Trẻ khiếm thính thường có quá trình học tập và nhận thức khác biệt so với trẻ bình thường. Việc thiếu đi kênh nghe khiến trẻ gặp khó khăn trong việc tiếp thu ngôn ngữ và các kiến thức xung quanh. Điều này có thể dẫn đến chậm phát triển ngôn ngữ, khó khăn trong việc đọc hiểu và suy luận. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ kịp thời, trẻ khiếm thính hoàn toàn có thể đạt được những thành công trong học tập.
Tại sao tâm lý trẻ khiếm thính lại nhạy cảm hơn bình thường?
Theo các nhà khoa học, tình trạng khiếm thính của trẻ có thể gây ra các vấn đề về trí tuệ, học tập, thể chất và giác quan. Điều này cũng là yếu tố ảnh hưởng sâu sắc đế tâm lý trẻ khiếm thính.
Mặc dù không phải tất cả nhưngnghiên cứu của Pollack cho biết khiếm thính liên quan đến các vấn đề tâm - thần kinh như:
- Không có khả năng học
- Mất hay khó phối hợp động tác. Phối hợp cơ kém khiến bé vụng về, hay té ngã, ngồi khó và gặp các vấn đề kiểm soát đầu
- Chứng loạn vận ngôn (phát âm không rõ, dù ý nghĩa và nội dung ngôn ngữ bình thường)
- Dáng người đứng không vững, cần kiểm tra tổn thương tiền đình
- Thiếu hụt thần kinh do tổn thương não như khó cầm nắm
- Rối loạn chức năng cơ toàn thân như: liệt co cứng, liệt nhão, co cứng cơ, co cứng giống múa giật, run,...
Tâm lý của trẻ khiếm thính khá nhạy cảm cần được quan tâm hơn bình thường
Một số trẻ bị khiếm thính được ghi nhận các tổn thương về mặt thần kinh và có biểu hiện bất thường như:
- Mập bất thường
- Kỹ năng vận động bị ảnh hưởng
- Khả năng nói kém, cần ra dấu hiệu, đọc ra dấu ngón tay
Dựa vào các thông tin trên, vấn đề tâm lý trẻ khiếm thính cần nhận được nhiều sự quan tâm hơn. Bạn nên đưa bé đi kiểm tra tâm lý càng sớm càng tốt để được các bác sĩ đánh giá tâm lý về tính cách, trí tuệ, kiểm tra tổn thương não, khả năng giao tiếp,...và điều trị càng sớm càng tốt.
Xem thêm: Trẻ tự kỷ chậm nói: Nguyên nhân và phương pháp dạy giao tiếp
Trẻ khiếm thính cần được đánh giá về thể trạng, khả năng ngôn ngữ và kỹ năng vận động
Khiếm thính ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ như thế nào?
Các đặc điểm tâm lý chung của trẻ khiếm thính được tổng hợp theo bài viết dưới đây:
Nhạy cảm, dễ xúc động
Tâm lý trẻ khiếm thính rất dễ bị tổn thương và nhạy cảm hơn bình thường. Điều này phần lớn đến từ thực tế bé không nghe được, khó khăn trong giao tiếp và cảm thấy mình khác biệt với những người xung quanh. Đặc biệt, nếu con trẻ hay bị bắt nạt, trêu chọc vì biểu hiện khác thường này thì còn cảm thấy dễ buồn bã, nhạy cảm và tủi thân hơn bình thường rất nhiều.
Tâm lý trẻ bị suy giảm thính lực khá mẫn cảm nên cần nhận được nhiều sự quan tâm
Tiêu cực, tự ti
Tâm lý mỏng manh, nhạy cảm quá mức cũng có thể khiến bé càng khó khăn hơn trong việc xử lý cảm xúc của chính mình, Việc không thể nói ra, không nghe được những lời động viên của người khác có thể khiến bé cảm thấy cô độc, lạc lõng, buồn bã, tủi thân.
Gặp khó khăn trong giải quyết vấn đề
Các nhà khoa học cho biết, về mặt tư duy, trả khiến thính suy nghĩ logic kém hơn những trẻ bình thường do bé phải thu nhận thông tin từ nhiều giác quan khác như thị giác, xúc giác, tư duy hình ảnh, tư duy trừu tượng, khả năng quan sát,...
Đây cũng là lý do khiến bé gặp khó khăn trong việc giải quyết vấn đề, khó khăn trong suy luận, phân tích và hành động. Hệ quả này ảnh hưởng xấu đến quá trình học tập và làm việc trong tương lai của bé.
Tâm lý trẻ khiếm thính ảnh hưởng đến cuộc sống của con trẻ ra sao?
Những bất thường về tâm lý trẻ khiếm thính cũng góp phần tạo nên những bất thường trong giao tiếp của con trẻ như:
Khó giao tiếp
Các bé bị suy giảm thính lực thường gặp khó khăn trong việc phát âm, nói khiến chúng ta khó hiểu được việc giao tiếp của bé. Nguyên nhân là bé không thể nghe được nên gặp khó khăn trong biểu đạt, ít vốn từ vựng để biểu đạt trong khi suy nghĩ vô cùng phức tạp. Thông thường, bé phải giao tiếp thông qua các giác quan khác như ngôn ngữ ký hiệu, cử chỉ,...
Việc tiếp nhận thông tin cũng mất nhiều thời gian và khó khăn hơn bình thường. Bé thường xuyên phải đoán ý, dựa vào khẩu hình miệng hay biểu cảm cơ mặt của người đối diện.
Bé có thể gặp rào cản khi giao tiếp cùng bạn bè đồng trang lứa
Tiếp thu kiến thức chậm
Khả năng ngôn ngữ và trở ngại và mặt tâm lý có thể khiến bé tiếp thu chậm hơn bạn bè cùng trang lứa. Trẻ bị khiếm thính không nghe được như bình thường nên nghe giảng rất khó khăn và gặp nhiều trở ngại trong học tập.
Theo đó, độ tuổi tốt nhất để học ngôn ngừ là 0 - 7 tuổi nhưng khiếm thính dễ khiến bé chậm nói, phát triển khả năng nghe nói và viết không đồng đều
Các biện pháp điều trị tâm lý trẻ khiếm thính
Để chấm dứt tình trạng này, bạn có thể tham khảo các biện pháp dưới đây:
Điều trị bệnh lý khiếm thính
Trẻ nên được xem xét cải thiện khả năng nghe để giải quyết nguyên nhân sâu xa gây ra các vấn đề tâm lý trẻ khiếm thính. Bé có thể được thực hiện phẫu thuật cải thiện khả năng nghe như phẫu thuật vá màng nhĩ, đặt ống thông xương chũm hay cấy ghép ốc tai điện tử.
Mặc dù phương pháp này có khả năng cải thiện khả năng nghe và không cần sử dụng thiết bị hỗ trợ bên ngoài nhưng chi phí khá cao, cần có thời gian hồi phục và dễ dẫn đến các vấn đề sức khoẻ như nhiễm trùng, chảy máu hoặc tổn thương các dây thần kinh.
Bên cạnh đó, các bác sĩ có thể chỉ định bé dùng máy trợ thính là thiết bị điện tử giúp khuêch đại âm thanh, dùng cho các trường hợp khiếm thính nhẹ cho tới trung bình. Tuy nhiên, phương pháp này không đem lại hiệu quả cao đối với các trường hợp khiếm thính nặng, điếc hoàn toàn,...
Xem thêm: Khiếm thính và điếc khác nhau như thế nào? Làm thế nào để phân biệt?
Điều trị tâm lý
Đây là một trong những phương pháp điều trị nên được cân nhắc cho trẻ em bị khiếm thính. Cha mẹ nên chủ động đưa bé đến gặp các bác sĩ tâm lý để được đánh giá và điều trị các biện pháp chăm sóc tâm lý (nếu có).
Nếu bạn muốn đang tò mò không biết nên đưa bé đi khám ở đâu thì gợi ý cho bé đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Phương Đông. Khoa Tai mũi họng và Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ tâm thần là một trong số các chuyên khoa trung tâm được chú trọng nhất của bệnh viện. Quy tụ đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm làm việc tại các Bệnh viện lớn và hệ thống thiết bị, cơ sở vật chất hiện đại chắc chắn sẽ đem lại trải nghiệm thăm khám an toàn, chính xác và hiệu quả cho mọi khách hàng ghé thăm.
Điều trị các bệnh lý tâm thần tại trung tâm Chăm sóc sức khoẻ Tinh thần Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Có thể nói, tâm lý trẻ khiếm thính khá phức tạp, bé thường phải trải qua các cảm giác như cô đơn, lo lắng, tự ti,... Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ gia đình, nhà trường và cộng đồng, trẻ hoàn toàn có thể vượt qua những thách thức và sống một cuộc sống đầy ý nghĩa.
