Viêm túi mật cấp tính là bệnh về đường tiêu hóa gây túi mật bị viêm với các triệu chứng xảy ra bất ngờ, khiến người bệnh phải nhập viện cấp cứu. Tình trạng này khiến nhiều người lo lắng có thể chữa khỏi được bệnh không, điều trị như thế nào. Những thông tin sau đây, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ giải đáp chi tiết nhất.
Trong cơ thể người, túi mật là một túi nhỏ dưới gan, là bộ phận của của hệ thống đường dẫn mật, có màu xanh, hình quả lê. Túi mật có tác dụng lưu trữ và cô đặc mật - bài tiết và lưu trữ trong túi mật. Mật sẽ được túi mật tổng xuất xuống ruột để tiêu hóa các chất béo
Viêm túi mật cấp là tình trạng viêm tiến triển trong vài giờ đồng hồ, xảy ra đột ngột và nguy hiểm. Các triệu chứng thường xảy ra dữ dội, bất ngờ nên khiến người bệnh phải đi cấp cứu.
Viêm túi mật cấp xuất phát từ sỏi, giun đũa chui vào đường mật và ống mật hoặc do tắc nghẽn ống mật gây ra. Trong nhóm bệnh lý này, viêm túi mật là cấp cứu về tiêu hóa, bệnh thường có nguyên nhân là do sỏi mật.
Bệnh lý này thường gặp ở phụ nữ độ tuổi từ 40-60. Bệnh cần được phát hiện sớm, có phương pháp điều trị để phòng tránh các biến chứng gây viêm túi mật mạn và tử vong.
Viêm túi mật cấp là tình trạng viêm tiến triển trong vài giờ đồng hồ và rất đột ngột
Bệnh viêm túi mật cấp được phân loại theo nguyên nhân cụ thể như sau:
Viêm túi mật có nhiều dạng khác nhau tùy theo nguyên nhân, tình trạng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh lý viêm túi mật cấp tính, những nguyên nhân có thể xuất phát từ:
Sỏi túi mật là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tại túi mật
Biểu hiện của viêm túi mật cấp tính chủ yếu dựa trên 3 triệu chứng điển hình đó là đau bụng, vàng da và sốt.
Đau bụng thường xảy ra sau những bữa ăn no do đường mật bị kích thích, cảm giác đau ở vùng gan, hạ sườn phải, đau xuyên sau lưng và lan lên vai phải. Đôi khi người bệnh có cảm giác đau ở vùng thượng vị nên rất dễ nhầm lẫn với hội chứng viêm tụy cấp hoặc dạ dày. Tùy vào nguyên nhân, triệu chứng có thể khác nhau:
Đau bụng thường xảy ra sau những bữa ăn no do đường mật bị kích thích
Tình trạng bị sốt thường xuất hiện sau dấu hiệu đau bụng khoảng vài giờ hoặc trong vòng từ 6 đến 12 giờ. Sốt có khi lên đến 39 độ, kèm theo đó là biểu hiện rét run, vã mồ hôi sau đó tình trạng thân nhiệt có thể về sốt nhẹ hoặc trạng thái bình thường.
Trong trường hợp bị viêm túi mật do sỏi cây ra có thể xuất hiện các triệu chứng vàng da, vàng tại các vùng niêm mạc như mắt, lưỡi, vàng tay chân… Nguyên nhân do sỏi làm tắc nghẽn đường mật gây tích tụ sắc tố mật. Với người cao tuổi, nhất là những người có thể trạng yếu các triệu chứng sốt và đau thường không điển hình.
Viêm túi mật cấp thường căng to, nếu đi khám, bác sĩ có thể kiểm tra và sờ thấy sự căng phồng của túi mật ngay tại vùng hạ sườn phải. Những người gầy khi mắc bệnh có thể quan sát thấy vùng túi mật căng phồng dưới da tại vùng hạ sườn phải đôi khi lệch sang trái. Khi khám bệnh sẽ thấy vùng gan to và điều ở cả 2 vị trí thùy.
Vàng da do sỏi làm tắc nghẽn đường mật gây tích tụ sắc tố mật
Các triệu chứng của viêm túi mật cấp tính có thể tương đồng với nhiều bệnh khác nên bác sĩ cần các thông tin về tiền sử bệnh. Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra lâm sàng để tìm các dấu hiệu sưng đau và thực hiện thêm một số xét nghiệm bổ sung:
Siêu âm bụng chẩn đoán viêm túi mật cấp ở Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Viêm túi mật cấp là cấp cứu ngoại khoa có trì hoãn và bệnh nhân có thể theo dõi tại khoa ngoại. Trước khi triển khai các bệnh biện pháp điều trị cần phải xác định được túi mật đang ở giai đoạn nào của quá trình viêm cấp. Túi mật viêm mủ hoặc là hoại tử có thể không đáp ứng được với phương pháp điều trị nội khoa và thường có chỉ định phẫu thuật cấp cứu. Sau khi xác chẩn đoán được xác định, công việc cần được triển khai gấp gồm có:
Trong phương pháp điều trị nội khoa bệnh viêm túi mật cấp, cần thực hiện theo nguyên tắc sau:
Với bệnh nhân chưa xảy ra tình trạng hoại tử hoặc thủng túi mật mà mắc các bệnh lý nội khoa nặng, không thể thực hiện can thiệp phẫu thuật. Bác sĩ có thể chỉ định chọc hút dẫn lưu túi mật hoặc mở túi mật ra da. Nếu như bệnh viêm túi mật (ASA ≤ 2) toàn trạng tốt thường được chỉ định cắt túi mật nội soi.
Thuốc kháng sinh kết hợp các loại thuốc khác được áp dụng với những trường hợp nhẹ
Thực hiện phẫu thuật mở hoặc nội soi là 2 phương pháp thường được chỉ định điều trị cắt túi mật trong bệnh lý viêm túi mật cấp. Qúa trình này cần được thực hiện sớm trong vòng 72h đầu sau khi dùng kháng sinh hoặc sớm hơn. Cụ thể:
Bệnh nhân được gây mê nội khí quản, rạch đường da theo đường trắng từ rốn đến mũi ức hoặc đường ngang dưới mạng sườn phải. Phẫu tích làm lộ ra ống cổ túi mật và tại động mạch túi mật. Ống cổ túi mật và động mạch được xử trí với buộc chỉ, sau đó bác sĩ dùng dao đốt điện đơn cực để cắt túi mật ra.
Với những trường hợp khó xác định ống cổ túi mật, có thể cắt giường túi mật trước sau đó mới thắt và cắt động mạch túi mật và ống cổ túi sau. Sau khi kiểm tra nếu như không có tổn thương các bộ phận khác xung quanh như gan, ruột, có thể đặt lưu dẫn dưới sườn phải và hoàn thành phẫu thuật.
Phẫu thuật nội soi cắt túi mật được khuyến cáo đối với những trường hợp đã được điều trị nội khoa ổn định. Tương tự như phẫu thuật mở, bệnh nhân sẽ được gây mê nội khí quản và nằm ngừa, các thao tác tiến hành được đặt ở rốn, dưới sườn và vùng thượng vị.
Bác sĩ thực hiện rạch 4 lỗ nhỏ khoảng 1cm trên thành bụng của bệnh nhân. Sau đó, đưa một dụng cụ có gắn camera phần đầu được gọi là ống nội soi, đu qua các lỗ nhỏ cùng với các dụng cụ xuống để hỗ trợ cắt bỏ túi mật và lấy sỏi mật nếu có. Phẫu thuật này chỉ cắt những vết nhỏ nên khả năng phục hồi nhanh hơn và ít cảm thấy đau đớn hơn.
Phẫu thuật nội soi cắt túi mật ở Bệnh viện Đa khoa Phương Đông
Với những bệnh nhân không có đủ điều kiện phẫu thuật, có nguy cơ cao và xuất hiện nhiều triệu chứng tiến triển nặng dù đã dùng thuốc có thể can thiệp với dẫn lưu túi mật. Bác sĩ sẽ đặt ống qua da và quan sát dưới hình ảnh siêu âm hoặc là CT. Mật bị tắc hoặc nhiễm trùng sẽ thoát ra ngoài theo ống này để giảm áp lực và giảm viêm. Ống dẫn lưu thường được đặt trong túi mật trong khoảng thời gian đặt trong túi mật ít nhất một vài tuần.
Để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này, cần thực hiện những biện pháp cơ bản sau đây:
Bạn có thể làm giảm nguy cơ phát triển túi mật cấp tính hoặc mãn tính bằng cách giảm cân và xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh hơn. Các chuyên gia khuyến cáo rằng cholesterol là chất có liên quan đến quá trình hình thành sỏi mật.
Do đó, nên lựa chọn những thực phẩm tốt cho túi mật, bạn cần thực hiện chế độ ăn nhiều trái cây, chứa nhiều ngũ cốc, rau xanh và tốt nhất. Bên cạnh đó, bạn nên hạn chế các thực phẩm có chứa nhiều chất béo bởi đây có thể là nguyên nhân kích thích túi mật.
Nên lựa chọn những thực phẩm tốt cho túi mật, chế độ ăn nhiều trái cây
Ít ai biết rằng quá trình giảm cân nhanh chóng cũng là nguyên nhân gây tăng nguy cơ sỏi mật. Do đó, nếu như cằn giảm cân, bạn nên thực hiện từ từ trong 0,5 đến 1kg trong một tuần. Tuyệt đối không nên áp dụng quá trình giảm cân quá khắt khe và nhanh chóng, bởi có tài liệu đã chỉ ra quá trình này có thể làm thay đổi quá trình sinh lý mật, nguy cơ cao gây nên sỏi mật.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần lưu ý, thừa cân cũng làm tăng nguy cơ sỏi mật, nên bên cạnh việc giảm cân và xây dựng chế độ ăn thích hợp bạn nên xây dựng chế độ luyện tập thể dục thể thao hàng ngày để có được cân nặng phù hợp.
Giảm cân cấp tốc cũng là nguyên nhân gây tăng nguy cơ sỏi mật
Bệnh viêm túi mật cấp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nên bệnh nhân lo âu khi mắc bệnh. Sau đây là những giải đáp chi tiết về bệnh lý này để người bệnh bớt lo lắng:
Viêm túi mật cấp có thể gây ra biến chứng hoại tử hoặc gây viêm phúc mạc mật, viêm dính các tạng khác trong ổ bụng nhiễm trùng. Thủng túi mật thường xảy ra ở 10-15% trường hợp và khả năng tử vong vào khoảng 5-10%. Nhưng nếu như được phát hiện sớm và điều trị tích cực có thể thuyên giảm triệu chứng sau 1-4 ngày.
Thủng túi mật thường xảy ra ở 10-15% trường hợp
Khi bị mắc viêm túi mật cấp tính cần đảm bảo cho túi mật nghỉ ngơi, loại bỏ các chất béo, protid bởi những chất này khiến cho túi mật căng co bóp. Do đó, bạn cần kiêng sử dụng những thực phẩm dưới đây:
Hạn chế đồ chiên, thức ăn nhanh để phòng ngừa bệnh tiến triển
Như vậy, bài viết đã chia sẻ những thông tin về viêm túi mật cấp và cách phòng ngừa. Qua đó, bạn có thể hiểu được về bệnh lý này và có những phương pháp phòng ngừa và điều trị bệnh tốt hơn.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Cổ Nhuế 2, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.