Hội chứng viêm bao gân De Quervain là tình trạng sưng viêm lớp bao quanh các gân ở ngón cái, gây đau, hạn chế vận động ở ngón cái và cổ tay. May mắn thay, nếu phát hiện và tiếp nhận điều trị sớm, bệnh nhân chỉ cần nghỉ ngơi, chăm sóc tại nhà, đeo nẹp cố định trong vài tuần để bao gân phục hồi, rất ít trường hợp phải tiến hành phẫu thuật.
De Quervain hay viêm bao gân De Quervain là tình trạng viêm bao gân vùng cổ tay và ngón cái, gây triệu chứng đau, sưng và khó khăn khi cử động. Bệnh được xác định khi bao gân quanh hai gân điều khiển ngón cái bị sưng hoặc dày lên, làm tăng ma sát khi gân trượt qua bao gân trong quá trình vận động.
Hội chứng De Quervain là tình trạng viêm bao gân cổ tay và ngón cái
Bệnh nhân mắc hội chứng thường đối mặt với các cơn đau mặt ngoài cổ tay gần gốc ngón cái, đặc biệt khi thực hiện động tác nắm, xoay cổ tay hoặc nâng vật nặng. Người sử dụng lặp đi lặp lại lực tay, cổ tay thuộc nhóm đối tượng nguy cơ cao, điển hình như nhân viên văn phòng, nội trợ, vận động viên hoặc người chăm sóc trẻ nhỏ.
Lạm dụng cổ tay trong thời gian dài, thực hiện lặp đi lặp lại một động tác tay có thể khiến lớp bao quanh gân bị kích thích. Khi lớp bao này bị viêm, các gân có thể dày và sưng lên, làm hạn chế khả năng trượt lên trượt xuống trong ống mô sợi.
Một số nguyên nhân khác gây viêm bao gân mà bạn có thể gặp phải như:
Xem thêm: Phân biệt 2 căn bệnh về khớp viêm màng hoạt dịch và viêm bao gân
Một số nguyên nhân chính gây ra viêm bao gân ngón cái
Ngoài nhóm nguyên nhân nêu trên, một số yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện De Quervain:
Tuy biểu hiện của hội chứng De Quervain không quá đặc trưng nhưng dựa vào vị trí khởi phát, bệnh nhân có thể kịp thời nghi ngờ và tiếp nhận can thiệp trong thời gian sớm:
Đau nhức, sưng nề gần gốc ngón cái là triệu chứng nhận biết cơ bản của bệnh viêm bao gân
Tình trạng này không được điều trị sớm, trì hoãn kéo dài có thể khiến cơn đau lan rộng sang cẳng tay hoặc hai bên chi. Những cử động ngón cái, cổ tay đơn giản cũng có thể làm cơn đau tiến triển, đau tăng dữ dội.
Nếu đã áp dụng các biện pháp thuyên giảm dưới đây, tình trạng đau và khó vận động vẫn ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày, bệnh nhân cần nhanh chóng tham khảo hoặc tiếp nhận tư vấn từ bác sĩ.
Những trường hợp cần thăm khám chuyên khoa Cơ Xương Khớp sớm
Liên hệ 1900 1806 hoặc Đặt lịch khám với đội ngũ y bác sĩ Trung tâm Cơ Xương Khớp - Bệnh viện Đa khoa Phương Đông.
Để xác nhận bệnh nhân mắc hội chứng viêm bao gân hay không, bác sĩ cần dựa vào kết quả khám lâm sàng và kết quả cận lâm sàng. Quy trình thăm khám cơ bản mà bạn cần thực hiện bao gồm:
Trước hết khi đến thăm khám cơ xương khớp, bác sĩ sẽ tìm hiểu đặc điểm triệu chứng đau cổ tay, nguyên nhân có liên quan đến chấn thương hay công việc thường ngày. Tiếp đến yêu cầu thực hiện nghiệm pháp Finkelstein, nhằm xác định cụ thể bệnh lý.
Các thực hiện tương đối đơn giản:
Khi thực hiện động tác này, nếu ngón cái người bệnh đau nhói hoặc đau lan lên cẳng tay thì khả năng cao mắc hội chứng viêm bao gân. Bác sĩ cũng sẽ quan sát thêm dấu hiệu sưng, tầm vận động hạn chế để đánh giá sâu hơn về mức độ tổn thương và giai đoạn tiến triển bệnh.
Trường hợp nghi ngờ có tổn thương khác đi kèm, bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm hình ảnh khác:
Xem thêm: Chụp MRI khớp khuỷu tay: Vai trò, quy trình, ưu và nhược điểm
Chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng với những trường hợp nghi ngờ kèm theo tổn thương
Hội chứng De Quervain cần được chẩn đoán phân biệt với hội chứng giao thoa, tổn thương gãy xương hoặc thoái hóa khớp cổ tay. Công tác này đảm bảo việc điều trị diễn ra hiệu quả, giảm ngừa nguy cơ biến chứng.
Mục tiêu điều trị viêm bao gân De Quervain là giảm viêm, duy trì khả năng vận động của ngón cái và phòng ngừa tái phát. Nếu được can thiệp điều trị sớm, đúng thời điểm, triệu chứng bệnh sẽ được cải thiện trong 4 - 6 tuần.
Để giảm đau, sưng, bác sĩ thường chỉ định dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen, naproxen sodium. Trường hợp cơn đau tái phát, uống thuốc không thuyên giảm, bệnh nhân có thể được tiêm corticoid trực tiếp vào bao gân.
Riêng với phụ nữ mang thai, cho con bú, tình trạng viêm gân sẽ tự thuyên giảm sau khi sinh hoặc ngừng cho con bú. Nếu muốn sử dụng thuốc giảm nhẹ triệu chứng, bạn cần trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ, tránh những tác dụng phụ không mong muốn lên sức khỏe trẻ.
Ca bệnh viêm bao gân tiến triển nặng, không đáp ứng điều trị bảo tồn, phẫu thuật là giải pháp tối ưu cuối cùng. Trong quá trình mổ, bác sĩ sẽ mở bao gân quanh các gân bị ảnh hưởng, từ đó giải phóng áp lực và giúp gân trượt tự do trở lại.
Can thiệp ngoại khoa đối với ca bệnh viêm bao gân tiến triển nặng
Hậu phẫu bệnh nhân cần tuân thủ chế độ nghỉ ngơi, tập phục hồi chức năng lấy lại sức mạnh cổ tay và ngón cái. Đồng thời điều chỉnh thói quen sinh hoạt, tránh nguy cơ tái diễn trong tương lai.
Vật lý trị liệu có thể được áp dụng sau khi điều trị nội khoa, phẫu thuật hoặc tiến hành song song. Một số phương pháp được áp dụng bao đầu bao gồm:
Người bệnh cũng được khuyến nghị tiếp nhận trị liệu chuyên sâu với chuyên gia phục hồi chức năng. Tại đây bạn sẽ được hướng dẫn điều chỉnh cách sử dụng cổ tay để giảm áp lực, các bài tập tăng cường sức mạnh cơ, giảm đau và hạn chế kích thích gân.
Hội chứng De Quervain chủ yếu bắt nguồn từ các thói quen sinh hoạt, công việc lặp đi lặp lại gây áp lực lớn lên cổ tay và ngón cái. Việc chủ động điều chỉnh lối sống, sinh hoạt thường ngày đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ gân, dây chằng và khớp cổ tay tránh khỏi tổn thương.
Trường hợp tính chất công việc bắt buộc phải thực hiện các động tác lặp đi lặp lại ở cổ tay, bàn tay, bạn cần thiết lập kế hoạch nghỉ ngơi và thư giãn hợp lý. Ngoài ra lưu ý đặc biệt với người có thường xuyên bẻ khớp, thói quen này có thể gây tổn thương ở gân, cơ và khớp.
Dành thời gian vận động, thư giãn cổ tay khi phải làm việc trong nhiều giờ liên tục
Thể dục thể thao đều đặn, đặc biệt bài tập nâng cao sức mạnh cổ tay, bàn tay và cánh tay sẽ giúp cải thiện độ dẻo dai của gân. Kết hợp với chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt canxi, vitamin D và omega-3 để xương khớp chắc khỏe, giảm nguy cơ viêm gân.
Trước khi vận động, chơi thể thao nên dành thời gian khởi động kỹ và dùng dụng cụ bảo hộ cổ tay khi cần thiết. Hạn chế bê vác đồ vật nặng quá sức, xoay cổ tay đột ngột khiến tình trạng viêm hoặc tổn thương bao gân tiến triển.
Hạn chế bê vác đồ vật nặng khiến viêm, tổn thương bao gân tiến triển
Bài tập giãn cơ như duỗi cổ tay, xoay cổ tay, kéo giãn ngón cái giúp cải thiện độ linh hoạt, tăng tuần hoàn máu và giảm căng cứng các nhóm cơ. Mỗi người, đặc biệt nhóm đối tượng nguy cơ nên thực hiện đều đặn mỗi ngày để phòng tránh viêm bao gân tiến triển.
Trong quá trình điều trị bệnh, chăm sóc đúng cách không chỉ giúp giảm đau, cải thiện chức năng mà còn kiểm soát triệu chứng về lâu dài. Người bệnh chú ý kết hợp nghỉ ngơi, tập luyện cùng chế độ dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt tuân thủ hướng dẫn y tế chuyên môn.
Nếu bệnh nhân đau nhức nhiều, bác sĩ sẽ chỉ định dùng nẹp cổ tay trong thời gian ngắn để kiểm soát triệu chứng. Tuy nhiên cần chú ý hướng dẫn sử dụng, tránh đeo quá chặt hoặc quá lâu làm cơ tay tê mỏi.
Ở giai đoạn phục hồi chức năng, bệnh nhân viêm bao gân nên tránh các hoạt động dùng lực cổ tay lặp đi lặp lại. Nếu bắt buộc phải đánh máy, bấm điện thoại, xách đồ nặng hoặc cầm nắm liên tục, cần có các quãng nghỉ và giãn cơ.
Bệnh nhân cần dành thời gian nghỉ ngơi, giúp cổ tay và ngón cái phục hồi chức năng
Bệnh nhân tuyệt đối không sử dụng thuốc giảm đau, giảm viêm, bao gồm cả thuốc không kê đơn. Tránh áp dụng các mẹo truyền miệng như xoa bóp bằng rượu trắng, xoa dầu nóng quay bàn tay, dễ khiến tình trạng sưng đau tiến triển nghiêm trọng.
Chế độ dinh dưỡng lành mạnh giàu chất xơ, vitamin D, canxi và omega-3 nâng cao đồng thời sức khỏe tinh thần và sức đề kháng người bệnh. Bên cạnh đó cần tránh tiêu thụ thịt đỏ, hải sản, nội tạng, thuốc lá hoặc rượu bia, ảnh hưởng đến sức khỏe gân cơ.
Áp dụng chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và khoáng chất có lợi cho xương khớp
Sau khi tìm hiểu những thông tin chính về hội chứng De Quervain, không ít bệnh nhân băn khoăn thêm về khả năng tự phục hồi, thời gian khỏi bệnh và nguy cơ tái phát. Trong nội dung cuối, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông sẽ đưa ra lời giải đáp, giúp người bệnh chủ động trong công tác chăm sóc và điều chỉnh lối sống.
Đối với ca bệnh viêm bao gân nhẹ, bạn có thể tự khỏi khi dành thời gian nghỉ ngơi, hạn chế dùng ngón cái và cổ tay. Song đại đa số các trường hợp rất khó tự phục hồi, cần tiếp nhận điều trị chuyên sâu tại cơ sở y tế.
Các triệu chứng bệnh viêm bao gân có thể thuyên giảm, biến mất sau 4 - 6 tuần, với điều kiện được xử trí sớm. Nếu chậm trễ hoặc áp dụng liệu pháp không phù hợp, thời gian hồi phục có thể kéo dài hơn.
Sau điều trị, triệu chứng De Quervain vẫn có thể quay trở lại, ảnh hưởng đến đời sống người bệnh. Đặc biệt khi người bệnh không thay đổi thói quen sinh hoạt, duy trì các hoạt động gây áp lực lên ngón tay và cổ tay.
Hội chứng De Quervain không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh, nhưng nếu không can thiệp điều trị sớm có thể làm hạn chế phạm vi vận động ngón cái và khớp cổ tay. Kéo dài hơn nữa, bệnh nhân đối mặt với loạt biến chứng nghiêm trọng như cứng khớp, suy giảm rõ rệt chức năng bàn tay.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA PHƯƠNG ĐÔNG
Địa chỉ: Số 9, Phố Viên, Phường Đông Ngạc, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
Tổng đài tư vấn: 19001806
Website: https://benhvienphuongdong.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
Nguồn tham khảo
De Quervain là hội chứng viêm bao gân gây sưng đau quanh các gân ngón cái, xảy ra do hoạt động lặp lại quá mức động tác ngón cái và...
