Ho trước tiên là phản xạ tự nhiên của cơ thể trước những tác nhân xâm nhập cơ thể, ví dụ như chất dịch, đờm từ phế quản, dị vật trong đường hô hấp. Vậy nguyên nhân chính xác của ho khan kéo dài là gì, có những biện pháp chẩn đoán và can thiệp nào khi xảy ra tình trạng này.
Ho khan là ho như thế nào?
Trước khi tìm hiểu nguyên nhân ho khan kéo dài, bạn cần hiểu đặc điểm của ho khan. Khác với ho kèm đờm, ho khan là tình trạng bệnh nhân không thể khạc đờm, chất nhầy sau những cơn ho dữ dội.
Nhận biết đặc điểm của ho khan
Ho khan có thể khởi phát ở mọi đối tượng, không phân biệt giới tính hay độ tuổi. Dựa vào thời gian ho khan kéo dài, bác sĩ có thể phân loại biểu hiện này theo hai mức cấp tính và mạn tính.
Ở giai đoạn cấp tính, ho khan chỉ diễn ra trong vài ngày đến 3 tuần. Ngược lại ho khan mạn tính kéo dài trên 8 tuần với người lớn và 4 tuần với trẻ nhỏ, không có dấu hiệu thuyên giảm.
Ho khan nhiều ngày là bệnh gì
Ho khan kéo dài có thể coi là một tín hiệu cảnh báo vấn đề sức khỏe ở người bệnh. Để đưa phán đoán ban đầu, bạn có thể căn cứ vào thời điểm và triệu chứng kèm theo.
Bị ho khan lâu ngày vào ban đêm
Nếu bị ho khan kéo dài vào ban đêm kèm tình trạng khó thở, thở rít, đau tức ngực, bệnh nhân có thể nghi ngờ các bệnh lý hô hấp liên quan như:
- Viêm xoang xảy ra vào ban đêm khiến các chất nhầy khó trôi xuống đường tiêu hóa hoặc kịp thời xì ra ngoài. Lượng dịch này ứ đọng lại cổ họng, gây tình trạng ho khan khó chịu.
- Hen suyễn do người bệnh bị cảm cúm, nhiễm lạnh, nhiễm trùng gây loạt triệu chứng khó chịu như khó thở, thở rít, nặng ngực, ho khan kéo dài, ho kèm đờm.
- Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit từ dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản, tràn qua phổi gây tình trạng ho khan kéo dài nhiều tháng.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính gây nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh như khó thở, tiết đờm, thở khò khè,... Bệnh hình thành sau thời gian dài tiếp xúc với các chất kích thích, phổ biến nhất là thuốc lá.
- Suy tim, đặc biệt nguyên nhân do huyết áp, hở van tim có thể gây ho khan kéo dài. Tình trạng ho phổ biến vào ban đêm có thể do bệnh nhân gắng sức làm việc.
Cảnh giác bệnh lý khi xuất hiện triệu chứng ho khan kéo dài vào ban đêm
Ngứa cổ ho khan lâu ngày từng cơn
Trường hợp ho khan lâu ngày không khỏi theo từng cơn ngắn, bình thường trở lại ngay khi hết ho phần lớn là triệu chứng của hen phế quản, ho gà, viêm phế quản dị ứng. Bệnh nhân có thể xuất hiện kèm tình trạng khó thở, tức ngứa, đỏ mặt, đau cơ bụng khi ho mạnh.
Nếu cơn ho khan nặng, đè ép cơ thành bụng vào dạ dày, bệnh nhân có thể nôn ói. Cần theo dõi sát sao, nếu nhận thấy nguy hiểm cần nhanh chóng thăm khám.
Ho khan lâu ngày kèm máu
Ho khan kèm máu là triệu chứng nguy hiểm cảnh báo các bệnh lý như ung thư phổi, lao phổi, viêm phổi cấp tính, viêm phổi mạn tính. Thường xuất hiện sau khi người bệnh hoạt động mạnh, xuất hiện đột ngột không rõ nguyên nhân.
Ho khan ở trẻ em
Ho khan lâu ngày không khỏi ở trẻ nhỏ đặc biệt nguy hiểm, cần được nhanh chóng thăm khám y tế chuyên sâu:
- Trẻ nhỏ bỏ bú, bú ít, không bú/uống sữa được.
- Trẻ ngủ li bì, khó khăn khi đánh thức.
- Trẻ co giật.
- Trẻ khó thở, thở nhanh hơn bình thường, thở co lõm lồng ngực.
- Trẻ thở rít.
- Mắc dị vật trong đường thở khiến trẻ ho khan.
Biểu hiện ho khan lâu ngày nguy hiểm ở trẻ em
Biểu hiện của ho gió ho khan lâu ngày
Để nhận biết đúng tình trạng ho khan kéo dài, bệnh nhân có thể theo dõi các biểu hiện dưới đây:
- Ho không đẩy đờm, dị vật trong đường thở ra ngoài; sau ho cảm giác ngứa ngáy, khó chịu ở cổ họng.
- Xuất hiện kèm khó thở, thở khò khè.
- Nhai nuốt trở nên khó khăn, đau nhức đầu, mệt mỏi.
- Mất ngủ do ho khan kéo dài vào ban đêm.
- Ho khan không kiểm soát được, gây nôn mửa.
- Ho khan dữ dội khiến tiểu tiện không tự chủ, thường gặp ở phụ nữ lớn tuổi hoặc phụ nữ mang thai.
Phương pháp chẩn đoán
Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân, xây dựng phác đồ điều trị ho khan lâu ngày phù hợp với từng cá nhân. Khi đến cơ sở y tế, bệnh nhân sẽ được chỉ định các phương pháp kiểm tra cơ bản như:
- Khám lâm sàng hệ hô hấp
- Xét nghiệm máu
- Chụp X-quang ngực
- Chụp CT-scan ngực.
- Xét nghiệm dịch đờm.
- Đo phế dung
Kỹ thuật chuyên khoa chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh ho khan kéo dài
Mỗi kỹ thuật chẩn đoán đều có mục đích kiểm tra khác nhau, cho kết quả chi tiết về sức khỏe hệ hô hấp. Mục tiêu cao nhất là tìm kiếm dấu hiệu vấn đề nhiễm trùng, phát hiện sự bất thường bên trong cơ thể.
Hướng xử lý ho khan kéo dài lâu ngày
Ho khan vừa là phản ứng sinh lý thông thường của cơ thể, chống hoặc loại bỏ các tác nhân kích thích ra khỏi cơ thể. Song cũng có thể cảnh báo bệnh lý nguy hiểm, gây hại xâm nhập.
Chuyên gia y tế cho biết, tình trạng ho khan kéo dài trên 5 ngày không thuyên giảm cần thăm khám y tế chuyên sâu. Qua đó xác định nguyên nhân chính xác, nhận liệu trình điều trị dứt điểm.
Phương pháp điều trị ho khan kéo dài nhiều tháng
Ho khan trên 3 tuần kèm sốt, ho có đờm, ho lẫn máu, đau tức ngực khi ho, đây là tín hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng. Đặc biệt tình trạng không thuyên giảm sau thời gian dài dùng thuốc, bệnh nhân cần hết sức thận trọng.
Ho khan kéo dài vừa là phản ứng sinh lý, vừa là triệu chứng bệnh lý nguy hiểm. Tình trạng này không chỉ tác động đến cuộc sống người bệnh mà còn đe dọa đến sức khỏe, tính mạng người bệnh.