Căng cơ ở bắp chân là một tình trạng xảy ra khá phổ biến không chỉ xuất hiện ở các vận động viên thể thao mà bất cứ đối tượng nào cũng có thể xuất hiện. Khi gặp tình trạng này, các bạn cần chú ý tuân theo các chỉ định từ bác sĩ nhằm giảm thiểu các biến chứng. Bài viết dưới đây sẽ trang bị cho mọi người một số kiến thức về cách trị căng cơ bắp chân nhằm rút ngắn thời gian bị chấn thương.
Tổng quan về bệnh căng cơ ở bắp chân
Căng cơ bắp chân là tình trạng tổn thương các cơ ở phía sau chân. Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng, nhưng phổ biến nhất vẫn là nam giới từ 30 đến 50 tuổi và những vận động viên thể thao.
Các cơ ở bắp chân bị căng không những gây ra cảm giác chân bị căng cứng rất khó chịu mà cả bàn chân, mắt cá chân và đầu gối của bệnh nhân cũng không hoạt động được như bình thường. Điều này làm cho người bệnh không thể tham gia một số hoạt động thể thao yêu thích như: chạy bộ, cầu lông, bóng đá… Thậm chí, ngay cả việc đi lại bình thường lúc này cũng hoàn toàn khó khăn.
Nguyên nhân xảy ra hiện tượng căng cơ ở bắp chân
Căng thẳng
Căng thẳng là nguyên nhân phổ hàng đầu gây ra hiện tượng này. Tình trạng căng thẳng, lo âu nếu tiếp tục kéo dài sẽ ảnh hưởng rất xấu tới hệ thần kinh. Nó có thể dẫn đến tình trạng rối loạn quá trình não bộ truyền tín hiệu thần kinh đến cơ. Hệ thống thần kinh thường phản ứng đối với căng thẳng bằng cách tăng áp lực lên các mạch máu. Tình trạng này làm suy giảm lưu lượng máu đến cơ, rất dễ dẫn đến căng cơ.
Thể dục thể thao
Khởi động kỹ trước khi tập luyện và khi thi đấu là điều vô cùng cần thiết. Khâu chuẩn bị này sẽ giúp cơ thể nóng lên, hỗ trợ lượng máu chảy nhiều hơn đến các cơ. Từ đó, cơ thể sẽ thích ứng với vận động tốt hơn, ngăn chặn xảy ra chấn thương khi thực hiện những động tác mạnh.
Căng cơ bắp chân thường xảy ra khi chơi thể thao
Tuy nhiên, khá nhiều người tập lại hay bỏ qua bước khởi động. Điều này đã làm gia tăng nguy cơ chấn thương trong thể thao. Ngoài ra với chế độ tập luyện thường xuyên, tần suất dày đặc cùng với cường độ cao sẽ làm cho các cơ luôn ở trong tình trạng quá tải. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng cơ bắp bị căng cứng.
Nhiều người hay nghĩ rằng chỉ khi tập luyện các hoạt động quá sức hoặc là ở cường độ cao thì mới có thể dẫn đến hiện tượng căng cơ. Thực ra đây là một quan niệm hoàn toàn sai lầm. Vì tình trạng chấn thương có thể xảy ra ngay cả khi bạn đi bộ, chạy, nhảy, nâng vật nặng… với một tư thế không đúng.
Chuyển động lặp nhiều lần ở cùng một vị trí
Căng cơ bắp chân có thể xảy ra khi cơ bắp bị sử dụng quá tải. Trường hợp này rất thường gặp ở những vận động viên chạy bộ, chạy nước rút, thể dục dụng cụ… Tình trạng này sẽ làm hạn chế độ linh hoạt của các cơ và gây ra những cơn đau nhức dai dẳng trong một thời gian dài.
Nguyên nhân cho việc này là do các chuyển động được lặp lại nhiều lần tại một phần cơ thể làm mất cân bằng hệ thống cơ bắp, tạo áp lực lớn lên các khớp và dây thần kinh. Và lâu dài, dẫn đến chấn thương ở những vùng thường xuyên hoạt động, gây nên những cơn đau nhức nghiêm trọng.
Những yếu tố làm gia tăng bị căng cơ bắp chân
- Những người ở độ tuổi từ 30 đến 50 có khả năng bị căng cơ bắp chân khi hoạt động thể chất cao hơn bởi sự lão hóa tự nhiên của cơ thể
- Không khởi động kỹ trước khi hoạt động thể thao
- Mang giày chưa phù hợp khi tập luyện
- Thường xuyên mang giày cao gót
- Các vận động viên cầu lông, điền kinh, chạy tiếp sức…
Mang giày cao gót cũng làm tăng nguy cơ bị căng cơ
Những dấu hiệu phổ biến khi xảy ra hiện tượng căng cơ bắp chân
- Khó căng cơ bắp chân hoặc là khó kiễng chân lên
- Cảm thấy đau khi gập cổ chân
- Gặp vấn đề khi phải co khớp gối
- Có cảm giác đau nhức hoặc tê ngứa ở bắp chân
- Bắp chân bị sưng tấy hoặc bầm tím
- Đau đột ngột ở vùng sau cẳng chân
Một số phương pháp chẩn đoán khi bị căng cơ bắp chân
Trước tiên, bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về bệnh sử và các triệu chứng hiện tại của họ, sau đó sẽ tiến hành kiểm tra vận động nhằm chẩn đoán tình trạng căng cơ. Ngoài ra, bác sĩ có thể sẽ chỉ định bạn thực hiện một số xét nghiệm nhằm tìm kiếm những tổn thương ở cơ cùng các nguy cơ tiềm ẩn khác. Điều này sẽ giúp bác sĩ xác định nguyên do gây căng thẳng cơ bắp, mức độ tổn thương cũng như là phát hiện một số tổn thương đi kèm (nếu có).
Dưới đây là một số xét nghiệm thường được chỉ định:
- Siêu âm: tìm kiếm tình trạng viêm và các tổn thương ở các sợi cơ
- Xét nghiệm máu: kiểm tra các rối loạn tự miễn ra gây cứng cơ và những tổn thương cơ
- Chụp X-quang: kiểm tra xem tình trạng căng cơ có liên quan gì đến các vấn đề về xương hay không và loại bỏ đi một số yếu tố nguy cơ
- Chụp CT và chụp MRI: phát hiện những bất thường của xương gây chèn ép lên dây thần kinh, đánh giá thêm các tổn thương ở cơ và gân
- Điện cơ: đánh giá hoạt động của dây thần kinh và cơ bắp
Chụp X-quang là một phương án hay dùng để chẩn đoán tình trạng căng cơ
Cách chữa căng cơ bắp chân hiện nay
Một số biện pháp khắc phục bệnh tại nhà
Phần lớn thì các trường hợp đều có thể tự chữa trị tại nhà. Nếu gặp chấn thương căng cơ sau tập luyện hay sau trị liệu, bạn có thể áp dụng phương pháp R.I.C.E như sau:
- Nghỉ ngơi: Bệnh nhân nên dừng ngay những hoạt động tập luyện hay công việc khi bị căng cơ để tập trung cho việc nghỉ ngơi. Cố gắng hạn chế vận động ở vùng cơ bị tổn thương trong vài ngày để tránh làm tổn thương trở nên nặng hơn.
- Chườm đá: Đây có lẽ là biện pháp hiệu quả giúp giảm tình trạng sưng cơ. Bạn lưu ý là nên đặt đá vào trong một chiếc khăn nhỏ hoặc là túi chườm rồi chườm lên vị trí bị căng cơ. Thời gian để chườm đá là khoảng tầm 15 – 20 phút, mỗi lần cách nhau 60 phút và thực hiện khoảng 1 đến 3 ngày.
- Băng ép: Người bị chấn thương có thể sử dụng băng thun hoặc là băng vải y tế để quấn quanh vùng cơ bị căng cho đến khi đỡ sưng. Lưu ý không nên quấn quá chặt vì nó có thể ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu.
- Nâng vùng tổn thương cao hơn tim: Bệnh nhân nên đặt vùng cơ bị tổn thương cao hơn tim. Phương pháp này giúp làm giảm sưng, giảm đau và viêm cơ.
Chú ý nghỉ ngơi trong quá trình bị căng cơ
Điều trị y tế
Tùy theo nguyên do và mức độ nghiêm trọng của tình trạng tổn thương cơ bắp, người bệnh sẽ được bác sĩ chuyên môn đề nghị các phương án điều trị thích hợp.
Sử dụng thuốc
Thuốc giãn cơ và thuốc kháng viêm mạnh thường được các bác sĩ chỉ định cho những trường hợp căng cơ do không đáp ứng được với thuốc giảm đau không kê đơn, cụ thể là:
| Thuốc giãn cơ |
Thuốc corticoid |
Thuốc kháng sinh/kháng virus |
| Giúp cải thiện tình trạng thắt cứng cơ và co cứng cơ, và giảm giảm đau ở các vùng cơ bị tổn thương, từ đó cải thiện khả năng vận động. |
Giúp kháng viêm mạnh, có tác dụng trị viêm, chống dị ứng, ức chế miễn dịch, cải thiện tình trạng bị sưng đau… |
Thường được chỉ định cho người bệnh bị căng cơ có liên quan đến nhiễm trùng. |
Vật lý trị liệu
Bác sĩ chuyên khoa có thể đề nghị người bệnh tập vật lý trị liệu nhằm giúp họ thư giãn và khôi phục các chức năng của cơ, đặc biệt ở trường hợp điều trị rách cơ sau phẫu thuật. Phương án điều trị này giúp giảm đau, tăng cường sức mạnh của cơ và khối lượng cơ cũng như là cải thiện sức mạnh và phục hồi chức năng vận động cho người bệnh.
Bác sĩ chuyên khoa có thể đề nghị người bệnh tập vật lý trị liệu
Người bệnh thường sẽ được hướng dẫn một số bài tập kéo giãn để tăng cường sức cơ với cường độ phù hợp. Một số trường hợp khác có thể sẽ được chỉ định thực hiện một số phương pháp như: siêu âm trị liệu, massage, nhiệt trị liệu…
Phẫu thuật
Bác sĩ thường sẽ chỉ định can thiệp phẫu thuật cho những trường hợp như:
- Rách cơ, gân
- Rách mạch máu vì căng cơ quá mức
- Điều trị bảo tồn thiếu hiệu quả
Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật khi điều trị bảo tồn thiếu hiệu quả
Bác sĩ sẽ tiến hành gây mê toàn thân cho người bệnh, sau đó rạch một đường trên da và nối 2 đầu cơ và mạch máu vào với nhau. Sau khi đã phẫu thuật, người bệnh cần bó bột trong 3 đến 4 tuần hoặc cho tới khi nào tổn thương thực sự lành hẳn. Sau đó, chuyên viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn cho các bạn các bài tập nhằm tăng cường sức cho các cơ và khối lượng cơ, cải thiện sức mạnh và phục hồi chức năng vận động.
Để phòng ngừa căng cơ bắp chân thì phải làm thế nào?
Bị căng cơ bắp chân khi ngủ, căng cơ bắp chân khi chạy bộ… là những tổn thương thường xảy ra trong cuộc sống. Vì vậy nhằm hạn chế các rủi ro này, các bạn nên:
- Trước khi tập luyện thể thao hoặc làm việc nặng, bạn cần phải khởi động để làm ấm cơ thể và kéo giãn các cơ
- Xây dựng thói quen vận động cơ thể vào mỗi ngày để giúp gia tăng tính linh hoạt cho cơ
- Tránh ngồi một chỗ quá lâu
- Nếu phải nâng vác vật nặng, cần phải thực hiện đúng tư thế
- Chế độ ăn uống hợp lý, lành mạnh
- Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi
Nên vận động sau thời gian ngồi làm việc kéo dài
Căng cơ bắp chân là một tình trạng xảy ra khá phổ biến và đối tượng nào cũng có khả năng mắc phải. Chính vì vậy, trong khi làm việc và sinh hoạt mọi người nên cố gắng vận động mỗi ngày để tạo sự linh hoạt cho cơ. Bên cạnh đó cũng cần phải tạo thói quen hoạt động đúng tư thế…Khi gặp phải chấn thương, cần phải đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ chữa trị kịp thời.
Nếu các bạn còn có thắc mắc gì cần giải đáp, các bạn có thể liên hệ đặt lịch tại bệnh viện Đa khoa Phương Đông để được hướng dẫn chi tiết hơn
