Đường kính lưỡng đỉnh thai nhi là gì? Bảng chỉ số đo đường kính lưỡng đỉnh chuẩn Bộ Y tế

Đường kính lưỡng đỉnh là gì?

Đường kính lưỡng đỉnh tên tiếng anh là Biparietal diameter (BPD). Đây chính là đường kính mặt cắt ngang từ trán ra sau gáy của hộp sọ thai nhi.

Trong siêu âm thai, đường kính lưỡng đỉnh sẽ được áp dụng vào việc ước lượng trọng lượng thai, tính tuổi thai. Bên cạnh đó, đây cũng là một chỉ số để đánh giá tốc độ phát triển của thai nhi. Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh có thể bắt đầu đo lường thông qua hình ảnh siêu âm khi em bé trong bụng mẹ được 12 tuần tuổi.

Đường kính lưỡng đỉnh là đường kính mặt cắt ngang từ trán ra sau gáy của hộp sọ thai nhi

Chú ý: Đường kính lưỡng đỉnh hoàn toàn khác với chu vi đầu của thai nhi. Chu vi đầu là đo vòng quanh đầu của thai nhi; còn đường kính lưỡng đỉnh là đo đường kính đầu của thai nhi.

Khi nào cần đo đường kính lưỡng đỉnh

Thông thường, các bác sĩ sẽ chỉ định đo đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi bằng máy siêu âm theo tiêu chuẩn: Mặt phẳng phải cắt qua vách trong suốt, bản xương sọ phải đều và rõ nét, đồi thị và cuống đại não cân bằng, mặt phẳng cân đối qua đường giữa của sọ não. Lúc này, chỉ số đường kính lưỡng đỉnh sẽ được xác định từ vị trí mặt ngoài bản xương trên kéo dài đến mặt trong bản xương dưới.

Vậy thì khi nào chúng ta cần đo đường kính lưỡng đỉnh? Theo khuyến cáo của các chuyên gia, bác sĩ sản phụ khoa, chỉ số  này cần được đo từ khi thai nhi 12 tuần tuổi cho đến khoảng tuần thứ 20 là dừng. Nguyên nhân là do đây là thời điểm phần đầu của thai nhi đang phát triển rất nhanh, nên nếu để đến qua tuần thai thứ 20 mới đo thì độ chính xác sẽ rất thấp.

Nên đo đường kính lưỡng đỉnh từ khi thai nhi 12 tuần tuổi cho đến khoảng tuần thứ 20. Trong thời gian này, chỉ số đo được chỉ bị sai lệch trong vòng 10 đến 11 ngày. Tuy nhiên, nếu tới tận tuần thai thứ 26 trở đi chúng ta mới tiến hành đo thì chỉ số đường kính lưỡng đỉnh có khả năng sai lệch đến 3 tuần. Chính vì vậy, mẹ bầu cần tái khám theo đúng quy định của bác sĩ để không bỏ lỡ khoảng thời gian quý giá này.

Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh nói lên điều gì về sức khỏe của bé?

Nhờ chỉ số đường kính lưỡng đỉnh, mẹ bầu hoàn toàn có thể tính được tuổi thai cũng như cân nặng của thai nhi.

Đường kính lưỡng đỉnh thế nào là bình thường?

Tuần thứ 13 - 40 của thai kỳ đường kính lưỡng đỉnh rơi vào khoảng từ  21mm - 94mm. Nếu chỉ số này  nhỏ hơn mức bình thường, rất có khả năng thai nhi đang chậm phát triển. Ngược lại, nếu đường kính lưỡng đỉnh quá lớn đồng nghĩa với việc thai nhi khả năng có phần đầu lớn gây khó khăn trong việc sinh thường.

Tuần thứ 13 - 40 của thai kỳ đường kính lưỡng đỉnh rơi vào khoảng từ  21mm - 94mm

Với những chỉ số khác đều vượt so với mức thông thường và em bé có chỉ số lưỡng đỉnh lớn là kết quả của tình trạng tiểu đường thai kỳ của người mẹ. Khi thai to, để đảm bảo cho mẹ và con các bác sĩ sẽ khuyến khích mẹ sinh mổ.

Khi siêu âm bác sĩ phát hiện chỉ số đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi không nằm trong mức chuẩn, lúc này mẹ cần tiến hành thực hiện các xét nghiệm khác để chắc chắn tình trạng sức khỏe của thai nhi. Ngoài chỉ chỉ số đường kính lưỡng đỉnh, bác sĩ kết hợp với các chỉ số khác như: chu vi vòng bụng, chu vi vòng đầu, chiều dài xương đùi... để đưa ra đánh giá về mức độ phát triển của thai nhi, đặc biệt là sự phát triển của não bộ một cách chính xác.

Tính cân nặng thai nhi theo đường kính lưỡng đỉnh

Dựa vào chỉ số đường kính lưỡng đỉnh (BPD), chúng ta có thể tính cân nặng thai nhi dựa theo một trong 2 công thức sau:

Công thức 1: Trọng lượng thai nhi (gam) = [BPD (mm) – 60] x 100

Ví dụ: Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh BPD là 90mm thì thai nhi cân nặng (90 – 60) x 100 = 3kg.

Công thức 2: Trọng lượng thai nhi (gam) = 88.69 x BPD (mm) – 5062

Ví dụ: Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh BPD = 90mm, thai nhi có cân nặng: 88.69 x 90 – 5062 = 2920g.

Cách tính tuổi thai theo đường kính lưỡng đỉnh

Đường kính lưỡng đỉnh cũng cho chúng ta biết được tuổi của thai nhi theo công thức sau:

• BPD=2x => Tuổi thai= 2×4+5
• BPD=3x => Tuổi thai= 4×3+3
• BPD=4x => Tuổi thai= 2×4+2
• BPD=5x=> Tuổi thai= 4×1+1
• BPD=(6-9x)=> Tuổi thai= 4x(6-9) 

Bảng chỉ số đo đường kính lưỡng đỉnh theo tuổi thai

Sau đây là bảng “Chỉ số đường kính theo từng tuổi thai” mà bạn có thể tham khảo:

Mẹ bầu cần làm gì khi chỉ số đường kính lưỡng đỉnh bất thường?

Cần làm gì khi chỉ số đường kính lưỡng đỉnh bất thường chắc hẳn là thắc mắc của rất nhiều mẹ bầu. Theo các chuyên gia, bác sĩ sản phụ khoa, nếu chỉ số này của con bạn nằm ngoài giới hạn bình thường, trước hết chúng ta cần xét nghiệm thêm. Ví dụ, nếu số đo BPD của bé quá nhỏ thì đó có thể là dấu hiệu hạn chế sự phát triển trong tử cung. Ngược lại, nếu số đo BPD của con bạn lớn hơn mức cho phép, nó có thể báo hiệu thai phụ đã gặp phải một số vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như bệnh tiểu đường thai kỳ.

Ngoài ra, chỉ số đườỡng đỉnh thang kính lưi nhi thấp cũng có thể là một dấu hiệu để theo dõi sự phát triển đầu của bé yêu. Chứng đầu nhỏ ở thai nhi hiện nay đang là mối lo đối với những phụ nữ có thể đã tiếp xúc với vi rút Zika. Nếu như chỉ số BPD giảm hai độ lệch chuẩn tức xuống dưới mức trung bình, thì đầu bé được coi là quá phẳng và nghi ngờ có tật đầu nhỏ.

Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh thai nhi thấp có thể là dấu hiệu cho thấy thai phụ đã tiếp xúc với vi rút Zika gây nên chứng đầu nhỏ

Có thể thai phụ sẽ lo lắng nếu nhận được kết quả siêu âm cho kết quả đo chỉ số lưỡng đỉnh nằm ngoài giới hạn bình thường. Tuy nhiên, điều này có lẽ chưa hoàn toàn chính xác nếu như chúng ta mới chỉ thực hiện siêu âm 1 lần. Chỉ số này có thể sai lệ do vị trí đầu, chuyển động của thai nhi trong khi siêu âm và cả trình độ của kỹ thuật viên. Bởi vậy, mẹ bầu hãy bình tĩnh thực hiện siêu âm bổ sung cũng như các xét nghiệm khác do bác sĩ chỉ định để đưa ra chẩn đoán chính xác nhất về tình trạng sức khỏe của bé.

Làm sao để đường kính lưỡng đỉnh thai nhi phát triển bình thường

Một chế độ dinh dưỡng trong suốt thai kỳ có vai trò vô cùng quan trọng giúp trẻ có đường kính lưỡng đỉnh đạt chuẩn hay phát triển bình thường trong đó gồm có:

• Chế độ dinh dưỡng: Mẹ cần đảm bảo 4 nhóm chất cân đối: protein, chất béo, đường bột, vitamin và các khoáng chất. Ngoài ra, mẹ cần chú ý bổ sung canxi, sắt,  kẽm, các vitamin.... một cách hợp lý để thai nhi được cung cấp đầy đủ các chất cần thiết để phát triển và hoàn thiện.
• Nghỉ ngơi hợp lý: Mẹ bầu cần nghỉ ngơi đầy đủ để giảm đáng kể tình trạng stress, căng thẳng. Ngoài ra, mỗi ngày mẹ có thể tập các bài thể dục nhẹ nhàng từ 15 - 30 phút để cải thiện đáng kể tình trạng phù chân, táo bón,....
• Tiêm phòng uốn ván: Để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn khi sinh cho cả mẹ và con, tiêm phòng uốn ván là rất cần thiết. Khi thai từ 20 tuần tuổi trở lên: cần tiêm 2 mũi, mũi tiêm thứ 2 cách mũi tiêm thứ 1 tối thiểu 1 tháng và mũi tiêm thứ 2 phải tiêm trước thời điểm sinh tối thiểu là 1 tháng.
• Thăm khám định kỳ: Để theo sõi sức khỏe của mẹ và bé việc thăm khám thai định kỳ là vô cùng quan trọng. Các mốc khám thai mẹ không được quên đó là: từ tuần 11 đến 13, tuần 20 - 24, tuân 30 đến 32.

Như vậy, đường kính lưỡng đỉnh có vai trò rất quan trọng để xác định được trọng lượng thai, sự phát triển của hệ thần kinh, tuổi thai, sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, mẹ đừng bỏ qua các mốc khám thai quan trọng để cập nhật chỉ số đường kính lưỡng đỉnh để sớm phát hiện các bất thường của em bé. Mọi thắc mắc về chủ đề đường kính lưỡng đỉnh cũng như các vấn đề sức khỏe trong thai kỳ vui lòng gọi 1900 1806 để được tư vấn miễn phí.