Bệnh cúm rất dễ lây nhiễm và hầu hết ai cũng từng bị cúm ít nhất một lần nào đó trong cuộc đời. Trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ đang mang thai và người có bệnh lý nền mạn tính không nên chủ quan vì có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vậy khi bị cúm phải làm sao để nhanh khỏi và có những cách phòng ngừa bệnh nào hiệu quả, cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu ngay.
Bệnh cúm là một trong những bệnh lý đường hô hấp phổ biến do virus cúm lây nhiễm ở mũi, họng và phổi. Virus cúm phát triển mạnh khi tiết trời nhiệt độ hạ thấp. Theo các nghiên cứu dịch tễ học cúm tại Việt Nam cho thấy bệnh cúm thường xuất hiện quanh năm nhưng đạt đỉnh vào tháng 3, tháng 4, tháng 9, tháng 10 hằng năm và có xu gia tăng trong khoảng thời gian mùa đông và mùa xuân.
Bị bệnh cúm phải làm sao là mối quan tâm của rất nhiều người
Thông thường, bệnh cúm diễn biến nhẹ và người bệnh có thể tự hồi phục trong vòng 2 - 7 ngày. Tuy nhiên, đối với trẻ em, người cao tuổi hoặc người mắc các bệnh mạn tính về phổi, tim, thận, thiếu máu, hệ miễn dịch suy giảm… thì bệnh có diễn tiến nặng, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong.
Mọi người mọi lứa tuổi đều có thể bị cúm tấn công, tỷ lệ này ở người trưởng thành là 5 - 10% và trẻ em là 20-30%. Đặc biệt, nếu không được kiểm dịch tốt, bệnh cúm có thể lan rộng gây nên đại dịch. Thực tế, trên thế giới đã ghi nhận nhiều đại dịch cúm vô cùng đáng sợ như:
Bệnh cúm có thể gây ra những triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Không ít người nhầm lẫn cúm và cảm lạnh vì những biểu hiện ban đầu giống nhau như đau họng, hắt hơi, sổ mũi. Tuy nhiên, cảm lạnh thường diễn tiến chậm trong khi bệnh cúm đến rất đột ngột. Bạn có thể bắt đầu cảm nhận thấy các dấu hiệu của bệnh cúm sau 2- 4 ngày (ít nhất là 24H) sau khi tiếp xúc với virus.
Một số triệu chứng thường gặp ở người mắc bệnh cúm
Triệu chứng ban đầu của bệnh cúm thường gặp là đột ngột sốt cao 39-40°C cùng nhiều dấu hiệu sau:
Bệnh cúm không chỉ phát triển trong những tháng có nhiệt độ thấp trong năm mà còn có thể xảy ra ngoài mùa cúm điển hình. Ngoài ra, cũng có nhiều loại virus khác gây ra những bệnh đường hô hấp tương tự cúm. Chính vì thế, không thể chắc chắn rằng bạn đã bị cúm nếu chỉ dựa vào những triệu chứng nêu trên. Để chắc chắn bàn có bị cảm cúm hay không thì bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán.
Virus cúm (Influenza virus) thuộc nhóm Orthomyxoviridae là nguyên nhân gây ra bệnh cúm ở người. Bệnh cúm ở nước ta thường do virus cúm chủng A, B và C gây ra, trong đó A, B là 2 chủng phổ biến nhất.
Virus cúm (Influenza virus) là nguyên nhân gây ra bệnh cúm
Ở những người có nền tảng sức khỏe tốt, bệnh cúm thường không gây ra quá nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng và có thể tự khỏi sau nhiều nhất 2 tuần mà không để lại các tác động lâu dài.
Thế nhưng, đối với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi hoặc người cao tuổi hay người có sức khỏe yếu, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi do cúm hoặc bội nhiễm vi khuẩn, viêm màng não, viêm não, nhiễm trùng xoang, nhiễm trùng tai, viêm cơ hay hủy cơ vân, tổn thương đa cơ quan như suy hô hấp hay suy thận và làm trầm trọng thêm tình trạng các bệnh mạn tính như hen suyễn, suy tim sung huyết hay đái tháo đường. Trong đó, viêm phổi là một trọng những vấn đề nặng nề nhất, đặc biệt viêm phổi do cúm có thể đe dọa tính mạng của người cao tuổi và người bị bệnh mạn tính.
Ngoài ra, phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu nếu bị nhiễm cúm thì cúng rất nguy hiểm. Bởi vì, đây là giai đoạn cơ thể thai nhi bắt đầu hình thành và phát triển nhiều bộ phận nên nếu người mẹ không may mắc cúm trong giai đoạn này sẽ có nguy cơ thai nhi bị dị tật, thai lưu hoặc sảy thai.
Bệnh cúm có lây không hay bệnh cúm lây qua đường nào là thắc mắc được khá nhiều nhiều người quan tâm. Câu trả lời là bệnh cúm không chỉ có lây mà còn có thể lây lan rất nhanh. Theo hầu hết các chuyên gia, virus cúm lây lan chủ yếu qua các giọt nước nhỏ khi người bị cúm nói chuyện, ho hoặc hắt hơi và người bị cúm có thể lây cho người khác trong bán kính 1.83m. Tuy hiếm gặp nhưng một số người có thể bị cúm khi chạm vào bề mặt hoặc vật thể có virus cúm, sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt của họ.
Bạn có thể nhiễm cúm khi đừng gần hoặc tiếp xúc với người bệnh
Vậy những ai dễ bị lây bệnh cúm thì bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh cúm, tuy nhiên những đối tượng sau có nguy cơ cao:
Bên cạnh dựa trên các biểu hiện lâm sàng và yếu tố dịch tễ, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm để hỗ trợ cho quá chẩn đoán xác định bệnh cúm:
Số lượng bạch cầu máu ngoại vi bình thường hay giảm và Lymphocyte tăng.
Chẩn đoán xác định mầm bệnh dựa vào các xét nghiệm đặc hiệu:
Cần chẩn đoán phân biệt bệnh cúm với các bệnh lý sau:
Hiện vẫn chưa có cách điều trị bệnh cúm triệt để, các phương pháp chỉ giúp giảm nhẹ triệu chứng, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu và thoải mái hơn.
Đối với bệnh nhân bị cúm thể thông thường, việc điều trị cần tuân thủ nguyên tắc:
Đối với người mắc bệnh cúm thể nặng (ác tính), nhiều virus cúm:
Nên đến gặp bác sĩ khi có dấu hiệu của bệnh cúm để được thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phụ hợp
Thuốc kháng virus được chỉ định cho những trường hợp nặng, các loại thuốc thường được sử dụng gồm:
Tamiflu ( Oseltamivir)
Trẻ từ 1 - 13 tuổi thì dùng dung dịch uống dựa theo trọng lượng của cơ thể:
Trẻ em trên 13 tuổi và người lớn: 75mg x 2 lần/ ngày x 7 ngày.
Trong thời gian sử dụng thuốc cần theo dõi chức năng thận và gan để có sự điều chỉnh phù hợp.
Amatadine
Ribavirin (viên 400mg)
Gammaglobulin chống cúm (được lấy từ huyết thanh người cho máu)
Huyết thanh khô chống cúm dạng bột của Nga, phun vào mũi 1- 2 lần.
InTerferon bảo vệ những tế bào chưa bị virus phá huỷ.
Điều trị suy hô hấp cấp bằng thở oxy 1- 5 lít/phút để SPO2> 90% hoặc thở oxy cao áp.
Thông khí nhân tạo khi 2 biện pháp thở oxy trên không cải thiện được tình trạng hô hấp của người bệnh.
Truyền dịch bù nước điện giải: Trung bình 1200 – 1500ml/ ngày cho người bệnh lớn tuổi.
Cocticoid có thể dùng các thuốc như:
Kháng sinh: Liều cao phối hợp để phòng ngừa và điều trị bội nhiễm vi khuẩn như các thuốc nhóm Quinolon, Cephalosporin…
Bảo đảm chế độ dinh dưỡng, nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch nếu người bệnh không ăn được.
Chống loét bằng cách cho bệnh nhân nằm đệm nước, thường xuyên xoa bóp và thay đổi tư thế.
Chăm sóc hô hấp: Giúp người bệnh ho, hút đờm, khạc vỗ rung vùng ngực…
Tiêu chuẩn để ra viện là:
Người bị bệnh cúm thường chỉ cần chăm sóc, uống thuốc đầy đủ, đúng liều và đúng loại theo chỉ dẫn của bác sĩ từ 3 -5 ngày các triệu chứng sẽ thuyên giảm và khỏi hẳn. Những người chăm sóc bệnh nhân bị cúm cần đảm bảo theo 2 nguyên tắc:
Hầu hết các mẹ đều lo lắng nên chăm sóc trẻ bị cúm tại nhà như thế nào
Chính vì vậy, khi chăm sóc người bị bệnh cúm thì người chăm sóc cần phải lưu ý:
Để chủ động phòng ngừa bệnh cúm, mọi nên thực hiện các biện pháp sau:
Bệnh cúm có thể lây lan nhanh và bùng phát thành dịch nếu không được kiểm soát. Chính vì vậy, bảo vệ bản thân trước nguy cơ nhiễm cúm là bước bảo vệ sức khỏe cho gia đình và cộng đồng. Nếu có còn thắc mắc khác hoặc nhu cầu khám sức khỏe cùng bác chuyên khoa hoặc đặt lịch tiêm phòng vacxin cúm, vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900 1806 của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được hỗ trợ.