Viêm túi mật hoại tử nguy hiểm như thế nào nếu không điều trị?

Tình trạng viêm túi mật hoại tử là gì?

Viêm túi mật hoại tử là một biến chứng nghiêm trọng của viêm túi mật cấp do sỏi tắc nghẽn ở cổ túi mật trong thời gian dài mà không được điều trị. Đây là tình trạng các lớp mô của túi mật bị chết không hồi phục, thường đi kèm với cấu trúc không bình thường của thành túi mật, đổi màu và hoá mềm, trong một số trường hợp tiến triển nặng có thể dẫn tới thủng. 

(a) và (b) Khám bệnh lý của người cắt túi mật cho thấy viêm túi mật hoại tử

Ghi chú: nhìn đại thể có đánh dấu vảy tính bằng cm và nhìn vi thể có nhuộm hematoxylin và eosin, phóng đại 400 lần.

Người bệnh bị đái tháo đường, hoặc người có tiền căn suy giảm miễn dịch cũng là những yếu tố thuận lợi khiến cho bệnh diễn tiến mạnh. Người bệnh bị viêm túi mật hoại tử cần được can thiệp y tế sớm như phẫu thuật cắt túi mật hoặc dẫn lưu túi mật xuyên gan qua da để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng, tránh đe dọa tới tính mạng. 

Nhận biết triệu chứng của viêm túi mật hoại tử

Bệnh nhân có thể trải qua cơn đau dữ dội tại vùng bụng trên bên phải

Bệnh nhân bị viêm túi mật hoại tử thường có những dấu hiệu sau:

• Đau: Là triệu chứng cấp tính nhất của viêm túi mật hoại tử. Cơn đau xuất hiện dữ dội ở phía hạ sườn phải, đặc biệt nặng lên sau khi ăn. Sau đó, cơn đau có thể lan rộng ra xung quanh vùng bụng, hay thậm chí là cả vai hoặc tay. 
• Vàng da: Khi chức năng của túi mật bị ảnh hưởng, không thể lưu trữ thêm dịch mật. Sắc tố mật sẽ tràn vào máu, thấm qua da và niêm mạc mắt dẫn đến vàng da và vàng mắt. 
• Buồn nôn và nôn: Thường xảy ra khi gan sản xuất một lượng lớn mật để bù trừ nhưng cơ thể người bệnh không thể lưu trữ được dịch mật và tiêu hoá thức ăn. Người bệnh có thể cảm thấy khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn và nôn liên tục. 
• Sốt cao, ớn lạnh: Vì hoại tử túi mật là một căn bệnh nhiễm trùng nên khi mắc bệnh, cơ thể người bệnh sẽ cố gắng để chống lại các nhiễm trùng thì sốt và ớn lạnh chính là những biểu hiện phổ biến.
• Vấn đề đường ruột: Tiêu chảy kết hợp với nôn mửa có thể những dấu hiệu liên quan tới viêm túi mật hoại tử. Người bệnh thường bị tiêu chảy sau khi ăn, đặc biệt là khi ăn các loại thực phẩm có hàm lượng chất béo cao. Tình trạng tiêu chảy có thể kéo dài vài giờ hoặc thậm chí cả ngày. 

Xem thêm:

• Viêm túi mật câp là bệnh gì? Có nguy hiểm không? Điều trị như thế nào?
  

Mức độ nguy hiểm của viêm túi mật hoại tử nếu không được điều trị 

Viêm túi mật hoại tử là biến chứng nặng của viêm túi mật cấp, được xếp vào nhóm bệnh lý đường mật có nguy cơ đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Nếu không được chẩn đoán và can thiệp y tế kịp thời, tình trạng viêm có thể tiến triển nhanh, gây hoại tử mô túi mật, hình thành ổ mủ, dẫn đến thủng hoặc vỡ túi mật.

Khi túi mật bị thủng, dịch mật và mủ có thể tràn ra ổ bụng, gây viêm phúc mạc, hình thành áp xe ổ bụng, hoặc lan rộng thành nhiễm trùng huyết. Trường hợp nặng có thể dẫn đến suy đa tạng và tử vong nếu không được xử trí khẩn cấp.

Theo các nghiên cứu y khoa, tỷ lệ biến chứng ở bệnh nhân viêm túi mật hoại tử dao động từ 16% đến 25%, với tỷ lệ tử vong lên tới 22%. Riêng biến chứng thủng túi mật chiếm khoảng 10–15% tổng số ca bệnh.

Điều đáng lo ngại là diễn tiến bệnh rất nhanh. Trong nhiều trường hợp, chỉ sau 48– 72 giờ kể từ khi xảy ra tắc nghẽn ống túi mật, thành túi mật đã có thể bị hoại tử và thủng. Điều này cho thấy việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò then chốt trong tiên lượng và khả năng cứu sống người bệnh.  

Cách xử lý khi bị viêm túi mật hoại tử 

Đối với người bệnh: Khi phát hiện thấy những triệu chứng bất thường như đau hạ sườn phải, sốt cao, ớn lạnh, buồn nôn, nôn,...cần tới ngay cơ sở y tế uy tín gần nhất để được bác sĩ chuyên môn kiểm tra và chẩn đoán kịp thời. 

Phần lớn các trường hợp bị viêm túi mật hoại tử, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phẫu thuật. Lúc này, túi mật và các mô chết hoặc mô bệnh lân cận sẽ được loại bỏ. Hiện nay, có 2 phương pháp phẫu thuật phổ biến: 

Cắt túi mật nội soi: Đây là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất. Bác sĩ sẽ rạch 3 hoặc 4 lỗ nhỏ với kích thước khoảng 10mm trên thành bụng để đưa ống nội soi qua, kết hợp cùng các dụng cụ khác rồi tiến hành bóc tách cắt túi mật. Cuộc phẫu này tương đối nhẹ nhàng, thời gian hồi phục của người bệnh vô cùng nhanh chóng. 

Phương pháp phẫu thuật bằng nội soi 

Cắt túi mật bằng mổ hở: Đây là phương pháp phẫu thuật truyền thống. Bác sĩ sẽ rạch một đường lớn ở bụng để lộ túi mật, sau đó cắt bỏ rồi đưa túi mật ra ngoài. Với cách làm này, người bệnh sẽ cần nằm viện từ 7-10 ngày và mất khoảng 6 tuần để hồi phục hậu phẫu.

Phương pháp phẫu thuật bằng mổ hở

Chăm sóc hậu phẫu cho người bệnh bị viêm túi mật hoại tử 

Sau phẫu thuật, việc xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh là rất cần thiết đối với sự hồi phục của người bệnh: 

• Ưu tiên những thực phẩm mềm, dễ tiêu. Ăn nhạt trong khoảng thời gian đầu sau phẫu thuật. Khi cơ thể đã dần thích nghi dần với việc thiếu vắng túi mật, người bệnh có thể ăn uống lại chế độ bình thường; 
• Chế độ ăn ít chất béo, khoảng 40–50gr./ngày để hạn chế tình trạng gây rối loạn tiêu hoá, khó tiêu, chướng bụng; 
• Bổ sung chất béo không bão hoà như dầu oliu, dầu cá,...để giúp gan tiết ra dịch mật theo đúng với nhịp điệu tự nhiên của bữa ăn, tránh hiện tượng quá thừa hoặc quá thiếu dịch mật. 
• Tránh các thực phẩm giàu cholesterol như thịt mỡ, lòng đỏ trứng, một số loại hải sản, nội tạng động vật;
• Tránh các đồ ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ để hạn chế nguy cơ tái phát. 

Ngoài ra, nếu người bệnh nhận thấy tại vết mổ bị sưng tấy, mưng mủ, có dịch chảy ra, sốt cao, tiêu chảy liên tục, bụng đau dữ dội,...Hãy liên hệ ngay với cán bộ y tế để được hỗ trợ. 

Kết luận

Viêm túi mật hoại tử không chỉ gây đau đớn dữ dội mà còn tiềm ẩn nguy cơ tử vong cao nếu chậm trễ điều trị. Từ giai đoạn hoại tử, bệnh có thể nhanh chóng dẫn đến vỡ túi mật và nhiễm trùng ổ bụng, khiến việc can thiệp trở nên phức tạp và tốn kém hơn. Chủ động thăm khám ngay khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ là cách tốt nhất để ngăn chặn bệnh tiến triển, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của chính mình.