Trĩ tắc mạch là một trong những biến chứng cấp tính thường gặp ở người mắc bệnh trĩ, gây đau đớn dữ dội và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày. Không ít người lầm tưởng đây chỉ là tình trạng “sưng đau thông thường”, nhưng thực tế trĩ tắc mạch có thể tiến triển nặng, dẫn đến hoại tử búi trĩ nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời.
Trĩ tắc mạch là tình trạng các nốt trĩ bị tắc nghẽn lưu thông máu, gây ra sưng tấy, đau đớn và xuất huyết
Trĩ tắc mạch là một biến chứng của bệnh trĩ, xảy ra khi các tĩnh mạch trong đám rối hậu môn – trực tràng bị chèn ép hoặc vỡ, dẫn đến hình thành cục máu đông (huyết khối) bên trong búi trĩ. Sự xuất hiện của các huyết khối này làm cản trở lưu thông máu, gây tắc nghẽn mạch và kèm theo những triệu chứng điển hình như đau rát dữ dội, sưng viêm, phù nề và có thể chảy máu.
Búi trĩ tắc mạch thường quan sát được dưới dạng một khối tròn hoặc cục máu đông nổi rõ ở vùng hậu môn. Trong nhiều trường hợp, cơ thể có thể tự phá hủy và hấp thu dần các cục máu đông này, khiến triệu chứng giảm nhẹ theo thời gian. Tuy nhiên, không ít bệnh nhân vẫn gặp tình trạng đau kéo dài, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, và có nguy cơ biến chứng nếu không được can thiệp y khoa kịp thời.
Bệnh trĩ tắc mạch được phân chia dựa trên vị trí hình thành búi trĩ, gồm trĩ nội tắc mạch và trĩ ngoại tắc mạch.
Ngoài ra, riêng trĩ nội còn được chia thành 4 cấp độ dựa trên mức độ sa búi trĩ:
Việc nhận biết chính xác loại và mức độ trĩ tắc mạch giúp bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, hạn chế biến chứng và nâng cao hiệu quả điều trị.
Trĩ tắc mạch hình thành chủ yếu do sự giãn quá mức của tĩnh mạch hậu môn, trong nhiều trường hợp còn liên quan đến tình trạng thiếu collagen ở mô đệm ống hậu môn. Khi cấu trúc nâng đỡ này suy yếu, tính đàn hồi bị giảm, dẫn đến các búi trĩ dễ phình giãn và hình thành cục máu đông gây tắc mạch.
Tăng áp lực trong tĩnh mạch ở vùng hậu môn và trực tràng là nguyên nhân chính gây trĩ tắc mạch
Như vậy, trĩ tắc mạch không chỉ xuất phát từ những thói quen hàng ngày mà còn chịu ảnh hưởng từ yếu tố sinh lý và di truyền. Việc nhận diện sớm nguyên nhân giúp người bệnh có hướng điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và thăm khám kịp thời để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Biểu hiện của bệnh trĩ tắc mạch thường dễ nhầm lẫn với trĩ thông thường. Tuy nhiên, mức độ triệu chứng lại phụ thuộc vào kích thước cục máu đông hình thành và thể trạng của người bệnh. Một số dấu hiệu điển hình có thể kể đến như:
Chảy máu sau khi đi đại tiện của người bị trĩ tắc mạch
Tắc mạch trĩ là dấu hiệu cảnh báo bệnh trĩ đã tiến triển đến giai đoạn nặng. Khi tình trạng này xảy ra, người bệnh thường phải đối mặt với những cơn đau buốt kéo dài, kèm theo hiện tượng sưng nề và căng tức khó chịu. Trong nhiều trường hợp, trên bề mặt búi trĩ còn xuất hiện những mảng hoại tử khô, sau đó loét rộng ra, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
Nếu không được xử lý kịp thời, tắc mạch trĩ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm khuẩn lan rộng, hoại tử búi trĩ, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe toàn thân. Ngoài ra, tình trạng đau đớn kéo dài còn khiến người bệnh gặp khó khăn trong sinh hoạt, làm việc và gây tâm lý lo lắng, hoang mang, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
Xem thêm:
Để chẩn đoán chính xác tình trạng trĩ tắc mạch, bác sĩ sẽ khai thác kỹ lưỡng tiền sử bệnh, đặc điểm cơn đau và các yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh trĩ. Tiếp đó, người bệnh sẽ được thăm khám hậu môn – trực tràng nhằm xác định vị trí búi trĩ (trĩ nội hay trĩ ngoại), đồng thời đánh giá xem có xuất hiện loét, chảy máu hay không.
Trong trường hợp nghi ngờ hoặc cần làm rõ tình trạng, bác sĩ thường chỉ định nội soi hậu môn – trực tràng. Đây được coi là “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán huyết khối hậu môn – trực tràng, giúp phát hiện chính xác mức độ tổn thương, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.
Phác đồ điều trị trĩ tắc mạch phụ thuộc vào mức độ bệnh và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Trong giai đoạn nhẹ, bác sĩ thường ưu tiên phương pháp bảo tồn. Người bệnh được khuyến nghị tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn, uống đủ nước, hạn chế ngồi lâu trong nhà vệ sinh và tránh rặn mạnh khi đi cầu. Ngoài ra, việc ngâm hậu môn trong nước ấm khoảng 10 phút mỗi ngày giúp giảm đau, giảm sưng nề và hạn chế tình trạng búi trĩ lòi ra ngoài. Với những biện pháp này, triệu chứng như đau, phù nề thường thuyên giảm sau 2–7 ngày, còn khối trĩ ngoại tắc mạch có thể tự khỏi trong 4–6 tuần.
Trong trường hợp bệnh nhân bị đau nhiều, bác sĩ có thể chỉ định trích rạch loại bỏ cục máu đông trong búi trĩ. Đây là thủ thuật đơn giản, mang lại hiệu quả giảm đau nhanh chóng.
Các phương pháp can thiệp thường được áp dụng gồm:
Hình ảnh động y tế 3D về điều trị bệnh trĩ nội
Việc lựa chọn phương pháp nào sẽ phụ thuộc vào chỉ định chuyên môn của bác sĩ, mức độ tổn thương cũng như tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Điều trị đúng cách không chỉ giúp giảm nhanh triệu chứng mà còn ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Trĩ tắc mạch không chỉ gây đau đớn mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe nếu chậm trễ trong việc thăm khám và điều trị. Việc nhận biết sớm triệu chứng, duy trì lối sống lành mạnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp hạn chế tối đa biến chứng. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng đau nhói, sưng cứng ở vùng hậu môn, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ chẩn đoán chính xác và có hướng xử trí kịp thời.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Bệnh trĩ hỗn hợp là dạng nặng và phức tạp nhất của bệnh trĩ, không chỉ gây đau rát, chảy máu, mà bệnh còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy...
