp khác cũng có thể làm giảm tình trạng nhức đầu do viêm xoang khá hiệu quả như: bấm huyệt, massage, xông hơi, dùng thảo dược,... Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ để điều trị khi điều trị những phương pháp này. Bởi vì nếu không điều trị đúng cách, đúng liều lượng sẽ khiến tình trạng nhiễm trùng xoang trở nên nghiêm trọng và gây đau đầu nặng hơn. 

Massage sẽ giúp giảm tình trạng nhức đầu do viêm xoang khá hiệu quả

Điều trị viêm xoang bằng phẫu thuật

Hầu hết bệnh nhân bị viêm xoang mạn tính đều gặp những cơn đau đầu thường xuyên và kéo dài, có thể liên quan đến sự bất thường về cấu trúc mũi, xoang thì phương pháp điều trị bằng phẫu thuật là phù hợp nhất. Sau khi thực hiện phẫu thuật, các bất thường về cấu trúc mũi xoang hoặc khối u sẽ được loại bỏ, từ đó điều trị bằng thuốc sẽ đạt hiệu quả tốt nhất. 

5. Các biện pháp phòng ngừa nhức đầu do viêm xoang

Viêm xoang là bệnh khá thường gặp theo mùa do dị ứng hoặc nhiễm trùng xoang do tác nhân gây bệnh là virus, vi khuẩn. Người từng bị viêm xoang cần điều trị tích cực theo hướng dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa bệnh tái phát cũng như ngừa cơn đau nhức đầu. 

Các biện pháp phòng ngừa viêm xoang bao gồm:

• Thay đổi lối sống lành mạnh: Tập thể dục, ăn uống khoa học để tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa nhiễm trùng xoang và đau đầu.
• Tránh tiếp xúc với dị nguyên dị ứng, các dị nguyên thường gặp như: thời tiết lạnh, phấn hoa, bụi bẩn,...
• Phẫu thuật nếu viêm xoang có liên quan đến khối u mũi xoang hay bất thường cấu trúc, đây là cách phòng ngừa hiệu quả.

Luyện tập yoga có thể ngừa những cơn đau đầu mà viêm xoang gây ra

Như vậy, nhức đầu do viêm xoang là tình trạng khá thường gặp do tắc nghẽn dịch nhầy trong xoang làm tăng áp lực lên các dây thần kinh và vùng đầu. Khi gặp phải triệu chứng này, người bệnh nên kiểm tra các dấu hiệu viêm xoang khác và đi thực hiện các phương pháp điều trị phù hợp theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Không nên chủ quan để tình trạng đau đầu viêm xoang kéo dài gây ảnh hưởng tới sức khỏe và cuộc sống.