Ho đau rát họng: Nguyên nhân, điều trị và phòng ngừa

Nguyên nhân ho đau rát họng

Ho đau rát họng xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, phần lớn xảy ra khi niêm mạc hầu họng bị vi khuẩn, virus xâm nhập gây hại. Tùy cấp độ bệnh, bệnh lý được phân thành 2 dạng viêm họng mạn tính và viêm họng cấp tính.

Ngoài virus, vi khuẩn, các tác nhân khác cũng có thể gây viêm họng ho rát cổ:

• Thời tiết thay đổi như nhiệt độ thay đổi đột ngột, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus xâm nhập gây hại.
• Lạm dụng chất kích thích như đồ uống có cồn, thuốc lá,... làm tổn thương niêm mạc họng, khiến vùng cổ họng đau rát.
• Căng cơ vùng hầu họng do nói nhiều trong thời gian dài, thường gặp ở những ngành nghề như giáo viên, ca sĩ,...
• Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng chảy ngược dịch vị axit lên thực quản, lâu dài khiến rát họng, viêm nhiễm.
• Bệnh lý như viêm phế quản, viêm mũi, viêm loét dạ dày, viêm xoang không được điều trị tốt có thể gây ho rát cổ họng. Trong đó nguy hiểm nhất là ung thư vòm họng, hình thành khối u ác tính trong vòm họng.

Những nguyên nhân gây ho đau rát họng

Rát cổ họng làm sao cho hết

Viêm họng ho rát cổ xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bệnh nhân cần chẩn đoán y tế chuyên sâu. Dựa vào mức độ nhiễm bệnh, mỗi người sẽ có lộ trình điều trị phù hợp khác nhau.

Dùng thuốc điều trị triệu chứng

Trị ho ngứa rát cổ họng bằng thuốc là phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Mỗi loại thuốc sẽ được kê đơn cho những trường hợp khác nhau:

• Diệt vi khuẩn, giảm viêm với các loại thuốc kháng sinh Cephalexin, Amoxicillin, Penicillin.
• Giảm đau, hạ sốt, dùng vitamin C tăng cường sức đề kháng với Paracetamol.
• Điều trị tình trạng viêm nhiễm với các thuốc kháng viêm như Betamethasone, Prednisolon.
• Điều trị trào ngược dạ dày, chống dị ứng với chứng trào ngược dạ dày thực quản.
• Đều đặn súc họng với nước muối ấm, dung dịch súc họng để diệt khuẩn.

Điều trị triệu chứng bằng thuốc Tây y

Kết hợp bài thuốc dân gian và thực phẩm

Ngoài sử dụng thuốc Tây để thuyên giảm tình trạng rát họng ho, những trường hợp biểu hiện nhẹ có thể tham khảo các bài thuốc dân gian dưới đây:

• Mật ong chứa nhiều hoạt chất có lợi cho cơ thể như vitamin C, Chrysin, Pinobanksin, Pinocembrin,... Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa. Bạn nên pha mật ong với nước ấm, sử dụng đều đặn vào mỗi buổi sáng.
• Gừng là một dược liệu có tính ấm, vị cay tham gia kháng viêm, bổ phế hiệu quả. Bạn có thể chế biến gừng với đường phèn, chanh tươi, sử dụng đều đặn để cảm nhận hiệu quả rõ rệt. Lưu ý không sử dụng cho trẻ dưới 13 tuổi.
• Các món ăn nóng ấm như súp còn hỗ trợ làm ấm cơ thể, đào thải nhanh sự tích tụ của chất nhầy bên trong cổ họng. Dưỡng chất carnosine được tìm thấy trong súp gà còn đặc biệt hỗ trợ giảm viêm hiệu quả.
• Tỏi sống chứa vitamin C, khoáng chất như lưu huỳnh, selen, enzym có lợi cho người thường xuyên đau đầu. Dù hơi khó khăn nhưng bạn nên tập ăn tỏi sống, cải thiện tình trạng cảm cúm và đau rát họng.
• Rễ cam thảo giàu acid glycyrrhizic, hỗ trợ làm loãng đờm qua phản ứng ho. Bạn có thể nhai trực tiếp rễ cam thảo, nuốt nước, nhả bã 2 - 3 lần/ngày. Hoặc hãm với nước sôi trong 15 - 20 phút, uống từng ngụm nhỏ khi còn ấm.
• Trà bạc hà chứa hàm lượng tinh dầu menthol nhất định, hỗ trợ làm mát niêm mạc họng, loãng chất nhầy và thuyên giảm đau rát cổ họng. Chất acid rosmarinic có trong bạc hà cũng hỗ trợ giảm kích ứng, chặn tình trạng co thắt phế quản.

Điều trị đau rát họng với thảo dược tự nhiên

Phòng ngừa ho đau rát họng

Ho đau rát họng có thể chủ động phòng ngừa với các biện pháp đơn giản ngay tại nhà như:

• Uống đủ nước mỗi ngày không chỉ đáp ứng nhu cầu thông thường của cơ thể, còn hỗ trợ làm dịu cổ họng, giảm viêm hoặc phòng ngừa đau rát họng.
• Ăn uống điều độ, khoa học giúp bổ sung dưỡng chất cho cơ thể, giảm ngừa các tác động xấu. Bạn nên ưu tiên những thực phẩm lành tình như trái cây, rau củ giàu vitamin và khoáng chất. Hạn chế tối đa thực phẩm cay nóng, đồ có cồn.
• Duy trì lối sống lành mạnh bằng cách đánh răng đều đặn sáng tối sau bữa ăn, ngăn chặn tình trạng vi khuẩn sinh sôi. Khi ra ngoài, đặc biệt đến những nơi công cộng cần đeo khẩu trang, tránh tối đa các tác nhân gây hại bên ngoài môi trường.

Hướng dẫn phòng ngừa đau rát họng gây ho

Biểu hiện cần gặp bác sĩ

Bệnh nhân tuyệt đối không chủ quan trước những biểu hiện sau:

• Ho dai dẳng kéo dài.
• Ho kèm đờm, dịch nhầy, đờm có thể màu hồng hoặc lẫn máu.
• Đau tức ngực khi ho.
• Sốt cao trên 38 độ C.
• Khó nuốt.
• Khô miệng, khó mở miệng.
• Khó thở, thở khò khè.
• Khàn tiếng kéo dài trên 2 tuần.
• Nổi nốt phát ban.
• Nổi hạch ở cổ.

Những biểu hiện đau rát họng kèm theo cần sớm tầm soát sức khỏe

Câu hỏi liên quan

Giải đáp những thắc mắc liên quan đến đau, rát họng giúp bệnh nhân hiểu hơn về mức độ nghiêm trọng, nguy cơ cần chủ động phòng tránh.

Ho ngứa rát cổ họng có bị ảnh hưởng bởi thói quen hàng ngày không?

Ho đau rát họng khởi phát bởi nhiều nguyên nhân, trong đó các thói quen độc hại hàng ngày cũng góp phần tác động trực tiếp. Để phòng tránh, bạn cần thiết lập lối sống lành mạnh, dinh dưỡng đầy đủ để phòng tránh.

Ho rát họng nên ăn gì?

Khi đau rát cổ họng, bệnh nhân nên ưu tiên dùng đồ ăn mềm, nóng. Kết hợp sử dụng vitamin, protein tự nhiên trong trái cây, thực phẩm chức năng, cung cấp dưỡng chất và sức khỏe cho cơ thể.

Có nên tự điều trị đau rát họng và ho kéo dài không?

Đau rát họng, ho kéo dài không nên tự điều trị tại nhà. Bệnh nhân cần thăm khám chuyên sâu, nhận phác đồ dùng thuốc của bác sĩ, giảm các tác động liên quan đến sức khỏe.

Ho đau rát họng là triệu chứng phổ biến ở nhiều người, có thể xuất phát từ bệnh lý lành tính hoặc ác tính. Tình trạng này không được điều trị kịp thời có thể diễn tiến nguy hiểm, tác động sâu rộng đến sức khỏe người bệnh.