Cận thị đang trở thành một trong những vấn đề sức khỏe thị giác phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người trẻ tuổi. Việc nhìn gần liên tục, học tập căng thẳng, tiếp xúc thiết bị điện tử trong nhiều giờ liền khiến độ cận tăng nhanh, kéo theo nhiều vấn đề sức khoẻ cho mắt. Chính vì vậy, việc chủ động kiểm soát độ cận, cụ thể là áp dụng các cách giữ mắt không bị tăng độ từ sớm là hết sức quan trọng.
Các cách giữ mắt không bị tăng độ
Lý do quan trọng nhất khiến chúng ta phải áp dụng các cách giữ mắt không bị tăng độ hay nói cách khác là kiểm soát tiến triển cận thị là cận thị chưa thể cận thị không thể tự giảm được. Bởi cận thị hình thành do nhãn cầu phát triển dài hơn bình thường và không thể tự thu ngắn lại.
Cách điều trị duy nhất là phẫu thuật cận thị. Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ điều kiện kinh tế và điều kiện sức khoẻ để thực hiện. Vì thể, để chủ động bảo vệ thị lực, bạn nên cân nhắc áp dụng các phương pháp duy trì thị lực ổn định sau đây:
Đeo kính đúng độ
Đeo kính đúng độ là cách giữ mắt không bị tăng độ đơn giản và hiệu quả nhất. Trên thực tế, nhiều người cho rằng đeo kính thấp độ sẽ hỗ trợ cho mắt nhìn tốt hơn hoặc đeo kính cao hơn một chút để nhìn rõ hơn. Tuy nhiên đây điều này là hoàn toàn sai lầm.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, đeo kính thấp độ khiến mắt phải điều tiết liên tục nên có xu hướng tăng độ nhanh hơn. Trong khi đó, đeo kính cao độ sẽ gây đau đầu, chói mắt, mỏi mắt kéo theo hệ quả là mắt bị rối loạn điều tiết và cũng khiến tăng độ.
Xem thêm: Cận thị có nên đeo kính thường xuyên không - Lời khuyên từ chuyên gia

Đeo kính đúng độ là cách duy trì thị lực đơn giản và dễ làm nhất
Cách tốt nhất là bạn phải đeo kính đúng với độ cận thực tế giúp mắt hoạt động thoải mái, ít điều tiết và ổn định thị lực. Ngoài ra, bệnh nhân cũng nên lưu ý khi dùng kính:
- Khám và đo kính ở nơi uy tín, có bác sĩ chuyên khoa.
- Thay kính định kỳ 6 tháng/lần đối với trẻ em và 1–2 năm/lần với người lớn
- Tái khám ngay khi có biểu hiện nhìn mờ, đau nhức, chóng mặt hoặc nghi ngờ thay đổi thị lực.
- Không lạm dụng kính khi không cần thiết, ví dụ khi chỉ làm việc gần trong thời gian ngắn.
Dành thời gian cho mắt nghỉ ngơi
Quy tắc 20-20-20 được xem là tiêu chuẩn vàng giúp giảm căng thẳng thị giác khi phải nhìn gần liên tục. Cứ sau 20 phút làm việc, bạn hãy nhìn vật ở khoảng cách 6 mét trong 20 giây để các cơ của mắt được thư giãn.
Để áp dụng quy tắc này bạn nên đặt báo thức nhắc mỗi 20 phút, tạo thói quen nhìn ra cửa sổ hoặc vật thể xa nhất có thể. Đồng thời, việc nghỉ 5–10 phút sau mỗi giờ làm việc liên tục cũng hết sức quan trọng.
Điều chỉnh thói quen khi làm việc với máy tính, sách vở
Khoảng cách và tư thế sai là nguyên nhân hàng đầu khiến mắt phải điều tiết quá mức. Để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến mắt, bạn nên:
- Giữ mắt cách màn hình từ 40–75cm
- Ngồi thẳng lưng, vai thả lỏng
- Đặt màn hình hơi thấp hơn tầm mắt 10–20 độ
- Tránh đọc sách khi thiếu sáng hoặc khi đang đi xe

Bạn không nên nhìn quá sát vào màn hình máy tính mà nên giữ khoảng cách 40- 75cm
Bổ sung các thực phẩm tốt cho mắt
Mắt cần nhiều dưỡng chất để hoạt động ổn định, đặc biệt là võng mạc và thủy tinh thể.
Các dưỡng chất giúp bảo vệ võng mạc và làm chậm sự tăng độ cận bao gồm:
- Vitamin A từ cà rốt, khoai lang
- Lutein & zeaxanthin từ rau xanh đậm, súp lơ xanh
- Omega-3 từ cá hồi, cá thu, hạt lanh
- Vitamin C, E và kẽm từ hạt, trái cây họ cam quýt
Xem thêm: 15+ Thực phẩm giàu vitamin A tốt cho mắt | Lời khuyên chuyên gia
Tập các bài tập mắt
Đây cũng là một trong số các cách giữ mắt không bị tăng độ bạn có thể thực hiện tại nhà. Cụ thể, các bài tập mắt này sẽ giúp cải thiện lưu thông máu và giảm căng cơ mi, nhờ đó hỗ trợ làm chậm tiến triển cận thị.
Một số động tác mà bạn có thể chủ động tập tại nhà ngay từ ngày hôm nay bao gồm:
- Xoay mắt theo hình số 8
- Chuyển tiêu cự từ gần đến xa
- Massage quanh hốc mắt
- Nhắm chặt rồi mở to mắt
Hãy cố gắng duy trì thói quen tập đều đặn 5–10 phút mỗi ngày để cảm nhận hiệu quả tốt hơn.
Dùng thuốc nhỏ mắt định kỳ
Một trong số các hoạt động không thể thiếu để ngăn ngừa cảm giác khô mắt khi bị cận là bạn nên dùng các loại thuốc nhỏ mắt định kỳ. Nước mắt nhân tạo giúp giữ ẩm cho mắt, đặc biệt ở người thường xuyên làm việc với máy tính. Tuy nhiên, bạn chỉ nên dùng nếu đã xin ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

Bạn nên dùng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ
Khám mắt định kỳ
Ngoài các cách chăm sóc tại nhà kể trên, bạn nên duy trì khám mắt đúng lịch giúp phát hiện sớm các thay đổi bất thường và điều chỉnh kế hoạch điều trị phù hợp. Khi tái khám, bác sĩ sẽ đánh giá thị lực, đo khúc xạ, kiểm tra võng mạc và tư vấn phương pháp kiểm soát cận thị hiệu quả hơn.
Điều này đặc biệt quan trọng ở trẻ em vì độ cận có thể tăng nhanh theo từng năm.
Tăng thời gian hoạt động ngoài trời
Ánh sáng tự nhiên có tác dụng điều hòa quá trình phát triển nhãn cầu. Nhiều nghiên cứu cho thấy người dành thời gian ngoài trời ≥ 2 giờ/ngày có nguy cơ cận thị thấp hơn đáng kể.
Vì thế, bạn nên dành thời gian tham gia các hoạt động vui chơi ngoài trời mỗi ngày tuy nhiên cũng nên tránh thời điểm nắng gắt và nên đeo kính chống UV khi cần
Có thể nói, duy trì thị lực ổn định và hạn chế tăng độ cận không phải là điều khó khăn nếu bạn biết chăm sóc đôi mắt đúng cách. Để kiểm soát tốt diễn biến cận thị bạn nên tham khảo và lựa chọn các cách giữ mắt không bị tăng độ trong bài viết trên. Đồng thời, hãy chủ động thăm khám mắt định kỳ 6 tháng/ lần để kịp thời phát hiện sớm các bất thường (nếu có).