Phẫu thuật cắt khối tá tuỵ: Những điều cần biết

Cắt khối tá tụy là gì?

Khối tá tụy là một tổ hợp cấu trúc thuộc hệ tiêu hóa, bao gồm tụy, tá tràng, túi mật, ống mật chủ và một phần ruột non. Khi thức ăn được dạ dày tiêu hóa thành dạng nhũ trấp có tính axit, nó sẽ đi vào tá tràng để tiếp tục quá trình phân giải nhờ các dịch tiết từ gan (mật) và tuyến tụy (dịch tụy chứa enzyme tiêu hóa). Tá tràng đảm nhiệm chức năng trung hòa độ axit của nhũ trấp, tránh tình trạng ăn mòn niêm mạc ruột và đảm bảo quá trình hấp thu chất dinh dưỡng diễn ra thuận lợi.

Khi xuất hiện khối u hoặc tổn thương tại vùng này, toàn bộ hoạt động tiêu hóa bị rối loạn, gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh. Trong nhiều trường hợp, phẫu thuật cắt khối tá tụy là biện pháp tối ưu giúp loại bỏ khối u và cải thiện tiên lượng sống.

Cắt khối tá tụy (hay còn gọi là phẫu thuật Whipple) là thủ thuật loại bỏ một phần đầu tụy, tá tràng, túi mật, một đoạn ống mật chủ, một phần ruột non và các hạch bạch huyết lân cận. Với các trường hợp khối u lan rộng, bác sĩ có thể chỉ định cắt thêm thân tụy hoặc một phần dạ dày.

Cắt khối tá tụy là phẫu thuật loại bỏ một phần tá tràng và đầu tụy

Sau khi loại bỏ tổ chức bệnh, phẫu thuật viên sẽ tiến hành tái lập lưu thông tiêu hóa thông qua ba miệng nối: nối tụy - ruột, mật - ruột và dạ dày - ruột. Mục tiêu chính của ca mổ là loại bỏ hoàn toàn khối u, ngăn ngừa xâm lấn và di căn đến các cơ quan khác trong ổ bụng. Mặc dù đây là phẫu thuật khó, nhưng với nhiều bệnh nhân, cắt khối tá tụy là cơ hội duy nhất giúp kéo dài sự sống và phục hồi sức khỏe.

Phương pháp phẫu thuật cắt khối tá tụy

Tùy vào mức độ bệnh lý, vị trí khối u và thể trạng bệnh nhân, bác sĩ có thể lựa chọn một trong hai phương pháp sau:

Phẫu thuật mổ mở

Đây là kỹ thuật truyền thống, trong đó bác sĩ tạo một đường rạch lớn trên ổ bụng để tiếp cận và loại bỏ khối tá tụy. Phương pháp này đòi hỏi bác sĩ có tay nghề cao, trang thiết bị đạt chuẩn nhằm hạn chế tối đa biến chứng trong và sau mổ.

Phẫu thuật nội soi cắt khối tá tụy

Phẫu thuật nội soi cắt khối tá tụy là phương pháp hiện đại sử dụng hệ thống camera nội soi và dụng cụ phẫu thuật chuyên dụng. Hình ảnh phóng đại trong ổ bụng giúp bác sĩ quan sát chi tiết vùng tổn thương và thực hiện thao tác chính xác hơn. Phẫu thuật nội soi giúp giảm đau sau mổ, rút ngắn thời gian nằm viện và hạn chế nguy cơ nhiễm trùng.

Mỗi phương pháp đều có ưu điểm riêng, quyết định cuối cùng sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe và đặc điểm khối u của người bệnh.

Phương pháp phẫu thuật nội soi là thủ thuật hiện đại với nhiều ưu điểm

Xem thêm:

• Tuyến tụy là gì? Cấu tạo chức năng và các bệnh lý thường gặp
  

Chỉ định và chống chỉ định cắt khối tá tụy

Sau khi thăm khám và đánh giá, bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định phẫu thuật trong các trường hợp:

• Ung thư đầu tụy
• Ung thư tá tràng
• Ung thư bóng Vater
• Ung thư đoạn cuối ống mật chủ
• Viêm tụy mạn tính gây hẹp đầu tụy hoặc sỏi tụy
• U nhầy nhú tuyến tụy
• Khối u thần kinh nội tiết

Các trường hợp chống chỉ định phẫu thuật gồm:

• Khối u đã lan rộng, xâm lấn cuống gan, tĩnh mạch cửa hoặc mạch mạc treo tràng trên
• Di căn đến các cơ quan khác như gan, phổi, não
• Bệnh nhân mắc các bệnh lý nặng khác như rối loạn đông máu, tăng huyết áp, tiểu đường không kiểm soát, hen phế quản…

Để có chẩn đoán chính xác, người bệnh nên thăm khám tại các cơ sở y tế lớn, có đầy đủ trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh và đội ngũ chuyên khoa tiêu hóa - gan mật tụy giàu kinh nghiệm. 

Nếu Quý khách có nhu cầu thăm khám và điều trị bệnh có thể liên hệ Bệnh viện Đa khoa Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hướng dẫn nhanh chóng. 

Quy trình thực hiện phẫu thuật cắt khối tá tụy

Chuẩn bị trước phẫu thuật

Người bệnh cần được kiểm tra tổng thể bằng: 

• Xét nghiệm máu
• Siêu âm
• Chụp CT, MRI nhằm xác định vị trí và kích thước khối u. 

Trước mổ, bệnh nhân nên tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi đầy đủ, ngừng sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích. Ngoài ra, bác sĩ sẽ hướng dẫn các thủ tục cần thiết, đồng thời giúp bệnh nhân chuẩn bị tâm lý vững vàng cho ca mổ.

Thực hiện phẫu thuật

Sau khi gây mê toàn thân, bác sĩ tiến hành các bước: 

• Thăm dò ổ bụng
• Bộc lộ tụy và tá tràng
• Phẫu tích cuống gan, cắt túi mật, ống mật chủ, tá tràng, đầu tụy và phần dạ dày liên quan
• Nối lại các cơ quan để khôi phục lưu thông tiêu hóa

Theo dõi sau mổ

• Người bệnh sẽ được chuyển về phòng hồi sức, theo dõi chặt chẽ các chỉ số sinh tồn như mạch, huyết áp, nhịp thở, lượng dịch dẫn lưu và nước tiểu. 
• Dinh dưỡng trong giai đoạn đầu được cung cấp qua đường tĩnh mạch, sau đó dần chuyển sang ăn uống qua đường tiêu hóa khi sức khỏe ổn định. 
• Bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh và thuốc giảm đau nhằm phòng ngừa viêm nhiễm và biến chứng sau mổ.

Cần chú ý tình trạng người bệnh sau khi mổ

Chăm sóc sau phẫu thuật cắt khối tá tụy

• Giữ vết mổ luôn sạch và khô, thay băng theo đúng chỉ dẫn y tế.
• Xây dựng chế độ ăn uống mềm, dễ tiêu, tăng cường rau xanh, trái cây và protein nạc.
• Tập vận động nhẹ để kích thích tiêu hóa và lưu thông máu.
• Tái khám đúng lịch hẹn để bác sĩ đánh giá tiến triển và phát hiện sớm biến chứng nếu có.

Báo ngay cho bác sĩ khi xuất hiện triệu chứng bất thường như đau bụng dữ dội, sốt cao, vàng da hoặc chảy máu tại vết mổ.

Phẫu thuật cắt khối tá tụy là bước tiến quan trọng trong điều trị các bệnh lý ác tính vùng tụy - tá tràng. Quá trình thực hiện tại các bệnh viện có chuyên khoa ngoại tiêu hóa uy tín, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ phẫu thuật giàu kinh nghiệm sẽ giúp người bệnh nâng cao khả năng hồi phục và kéo dài tiên lượng sống.

Qua bài viết này của Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích về cắt khối tá tụy. Nếu có nhu cầu thăm khám và điều trị bệnh có thể liên hệ BVĐK Phương Đông qua Hotline 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám để được nhân viên tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.