Đau rễ thần kinh cột sống nguy hiểm không? Có điều trị khỏi được không?

Đau rễ thần kinh cột sống có nguy hiểm là bệnh gì?

Đau rễ thần kinh cột sống (hay còn gọi là hội chứng chèn ép rễ thần kinh) là tình trạng rễ thần kinh bị chèn ép hoặc tổn thương do các cấu trúc xung quanh như đĩa đệm, xương hoặc cơ. 

Bình thường, rễ thần kinh có vai trò truyền dẫn tín hiệu giữa não và các cơ quan trong cơ thể. Khi bị chèn ép, quá trình này bị gián đoạn, gây nên đau nhức, tê buốt, yếu cơ hoặc hạn chế vận động.

Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào của cột sống nhưng phổ biến nhất là vùng cổ (rễ thần kinh C5–C7) và vùng thắt lưng (rễ thần kinh L4–S1). Tùy vị trí bị ảnh hưởng, cơn đau có thể lan xuống vai, tay, mông hoặc chân, gây cản trở lớn đến sinh hoạt hằng ngày.

Mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu để kéo dài, bệnh có thể để lại biến chứng về vận động và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Các cơn đau rễ thần kinh ở cột sống có thể khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống

Triệu chứng của đau rễ thần kinh cột sống là gì?

Dấu hiệu của bệnh thường phụ thuộc vào vị trí rễ thần kinh bị chèn ép, tuy nhiên các triệu chứng phổ biến gồm:

• Đau nhức cột sống, đặc biệt ở cổ hoặc thắt lưng.
• Cơn đau lan dọc theo đường đi của dây thần kinh, có thể xuống vai, tay, mông, chân.
• Cảm giác tê bì, châm chích ở vùng bị ảnh hưởng.
• Co cứng cơ, giảm khả năng cử động linh hoạt.
• Cảm giác yếu cơ, nặng tay hoặc chân.

Theo các chuyên gia Thần kinh - Cột sống, các triệu chứng theo từng rễ thần kinh bị tổn thương cụ thể là:

• Rễ C5: Đau dọc ngoài cánh tay, yếu cơ vai.
• Rễ C6: Đau mặt trước cánh tay, khó xoay cẳng tay.
• Rễ C7: Đau giữa cánh tay, yếu khi duỗi cổ tay.
• Rễ L4–L5–S1: Đau lan từ thắt lưng xuống mông, đùi, cẳng chân hoặc ngón chân.

Khi bệnh chuyển nặng, trong một số trường hợp, người bệnh có thể bị rối loạn cảm giác, giảm phản xạ vận động, thậm chí là teo cơ nếu không điều trị sớm.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh lý đau rễ thần kinh cột sống là gì?

Trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến bệnh lý này như ảnh hưởng từ lối sống thiếu khoa học, chế độ dinh dưỡng nghèo nàn hoặc ảnh hưởng tử các bệnh lý về xương khớp khác. 

Ảnh hưởng từ các bệnh lý xương khớp

Dưới góc độ y khoa, một số bệnh lý có thể trực tiếp gây chèn ép rễ thần kinh bao gồm:

• Thoát vị đĩa đệm: Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi phần nhân nhầy bên trong đĩa đệm trượt ra khỏi vị trí ban đầu giữa các đốt sống. Phần nhân này có thể chèn ép vào rễ thần kinh, gây ra tình trạng đau nhức dọc theo cột sống.
• Gai cột sống: Canxi là khoáng chất cần thiết giúp xương chắc khỏe. Tuy nhiên, khi canxi lắng đọng quá nhiều ở cột sống, các gai xương nhỏ có thể hình thành. Những mỏm gai này chèn ép vào rễ thần kinh, khiến người bệnh cảm thấy đau và tê lan dọc cột sống.
• Hẹp ống sống: Ống sống là khoảng trống trong cột sống, nơi tủy sống và rễ thần kinh đi qua. Khi ống sống bị thu hẹp, các rễ thần kinh sẽ bị chèn ép, dẫn đến đau rễ thần kinh, tê hoặc yếu cơ ở tay và chân.
• Lao cột sống: Lao cột sống (còn gọi là mục xương sống) là bệnh lý do vi khuẩn lao xâm nhập vào cột sống qua đường máu hoặc hệ bạch huyết. Bệnh khiến các đốt sống bị tổn thương, biến dạng và gây chèn ép rễ thần kinh, dẫn đến đau nhức kéo dài.

Ngay kể cả khi các bệnh lý trên đã được điều trị, người bệnh cũng không nên chủ quan bởi nếu không điều trị dứt điểm, cột sống sẽ yếu dần, rễ thần kinh dễ bị tổn thương và các cơn đau ở vị trí này lại bị tái phát liên tục.

Lao cột sống có thể gây ra các cơn đau lưng dai dẳng

Thói quen ăn uống và sinh hoạt

Bên cạnh nguyên nhân đến từ bệnh lý, những thói quen sinh hoạt thiếu khoa học cũng là thủ phạm khiến cột sống thoái hóa nhanh hơn bình thường, bao gồm:

• Ngồi sai tư thế, cúi gập người quá lâu.
• Mang vác vật nặng lâu ngày
• Ít vận động hoặc ngồi làm việc quá nhiều
• Chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất như canxi, vitamin D, omega-3...

Ngoài ra, ngủ trên nệm quá mềm hoặc gối quá cao cũng có thể trở thành nhân tố khiến cột sống cổ bị cong sai tư thế, lâu dần dẫn đến đau rễ thần kinh.

Thừa cân, béo phì

Theo các số liệu trên thực tế lâm sàng, tình trạng chèn ép rễ thần kinh cột sống còn có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn ở người béo phì, thừa cân. Bởi trọng lượng cơ thể vượt mức khiến cột sống phải chịu áp lực lớn. Theo đó, đĩa đệm và khớp cột sống bị mòn, dẫn đến thoát vị, thoái hóa và rễ thần kinh bị chèn ép.

Đau rễ thần kinh cột sống có nguy hiểm không?

Bệnh không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng vẫn gây ra ảnh hưởng không hề nhỏ đến cuộc sống sinyh hoạt bình thường, có thể kể đến như sau:

• Cơn đau kéo dài khiến người bệnh mất ngủ, mệt mỏi, giảm tập trung.
• Rối loạn cảm giác, thường xuyên cảm thấy tê, buốt, hoặc mất cảm giác ở tay chân.
• Giảm khả năng vận động, khó cúi, xoay người hoặc đi lại.
• Nguy cơ teo cơ, liệt chi, tàn phế nếu rễ thần kinh bị tổn thương lâu dài.
• Tác động tâm lý, dễ dẫn đến trầm cảm, rối loạn lo âu do bệnh lý kéo dài.

Chính vì vậy, khi có dấu hiệu đau kéo dài, người bệnh không nên tự chịu đựng mà cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa tại các Bệnh viện uy tín để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Người gặp các cơn đau này còn thường xuyên bị tê, buốt tay

Các phương pháp điều trị đau rễ thần kinh cột sống 

Không phải mọi trường hợp đau rễ thần kinh cột sống cổ đều được điều trị giống nhau. Các bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng bệnh của mỗi người để đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp. Với các bệnh nhân chỉ có triệu chứng nhẹ sẽ được ưu tiên sử dụng các phương pháp điều trị không xâm lấn như dùng thuốc hoặc dùng đai cố định.

Cố định vùng bị đau

Như đã nhắc đến ở trên, đây là phương pháp điều trị phổ biến dành cho các trường hợp hội chứng chèn ép rễ thần kinh mới tiến vào giai đoạn sớm. Bạn sẽ được chỉ định đeo nẹp cổ, đai lưng hoặc áo cố định để giảm chuyển động và tránh làm tổn thương nặng hơn.

Ngoài ra, bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh và duy trì tư thế đúng giúp giảm áp lực lên rễ thần kinh.

Thuốc điều trị đau rễ thần kinh cột sống

Để giảm nhẹ triệu chứng, bệnh nhân có thể được kê một số loại thuốc như sau:

• Thuốc giảm đau: Paracetamol, acetaminophen giúp giảm cơn đau nhanh.
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Giúp giảm viêm, sưng tại chỗ.
• Thuốc giãn cơ: Eperisone giúp cơ thư giãn, giảm co cứng.
• Thuốc hỗ trợ thần kinh: Bổ sung vitamin nhóm B giúp phục hồi rễ thần kinh bị tổn thương.

Lưu ý rằng bạn chỉ nên dùng thuốc khi đa tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hoặc tăng liều khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ vì có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

Tiêm ngoài màng cứng

Đây là thủ thuật ít xâm lấn, giúp bệnh nhân giảm đau nhanh trong vài ngày. Bác sĩ sẽ tiêm thuốc vào vùng ngoài màng cứng của tủy sống để giảm viêm và giải phóng rễ thần kinh bị chèn ép.Tuy nhiên, phương pháp này chống chỉ định với người bị tiểu đường, viêm đốt sống, rối loạn đông máu hoặc ung thư cột sống.

Phẫu thuật

Khi tình trạng bệnh tiến triển nặng, việc dùng thuốc hay tiêm ngoài màng cứng không còn hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Phương pháp này thường được áp dụng cho người có nguy cơ teo cơ, liệt chi hoặc đau kéo dài không đáp ứng điều trị.

Thông qua can thiệp ngoại khoa, bệnh nhân sẽ được giải phóng rễ thần kinh bị chèn ép, ổn định lại cấu trúc cột sống và hạn chế các cơn đau ở khu vực này tái phát.

Các bác sĩ sẽ cân nhắc can thiệp ngoại khoa cho bệnh nhân tuỳ trường hợp

Phòng chống đau rễ thần kinh cột sống như thế nào?

Để bảo vệ bản thân khỏi các cơn đau mãn tính ở khu vực cột sống, bạn nên chủ động chăm sóc sức khỏe của mình mỗi ngày bằng cách rèn luyện những thói quen đơn giản sau:

• Giữ cân nặng hợp lý: Nếu đang thừa cân, hãy cố gắng giảm cân an toàn để giảm áp lực lên cột sống và các rễ thần kinh.
• Tập luyện thường xuyên: Duy trì việc vận động nhẹ nhàng, tập các môn phù hợp như đi bộ, yoga hoặc bơi lội giúp cột sống dẻo dai và linh hoạt hơn.
• Cẩn thận trong sinh hoạt và lao động: Hạn chế mang vác vật nặng hoặc xoay người đột ngột để tránh chấn thương cột sống.
• Điều trị sớm các bệnh lý liên quan: Các bệnh như thoái hóa đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm nếu không được điều trị đúng cách có thể gây chèn ép rễ thần kinh.
• Ăn uống và sinh hoạt khoa học: Xây dựng thực đơn đủ chất, tăng cường rau xanh, cá, sữa, hạn chế đồ dầu mỡ; đồng thời ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng và giữ tinh thần thoải mái.

Có thể nói, đau rễ thần kinh cột sống là bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt ở người làm việc văn phòng, người lớn tuổi hoặc thường xuyên mang vác nặng. Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu để lâu, bệnh có thể gây đau mạn tính, teo cơ, giảm khả năng vận động. Do đó, bên cạnh việc điều chỉnh thói quen làm việc, sinh hoạt phù hợp, người bệnh nên thăm khám sức khoẻ cột sống định kỳ ít nhất 6 tháng/ lần.