Bệnh thương hàn là một bệnh truyền nhiễm cấp tính lây qua đường tiêu hóa. Khi mắc bệnh sẽ xuất hiện những biểu hiện lâm sàng như nhiễm khuẩn nhiễm độc toàn thân và tổn thương đặc hiệu tại đường tiêu hóa. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe. Vậy bệnh thương hàn gây ra những biến chứng gì? Cùng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông tìm hiểu qua bài viết sau.
Tổng quan về bệnh thương hàn
Bệnh thương hàn là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do trực khuẩn Salmonella typhi và Salmonella paratyphi gây ra. Bệnh thường có những triệu chứng và biểu hiện không rõ ràng. Hơn nữa, dù người bệnh không còn những triệu chứng lâm sàng nhưng cơ thể vẫn mang vi khuẩn gây bệnh trong thời gian dài.
Con đường lây nhiễm của bệnh
Bệnh thương hàn là một bệnh truyền nhiễm, có thể lây lan qua những con đường như:
- Qua đường ăn uống: Trực khuẩn có trong thức ăn hoặc nguồn nước bị nhiễm khuẩn.
- Qua đường tiêu hóa: Trực khuẩn thải qua phân ở các giai đoạn bệnh, đặc biệt là giai đoạn ủ bệnh.
- Trực khuẩn có thể lây qua đường nước tiểu, đờm, chất nôn,...
Bệnh thường hàn là bệnh truyền nhiễm do trực khuẩn Salmonella typhi và Salmonella paratyphi gây ra
Những biểu hiện của bệnh
Trong giai đoạn đầu của bệnh khoảng 7-15 ngày, cơ thể xuất hiện những biểu hiệu và triệu chứng rõ rệt. Một số biểu hiện lâm sàng của bệnh như:
- Sốt: Là triệu chứng phổ biến của bệnh, có thể sốt cao 39-40℃.
- Phát ban hồng: Xuất hiện các ban dát nhỏ 2-3mm màu hồng, thường ở bụng, mạn sườn hoặc ngực.
- Nhức đầu, mất ngủ, ù tai,...
- Mạch đập chậm so với huyết áp, huyết áp thấp.
- Gan bị tổn thương: Bụng to mềm, trướng nhẹ, đi ngoài 5-6 lần.ngày, phân màu nâu,...
Các biến chứng bệnh thương hàn
Khi mắc bệnh thương hàn, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Các biến chứng về tiêu hóa
Các biến chứng bệnh thương hàn về tiêu hóa bao gồm:
- Xuất huyết tiêu hóa: Có khoảng 15% trường hợp gặp phải. Người bệnh xuất hiện tình trạng nhiễm độc, chảy máu nhưng không thủng ruột hoặc thủng ruột,...
- Viêm miệng lợi: Niêm mạc miệng và nướu bị khô, có chỗ phỏng và loét nhỏ. Ngoài ra có thể loét dạ dày và thực quản.
- Thương hàn đại tràng: Đi ngoài nhiều, phân lỏng và nặng mùi. Người bệnh thường đau thượng vị và hố chậu trái, bụng trướng, quai đại tràng nổi lên.
- Có thể gặp tình trạng liệt ruột, xuất huyết khoang phúc mạc với triệu chứng viêm phúc mạc và viêm tụy xuất huyết.
Xuất huyết tiêu hóa là biến chứng khá thường gặp của bệnh thương hàn
Các biến chứng về gan mật
Biến chứng có thể gặp ở bệnh thương hàn là bị tăng transaminase nhẹ nhưng không xuất hiện triệu chứng.
Nếu sốt thương hàn nhiều tháng hoặc nhiều năm có thể xuất hiện tình trạng viêm túi mật cấp hoặc mạn tính.
Biến chứng bệnh thương hàn về hệ thần kinh
Một số biến chứng về hệ thần kinh mà người bệnh mắc thương hàn có thể gặp như:
- Rối loạn ý thức: Người bệnh có thể mất định hướng, mê sảng, ngủ gà, hôn mê,... Mê sảng kéo dài ngay cả khi thân nhiệt bình thường.
- Các biến chứng khác như co giật, viêm màng não, viêm não tủy, viêm tủy cắt ngang, viêm thần kinh sọ và ngoại biên,...
- Các biểu hiện loạn thần tương tự tâm thần phân liệt, hưng cảm, trầm cảm,..
- Viêm não: Có thể xuất hiện trong hoặc sau khi mắc bệnh. Bệnh nhân rối loạn ý thích, rối loạn thân nhiệt, rối loạn thần kinh thực vật,...
- Viêm màng não thương hàn: Thường gặp nhiều ở trẻ, người bệnh nhức đầu, cứng gáy, giảm phản xạ, sợ ánh sáng,...
- Các biến chứng khác về hệ thần kinh như: Tăng nhẹ albumin, viêm màng não mủ, xuất huyết màng não,...
Người bệnh gặp biến chứng về thần kinh có thể là tình trạng rối loạn ý thức
Biến chứng bệnh thương hàn về tim mạch
Các biến chứng của bệnh thương hàn về tim mạch có thể gặp như:
- Trụy tim mạch: Là tình trạng tụt huyết áp, hạ thân nhiệt, tim đập nhanh, tím tái, đổ mồ hôi,...
- Viêm cơ tim: Xuất hiện ở 1-5% trường hợp gặp biến chứng bệnh thương hàn, có thể không xuất hiện triệu chứng hoặc có thể đau ngực, suy tim, loạn nhịp hoặc sốc tim.
- Viêm động mạch: Thường xuất hiện ở giai đoạn sau khi hết bệnh, bệnh nhân đột nhiên sốt, đau dọc động mạch, có cảm giác chuột rút hoặc kiến bò. Bên cạnh đó, các chi lạnh, da màu nhợt, mất hẳn mạch hoặc hoại thư.
- Viêm tĩnh mạch sâu: Có thể xuất hiện ở giai đoạn sớm hoặc muộn, cần sử dụng thuốc chống đông đúng liều lượng vì có nguy cơ xuất huyết.
- Viêm màng ngoài tim hoặc viêm nội tâm mạc.
Các biến chứng khác
Các biến chứng khác về phổi và màng phổi như: Áp xe phổi, viêm màng phổi thanh tơ huyết,...
Các biến chứng huyết học như: Rối loạn đông máu do tiêu thụ.
Các biến chứng bệnh thương hàn hiếm gặp khác:
- Viêm xương: Xương chi, cột sống, xương sườn.
- Viêm cầu thận, viêm ống thận.
- Hội chứng tan máu ure huyết cao.
Áp xe phổi là một trong những biến chứng về phổi
Xem thêm:
Phương pháp điều trị bệnh thương hàn
Để hạn chế nguy cơ xảy ra các biến chứng, việc điều trị bệnh thương hàn là điều cần thiết. Bệnh thương hàn thường điều trị không quá phức tạp nhưng vi khuẩn kháng thuốc mới là rào cản lớn trong quá trình điều trị bệnh.
Phương pháp điều trị đặc hiệu
Hiện nay tại Việt Nam, vi khuẩn thương hàn kháng Chloramphenicol 91,2%; Bactrim 96%; Ampicillin 92,8%; cùng một số loại kháng sinh mới như Claforan, Norfloxacin, Ciprobay. Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã phân lập được chủng vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh như nhóm Fluoroquinolone và nhóm Cephalosporin thế hệ III.
Phương pháp điều trị triệu chứng
Ngoài điều trị đặc hiệu với kháng sinh nhóm Fluoroquinolone và nhóm Cephalosporin thế hệ III, các triệu chứng của bệnh thương hàn còn điều trị bằng bù nước điện giải theo tỷ lệ Glucose 5%, Ringer Lactat, Natri clorid 9%. Sử dụng thuốc hạ sốt khi sốt quá cao. Lựa chọn thức ăn mềm và đủ chất dinh dưỡng.
Phương pháp điều trị biến chứng
Các biến chứng có thể xảy ra khi điều trị bệnh thương hàn như xuất huyết tiêu hóa, thủng ruột hoặc biến chứng choáng nội độc tố.
Với xuất huyết tiêu hóa, bác sĩ sẽ ngay lập tức chườm lạnh, sử dụng thuốc cầm máu và truyền máu. Trong trường hợp người bệnh bị thủng ruột, có thể điều trị ngoại khoa.
Đối với người bệnh có biến chứng chóa nội độc tố, bác sĩ sử dụng thuốc kháng viêm truyền trong 30 phút đầu và lặp lại sau 4-6 giờ trong 48 giờ.
Ngoài ra, người bệnh đã lành nhưng mang vi khuẩn , bác sĩ sẽ tiếp tục chỉ định sử dụng các loại thuốc như Ciprofloxacin, Pefloxacin, Cefixim…
Điều trị các biến chứng của bệnh thương hàn mà người bệnh gặp phải
Biến chứng của bệnh thương hàn có thể gây tổn thương nhiều hệ thống khác nhau như tiêu hóa, gan mật, hệ thần kinh, tim mạch,... Chính vì vậy, để hạn chế biến chứng cần can thiệp điều trị kịp thời và đúng cách.
Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin về những biến chứng của bệnh thương hàn có thể gặp phải. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là điều cần thiết để hạn chế những biến chứng nguy hiểm.
Nếu quý khách hàng có các thắc mắc nào khác thì đừng ngần ngại để lại thông tin tại phần hoặc bấm máy gọi tới Hotline 1900 1806 của Phương Đông để được hỗ trợ kịp thời.